Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 31, 30 July 1898 — Nuhou Kuwaho. [ARTICLE]

Nuhou Kuwaho.

Ma ke ku ana mai nei a na mcka lawekoa Pera a me Puebla i īoaa m/ii īa makou na lono hope loa a no ka pomaikai o ko makoa poe heluhela ke hoopnka aku nei makou me ka hookaulua ole iho penei: HAAWIPIO 0 SANTIAGO. Playa del 14, hora 5 p. m. O ka nanaina o ka hoouka kaua ma Cuf>a ua hoea mai ia i ka hopena. Ua hoopoinoia ua mokukaua o Adimarala Cervera, a o ka hae hoku e pulelo aku ana ia maluna o Santiago i keia po, Aole hoi e hoomauia aku ka hookahe koko. Ua launa j

ae na Kenerala Shafter a me Toral i keia kakahiaka, a ua ae aku . ke Kenerala Sepania no ka haawipio ana aku maluna o ke kahua, ona Hepania me ka lakon i mau lako kaua e lioihoi ia aku ia i ijo Sepaaift. t*o koho ae na Ke- : nerala pakahi he mau elele no ka lioopoiiopono ana i na mea e pi!l ' ana no keia haawipio. Ma ka hora 2:30 o keia auina la i halawai ai o na elele, a mahope o fee kukā, ana no aneane ekolu hapaha hora, ua. hoike ia mal la ua haawipio ia mai la 1 0 Cuba Hikina, e hoomaka ana j maī Aeerraderos ma ka hema a ' hiki i Sagoa ma ka akau me ke | kipa ana aku ma Palma, a e īawe | %na hoi i na' awa kumoku a pau maloko o keia panalaau kaua o | Sanfciago, aka, ua koe af!K o nae a Holquin a me MazaniHo, kahi hoi i hoikeia mai, aia malaila ke- ; kahi pualikoa nui hewahewa o na ] a ua kaawale no laua .■ mai na palena o kahi i haawipio ia aku. 4 i O keia haawipio ana o Toral ■ aole wale no ia o ka hāule ana o ' Santiago, *ka, wa ka haawipio i} 1 hanaia ai, o ka aoao hikina ho- '■ lookoa o ka moiupuni, oia kai! hlo aku la iioko o ka poholima j Amenka Huipuia. * |

j Ma keiii haawipio anaua komo | ' pu aku me ka pualikoa ma San- j f ago, Ooalanamo, Oaimanera a agua. O ka nai o na kanaka t maioko o keia paaalaau i haawi-1 plo ia aktt la e Kenerala Toral l he 125,000,- A o komo ana ma j keia haawipio ana na kulanakauhale o Santiago de Cuba, Guan-1 tanamo, Sagua de Panama a me 1 Baracoa. KA NUI O Na POINO MA SANTIAGO. Wasinefcona f lulai 14 O kA lele kaua ana maluna o Santiago I no elua pule. 0 ka nui o na po-1 ino I hoomaopopoia maloko o ke- ■ ia mau pule elua, ua hoopoino ia : na mokukaua, he aneane hookahi ' teusani mau luina Sepania i pi-' holo a i ole make mai ka poka a |

| me na alelo mai o ke alii, a he lie-' luoa maopopo ole liol | Sepania i loaa akn iloko o na J ( anwaha ma Santiago. O ta nui ! o na poino uia ka aoaoo na AtneI i-ika he 250 1 eaake a lie 2000 i i Loouna iu aku no ]oko o na hauI kipila no ka aua i 100I liia ma o ka lioehaia ana, mai a me kekahi mau mai e ae. | XJA AE E HOIHOI IXA BEPAKtA. I Na loka, lulai 14. Ona age- ■ na o na hui mokualii iike ole o ' keia ua ae aku la- ' kou i ke poi a ke Atipnjai o Ame- ■ rika Huipuia no ka hookuu ana ' aku i na mokuahi ku "kaawale no ' ka hoihoi .ana i na koa A Sepania Santiago no Cadiz. O keka- ! hi manawa hana ntiti keia i ikeia | . - ■ - -amaluna o ke alahele moana, aka, aole uae e komo ana na moka laweohua o ka papa ekahi a me ka ' papa elup ma ka hoonee anaike- ■ ia 30,000 koa, a oi aku mai Cuba : aku no Hepania. ! AOLE NO I HOOHANA AKU 0 AMEIIIKA. | Nu loka, lula'. 14. He lono ! kuikawa kai loka mai nei i ka ! nupepa La mai Wabinetona mai, e olelo ana: Aole he mea i ikoia a i ole e lawe ia ae ana e keiu aupuni no kela ulia i ikeia ai ma ke kaikuono o Subjg. Ua hoakaka ae kekahi luna aupuni kie-

kie aole o Amerika Haipuia e ! komo aku ana ma na Loopaapaa I aLa me Geremauia, no kela hoao I ana o ka mokukana Geremania e kue i na puaiikoa o Aguinaido. O PORTOTiICO KE KEEHINA HOU A • AMEBIKA E LAWE AE AI. Wasinefcona, lulai 14. O Porto Eieo aku ana i keia wa, wahi a Kuh|na Alger, mahope e ka lohe ia ana mai o ka haawi pio ana aku la o Santiago, a ina he mea a hou aku o Havana. O ka pauku mua o ka hooeika kaua ma ka aina ua pau iho la i keia la mawaena'o Amoi'ika a me Sepama i ka wa i lawe ia ae ai o ka iiao Sepania a hookau ia aieu la ka hae Amenka maluna o San- J tiago. Mahope aku o keia oia j 1 $ ' ' ,

1 no ka hoihoi ftna aku ! na 3epa- ! ' nia no ko lakoa nina hanau a me 1 ka lawe pio ana Sa "Porto ilieo, f koe wale no ke hana koke ?a kekah! maluhia. olelo ae ke Kuhiiia ē hoouna koke ia aku ana na' puaHkoA no Poi;to Bioo eli.ke me ka hikiwawe e loaa ana, a he poe kauaka hou wale no lakou. E aiakai ia ana na pualikoa o Porto Rico e Kenerala Miles ponoi, a o Eenerala Brooke e noho alakai nei ma Camp Thomas na manao ia e kokua aku ana oia iaia. TTa manao o Kenerala Miles me 25,000 koa ua hiki loaiaia ke lawe pio i keia walii. 2fa ka huli pono ana i ke kuke ea ma $An JuHti ua ike k aole he mau poino e loaa ana i na koa mai ka nsa'i pahola mau nei ma Cuba i kela a me keia makahiki. HOOMAKAUKAU O WATRON NO KA HOLO I SEPANIA. . Wafinetona, lulai 14, O Komodoa Watsooa me na aumokukaua Hikina, e haalele iho ana lakou malako o eha la, a me he mea la i ka la Sabati ae nei. Ua hookaawaleia maioia mai ke paniku ana raaw t! Jio aku o Havana, he pule ae n°i i hala, a kauoha ia aku la e ohi ajar i mau mokukaua nona mailoko mai o na aumoku o Sampsoo. O na la i koe iho e hoolilo ia aku ana uo ka hoomaemae ana ia lalo n ka me ku no ka hoopiha nanahu a mo na iako ai. Ua haalele aku la ka moku Yankee ia Nu loka me na lako kaua no keia mau moku. O na moku o e hoakoa koaana lakou mawahp aku o ka Mol® St. Mcholas a i ole Ca t ->e Eayti.en, A malaila i hoolala ia »i ke alahele no Canary, ma ka j av#rikaholc o unu mile i ka liora 'a : hiki i ka mokupuni o Ferro|, ka ■ mokupuni nui o Canary. Ua ma- j uaoio ia no nae aole piUkia e hala- ■ wai mai ana m» ka lawe ana ao, o ! hooleio la aku aim kekali pualikoa j makaukaunoka lawe aua i kahi ■ t v*- 1 - 4 ano nui o\a mokuputd. E holo aku ana keia mokuk&ua no Sepunin, a mahope o kona ma- j

kuikui ank k Cact*z, e ■oia ma ke ! lc;swa o a V# kipoka aku ia tnalai!i' o r 1jo?o loa alttt ai lafolv no ka h;!dna altan n<j, Port Mahon T . nia ta ipotixB"elearie. O k<* kulana pale m.« kaia wahi lie nawaliwaīi, aole hoi he har£ nai na Walaon, ka lawe an« ae ia lakou. * s * HAHp OLA. IA E EA jriAA. Vaaekowa, lulai 14., Oua ao i loaa mai nei maluiia, o mokaahi Warimu i ho.g#[mai j#.i„ , keia la, e pilī ana no ia .no ka . mn ola i* ana o kekabjt mea }jqcj : . lak&iaka fcoloholpna,e ke tif;;\ wn kahi koko,ke i Aapiaide, N. 8. W 0 John Isaac, he kanaka byo-. lakalaka i na holoaolona hiUu, a majnuii o. koua wiwo o|e,. ua.lilo oia ij b kauaka kau'lana, i kon;t w,i e hookokoke aJin ana i ka pauiua 0 kanā hoikeikeana'PkekaLi ma ka hale keaka nahu ia iiiu la oia e ka tj,ga nona ka inoa o Duke iinaa o keliali auaina kanaka nui i akpakoa u|ku ..., nona ka huina o 1,000. , V. 1 keia wa i puhee plsu ai m Wahine a tae na kane no wiilio o, ka halekeaka me ka wēliweli nui a i keia wa no hoi i noho ihr* al na tigala a af !h'o la i kona haku, a i keia wa o kaholoholona i ho- ' ni iho ai i ka hohonō o ke "kōko oia no kona wā i lkehāe ae ke fcino o Xsauc. Ua holo aku kekaīii poe me'na laau, a na lakou i hoojpakele inuī 1 ke kanaka poino, akfyno kekaM mau hora kona uiliili ana, ua ma-. ke iho la oia. ■. I&A XA ALIIMOKV .^r.r.VMA. Mess'nft, S;ciiy, lu?#u 10. M>i ka ponei i hiki mai ai na alii ona u e Jtu 3 fcopi<li} wawahi Sepaniai pkali ak« ai ia Adimarala Oamara a hiki i Port Jsaid Ua Uoopiha loa ia lakou me ka ioaina ika i lohe ai no ka . hoopoino ia ana o na moku o Adi« marala aua hoopuka ia lakou i ko lakon ipanao, ua m&ka^,, kw iakou ao ka b*k*ka,. ana i fca i>ojto v , v

C SVU HOĪ ASV AN\ KO KP I'A«nN(V BOND ASA, | Ku loka. JLulai 0. Ilelouokui- | 'kawa k&i loaa uiai ne| i ka nupepa Heraid oaai Wasiuftoaa mai e olelo E huli hoi aku aea ka moku|jjg|||pi«k&ka lowa no ka akau, ro j hook U an« a*u iluna o ke ala- j Kbkimoku no ko pahonohouo una i , [ Jtoaa mau wahi i poino i kona wa o , j Loi mai «I m»t Porto Hioo "mai. I, 1 ka wa ona i hala*ai ai me na aumoj kukaua o Adimarala Cervera wa i poiuo ai ma o ke ku a&a ia I kn poka pahu no elua maaawa. He hookahi oia poka i pahu, a he hooj|gju i koe e paa nei ma ka aoao « k& moku, ma fcabi kokoke i ka la- . . .■} iea wai o ka moku, aks, aole nae i pahu. Ua olelo ia ae maloko o ke Keena Eaua Moana, aole he pihkia « loaa ana mal iaia mai, oiai, ua hiki no ke wehe ift ke poi e w&iho ana o ke kukaepele me ke pahu ole. E PAU ANA T KA WEIIE ĪA. lulai 12, Ua hoopuka ae la ke KuWna Karua, no ka wehe ia ana o na lua topido i hooluu ia aku ilalo o na papaku o na awa o I Amenka Huipuia no ke kue ana j *aku i na moku e komo kaua ruax j ana. Ua haaa ia keia hana no ka j pono o na moku e kalepa nei. HE MAli HANA HOOMAIKOINO. Hongkong,'lulai IQ. O īia poe kipimaloko o lEwangtii a me Kwang | Tong f ua hoomau ae lakou i ka hoo- j haunaele ana. O ka mokukaua 1 Tweed, ua hoounaia aku ia no ke ] kue ana aku ia lakou, Ma'ka Poa- i lim», ua komoaku la na poe kipi j iloko o ke kulanakauhale o Paklan, j a ma'aila I loaa aku ai ia lakou ka ! i lu&akanawai ame ka ohana e ku ana. Ua ninim aku lakou ika lu- j nakanawai me ka aila honua me ke j puhi pu aku i ke ahi. a. o kona oha- j na hoi ua pepehi hoomainoinoia iho k* <4, I Ma Yungun he 400 kipi i pau i j ka make. He heluna o na kino make e ma Wood Chow. He lehulehu pu na hana wa. j K.A HANA WELIWELI A KA' WAIPUILAKI. St Loui&, lula, 8. He lopo kui-1 kawa kai ioaa mai nei i ka Bepalmlika mai j(|uba mai, e olelo ana: , He i hoouna koke ia msi Steejevill, aj>ana o Crawford lawe mai i kekahi nuhon wehweli no puiumi ia ana'akokoke epau ke kulanakauhale i keia kakahiaka nui-e ka wai ; mam'uli o ka haule ana mai o kekahi Waipuilani mai ka lewa mai. I ka wa i lohe koke ia ai keiā mea hou, ua hoouna kokeia aku kēkahi„poe no ka hoopakele an& i na poe oloko oke kulanakauhalf i hoopoioo ia. He kakaikahi wale no na wahi hale i loaa aku e a ua lohe ia aku na leo o d» poe poiA*V } >

oo i k*a owfl a&a ma n» wa& a pftd, j *«jbu)i«na hoi i ka Ukou |»aul u»m alohn iwaona o na puu op»1a n j lt« w*i i Uw« in&l at Mawaho aku 1 o k* Ji«U»»kauhal6 i h>ul« ai o ka | waipuilani, ua hoopiha $e nei oia i j iu&i k«li&wai o Yadin, a iho B)&i la ( j ka wai me &a weliweli aui.. < | A hiki mai la i keia ahiahi, ne uju)ikuoiau)akolu poe aku iU,ko oua opala aka wai i uiai ai, akn, v>a man&oin« na oi akutnamug ua <■> Ica poe i mak©-. O ka nui o na kanpka o Rt» , elov ma kahi no ia o 1,000, © ku ana ma ke alahele o ke kaaahi no Ssa!eua Ua pau loa na uwea i ka poiuo, a nolaila, ma ka eleīe wa!4 no e hiki ai na kukai kamailio ana. HAKA POHO NA MiRA 0 AMElilKa MALUNA O.GEE£MAMA. ' " " Nu loKa, lōlai S. Ua hoouna mai n i ka noea kaKau o ka nupepa Heraid m» \Vasinetjna r kekahi lōno telegarapa # penei: 0 na hoike hope loa mai La<iana mai e pili apa.no. m no ko Cieremania hooaiakaukau aoa e p« mai e kaili i kekaJū tpokupuui o Pilipine i wahi hoahu panahu nona i hooiaio ia, aoie no hoi i manao la e kotno ana oia ma ka hakaka ana me AmerikaXaa e pahu io ae ana keia mea, alaiia, o ka lawo o ka mana ekolu i kekahi mokupuai o Pilipine eoe ka ae a ae ole o Sepauia, he.Uwe ana mai ia make aoo he hftna ana no ke kaua mawaena ona a me Amerita Huipuia. Alaila, aole e lawe wale ana no o Geremania i ke kaua ana me Ameiika Huipuia, aka, e komo pu mai ana na maua nui o Ēuropa ma keia kaua ana. ANO PAofIOXI 0 A lIE f(CHLEY. Port Anfconio, Jamaica, lulai 7. Eia ke hapwawaia nei na paonieni ana mawāena o Adimarala ke alakai o na mokukaua o ka Ateīanika a ■ me £omōdoa S&hley ke alakai elua Ua lohe niai au, ua papa aku o Adisitfala Sampson ia Komoeloa Schley i*ke telegarapa ana aku i na mea e piii ana i ke kaua ana i hoouka ia iho iia; e Scbley me na mokukaua o Bepai}ia malaio o Adimaxala a loaa hoi iaja kekahi lanakila hiwahiwa, i Wasinetona. 0 keia mokuj ahana mawaena o Schley a me j Sami>Bon, ,ua hikf no ke hoomaopopo ia. Ua hookauinaha ia ae hoi na hoaloha o 3ampson no kona kaawale anaaku ma kekahi wahi okoa aku a he.mo mai 4a na moku &epaniaa lilo ae la keia hanohano ia Schley. ! HUKI IA EA HAE AMEUIKA MALUNA 0 ! SASTIAOO. ' Santiago de Cuba, lulai 17. Eia ka Hae Amerika ke welo nei me ka liauoli nui maluna o ka halealii o ke Kiaaina ma Santiago de Cuba. O Kenerala McKibbenkai koho iaaku i Kiaaina koa. Ma kahi o 10,00(3 kanaka i makaikaiae i ka wa i liuki ia ai o ka hae hoku iluoa. * j r ;/