Ke Aloha Aina, Volume I, Number 24, 2 November 1895 — HE MANAO ENELANI. [ARTICLE]

HE MANAO ENELANI.

> -4ai ka Nupepa īndependcnl (Jci. jjj ' O ka Moiwahine, ame ka nui I<;a o na poe i hoahuwa ia ma n;ī mana\yji like olt- no ka hbopa;ihao ana, a no ke kipaku ai ~ia, no ke komo ana he poe . oehuehu, ma kela uluaoa ana -o na Aloha Aiii ma Hawaii i laouari i hala, .e ike ia auanei niai kekahi teicgarama ma ke-

kahi kolamu, ua hookuu ia ae ia mai ka ia ana. •E hoomanaoia» o,ka'(Moiwahine, ua hoopaiia oia qo elimn maka v hoopaahao, fc kekahi Aha kupono ole Ana 'i apono ole ai. O keia hoQpai~atta-.---aote- - loa ia i hooko piha ia/ mawāhp ae oka hoopaa ana iho i ka Moiwahine maloko okona H'ale Alii-pCHief, ir- a rnr akamai hope loa, ua hookoia ma kekahi ano h?.na jnua mai ka hoomal<a ana mai; t kupono ole loa ika manao o fta kanawat lahui. O "ka hookahuli aupuni" ana ma na paemoku (o Hawaii) mai ka 1893 mai; he mea no ia i hooiala mua ia e kue ana i ka Moiwahine Liliuokalani, a 0 ka' poe nana i hoeueu, he poe haole kakaikahy a he poe i ninau muaj ole aku i na poe //awaii, ina j paha hē ae like mai Ikkou, komo pu me ka poe alakai, Amerikai e hoopau ,ae i ko lakou Alii i maa mai. O ia- ana o_.k£ Aupuni KohaMaflawa. he-ke-: ehina wale no oia e alakai aku ai, no ka hoohui ana aku i na 1 paemoku ia ■ Amerika Huiia, a me keia manao hoi, ua [hoouna ia he poe Eiele i \Vasineio»a. Aka, o ka lakou mau lawe hana ana, ua ike maoli ia, he. kupono ole loa jxq ka Moiwahinea me Kona mau ;kupa, Ano ia mea, ua hoole [maoli mai 0 Pere.-3idena Kalivi- ; iana 1 ka hoolohe ana ia lakou, iaia a hiki i ka wa e loaa ai iala hti mau hoike mai kekahi Komisina Kuikawa mai, no na mea a pau loa i hana ia. O ka hoike a keia Komisina,

oia no keia. Oke Aupuni Kumukauawai o Hawaii, ka mea a ka lahui i hoike ai ma o ka Ahaolelo la f i kohoia he Luna ma ke kulana koho akea ana; ua hookahuli maoli ia no, mamuli o kekahi hoolala ohujxiu ana, a o ke Kuhina Amen- ! ka kekahi lala malu iloko olaila, t a mamuli o na hana hoopuiwa ia kekahi pualikaua a.umoku Amerika, i hooleleia mai mamuh o ke koi ana a ua kuhina ia. Ma ia mau hana ana i pooo no ke Aupuni o Amenka Huipuia, ua lilo ia i mea e kahea ia mai ai e hoi ua luna aupuiii ia, me kei,a ano hana kupaianaha i piii i kana kauoha oihana Qiaoli, a e hoihoi hou i ke Aupuni Kumu. • '

\ Elu a>umukueepiliana, O jka mua, oia ko ka Moiwahine, ( ua no nae i ke kanawai, aohe kanalua, ua manaoia no, malalo o na kumu kupono ole) hoole ana i na hana i manaoia e pili ana i ke kala ana i ua poe kipi. He mea hoohaukeke keia i na. mana© oluolu i hoala ia mai mamuli o ka hoopii ana o ke Kama iii Opio Kaiulani, ke Kaikamahine, a Hooiiiaa Moi

hoi ' o ka Moiwahinr . O ka ha3lele'ia ann ena Manī o K'u-, ropa o'ko lakou ijv*-j naīua o)e ia, kuk- pu. he me ; i; pakaha ino loa K 5 .. ~//e m;i-a Kuikah' Hr«aii| -me F arr. n i ei a n!. e haa\M ana ia laua \ ki iho nraVi:vī iho o n,v l(fokupuni, i likf' hoi i ko AaK-nka Huipuia mana. He mea oiaio maoli. *- T a haawi lilo naaoli nai no o Kamehameha I. i na paemoku no keiaaina, (no Beritama) e ike ma'i ana ia George HI. (Keo-; ki III.) oia kona Su7erain, (Haku maluna ae,) a ua waiho mai o Kamehameha 111, laia • iho maīalo oko kaknu hoomaiu ana. No na makahiki he loihi loa i hala aku, ua kau nui aku na! jx>e Hawaii maluna o EnelantV 'oia kona hoaloha oiaio !oa, aole 'wale mamuli oko kakou mau launa mua ana me lakou, aka, aia no o .//awāii ke kau pon'ō"

- iterTßrfei" tatna "frTawaena o j Columebia Berifaniaa mu Aus-| tt:ralasia. I He loihi loa ko Taiani imi] 'pomaikai ana imna ma kela hi o ka moana Pakipika; a i kaj wa ! hoomaopoj.o ia ai, i ka j "haalele loa ia o ka kakou mau j olelō hoopāa, alaila, o na poe; Ha&\ai hookah-ili aupuni, aole i! hana mai ia kukou. j 1 Uaae mai ia ua poe kipi nei! i neia koi uawaliwali, he! hoike no ko lakou manao kuka| me Amerika Huipuia wale no. j Nolaila, i ka ike ana, aole noj he_mau hana :no e kue i ko lakou mau manao, e nana ia mai e kela aoao, o ke Aupuni Ku* ikawa. i ka wa'a ka Moiwahine i apfono ai i ke kaU piha ana; ii na poe kanaka i hoohiki he j poe noho mau malalo Ona, ua hoole lakou i Koua iokomaikai, aole hoi i kahaalele ana mai. i Ua hoopouli mai o Wasinetona i keia hana hoowahawaha, a ua kauoha ia aku la ka. Aha Elel?' hana Kumukanawai, a kukala ia ae la he Aupuni Repuhallka malalo o Mr. l)ole. Aka, mamuii o na hooponopomo akahele i laweia mai i meae hoonele nui ia ai ka hapanui loa o na poe Hawaii i makemake ole i ke Kumukanawai hou, Oi ka hua i loaa mai, aole loa i aponoia he kupono. He nui manao kue loa i hoike ia ae e;ka poe A!gjja Alii, a pela no aihiki loa aku i ka manao ana e. hoohui aku me Amerika ; Ua kukala ae ka Repubalika Nlui, no ka hoohana ole aku, alaila, o ka manao no ka hoih(?i hou ana qiai o ke aloha maluna o ke kino o ke Kama - lii Opio, ua ulu.mahuahua ae la ia, a i ka lanua(ri i hala iho la i pahu ae ai ma ke ano hookahnli aupuni. Aohe mea k<j,u*lua. E wa.-

f"hao liko- ana ka Moiwnhinelhē | Kona mau hoa'loha e like rii£ !ta m.iii, alea, he rhra maa n1«tu | pela no Oia, i O .Ua' mānao'o ka pōOipl le kue .<,na i na hiana kutnukanāho Kuhi'na no ke Karaunu e hana an3 ' ma ka hookolokoīo, $ ' i ' heopa l_lkrVM dlwah hy>t\ he mea lapuwale -mnoli l kupono f "ko lakou noonoo ; mea hoolaulea Mr. Dote ā me kona poe, i mea e 'hoonalo 'ai e hoololoiahili ai i na hana tioapuhi wale. Nolaila, pela o liawaii'i mahelehele ia ai iloko ō na mahe!e" oehuehu, i mea e pale aku ! ai i ka hooulu a me na j uumoku .niibuster, he mea pono !oa ia'u, ke waiho ia malalo o ka hoomalu like ana o na ' Nui i mea e mau ai ko5 ha mau pono. - Th; Standani 1 j Sept. /p.