Ke Aloha Aina, Volume V, Number 34, 26 August 1899 — HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:- UI SOPAEA. Iloko o ka Hanohano -:A ME:- TOME BAKALA Ka Ilihune. Hoohenoia no [KE ALOHA AINA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA -:NO KA:UI SOPAEA. Iloko o ka Hanohano -:A ME:TOME BAKALA Ka Ilihune.

Hoohenoia no [KE ALOHA AINA

O ka poha koke ana ae o ka lono ka hopu pio ia ana o ka poe nana e hoala nei i ka haunaele ?!oko 0 ke kulanakauhale, ka mea nana 1 kono mai i ka man»o o kekahi poe i niaiiao e komo a e kokua pu i keia hana, e .hoe pau loa i ko lakon inoau manao e 'hookahuli i ka noho mpi o ko lakou alii opio. A me na manao maikai 6 ka nbe i īoaa na hoahewa ana iloko o ko lakou mau iunaikehala, hele mai la lakoa e hooiaio īmua o ka moi, ua lawelawe a hana maoli koua Aha Kuhina i ka hewa kipi īai», a eia lakou ke alakai ia nei m»Ialo 0 ka mana o na mea kaua, e ka alihikaua ftna i hoopau ai. O ka loaa ana mai la o keia mau hoike kuoono i ka moi na kona Aha Kuhina ponoi no e hoala nei i keia hana, a aia hoi na lako kaua o ke aupuni malalo o ke kanaka ana 1 hoopau ai» ua kauoha koke ia ae la ka oihana makai e holo aku me ka awiwi, no ka hopu pio ana i na mea a pau e loaa aku ana ia lakou. O keīa kauoha ua hookoia ia iloko 0 ka manawa pokole, a oiai hoi, aole i hoikeia aku he t 'mau hoailona 1 hi ai i ke alakai o na kipi ke makaala nona iho, ua nanea pu īakou a pau, a hlki wale i ko laknu hopu ia ana iloko o ka īima o ua kanaka o ke aunu i, Ua hului pau īa mai lukou a he hookahi ka nobo pu ano tv.e ko !a kou mau hoaloha iioko o Ka rumi hoopaahao hookohi, kahi hoi a k moi e hoike aku at i kana olelo hope, e hoea kino rosf ana oia i kekahi kakahiaka no ka hoike ana aku i kona manao imua o ka i nonoi mai iaia i\o k.i huikaU ia sku. A ma keia wa no hoi i haalek aku ai ka moi a me kona hoaloha - ; opio i paīa oVa haie pashao, a huli boi pololei aku )a no lōko o ka pa alii, me ka piha o k > ka tnoi na ti u i kaa me ka m.»h »!o pu hoi no keli mau hana wiwo ole i hana ia e konn hoaloha, ka mea hys i hiki ole i kek&hi mea ktnq uhauo , ke as aku e konuo iloko o kahi o k , make > hoomakauWu mua. Ua lilo keia mau hor* o ka whuh* m i vra hiki ole i nā lihiŪhi o ua mau ojuo \a ko upoi >h >. a i hooi lon i* «ktt hoi pāha kek.ihi i»»- , iuuH o kā hoea an» mai o ke Kut» f * m K«i. kekahi hol o ko 1 \ta U4»u pouei. I

1 ka \v«-he ana mai o be Uaula o ke ao, ua ikeia aku la lakou a ekolu e kau ana maluno o na lio no ka hoohala mannwa aHa, n no ka hoolaualana hoi i na sa koko o ko la- | kou mau kino, a ua hoea loa aku ka j lakou huakai no kahi o ka hakaka I i malama ia ma ka pō eoaniua ilio. I ka wa i ikemaka ai o. ka moi a me kona kokoolua 1 na kinokanaka e mokaki ana iluna a ua hoopii ia ae la ke *anu maeelē o lea | weliweli īloko o ko laua mau boupo mamuli p ko laua ike ftoa aka, e lana ana kekahi mau kino make iloko o ka auwai koko © Uke-me ka lana ana o kekahi mea kino iloko o j ka wai maoli. Aia na hililiili koko e kaka-u ana ma ka paia o ua rurai la, e hoij ke mai ana i ka manaonaoo na ha- J ! na i lawelawe ia maloko o na paia i 0 ua hale la, ka mea hoi i hiki ole i i ka ikaika o ko laua inau lima ke [ Loohana, ina laua i a hoao e j j hana ehke me ka ko laoa hoaloha i j hana ai. Ā 0)a boi ka 1 >ua i huh like mai ai a pane mai la i keia mau huaolelo o ka mnhalo a me ka hoomaikai pu ana uoai hoi, i ku i ana mai penei: Ke haawi aku nei maua i na hoo- | maikai ana he nui maluna ou, ma* j muli o kau mau hana koa a ku hoi j i ka wiwo ole, ma o kou komo hooj kahi ana iloko o ke(a hale, e kinai j i na hana kipi a ea poe omokoko, i j onauao hoi e huoko i ko lakou mau j iini kuhihewa maluna pu a me kou . j iqhu hoaloha nei, ka mea hoi a maua e olelo ae nei, aole loa e hiki ia maua ke hanapela. j Ua iilo ae la keia he mea no 1?1 kou a ekolu e hauoli like ai, a oia ! no hoi ka wa i haawi ia ae ai o ke j 1 kauoha mai ba moi aku, noka lawe s i ia aku o na kino malie e kanu niii j : kahi aku a lakou e waiho ana. 1 TTa hlo keia h&na, i hoike e weh- ' weli ai kn poe hoohaunaele, a ma- ; h-ka aku la kekahi poe o lakou no ' na Aina e, no ka hoopas:e!e anft i ko I lakou mau ola m;ii ka poholima aku I o ka opio i I ka puka nna mai o ka !ā a ina* i ' hol-ihnl:» peno ae la kona mau kui - '* i' ! kuna nu ua kulanakauhale If\ a ka : nanl i noho ai, ua akvi la ut\ ' mau hoaloha opio 1a e kaiuoe hou «'>•* no ka hilepaahao, kahl hoi a ! ka ?noi i hoopaa nku ai i kana aelii ko me na paahao, no kana wea e • hsna aku ai maluna 0 lakou. Ua lele oiai la Lkeu a ekolu aiai 1 m uiiii o Va hokua o ko lako\i u"iau a liele a\u la noloko o ka r i ī uui o ka halepa;\h.\o 4 kaln ho: u»v i uioi i uiakemako ai | . " v Ukou, a « luawi aku t kaud s fto ;uiv Ukou, no l;a taUov; , h.v,m o haUi a' iua ia hope akii. j ī ka akoako* ana ui&; o ( ; eia koke no ka wa a ka ! .

| ai me Keia mau huaolelo atio, nui e n&ka : ai ko lākou ooau imo no ka piha i ka maka'a. Ano,"ke ilie nei &u, o ka hapanm ] o oul«ou a pau imua o kuu alo, te i do6 wale no na'u i hookau aku i ka | hanohano maluna o ouko» pakahi, ka poe hoi a'u i hilinai' .nul ai i na makahiki i kaahope ae nei, » pela no hoi i keia mau la e naulT7nei, ma ke ano he mau hoaloha maikai oukou no'u no ka wa pau ole. " Aka, i keia sakona a'u e fcamaijio aku n6i imua o eukou, he mau enami oukou no'u ma ke t kino, ma ka manao, a ma ka hana jau hoi, & oiai hoi, ua haawi aku i ko oukou oia iiako o fea lima.o ko oukou all: hikaua nui e ku nei eoa, kuu aoao,. ka mea a'u i hookohu aku ai i ppo no ka oihana kaua, īua olelo 01» e i 11 ia oukou i keia wa ano. aolē loa | i e hlki i kekahi mea ke kue ikona f makemake. | A jna loaa iaia ke aloha no ka hookuu lanakil-i ana aku U oukou, ua loaa iaia ka mana e hana pela, - m£ ke keakea ole ia, oiai, u& hoopau loa aku au i ke kuka pu ana me ka Ahakuka o ko'u aupuni, ka poe i kpmo pu aku iloko o na hana kipi, me ka manao e hooliJo i ka'u mau hana maikai i haawi aku ai maluna o la'ou, i mau mea ino I ko lakou man io, o keia ko'u wahi f a ka moi i pane aku ai, I ka hooki ana iho o ka "moi i i kana kamaiho ana, aia hoi, ua ike ia ako la na hiona maka o tela « me keia e kau?ona mai ana maluna | o ke kino kukilakila o ka opio o na [ ; Hilana r> Wale, oiai oia e ku malie | ana me ka oni ole* oia no oe me he j aaliī kumakani la ke konekonea i ; ka nana aku. A oiai, aole hookahi leo lohe ia, j | a e noho hamau ana keU a me keia , {iio ka hnolouo ana iua paha he mea ; i e ae kekahi o ka moi no | | ka hoike »na mai i kekahi manao e j | hoohoihoi ai ī ko lakou nn.au kau- ~ | maha a pilihua. | | Aka, elike no me ka nelo i ka wa j ( mua, t»ela no hoi i keia wa. a, no ia j j mea i huii uou mai a5 ka moi me j | kona puuwai hamauia» i hele a pej?e ; f ī kh wai o Niuliī, ī ka i ana mai. \ | Ua hoike mua ae uei ma ko'u ano j | he makua no ka luhuikanaka, aohe i j o*u mana e hoopakele ai 1 ka poe ] | uh»ā kaniiwai, oiai, ua haawi aku ■ ] au i ke kuieana oia hana ipaluna o j ] keia )qinakaopio a oukou i hoowa - \ | hawaha a aana ponoi no lvoikt» | | m*i i ko lakou,hoopai, ina uo ka j | make « ola «iike kii uu s a I aoa i ike ai, o|a ka pono « hoopih- j | kia ole ai i ke.aupum» > . X ouU« p tU*, o uo uia bo , I j j w»au uouikk» a ku i k: *loha ! liuko oua, *īa no ia me u», _aoU iu<* , a u, o ka \val« uo e kali ueu , I *» ka puUa ait i <» a.oua aia H4IIU ( | ko kakoa Hk«>. . > X ka hooma|ia hou aiu iko 0 ka | 1 uaoi i kaua Kkaillo aua* aU hui

aa ike ia alin Ia ko ka hoihoiJ ana īho i kana pahikaua iloko o^kona wa-hī, "p poha mai la leo.i i ka i ana roai: j Ua loaa ia'u ka hilinai nui iu e ] ka moi, ma 0 k.ona Jiaß?" v1 " kapkoa^ ana mai ika mana no oukou e o T u { mau hoaloha o ka oiakakila,.ka poe hol Iku mai e pale no ko oukou maii oia iho. j tla hala aku la na gIS)Da o ka inaina, ua »noe aku'la ha ininute ō j ka ikaikn, a eia kakou a pau raaloko o keia hale'me ha man&o maikai ' ua Halo ta huhu a me kā lioōpalaiwala, ' . J - Ano, malalo 0 ka mana i loaa ia y u ke hookuu aku nei au ia uukou a f pau na pio i hoopaaia m«*i no kel kue iko lakou moi 4 » oia hoi ka'u ; e kauleo hou aku nei, mai boao hou ( oukou e hoala, kukulu, ahapai kue j iko oukou alii, 0 hooi ia aku ko j oukou poino mamua o eēla, . Ikawa i ae ai na }eo no \ ka hookuu, aia hoi. ua lilo na paia { otoko .0 ua halepaahao U me.|je ha-^ ie la e maiapaaia ana kekahi aha . iiuUhnla ieiUea, ka Jt>akulu a me ka paia nu 0 ka lewa i na leo hauoii e wawalo ana. . Ua hoapuni ia ae la ka moi„a m koua niau hoaloha elua, ;ne ka naī pu ana mai ina leo j»4hal,o nui maluna o lakou nei + a P«U r pu hoi me na makaainana.e k» f po|iai aku nei mawaho 0 ka haiep^ahao. A i keia wa no iioi lakou a ekolu i haaiele īho ai i na paia o ka lialepaahao, a kau.ae la maluna o kQ U kou mau Iw a huli hpi.nololeī aku la 110 loko o ka paalii, me na manaolanu "hauoli.. . A elikf ka īkaika a ,ka maamaalea eka opio ma na haua hoohalu», ua lawo mau aku oia 1 me kona Kuhina nui iua kela keia wahi a kona mau maka noi: e hoohuoi ai, aole mea' e haU si., īka puni ana oka niakahiki o koOa noho pu ana ine ka uoi, ut uiu hou ae ]:> ka muoao iioko ona b haalele ibo 1 oa kaiaulu o ke kuUu«.k«uhaie 0 Ladana, kahi hoi ana 1 kuuuau ai 1 kana hana ike. nnna i hookaa aku 1 ka weliweU nuiuna a tia ouea a pau» a iloko uae 0 ko ka moī nanea a palak«, uie kena hawii- awana mua.ole i« aku e, ua kukoko mui ka e Wrhe ai ka hoo-koo a na hoaloha ekolu, Ua'""bap< k tiis:> la ae toaloko_ a k* lnaWii! Ratolik+ Koma ke kfpi a Mr. a ioo sfra, S Fcrt\u» ka Hope KanUeU Fataut. ma ka I atktak La a «a uni ua !pm koUuA o ka Utiu! i i ho*a «I» malaila. ' Maloko o k» M-n- --' * \ hooktiw iu.t? a) i koia ' nla ana o T,vcha XV * t>*fS «iafcop* lno! o \a ' lolhtiiYia * k& ®aii, ma Va auiua 11» l*oah» m\> * aku ok *kc?A an?na !a ma IaUII - * -