Ke Aloha Aina, Volume II, Number 8, 22 February 1896 — KE KAI KUONO O DELAGOA. Ua Olelo ia ae, oia ke Pookela o ke Awa Maikai loa ma Aferika Hema. [ARTICLE]

KE KAI KUONO O DELAGOA.

Ua Olelo ia ae, oia ke Pookela o ke Awa Maikai loa ma Aferika Hema.

J 0 ke kaikypno .0 pe!agoa, I kahi a na , mokukaua Beritania j a me *ai j 0 ' [i k^noku maikai loa wa, Aferika Ilema/ ¥ * a o na mana aupuni p Eui'.opa he mau 'lto tafcoii : mal Aferika ( he puta.kaumaka ta no īakou e ake ana kela a me'k€la e lilo iaia ia wahl Ma.ka hapa hope o Sepat€maba 18.94, ua hoikeia ae ma Enelani, hp Hui e kuai mai ana ia wahi a e.kukulu ana i .uapo, ma U mea e liio holookoa ai kaj hoomaiu ana, o ke awa kumoku; i ka |)oe Transvaal. 1 Mahope koke mai o ia wa f ua ala kue mai ka poe Kaffir e kue Pokike ka t poe nona pon#Tkē o He-! lagea, U tia1foofeIē koke ia mai na poe koa manne Bcritania ma &1arques, mai ka moleiikaua Thrush mai, e kue aku 7 ke koi ana a ke Kiaama Pukiki. ; I O ke o pe|agoa, o?a mapW no mau'e hoopufcā'*aku ai i ka oihana kalepa oTransvaaI, a ōko na PukiTd kuleana hoi, oia ka hoolilō ana i na wahi a pau loa e pili ana ma ia mau aina kuahiwi o loko e lavv<i mai i na waiwai ma keia ;av\a. * . Ma keia welau ke. Aianui hao Pretoria, Loren70 Marques i hoomaka ia ai i ka A. D. 1886. No hookahi hapglua| keneturia i. hala aku mahope o keia uluaoa ana s ua hiki pono olelo pu ia Trans~ vaal, a me ke awa o Delagoa. . Me na, na uapo, hao ma Lorērn «jMarqnes T. e . ,5? j;uia $ me tfa alna.waiwai oJoko. I93 ,aku ka aina, a ijm ah| o Lorenzo L wa h i a no n u i ma keia aku. . O Hona waiwai hookomoia oia .na !ako kaua/ na wai*-' E ona, a o na >aTwar puka akū, oia ka aila, na hua ai\ a "pe!a ; wale aku. Ua, hoopuniia ke; kauhale i kajja pohaku,'a ūa kukuluia na papu'i-mea pale aku 1 na !,eie hooweli.we 1 ! ana*mai ma; ka aina. Aia ke kauhale ke ku nei ma ka aoao akau o ke awa maloko loa, i kapaia, "Ka' Muli wai Enelaui" ' O Lorenzo Marques he awa| ".naikai loa ia, e kupon.o lon ai' no ke kxi ana," a mfe fea mahihia, he mau haneri o na mokū maikai. % He akea kahi e komo aku ai iloko o ks,aw% a he wahi maikai no hao e lana | ai iiokoo iaiia. O ke akea o' ke awa piha, ua hiki i ka !

2, f >oo Miie Kuea kona ili palahalalia o wai lana malie, t liilii' ia e na m'okupuni 11 . * ■uLikaau a maaii.ei ildkq o _ awa. . _' " v *" ~"T . O ka mokupuni o /nva(k A oia kahi kiai ma ke komo fU\a.,J„ aku okc awa, a mabi]ct na , P l 'k*ki i kukulii ai i. na papu" l kaua i mea e pale aku ai i ke komo ana mai e ku o Va; mokn; « — J O kahi e komo a|cu ai i.ke awn malok©, Enelani, " kahi i kukulu ia a' 0 MarqueU he hookahi l>na miie' ka laula, he 15 ka-j puāi ke ktekfe okā wat i ka"| wa kaimāke. ~ ''J O na moku e holo ana he ' 12 kapuai wai ka hohonu, " īiīks ke liolo maloko o "Ka $fufiwai JEnelani, no na mile he | 40 ka leihi, a no na mile 2 mai' Lorenzo Marques mai, makahi| fe<K>hot|ii kuponō, ua m'alu loa| niai ka makani mai. He 5 mile mai aku, ilāila i! leouio mai ai jja T remsy;" Dundas t a me, Māttol. ; 0 mea nona- kulaiia; m,aoji o ke kaikuono q Loceiuo| Jsarques, ua lilq i$ , h^ r jniaiU,J _ ano oui iloko o ka A, Ua koi q bolo^oa A^K . ioa, „ .eana q pge h»; kul tl ,na kona iija Q ka,,ngSo ana panalaau ana. Ua noho na poe ma aoao hem a'"" o iku;-" ono o Delagoa, a kuMiTl Jkaūhale iloko o ka mai ,ataj;;W ae nei. • v"' 1k» wa .a| , lawe ,ie o f*6tuga]a , i k'a apao # * \k iio ke Kaikupno n^nā^fa , \\\i oja ika aoao H£mjii\ t ir-n.i. A u,i lilo ia i rsc- , pa.ipaa ī k.i T<oi ' Aujxini o Transvaal maniuli o ka Muliwai hui pu ai sfte ka Muliwai Pongok n>a kona nuku, a i bo! % 'luko o ka aoao H ena o kfe . Kaikuone o f)elag-oa. '. I " Nolaila, ua hoopaakiki aoao o Knelani a im* Potugafa t '* rra!una o ko laua mau klilean'a* a hbolholoia e "t?aa*Vvi. I Vekāhi m£ā ~uW£6r* v Mahop£ ma i, ua' waihō® 1 ka mea oid ' DeMahon ka niea i I\]o i sidt»na no ka no Far.ini. Ma ka 1875. ua 1«u» kala a«• o : a. "O kn aoao 'o Kaikuono o komo pu ana mo ka Muliwai ' Map\itā a hikf iluna s na T,oftiohot>o f n'o Potuga!a'Sj s ' Nolaila, Whookuuia iho hae Reritania ilalo. * Aka, | ka 10§1. he ae ? ikf|al ? hanaia niawaeoi 0 me ol\ hoi, inul W' wa a Potu<v a l a e makema^^u^" 1 • * u' » ,e kuai ia hapa o ke awa 'o hneiam ka mea mua loa e l:»aa. ia pono mamua o na m*a ē ak