Ke Aloha Aina, Volume II, Number 16, 18 April 1896 — HE MOOLELO KAAO —:NO NA:— HOAHANAU ELUA. –A IOLE KE– Alahele Pohihihi —A O NA— Opuu Pua Elua. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO —:NO NA:— HOAHANAU ELUA. –A IOLE KE– Alahele Pohihihi —A O NA— Opuu Pua Elua.

- HELU >6.— : I ka lohe ana o ko mau» makuakAne i keia not a ko'u p«kn, ua haa«ri mai oia i kona ae, a haawi ae la oia i kapa kauoha i kana mau kauoha ehaoaia i mau Mo no maua, aole i emo roa ia bope iho, ua pau ae la na hemahema o ko maua mau l : o i ka hanaia, a i haka* lia vale no ia maua o ke kau aku, o ka «ebe no ia o u«rahi. Mamua nae o ko maua hele ana mai mai ko makou Aupuni mai, ua holo mua aku keia t!una o ka ru«i o kah waiho o na mea «oana a ko maua makuakane a li«re atbue mai la i keta wahi mea uuleu ana e paa twri la, me ka ae ole mai o ko maua makuakane no keia mea, a pela i ulu mai ai keia hoopaapaa aaa mawaena o maoi. A heaha la , kau oielo hoohok) maikai no keta mea e kahi manu. - No keia mau olelo, ua pane' aku la kahi Pueo Wsrita me konaleo kanaka. E haawi mai na'u e paa a e pani hoi o!ua i ko olua mau maka me ko olua buli ana o n& aio i kai, a i ko'u wa e kahea hou aku ai, e huii bou mai eiua iuka aei mē ke pani no nae o olua i oa maka e olua, a tna au e kahea aku ko <m ka wa e owaka »e ai o ko olua mau maka, a o ka mea o o)ua e owaka koke ana o na maka, nana auanei kela nea a olua e hoopeapaa oeu a pela auanei e boopokoU»a ai na hana aaa mawaena o olua. I ka wa i ioheai o ua xau keiki mahoe nei i ke kamailio kānaka o keia wabi maeu, ua hookahaha ioa ia laoa no kew aoanu, a k»ho koke iho la no o Romcro be wahi manu kn|ma keia e kamailio pu nei meJ»oai Jpna4< ltMaa4k>.aku ai i Jkona katkya«na me Mpnu, ke hopohopo nei lo'u waiwai na keia |tai, ke hah'alia Wale $fta Kaua e haawi ana i keia mea, o ka nele ka mea e loaa ana ia kaua, aole anei e hiki ia kaua ke aiuaio aku ke ho*e,keia wahi manu e Mahuka mai a kaua aku, wahi a kona kaikuaana i kamailio liilii «pp« *i na pepeiiio o kona wahi mulii pokii Maniooa. Ko ieia leo hawanawana o koaa kaikuaana i pa-e iho ma kona mau pepeiao, oia kana i pane aku ai i kona kaikuaana me ka leo malie e hiki ole ai ke lohe ia mai. Heaha la hoi, ua hiki hoi paha, na ka hapena o kan mpa e pa-kiki nei, e h. ike mai i ka hua o kou paakiki he neie. Haawi aku la u Mamiona i ua wahi mea uuku net i kaht Futo Warita, oia kana i kiko <«ku ai a paa ma kona nuku me ka leha pono ana iho o na maka noii o ua wahi Tueo la i ua wahi mea uuku la, a iohe iho la au i ke kakani ae o loko o ua mea la, mamuli hei o

l»ij WalMl&aUe* Lioaa Ulaalai epa ooi loa «I e|īaa* iua» ''M4» lo«a iaia wialk«U »au la opio mai a k«koke Iml « uli raai na ebeu o ka lepo «atttfea oo| a akabi ao a leaa'i kaaa walii kaowl hooiohe. T f* Pueo Wanea ii Kmi i ■* hag|fQa o ka ike ana I r>Aifio'liiinn a fau, a ua ike o gyo Wa>. rita nei, aka, oa ift!o e ola i%o# kiai no KC Auponi V." : - l'ka wa o Ha)«»HMia i %aa»i mai ai oa iuli hke akuila iaua i kai me ka pifi aoa o Ba*maka o oa mau | keiki oei, ola kaiia %S)h : Fstao -Warita i nei i lele pōai pvsi ae al i ua t&au ke-1 iki nei, no «ana poao aoa i ka laua mau hana, aka, |ua book)fee pon? na keiki i kaoa raau oielo maalea i ua i mau keiki nei. . | No kona ana mai ua heoke pono na keiki i ka&a mao olelo e nele ai laua, ua lulu ae *e la oa wahi Poeo Warita nei i kona kino, helelei koke mai la kekahi o'kona mau hulu a lilo koke ae la i «ha|wai a nalowale iho 1a ua wahi Pueo Warita nei iloko o ka noe, oia kona wa i kahea koke aku ai i ua mao mahoe nei e huli mai, a hnli like mai h iaua, oia no hoi kona wa i kahea aku ai me ka leo oui. E na wahi kelki pooi wale, *<**a no ka wa i owaka ais ai o ko laua maka me ka hikiwawe a fa|opu koke mai ia i kekahi wahi mea i pa mai i ko laoa mau lima, a i ko laua nana aaalho, aia boi be wahi moo u»ku, boole aku la laua a mea ka iaaina oo keia mau hana a Warita i hana ai ia laua. I ka wa i owaka iike ae ai e na maka o oei, vst mke mai la kahi Puee i ka akaaka hoopaheoeheoe i ua mau k«tki aei mt koaa paiSe ana aku i ua mau keiki nei. E aahi lapuwale okeao nei, e kii mai i ka aiea'a olua eia, a ina oloa e kii ©le wai ana, ai«ila,e make aoa olua ia'u a iiaiolo lu hooua, na da holotoJeaa o laloe hathae mai 1 ko olua "tswo io, a oia ka ua maa keiki nei i pane mai ai me ka leo oui i piha i ka hoonaukmki paiena ote no kahi Pueo Wariia: Ina au e ike hon aku' ana ia «e 3 kena wahi mano lapuwale aihue, aiaila, e wiliwiUia no e au ko wahi kanl-ai e iike me ka moa e kena wabi Pueo lapuwale. Kulikuli au ia oe e kena wahi keiki hupo naaupo, a ina paha oe i hooiohe | *ku nei i ka otek> a kou pokii, ina aole i o<ua e neie i keia mea, aka» o ka hana | peno waie no ia oloa e uwe olua me ka i ieo nui, i kumu no'u e aloha aku ai ia elua a hoihoi hou aku au ia oiua i keia mea He keu ka ho: keia o kahi Pneo hoo naukiuki ka hoi ia'u, a noke aku la oia i ka hailiil) i kahi Pueo, U, he roea makehewa waie no i», a hooki pu wale iho la >no ia, oiai, ua tke iho la no la he mea hoopau ifcanawa wale no keia mau oieio *ana. -» J1«ko o kela j pane hou* mai af kahi Warita. E na wahi keiki o kuu mau wahi hoa papa-olelo hoi o keia kakahiaka pomai

pii 9 i«al*!Kfto )»«*», * loitae plāoa ana»ka <&*« haawi Atri nei iia'o e a »<#Hr 0 |ce aloha no ko»h« • nui ■k«iki, ■ Hoi aku !a ®i* no ko 4 Ukou hone» i lßrwmto loa an* #ka o ua W riat'ae< mai i ut mau keiki nei. a aote hpi * hiki in ktm ke ikf mai ia iantlli nolaiia, ua kauoha ae la' oia * i kona auiii huhi e boi hou mai a pHi ma kona lrthi nma, b pi? <f> i«k"" ' hodkQ mai a» a. nalokoke akk la ua uhiwai oti »ai k» haiii paa ana i kahi Wariia, a hooki *e m walii rucn Wafin uei i kma hoike ana aku imiu o H«nora i kana huakai. * 1 ka lohe ana o Hanora i keia moo ieio a Warita, na hoohauoii loa ia oia no keia mea, oia kana i ninau koke aku ai ia Wani», aia hoi ihea kela wahi J mea uuku f>oepoe uuku au i olelo mai nei he Aupuni U*ea, ua hooleiia akui nei e-au, mamuli e ko'u ike ana, aoie he waiwai oia m«a, uiai, aoie kaua i ike 1 hoohana ana eia maa, a o kekahi D» hoi, ua lohe mai au mai ko'u haku inua mai, o kela ka mea makau loa ta; e na kupua a pau no ka hiki ole ke hoohina, a pela au i kiola aku nei ia mea. i Mai hoopunipuni mai ee ia'u e kenai wahi Pueo lapuwaie, 0 ike auanei oe il auanei oe i ko make loa aku oe ia'u i keia wa ano. Aole aiei koopompum ] ia oe e kau haku maikai, o ka me ka poloiei oia ka'u e mua ou e Kuu haku Hanof«, . m- «aō£j manao kohihewa oe au I «ea. • ■ , i'". ■ ■■. . Alaila, heaha ka koi keU w*hi ouku au i paa maioei kcM| wa i hoi mai s*t, a i raai nei t*'u, oia kou wa i neime kou manao I ia'o ke ik« aku i kau nn« lea e keoa wahi Paeo, a Uti me ka hikiw»we loa a poa akaq^^ur wahi Pneo la, a iloko no hoi nawa, unuhi koke ae la oia ikaoapoM kaui a paa ma kona lkm. Pane koke ibo la ua Hanoi* la»kona wahi h<- a'loha, e keia waly Pueo j* j»u_, wale, e hoike koke mai oe i kena n«ea au e huna nei, a ina aole oe mai ana, alaila, e make ana. oe la'u i keia wa, aka, ina oe e hoike mai ana, oia wale no kou pakele mai au aku e keia wahi Pueo. „ No keia pane ole ae o kahi WariU i keia mau nim* a Haoora, hapai ae ia oia i kana pabika«a me ka piha inaina lua ole, aka, o kom anehe aaa iho e haNu maluaa o kahi Warita aole ehiki i kana pahikaua ke •iho. a o kona liaoa hoi oa hemo wale ae la no mai >.a paa ana aku i kafri Warita. Mamuli oo ia o ka mana i loaa i ua wahi Pueo Warita nei, pela oia i hemo ae ai mai na umii ana a Hanora i kona k<ini-ai, a o Hancra hoi i keia wa ua ka malie iho la oia me ka oni ole me he kii la, aoia ka kahi Pueo Wariu i huU ae ai a komo aku la iloko o ka rumi hookipa, a ike aku la oia i kona hikuopioe noho ana maluna o ka noho. i ka wa i ike mai ai o H>rinora i kahi Wania, oia kana i haawi mii % ai i aloh « kakahiaka, a pe!a nn hoi kahi Pueo Wanu i panai ako ai i ke aloha kakahiaka, a oia koke oo hoi ka

«h» po»k<4 t be «ea MW9, i iMhii*,kaua nooa ana e ka met mua anu. r;.J : ;. ; -k'< I «fta iho ok»lkf kana hoike aoa iko i hoaa liahā «ak»> « oioau aku la oki i \* nr«t lwt a fctftt haku a uaJ&Sk* mai ta 60 oia i kaoa m«eabes>e mki ka Jtajt t m i ka hop€*#o*a &a Wariitih®ike aku t»o «oi o aa omMM*; a penei kaat mto htike iima -»ltoot, haku opao: . ' i O koo lele ana 4»a iewa me ka mea e Hiki ole ai ke tete rae kou ukah toa aui mahope o*u, ke hoike mai neih me ka tiui okt ikaika a me ka wiWo ole e htkt ai ke hele a me ka wanui hoi e hiki ai ke loaa kao mea e kuko uei, aka, he pohihihi ao oar k« alahele e hiki «ku rm*ka noi o t» eoe* mi. ■■■.*■ ■ O kela kumu ohia loihi au i ike at, o ka hale np ia o Diaboto, a aia hoi maluna pono o keia kugiulaau kekahi aina nani, aia mewaenaUonu oka tiiu» k4hi i ku ai o kekahi hale nani lua ole i papoe, aku mamua o keia hale «, &akofte n<gho nei i keia wa, t tfebot »t bate nei rosfe • oui^akho* • X A oP^*«irkiDF^t K, ■ % •—J -fc» ■■ »~1 ; nu'-o kt tst ma ke^itnm f ife feot na ktMr* kt e lal«mi fOB malaOa. . Ma»m nnr knhi mot«p»kl i ikeia aohe makai kiu. Eia kekahi, oa Mo loa ka ta Sabati ma keia wahi ī U ooa Aohe nana pon« ia ka maluhia oke Aupuni. No keaha la ? Eia, aohe kaoaka eke Aupuni naoa e hoomalo aoa i keia hana, A ke. mtkee oei makou i ka laahia oka la oke Akua. Mamuli p na hana hoohemahema t ot kaotka oke Aupnm. O keit kekalw o na hana hemahema loa. Me ka mahalo, kou kiu mta hoo, He Me-go-rouna oo ko po. *Ma na lono l loat mai mti Ktht~ kaaolaoa mai, aia ke pii mto lt kt olu o ka mea i loohia i kt mti «Ma. Poki. * Ua hala aku ka mokuahi Otei3c oo Kapalakiko ma ka la StWtpi, «• kt haalele.ana iho i kana Saot*!a Poki mahopenei. • * Eia ke lawe hele ia nei he palapala hoc>p«i, no ka waiho ana ako haua o ka H»le Ahaolelo, n 0 ka Kokapu *oa ke k *<l>v» ana i\ a la Sabati. * > > Wa ka hofa 8 p. m. o ka po Prjtktbi nei iku mai ai »v.kukttlt 16 la M« Vokohtma mti. £ kaula iki an« oia. euaanei 00 kt hooik iianahu ana, a hei aku 00 Ktpf lakiko. ♦ >