Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 30, 23 July 1898 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati Ke Kaeaea o Pelekane -:A ME KA:- Ui Madelina. Ke Kukui Uwila o Ainapo Hoohenoia no KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KE:- Keikialii Alabati

Ke Kaeaea o Pelekane -:A ME KA:- Ui Madelina.

Ke Kukui Uwila o Ainapo

Hoohenoia no KE ALOHA AINA

I k* dsu ana ae o na olelo anaai kona noakuakane no na me-a e ana i keia anahona, liuli mai la oia a olele hoa mai ua h'ki mai kou wa e ike pono ai i kou makuahine me ka hoohakalia ole. A o keia no hoi ka wa a ke Keiki alii Alefefcda i lohe aku ai ika leo oke kiai ika ninau ana mai mamua o ko lawa a!o: Ow«i keia oiau mea e hamumumu mti nei oka poeleele ma kahi o kuu mau haku alii? He hoaloha, a o kou haku oplo no hoi mai kaoa huakai kaahele {naluna o ka ili o ka honua. Ua hoopau ia ae la na aanaopioo iloko odB, a hookuu aku la oia i kona mau haku opio e komo aku ma ko lakou wahi hoomoana mau, kahi hoi a ka Ui Madelina kona ma-

kuahine § hiamoe ana a me kona mau kupuna. Me na manao aloha makua iloko o ka puuwai o ke keiki, pela ke Keīkialii Alefereda i hookaulua ole ibo ai i ka lele ana īho maluna o ka a-i o kona makuahine, me na 'waimaka e hoohanini maluoa ona. Kakama-uona huna waimaka o ke Keikialii i hookaakaa ae i na maka o ka Ui Ma<lelica, a ikj? ae la oia, o keia 4 mea e puiiki nei ma kona a-i, aole ia he mea oioa, aka, o kana keiki ponoi no ia, ka hua hoofcahi mailoko mai oko laua puhaka. al:. Ia wa koke no i hoouluku kokeia ae ai na manao aloha keiki iloko | ona, a puili ae la oia ma ka a-i, a uwe iho īa me ka ehaeha nui, elike me ke ano mau o namakuahine makee keiki. I keia wa no hoi I ala mai ai kona mau kupuna, a me na mea a : pau e hiamoe ana maloko o ua ana j la, a oia no k'a wa i ike koke mai ai j o ka moi Uiiama, o keia e puili nei j ma ka a-i o kana hunona, aole ia he mea okoa aku, aka, o kana moopuna ponoi no ia, a oia no hoi ko lakou wa i hui like ae ai me ka naau aloha. I ka wa i pau ae ai o na hana ehaeha a ke aloha, mawaena o lakou pakahi, oia no hoi ka wa i ike ia aku ai ka olino ana ae o na manao | hauoli iloko o kela a me keia mea j pakahi o lakou, me ka manao, ua hoea mai lakou i ka pahu hupu o ko lakou noho pio ana. |

Oia no koaa wa i hoolaie aku ti i koQft »&? makn» rio ka "hol aoa, no ko lakou halea'll. ota! lio!, u» nv»k<« ani powu * u* hoi hou kn aiea elike me kanoho an& mftirju«. O keiamiMa olelo maikala ke KO- - Alpfereda, he mea hiki o!e 1» ke hoole ia, a oia ka lakoo i ae ko- i k« ftku ai, ma ka hookattlua ole. '> O Keia wa a lakou e liulia nei e oia no kft hor& eono pei® o lto kgk»bfftka. k» wa hoi i tnftnao!ti w« kupu»o loa ia no ka lioalolo qn a Iho ia wahi. Me k« hauoli i ku ae ai ke~ 1« s mekeia me o ka maoao, no k* ike hou aku i n* paia a iakou i kama&i&a ai>6 jne ka lahui pu hoi. 0 keia hoi ka wa hopeloa 0 ko lakeu noho pio'ana maloko 0 ka malu 0 keia ana, no na makahiki eli-1 ma me ka hoopilikia ole ia iloko o k« ola maikai 0 ko lakou noho ana m« ka hopohnpo ole He mea oiaio no hoi, ina aole ! kahikuhi keia ana huna i ka: Kfoi THlama,alaila, he luahi mua lakoo na ke alii powa maloko o na paia 0 ko lakou halealii aloha, Oia ka ua moi Uilama nei 1 panē mai ai i kana mōopuna; 1 ka i anā mai: * . ! O keia wahi au e fke nei, aole ia' no ka mea okoa, akn, nou ia ma! kou mau kupuna mai 3 a i ili ia'u, a peia hoi ikou makuak&ne, a me oe pu kekahi. Nolaiia, e hoomanao oe, ua īke a ua maopopo iho la ia oe na mea a pau o keia ana huna, a o o<? ana no hoi ka hooilma oia niau mea ma keia mtia aku. E malama i k&hi 0 ke ola e pakele ai i ka wa pilikia, a mai puni waie i na mali leo ia mai e kekahi o kou mau hoaTohaf 0 keia mau olelo a ka moi Uilalama, ua komo pono aku Ia ia īloko 0 ka puuwai o ka moi opio, a pela oia i haawi aku ai i na hoomaikai ana he nu; no na olelo a kona kupunakane moi. 1 ka pau ana no 0 ke!a mau kukai olelo ana, ua waiho koke iho la lakou i ua ana la iloko o ka malu - hia no ka wa mau loa, no ka haleal i ka pahu hopu. 1 Tko lakou wa i hiki aku ai malo-1 ko 0 ka halealii, ua hoohikiiele ia ; oa koa kiai a pau i ka ike ,»na mai | 1 ko lakou mau haku alli e ku aku | ana imua 0 ko lakoa maka, ! A iloko o na manao pioo o ka hauoli, ua haawl koke ae la lakou i hooho ana me na leo huro e waTvalo ana i ke ahe makani, e hoike ana hoi, ua hoi hou mai ka moi Uilama a me kana moiwahine, ka laua mau keiki, mai ko lakou wahi i pee aku ! . I Ua pii koke ae la ka hae kalaunu | nani 0 Pelekane, e hoike «na ua huiī hoi hou m&i ko lakou moi maiuna o koua nohoalii ana i rula ai j no ka manawa loilū, a eia hou aia i imua 0 kona lahui me k» ! hauoli. ' I . I* > -.

0 kelā'loao liAuoli, ui paiīdTa kokc &ka ia oialōlo o -fee iulaualkauhale nie lea aw?wi nti!' o ke kaai ne-i a ka l,eo o «a pahu oae na ohe, a nie ka leo baīula o na kapuai o na lio kaoa e hthpokahakaha ana ma na alānni o ke^kulanakauiiale. r TJa lilo ia mau la, he mau la nui ifo 1» aTipuni o Pelekane, e laolima poiaauae ka poe mai ke knlana : kiekie a hiki aku i ka poe malalo ioa. . • , v Hoi huū tna! la na la o kahauoli! j ī ' % Jjj f affconpunana hou la maluna o i kalahuikanaka Pelekane, efHto me ! ko lakon m.'»u la mai kinoiii mamaa i iho oka lilo ana o ko aupunl ilok'o': ' o fca lima olee ali» powa. I He elua mahina o ka m'alama ana oka lahui i keia hanoli ana, a 1 akahi no a akakuu ilei mai na hana : hoohiwahiwa ma na wahi a pau o i ka aina. īloko o keia mau lao ka hauoli e «TftA.}a.rpflia. nei e ka ?abui, oia no hoi ka wa i komoaku ai o ]:e Keikiaiii Alefereda ma kahi o ka Ui opio o lee kapa kila, no kekahi mei,ano nui ana i makemake aīj j 1 kona waikomo aku ai maloko o ka rutni o korfa h,oaloha, oia no ka_ >a i komo raai ai na fnanao p hoi-' hoi iloko o ua opii la o ke kapa kila a ai? hoi, he mau helehelena ano okoa loaJ itoko ona, mamuii o ka ulu ana ae o kona manao, no koria mau makoa. i A.oia hoi kana i hoomaoe HHa iuai ai i kona hoaloha, me keia raau olelo wpi mell mai kona mau lehelehe mai, £ kuu hoaloha maikai, heaha kau mau mea hou ano nui e hoohauoli mai ai iko kaua mau manao i keia la. Oiai hoi ka lahm e hauoli ana no ke ola hou ana oka moi Uilama a me kaaa keiki mai ka ma&e mai i hiki ple ke manaolaaa ia Lq.u aaakol&kou ma keiaao, -:r: •V v'''^

We kau nuiau e ; ._ ba maikai, oiai, Vie; lioiā e ap/maWabo o'na 4 mea! e pl!f : J'ib pomli^aP k oi«ilioi he oTau m akahik 1 hi ae noi ko kaua noho an& rne i;e liwe oJj? Jp.p|i,o A«A e , l.ujj| like ; koiff n y