Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 25, 18 June 1898 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati Ke Kaeaea o Pelekane. -:A ME KA:- Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane. -:A ME KA:- Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Ainapo

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

Oihi rm Eiele © huli hele an* i ka ; Mui Uilama i a t»« kan» : Wfilnim a me na obana alii no hoi fi ; pau. Aia hoi, ua Hlo nft kula oneanea | a r»e na kula panoa wai ole i ka poe e holi ana i mea ole 3 e hele ana i ke I ao, a e hoomaha ana ma ka po, O ke a-enui wale no na mea a pau, oja ka puai wahi lono e ' hiki ei ke haokoīa ia aku raa k» me- ; beu. & liiki i ka wp, e loea aku ai, a ina j ah» ua pejehi ia a make, a i oh* f ua lawe pio i« paha ma kekuhi ■ aina okoa aku, | 0 keia waiē no ka makemake o ; fce Keikialii opio, a i hiki ai hoi iaia ■ ke alu-alu aku mahope o ta meheu j o ka iaea nana lakou i lawe pio, Ma ke'n wali e ko makou fua» makamaka heluheiu, e, hoalu iki ae ai kakou i ke ksk»heie ana np »a l?oe elele e huli hele nei ina aa wahi a pau o ka aina, a e nana ikl ae hoi kakou i ka Moi Uilaua kana a roe ka~oh a r.a aiii e 'noho pu nei me laua iloko o ka lua huna o ka pal<ūana. 1 feo iakou wa i komo aku ni īloko o ka puuhonua o ka lanakila, āia na Mi.'iimo i, noninoui iloko o ka Ui Madēlina l.nh\ i uala ni, no kona hoa make. oia hoi ke Keikialii opio ka hua hookahi hoi mailoko ftku o ko kua puhaka. Na ka waimaka r no e help, a aia hoi ka Mot Uiiama a me kana kane fce hr.ka pono mai ]a maluua ooa, Aka, mahope o na noonoo akahe le a .lB, ua ikd iho la laua, o ke ku mu o ko ka TJi opio uwe ana, oia no kona aloha i kana keiki, ka mea hoi a lakou i hoike ole aku ai, e holo ana lako» no ka imi ana'i watii e pakele ni ko lakou n:au ola, No ke;a kumu, ua komo m ! Ja kana kane īloko o na hoomalielie ann, nae keia mau olelo e hiki'ai i.ka Ui Maeh hna ke iho, he po lolei ia mau olelo ka mua f». ka pau ana, * oia iho hoi keia: Ekuuhoa make o na la i haln 3 aole no paha i poma ia oe ka hoo inanao ana ae no na olelo wanana a kekahi wahi kilokilo, nona kahi psuku kino pokole, oiai oia e welie wthe ana ij£.%moe a ka kaua luiki, a oia h6i ka'u e hoike aku nei ia oe me ka p®tS]ei. Ua hoike ae ua wahi k»naka po kole la, o ke Keikiaiii wale no ko kakou mea nana e hoopakele noailo ko mai o ka lima o ko kakou tnan

A if.a j eU aoie anei e hiki ia ka ' kott lte manaoio ilu, he o!a!o kat,a wannni», m* o ko Ic»k n tUcj)*k,) ' ana i k% hooko ia. aua o k ina umu | olel", h« mea 'oiai, «ole mea e ■ »i «oka ol;', u Ut ' ana i kdWu na koopakeīe &na mai j j na lima t»onoi mai 0 ka kaua keiki. | ' A nolaiia, e kuu noj»p*li nona hei j i mohei ai i ko'u olh ina wa a f pau e hoopau i kou'maiuo kinnlua j a e «jttnayiy mai i ku.'u uian hnike | imua ou, n.amuli oko'u hoominao no m olelo a knU wnhi kilokilo, no ! na'ke knpmaha i iteok>rā koualua ■ ma keia ao. | O keift miu olelo a ke Keikīalii J Alabat J , aole ia be mau olelo haku wale iho no na kona manao, i mea e hoopau ia ae ai na aianao n»luea 0 km» wahin», aka, mamuli no :a o kona manaoiu maoli no. e hoea mti ana na hooko ana a ka wanana ra> [una o lakou a pau. Malalo o knia mau olelo hooma» Hfil e a ke Keikiahi, ua ikeia aku la ka mao ana ae o na helehelena kaumaho e hekau ana maluna o ka | Ui Mr.delina, a pela hoi me ka Moi i Uilama a me kana wahine.' | Nolaila, ua hoea "mai 1& kakou i i kahi e hqops-uia ai ke kanalua ana j no kahi e leaa ia lakou o ka lanakij la, a malaio oia ar>o, i huli hoomaj nawanui aku ai lakou i wahi no iaj kou e noho ai, iloko oia maujla o ke j kupihkii, ' 0 kamoi Uilama, ua kamaaina oia ' i ka hele ana maloko o keia mau | wahi, a ua ike pu hoi oii i ria wahi 1 hoomak[.ukau ia ai no ka wa e | hoea mai ai o ka pi.'iki». I ko lakou hiīei ana aku iwaenakonu o ua ana nei, oia no hoi ka wa a ka moi Uilama i pane ae ai i I kona tnau hoa, me keia mau huat oleb a lakou e hiki ole ai ke hoot>oina, a e ike pu aku ana noi k-i--kou i ka pololei oia mau olelo: Ano, ke honnanao nei au i na ole Io a ko'u mav* kahu nana au i maiama, e hoike ana hoi he alahele ke ; a o ka lanakila, amaanei hoi e noho ai ka mea pio' a hiki i ka wa e ho«a mai ai o ka pomaikai, a o ka pau no īa o ka pilikia. NolailB, ke hoike aku nei aa imua ooukoa a pau e noho ana kakou ma keia wt,hi me be mea la, aia no kakou iloko o feo kakou halealii nani kahi inoho ai me ka hopnhopo oieokamanao. He mea nui kei» na k.ikou a pau e ike nei, a ke koho pono nei o lnko o ko'u puuwai, e loaa ana no ia ka kou a pau ka pomaiksi be |noho lo* ihi kak.u maanei. I ka pau ana o keia mau kukai olhlo ana a ka moi Uilama ; o ka wa no ia o na ai puopuu ponoi o kamoi Uilama i Kuiiu ae ai no ka hoomakaukau ana no ka pono o ko laknu noho ana ma keia halealii hou. He mea oiaio uo paha. he wahi keia i hoomakaukau ia i»o na ulia o ka manawa no ka wa loihi, a pe'a B0 i hiki ai h lakou ke noho mala-

i — rr-t f ila tue k« oluolu, me he mea i? f no l%kuu Iloko 0 ka h&lealli mToir k: hi j noho ai. | U k* nohu aua o keia ila, aia no he io ke Ke-1 j ikiaiii hele ana e hoomakakiu ma \ | na wa o ka * |>o, ua puka ■ I malu akvi li oia a hele iloko *o ke'; \ kulanakauhale, roc ka houno e ia o j ikem» mhu hpleh?lena. i A iluko o keia mau makahiki loihi | o ka noho ana o *te »111 powa tnalu- ( lnaoka nh a, (ii mau no hoi *e Ke j | ikialii Alabati ko bakilo!mau nei i j ke ano o k* noho ana o 'na makaai- | aa&amaluna o ka ama *iloko o ka j ebaebs, a he ku maoli oo hei i ka I walaHia ke ike aku. f O keia mau manawa hele o ke I Keikialii, aole loa he hookahi mea i | ike mawaho afc o kana wahine, oiai ! oia e hele afia makina huakai hele i na wa a r & u - Ua ike mau hoioia i na hana ino ia o ke iakou mau makaainana ; a i kefcabi manawa, no kft nui loa o kona aloha ia lakou, ua komo kino maoli oia e hoopakele i ke ola o ko- { na mau makaainana v me ka ike ole j la naai e na enemi, oia no ka hooilij na moi o ke aupuni o Pelekane a lakou e noho hookohukohu nei. Ua lehulehu hd na poe i make iioko o kona l'ma, a I ko lakou wa i hfcliamahi ai no ka imi ana iaia, ua palam?mo iho ia no oia a nalowale, a pela ihō la ola e hoohjka mau ai ī na koa o ke alii powa i na wa a pau Ua lilo no hoi keia hani mau a ke Kelklalii Alahati, i meā hoōnaukiuki ī ka manao o na aliikoa, a me ko lakoj mau kan.ika pu, a ua : jawe loa ia aku keia lono a hoea imua o ke alii powa Alaviha, a ua lilo hoi keia u.au hana 5 mea hana i mea e pono ole ai o kona man^o. I kekahi manawa, ua komo mai la na manao u?upui o ka inaina ilako o ka puuwai o ua alii ia, ka nana pono aku i ua alii powa la, aahu ka ena i na maka, me he mea b, pa ulupuniia kona umauma e na manao ahi wela o ka īuaina. I kekahi la, oiai ua alii powa nfi e holoholo ana mawaho o ba lanai o ka halealii, ua uluahewa ae la ka manao iloko ona, e kauoha aku i kona mau Knhina a me na hoa o kona Ahakukamalu, e akoak'-a mai no kekahi haua nui ana i manao ai. Mamuli o keU leo kauoha a ka moi, ua huliami,hi mai la na hoa o fca Aha Kuhina a'me ko ka AhakukamalU pu ho:, no ka lawe ana mai a noouho no na hrna o hl*tl ai *6e hopu jUo ia ke kino o ka mea nana lakou e hoopahua nei ma na hana a PiU. A ua loaa hōi ia lakou ka noonoo, ma o Ko la«:ou hooholo eakahl akr, e lilo iii i kahawai a i rula paa no ke aupuni, oiahoi keia: 0 kā mea nana e hopu pio i ke kin<y o'ka mea nana e nei

, koua mau loBßjn|g i» v I Uhe uku »aknr.a l?ie'<iie o 250,0001 d»la« .* I ka wp. i pahola ae ai P Hoia leua haua a ka i»oi JJJpunikokp Aiavina, oia no hoi ka wa i ul§u ae al ka poe j puni dala a ake hanoliano hoi, no i ka huiu ana i keia inea lakou i e hoohāahaa nei. Ua lilo na walii kuanea kaoaka ole, i wahi aiahula i ,ka wawae o na kanaka me na holoholen^, E auwana hele an» i ka hihipea o na. iaau, me ae hoi $ >vilaa wai kino me ke aka oka mea nau \ Ukou e hoopahua mau nei i na wa a pau.