Ke Aloha Aina, Volume I, Number 4, 15 June 1895 — Ka Makai Kiu o ke [Illegible] Waihona Buke o Nu Yoka. SALIUKA OPIO, AO [Illegible] KAPENA MAKAI HAWADA. [Illegible] PIHI I NA-HA-HA. [ARTICLE]

Ka Makai Kiu o ke Keena Waihona Buke o Nu Yoka.

SALIUKA OPIO, A O KE KAPENA MAKAI HAWADA.

KE PIHI I NA-HA-HA.

MOKUNA IV. KA PUUPUU KA MAKE LOA. [Illegible] pehea la wau i loaa mai nei ia @ i keia wahi? [Illegible] hookomo ia iho la ke

Oia anei ka lakou i manao ai e hana mai maluna o'u? Oia ka'u i manaoio ai? Ka weliweli e! Aole paha i manao io iki o papa a me Halinekona ua hoomahuka ia wau? Ua komo kuhohonu anei kou aloha no Halinekona? Pii mai la ka ula ohelohelo ma na papalina o Maud, a haka pono mai la kona mau maka i ka makaikiu opio, a pane mai la me keia mau huaolelo ku i ka walohia: Ua ma'i ia wau i ke aloha nona, aole hoi e hiki i keia mau lihilihi ke kaohi iho i ka hookuu ana aku i na kuluwaimaka hooponiuniu o nei mea he aloha kupouli. Ke manaoio nei no anei oe ua aloha io o Halinekona ia oe a oi papalua aku mamua o kou? He nanaina hoomakue kai hekau iho maluna o ka wahine opio no kela ninau a ka makakiu, a pane mai la: Ke manaoio nei au, ua like a like maua i ke alopali, mea ole ka piina me ka ihona i ka uhu maalo i ka maka. Pela i holo ai ke mele a ka mea puni lealea, penei: "Ua like no a like Me ka ua kanilehua, Me he ala e i mai ana, Eia ko aloha i kuu poli." E like me ka oiaio a me ke koa o ka wahine opio i pane mai ai no ke kanaka ana i aloha nui ai, ua hiki ole loa i ka makaikiu ke kaohi i kona mau mahalo kiekie loa iaia, mamuli o ka hoike ana aku me kona mau maka ponoi i na hoohauli ana i ka wahine opio. Noonoo iho la ka makaikiu e aoike aku i ka mea oiaio, a hooholo iho la ia he mea pono loa ia ana e hana aku ai. Ke manaoio nei anei oe iaia ua hana paha oia i kekahi karaima kiekie? Ke manaoio nei au iaia, he mea hana hewa ole oia, oiai, he kulana keonimana o ka waipahe maluna iho ona i na wa a pau; o kona mau manao, he palupalu ia e like me kekahi bebe omo waiu. Pehea hoi, ina ua pepehikanaka oia? Ole loa aku oia ma ia hana, ua maopopo no ia'u kona ano, aole e hiki iaia ke hana ia hana. Ina ua pepehikanaka oia, e aloha ana anei oe iaia - i kou makuakane no kekahi manawa? He nanaina o ka weliweli ke hekau ana maluna ona ia manawa, neenee mai la oia imua o ka makaikiu me kekahi mau keehina kapuai o ke kaniuhu, a ninau mai la i ka makaikiu: Heaha kau e nane mai nei ia'u? E hoike mai oe i ka mea oiaio loa. Ua pepehi ia anei kuu makuakane! Ua hoopii ia anei o Kale Halinekona no ka pepehikanaka! E hai mai ia'u, e aho ia mamua o ka hunahuna ana iho keia mea ku i ka hooweliweli.

"Ae," ua make kou makuakane, ua hoopii ia o Kale Halinekona no ka pepehi ana iaia. Ua ku malie iho la ke kaikamahine me ka oni ole, pane leo ole, loli ano e ae la kona nanaina e like me ka pohaku mabala keokeo ke aiai, a liuliu iki, hoholo aku la ia nanaina ona a nalo mai iaia aku, a pane mai la oia me ka leo malie. Ke haawi aku nei au ia oe i ka mahalo piha no kou hoike ana mai nei ia'u i ka oiaio a pau. E pono kaua e haalele iho i keia keena, a e hele aku au imua o ke ao malamalama e hooiaio ai, he mea hewa ole o Kale Halinekona a'u e manaoio nei. "He mea hana hewa io ole no ia," i pane mai ai ka makaikiu, aka, o ka mea nana i pepehi kou makuakane e make aku ana oia iloko o ka rumi pouli o ka lua hoopaahao o na powa hana karaima kiekie. O keia mau hooiaio ana aka makaikiu, aohe no oia i manaolana e lanakila ana oia maluna o Mado, aka, i hoopuka aku oia i kela mau olelo i mea e hoomaalili ia ai ko ke kaikamahine puuwai a hoopauia ai ke kahe ana a kona mau waimaka ma kona mau papalina e hiolo makawalu ana. Ua ike no au ia Kale Halinekona, he keonimana oia ma na ano a pau. Aka, o kuu makuakane ua make oia, a aole loa au e lohe hou ana i kona leo aloha i na la a pau o ko'u ola ana ma keia honua i piha i na ehaeha. E akahele ia oe iho e Miss Maud Kilimana, e haalele koke iho ana kaua i keia wahi, oiai, he mea waiwai nui ka manawa, a mai hoolilo i kou ehaeha no ka make i mea nou e hoopoina ai i ke ola ana, oiai hoi, aia o Kale Halinekona iloko o ka halepaahao i keia manawa. Na ia mau huaolelo hope loa i hoomaalili aku i ko ke kaikamahine uluku ana, a pane mai la: "Ua pono oe," e u haele kaua i ona la. Haawi aku la ka makaikiu i kona lima akau i ke kaikamahine, a haele aku Ia laua a puka iwaho ma ia keena aku, mahope mai oe o'u e pii mai ai ma keia mau anuu a hiki aku kaua iluna i kuu wahi i haalele aku ai ia Mado a ia laua malaila, nana aku la ka makaikiu, ike aku la aohe kana lawehala malaila, a hoomau no oia i ke kamailio ana. Ia manawa no, he leo henehene o ka akaaka kai pahola ae a puni ke keena holookoa. Ha! ha! ha!! e kuu wahi nalo makaikiu opiopio, aole e hiki ana ia oe ke hoopuhili hou mai i ka Mado mau hana. Ma kahi o ka leo i poha mai ai i hoolele aku ai i ka makaikiu i ka malamalama o kona wahi ipukukui, ia manawa no i loaa mai ai kona poo me kekahi puupuu ikaika ka make loa i ha-

hau ia mai me kekahi laau nemonemo me ka puana leo hou ole ae, a pau loa ae la kona noonoo kanaka, haule aku la oia iluna o ka papahele pohaku o ke keena malalo iho a laua i haalele ai me ka wahine opio. MOKUNA V. KA MANAOLANA POHO. I ka makaikiu i komo ai maloko o ke keena i hoopaa pio ia ai o ke kaikamahine, oia no ka manawa i komo ai kekahi kanaka ma ke keena o Mado e paa ana i ke kupee keleawe a i hoopaa pu ia ai o kona mau ami me na kaula liilii keleawe. Ma kona lima e paa ana oia i kekahi ipukukui, a ike iho la oia ia Mado e waiho malie ana, unuhi ae la oia i kana pu panapana iwaho a hoihoi hou iho la iloko o kona eke, nanahu iho la oia me kona niho a okioki pu iho la me kana pahi i na kaula i hoopaa ia ai o kona mau ami a pau ae la i ka hemo, alaila, ninau iho Ia oia ia Mado: Heaha keia mea i hana ia iho nei maluna ou? O kona ano, o ka kakou mau mea i hoolala ai, ua kumakaia ia. Ua pakele anei ke kaikamahine? "Aole." Eia no anei oia malalo nei? "Ae." O kahi nalo paka nana wau i hoopaa iho nei aia oia malalo me ke kaikamahine opio. He nalo paka io anei oia? "Ae." Owai kona inoa? O Saliuka opio. Puana ae la o Mado i keia mau huaolelo, me ka leo nawaiiwali o ka palanehe: O oe pu anei i kekahi e kue mai ana ia'u? (Aole i pau.)