Ke Aloha Aina, Volume II, Number 16, 18 April 1896 — KA MAHALO KUHIHEWA LOA. Ke Kuokoa a me Kona Mea Kakau. AIA KA ULU I KA WEKIULANI. Aohe Lou e Loaa aku ai i ka Hana a ke Akamai. [ARTICLE]

KA MAHALO KUHIHEWA LOA.

Ke Kuokoa a me Kona Mea Kakau.

AIA KA ULU I KA WEKIULANI.

Aohe Lou e Loaa aku ai i ka Hana a ke Akamai.

Ua ike iho nei ma ke Kuokoa o ktia ia 10 o Aperila, 1896, ina manao mahalo peluku«* o ke Kuokoa, a aie kona mea kakau, no na mea a Mr. Theo: H. Davies i hoike ae nei maloko o kana mau palapala o ka 1893 i haia, a e huij pu ana h.oi r.ie ko ke Kama'liūi wahine Kaiuiani ae ana mai i kona ik»; ana i keia Aupuni Repubnlika, a me kona haalele ana mai i kona kuleana a pau loa iioko o ka Nohoahi o Hawasi n#i a pela aku. Ua koho mi>a nniakou, e lawp mai aaa ke hoopiha i kona mau kolamu ekolu, no na palapala a me na manao.ponoi o Mr, I>.ivies, i hoolahaia ae ma ka niipi pa P. C. Adv<jr» tiber o ka l\jaono nei, o 14 leoho ana, ua pok)!ei no ia. Ano, ua loaa ia makou Jhe kuleana pookela oi aku, e hiki ai ke hookupaa i ka manaoi hoomanawanui o ko makou iahui maluna iho o ko iakou maui pono kuokoa a hoi. i E like me ke pelukua o r»a olelo a ke Kuokoa, me kt>na ike maopopo no, aole no i lawa piha kahi e hiki ai ke hooiaio ia no ke Kama'lii Kaiulani mai keia mau manao, pela i komo ai na kanalua iloko o ke Kuokoa a ine kona mea kakau. a nolaila i' hoopuka ai laua i keia mau huaolelo penei; "Aka. ua oi aku nae ka piha hauoliia, ina no o ke Alii ponoi maoli no kai hoike maoli mai iamea, rne ka nihi oie mai e like ni'j keia ano." Ae hoi! O keia ka makou' e: oleio nei, ua hapa loa ka noonoo o na poo o o(ikou, a ua puhili hoi i ko i.i ia ;ke, a aole no e hiki ke louia aku. no ka inea, he ulu aia i ka wekiulani kahi i ka»« mai pi. He nui na kumu moakaka !oa, e hiki ai i ke Kuokoa a me kona mea kakau manao e ka-

, , j. 1 naioa holookoa ai, |a ,oia kaaa-* ht& hplooim 4 haawiia no ka pono o ka poe $ koiia ia nei oia hoi ka Lahui Hawaii ponoi.

Na Poae pili Paa.

• 1. O na pooo piii-paa i ka Lahui Hawaii, no ilakou poiiui -ao-ia; —Aoter rro"kēkahi okoa aku. M 2. O na pono piili-paa i ka Nohoalii 6 Hawau! nei, no ka mea no ia e noho ana maluna o ka Nohoaiii a me Kena mau Hooilina no ka Nohoaiii, 1 ka £ioomaof*bpp ana no ko ke KamaHiiwahine Kaiulani kulana no ka Nohealii o Hawaii nei. Ua komo oia mahlo o ka mahele 2. A no naolelo e hooiliia nei no ke Kama liiwahinē Kainlani ia, a o Kona manao ia, apela ku, ke hoole mai nei ka lani a rae ka po, i ka lawe ana e ku iiuna o ia kahua. No ke aha la? No ka mea. 1. Aoie oia (KaiuUni) i kakau ponoi mai i hookahi palapa!a a haawi mai ia Mr. Davies. O na palapala a pau loa -i hoolahaia, na Theo. H. Davies wale no ia Aole o makou hoole no ko Mr. Davies kulana keonimana hoopono (paha f ) a pela aku. Aole loa; aka, ua hik* ia makou ke hooia aku, ma . kana palapala ponoi iho no, oleio anu. M Ua hanā oia i keik mea, me ka ike oie o ke Kama'liiwahine Kaiuiani." Malia paha, me ia ano ike ole mai no o Kaiuiani i ka Mr. Davies mea e hana nei. Aka, aoie he hoike iki e hooiaio'mai ana, ua loaa mai keia ae ana, a ike ana mai paha, mai ia Kaiulani ponoi mai. 2. Ua loaa i ke Kama liiwahine Kaiulani na makahiki he 21 i keia wa, a ua oo Oia, mai ka piha ana o Kona mau makahiki he 18, e like me ka olelo o ke Kumukanawai o ke Aupuni Moi o Hawaii nei. Nokila, o keia mau olelo a me na palapala a Mr. Davies nona ponoi iho no ia. Aole ona kuleana noho kaKu maluna o ke kino a me ka uhane noonoo o ke Kama'iiiwi>hine Kaiulani ina wa a pau mahope mai o kona oo ana. A e iike no hoi me na huaolr.lo ponoi o ka Mr. pavi<*s p.iWpala ii Mr. J. M. Smith e olelo ana: "O kou kuleana kahu malama Nona, oiai Kona , (Kaiuiam) mau makahiki oo ole ma keia aina, oia ka' mea hiki ia'u ke hoike kanalwa ole aku, no na manao o Kama'iiiwahine Kaiulani, no ka mea e pili ana i na ninau piii kalaiaina o Kona aina hanau." Elua mea e hoole nei i ka

©le o kekahi mea e hana a olelo hoi, no k* Kama'liiwahine. Kaiulani. (I) O W kanawai oka aina. (2) A o Mr. Davies ponōi iho.no. Tna ua hoole ke i W4c*4eaara ole u kekahi ■ umA o hana ijk> Kaiulani, a ua olelo hoi o Davies, o kona kuleana w»le no*e hana ai, no ka wa oo ole o Kaiulani, alaila, pehea e hiki ai ke lawe olelo ae ina mea a Mr. Davies -.p.hana nei. a oleio iho, na Kaiulani ia i hana ? He poe hupo, a he pupule paha ka ae ana ia manao, ina 0 keia wale iho la no ke k.ihua e kamailio ai Ua olelo ae ke Kuokaa: He mea keia e huli nui'mai ai na kanaka, ke ike i keia hoike a Mr. Davies, ua haalele mai o Kaiulani i kona noho kuleana 1 ka Nohoalii o Hawaii nei. Pehea la e huli mai ai na kanaka i keia maunu ekaeka a ponekoneko loa no hoi ? O oukou no ke huli \ ka oukou lalalau i-hana ai. Mia no i kela a me keia kanaka kona kuleana nona iho a :me kona aina hanau.