Ke Aloha Aina, Volume V, Number 14, 8 April 1899 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:- UI SOPAEA. Iloko o ka Hanohano -:A ME:- TOME BAKALA Ka Ilihune. [Hoohenoia no KE ALOHA AINA.] [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:- UI SOPAEA. Iloko o ka Hanohano -:A ME:- TOME BAKALA Ka Ilihune.

[Hoohenoia no KE ALOHA AINA.]

Aia o*a makekehi wabi malūhia a kou makuahine i hookaawale ai nona a ke kali mai Ia oia o kou hqea aku me ka maalahi, aia wa no oia e apo mai ai ia oe ue na kulu waimaka o ka makua e aloha ana i kaoa keiki fcamakahi me kona naau a pau^ Pehea ke kaawale mai keia wahi aku, a ha'awai aku me kuu makuahi ne aloha, ka mea nona ke ola a me kaikaikae koni nei iloko o kuu kino holookoa? Aoie no i kaawale Ioa aku kona wahi i noho ai naai keia wahi aku, a me he mea la, iloko o ka hapalua hora wale no, ka !ianawa e hele ai naai a nei aku a loaa aku ko makuahine aloha e kali maī ana nou, 0 n. ehaeha o na wa i hala. a me na palapu hoi e kau ana maluoa o ; kona kino a me kona mau wawae, ! ua lilo ae la ia iaia i mea ole, mamuli | o kona akenui e ike i kona makua- | hine. He manawa pokole wale no keia holo ana aku o lakou, a hiki aku la ma kahi i noho ai o kona makuahine a e like me ke keiki i loaa na hnawma oiaio o ke aloha makua, pela oia i leie awiwi iho ai maiiuna ito o ka lio ana e kao ana, a hele aku la a kukuii iho la ma ka aoao o kona makuahine aloha, me ka pane ana aku penei; E kuu makuahine aloha ma ka iokomaikai palena ole o na lani eia j kakoa ke hui ho« nei iloko o na ki- > pona walohia o ke aloha oiaio, ka j raea hoi nana au i hoopakele mai, j mailoko mai o na paia weliweh o ; kela halepaahao. A o fceia no boi ka wa a kuna makuahine i panai mai ai i na olelo a kana keiki me na kulu wa]m t .ka e j hanini mai ana mai kona aiuu liiii-1 mai, e hoike mai ana hoi i ke j ano makee oiaio i kana seiki ! kahi. | 1 1-« ana ae o ua kokoia sn-» ' o ka hsns a ke 'iloha mawaeua o Ua j ma&ua a me ke kfiki, oia koke n > ka wsi i ha*!eie koke iho ai iak u iu } wa k.<raoe aku la i>h IasOu n' hole wo ka hoiue uoho kuamwi .. ke 'alii mwik. kahi hoi a lakou e hooka» , m.iAin'i 'ik u ai ms koin n i , 3 ku. I k;i wohi'iia kniao i hoe , hkii .« 1«K n>» ini hiuiu» k«alu«s !;<, h m I:.• SvS «va iuaa u.„.; . „ v; „,i h- s holoholo ans iua iu w.ih; Iioo'n.'.an* o kona aiau ko;t, u;'< : k; 5 atia v ah% kuks mawaenr» oua a nw koaa ni»u aliikoa.

| 0 keia no hoi ka wa pololei loa i hui aku ai o ka puali i hoouna ia ai me kona hoaloha noloko o ke kula j nakauhale a iloko o na leo hooho ! hauoli o na koa no ko lakou haku | powa, i lawe aku ai o Bakala i kana | hoike imua ō' kona hoaloha, me kona l'- " ■ ■'■■""■ , . • hoike pu aku, ua lawe pu mai oia i j kana wahine a me ka laua keiki. Ua haawi mai la oia i na puali aloha ana me ka hauoli no kana mau malihini hou, a oia no hoi. ka wa i kono mai ai o na ahi powa nei ia Bakala, kona wahine a me ka laua kiiki no ka ukali ana aku mahope ona, - Blifee me kana kono, peia lakou i hahai aku ai mahope ona a maloko o ka rumi hookipa nui o kona hale moe, i hoolauna mai ai oia i kana wahine īloko o ke ohohia hauoli nui. TTa haawi mai la hoi i hale no | lakou wei e noho ai, me he mea ]a, o Bakala ka haku elua o na powa, a 0 ko lakou noho ana. ua like me iie mau hoahanau la na ka makua hookahi, ma na hana» a me ka noonoo ana i ke ano o ko lakou noho ana ohana ma ia uka waokele. Uaao nuiiahoi ka opio Tome, ma ko kaka pahi ka pana pua, a me i ke kau ana maluna o na lio hihiu o i ke kuahiwi, e loaa aku ana iaia. ! O ka aapo a me ka maka'u ole, 1 ka mea namv i hooi aku i kona punahele i ke aliipnwe» a ua lawe maoli ae hoi oia ia Tome, me.mea la, o kana keiki ponoi ia. Ua lilo hoi ke kua o ka lio iaia, i wahi punahele loa iaia, a o kona wa wale no e kaawale ai mailuna mai o ka lio, oia kona wa e moe ai, a me kona wa e paina pu ai me kona makuakane hookama. 0 keia mau haua'hookalakupua a keia keiki, ua hiki no ke ike ia aku, aia ke pu mau ae la kona wikani ma na mea a pau a kona makuakane hookama i ao aku ai, a o na poe hoi a pauo ua home kuahiwi la, ua aloha ak« lakou iaia me ko lakou naau a pau. He manawa loihi keia noho pu ana o kahi Tome me ke alii powa, aole oia i ninau a?tu a hiki i ka wa 1 10-ia ai iaia be manawa kupono no!ia e ninau ai, i ke kahua i ku ai o fceia noho mehameha ana o na nlnlaau, malalo o ka lawe ana i ka hoohiki no Kahooko ana i ka yibana p> w-<. 1 kek&hi po i ka wa i huli hoi, mu ai o kahi Tome mai kana uua niau mai, ua komo loa aku la , ni.H maloko o ka rumi oihana o koua , m kus v.»no iiookama, a loaa Aku la , o' . iais noho ana e hoolala ; .i , v 1 me ka mau iaia. A i ;»ct<* «i v iko mai ai iaia lie;, ■5. huh tnai la oia a v>ane mai īa uio i * Uv oiuolu, e kuu keiki» -u < Af, o ko'u hoi ana msi U uo .... ks'u lu-U> holoholo ana uu i o ;;a ululaau. ,

J He mau mea bou anei kekahi au j i lawe pu mai la i mta liooliauoli na ! kou makua nei. Ap, he mea nui ka'u i manao ai, e u-i a ninau aku ia oe, ina ia lie j mea ua oluolu ia eoe. j E hai mai, a e hoike aku no au i : ka haina me ka hookaulu ole, a mai ! honohopohoi, ma paha ia he uaea i ! oi loa aku mamua o ke kupono. ! Ua hoohaoi nui ia au, no kaloaa | ana mai o kela inoa maluna ou»ka ] haku o na powa ma na ululnau o Wale nei, a na ia mea hoi i kono mai ia'u e ninau aku ia oe, oiai, ma ko'u ike a hoomaopopo ana, o kou ano a me kau lawelawe ana, aole i oi aku kau mau liana powa i hana ai mamua o na hui powa o kekahi mau aina a'u e lohe nei, ka pepehi a me ka hao wale ana i na raiwai o ka lehulehu. E kuu keiki hookama, o ke kumu nui o ko'u lawe ana a lioolilo ia'u 1 haku powa noloko o keia mau uluaau, oia ka pepehi.ia ana o to'u mau makua e moi o Irelani, a pakel« mahunehune mai au ma\ ka make, a o ko'u wa hoi ia he 17 wale no makahiki. No ia mea, ua hoohiki iho la au a me ko'u poe hoa i pakele pu mai ai mai ka make mai, e komo mnkou iiokoo ka oihana powa, a e kau aku hoi i ua hoopai malunao kela moi puuwai lokoir.' Aka, ua leh ehu nae na wa a makou i hoao ai e lele kaua aku maluna ō ua moi la, aka, ua oi hewa- ' hewa aku ka nui o kona mau koa a ! pela i hiki ole ai ia'u ke lawe pio I mai i ke kulanakauhale alii o Du'helinaame k» moī puuwai eleele.