Ahailono o ka Lahui, Volume I, Number 21, 3 February 1890 — KA LA [ARTICLE]

KA LA

Elike no me ka mea a ka leliulehu i upu ai—ua halahu hou no na kuhina ma ko lakou hoao ana mai nei e lele kamoko mai maluna o na kumuhana o ka aoao Lahui maloko o ka nupepa Manawa a me ka Advertiser, Ua kuwili hou mai nei no laua i na wahi olelo polopolona kahiko a laua elike no me ke ano mau o ka poe hawawa 1 ke kalai manao ana, me ka manao ana paha oia mau mea ka moa e haulehia ai ka aoao Lahui, elike ia me na wahi olelo hooia ole wale a aa paalalo o ke aupuui, He ekolu la mamua iho o ka la koho, ke ku nei kakou imua o ke ao holookoa he aupuni i hele a uiha i na hana hoohilahila a na kuhinano lakou hoi ka moolelo i hele a ku i ka maea a lapuwale haalele loa —he mau kuhina i hoowahawaha loa ia e kalehulehu no na kumu kupono o kela a me keia ano a pela pu no hoi ka poe e noho nei me kakou oia hoi na Luna aupuni o na aina e i noho aloha pu me kakou. , O na kanaka noonoo maikai a pau ua ike a ua maopopo lea ia lakou o ke alahele a na kuhina i hookahua iho ai i kela maii pule īho nei, me he la e kono mai ana i ka Lahui e kipaku aku ia lakou a me na paalalo o lakou mai ko lakou noho mana ana maluna o ke aopuni me ka hookoe ia ana paha he hookahi o lakou ma ka oihana. He olaio Ua hooliaahaa 1 >a na Kuhlna 1 ke I lana a lakou C paa neī, ma ko lakou |auo he mau luna aupuni kiekie loa no ke Aupuni holookoa, ma ko lakou iho ana mai a lawelawe i na hana boohulihnli holo balota. Aole wale no oia, aka, ua haihai iho la lakou 1 ke kanawai nja ko lakou hele aua mai nei ma na hana kalai pili holo balota a lakou hoi e kiolaola mai nel maluna 0 na moho o kft aoao Lahui. Aole wale ae la no o keia, eia hou aku uo oia hoi, ko lakou hana aua i kekahi mau hana i ku i ka hoowahawaha 1 na aupuni e noho aloha r.cī me kakou a me ko lakou mau luna pu hoi kekahi. Ua hanalakou i kekahi noau hana me ka hakuepa wale ana. Aka, o ka iakou mau hana ana i keia hana, aole loa e hiki ke hoopakele ae ia lakou. A pela no hoi me ua poe Amertka e noho ana maaoei i ka nukahikL 1839, a me ke aiipuni o Amenka i kehi au t ua hanaino a ua alakai hewa' ia iakou e na hana e like me keia ano! O na makaaioana o ke aaponi Re--

bubalika, ka poe hoi a ua Kuhina e hoao nei e hoouhiuhi i na 01010 a lakou e piK ana ina hana ino i hana ia aku ia hoomana e na Misionari Amenka iloko oka makahiki 1889. Ua kapae ia ae e lakou kekaln kumu, hoi na kanaka Amerika oiaio, ua kue ioa i kela hana ana a keia poe Misionan Amer>ka i hana ai. Qa hana ia kekahi kumu ano nui e lakou, oia hoi, ma ka la 10 o lulai, 18S9, ua hana iho ke Kanikeia Amerika i kekahi olelo, kukala ienua o na makaainana o ke Aupuni o Amenka Huipuia e noho ana ma na paemoku o ka Paeaina Hawaii e apono loa ana oia i na hana a Kapena Laplaee, o ka mokekuua Farani, e holo aku iakou a pau iluna o ka mokukaua Farani e noho ai no ko lākou maluhia, koe nae na kahunapulo Kalavina. O keia mea ua liuna kele ia aku la e ke kuhina ma kana mau kalai manao e hoolei mai nei maluna o na moho o ka aoao Lahui, me ke kapae ae ika oiaio, a hana iho la ina hana hailiili aku i na Lahui o walio. t... He moa kahaha loa ia keia mau hana e ike ia aku nei ka haulo pahu mau ana o keia poe ma ka lakou mau kalaimanao ana i kakoo ia e na hana kamalii a keia poai no lakou na moolelo lapuwale haalele loa a no lakou hoi na manao i ike ia, oia hoi na manao hoopunipuni, na hooia ole wale, na poe hemolele ole wale, na poe hapuku aina ma na moraki pono ole i hana ia, ka poe hoi no lakou ka moolelo hoohaunaele kaiaima kipi, a mo ka hana ana ina hana pepehi i ke ola oke kuokoa o ka aina, a kipihoi i na pono o ka lehulehu ame kekahi mau hana lapuwale e ae a leh,ulehu wale. O keia ae la na hana a ka aoao aupuni he ekolu ia mamua iho o ka la koho balota/i kakoo ia ona wahi olelo pale ole wale a lakou e hoopuka ia mai nei e na poe hawawa i ke kalai manao ana maloko o ka lakou mau wahi nupepa, :loko o na la o ko lakou noho'na kupilikii ana.