Ka Hoku o Hawaii, Volume XXVII, Number 28, 7 January 1936 — HE MOOLELO NO KA HALE HOO PAHAOHAO A I OLE KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KA HALE HOO PAHAOHAO

A I OLE

KA IPU MOMI A KA BARONESA HILA

E Hii ana ma kona Peli, Oiai Oia I Kom® <i)tu aī, nialoko o Ka 'umi Ho®k ; pa o Korui Mome.

MOKUNA XX PtIA KIETvH HOL'

No keia mai olelo a Kaaka Marasebā 1 koopuka aku ai aeie he pane mai ia Girrfa aka oa a*o pupuku iho la nae ne kona noaii malta no hoopukp ia ana naai ona mea e pīī? ar»a i ka pva .kieie. Ua t>inau koke eka ia nohōi «ia, 'Heaha keia e pili ana i ke kiele?

No keia ninau a Gnsfa e pili ana i ke kiele va nan» aku ia o Kauk& Mareseka me ke aro h§ehao 'a BasUa, &ua hu! : maUa no boi o Basjia a wehewehe ina »ea e p\V āna i ke k'ele Ua hoiie aku la oia ina mea apau ia G : rofa no ka iini ana o ke Kauka e hoi kei a ak n hoi na raea e pili ana no ka !oaa ana aka o kekahi knmu kiele e niu aha iloko o ka pa i hele a iuinu i a& paa : Ua nana maua u Giro!a ia Kaa ka Maraseka me ke a»o kahaha alaiia pane maila, "Aoie ©?a i hali liaii laai lia lono " Aele nohoi i hoi&s mai. lieaha !a keia {mea he ki<lie?

Ua «]!• i loa noho' o Kaaka M.a raseka me kona pane ana mai bo h«i. "He pea maikai *ioa keia." Ua ipaa.Ekw ia oe ke kolu o na ihoihe. I3a loaa pu mai nohoi ia oe ka ae laeiae ia m&i e ka h ne luapala lea no kotj*hele ana aku a e loaa hoi ;ia oe ke kuieaha o !ta honi ana i na aia tupa«a o keīa «naū *ua, aka, owau nae"kāi •ī ?©i» re o ka pomaikai 'i lapa aia 4 ft'o 6 na ata kapaoa o na mea e tfaai« ae an?* mamaa o'u.

Ua heni aa i kur*a®a ® ke a ua hoonna rpai an i ka lenii» la ©e. N® Hasita hoi me he irea ala iia rsaepoDe iaia ke knUna b ltavka Maraseka ia mana* wa.

I* «•nawa ko&e no ua kw ino iia o Qirofa ilana mai k©r«a ntho ae, a taa «anae )oa e> Basi!a e l«ie alia aaa ua Makaikhi nei me ka maia« aaa e fculal ia Knmn Marastka iialo, ak&, «a la t!a a fctko!ie loa I kahi ana e Ka«k& Mgmsesa ? a pa»r •ku ?a me «ce aao kakaha/' Ks llitmt, ma kekahi. o'olo ana ac, ke

1% htt»Qfca'a ae ta t Ka«ka Marase6a i kuna wan iiwi iwa! .o »|>« meaala e hoo'o am a«» hili &m T\W : r-!* o 1? a silt me lie »ea a'» € r'rjsu nHn in* «i* i Ua pano ma : ■V:i m.r. n l alī* ua hoepnka w.ai'a <^- s I *We &80 na»fnar«* a» maw «>V\\ a <» hoepnla hta bei kak*«*n. "Ka ma a«0 t**H ae **Ht "

I 'Mahope iho o kona hēopuka j ana j keia mau oleln, oa kulana ,aela k«na poo i hope hoomaka ae la e akaaka nae ka leo nui-

Mamuli o keia ma»j hi#hiona 3 Girofa e ike nei aa huli aela oia a nana aku la ia Basi!a m? ka pane aaa aku ioaua • ke kanaka opie. "l'ehea la oe i hoike o!e a«cu ai i kz lon®?

pane K«ke maila nae o Basi!a me 6a hoohakalia ole iho, "I na wau i hoike roua aku īa lono.

I la manawa no ua hu'i aeia o G : rGfa a noho hou iho la maluna e kona neho/ me ka Biai ana iho o hana. Ma ka nana aka, me he n;ea ala na eha o a lio ke'a mau mea. Ua ho©pußa aela p»ia i ke«ahi mau oie!© aie ka iehe ana afeu nohoi o Basiia O na maa olelo nei a Girofa i hoopuka ai oia no keia, "Aohe pomaika'e Joaa mai ea? Aohe pomaikai ia Girofa. ea? E «ali iho pela a e ike auanei oe i ka hopena.

MOKf'NA XXI KK KII NHNEOKOA

Ua loiki no ia manawa a Giro fa i a«ho ai raa ke kaekae o kona noho, i keaahi manawa « noho «umiile ana a i ikekahi manawa e namunamu ana hoi i kekahi mau eleio me ba lohe meakaka oie ia aau nae. ke paa anae ka makaukau o kona manao a<D«

kana mea e pane akw ai ' na rhanawa apau ana i F»akemake, ua hoehul ae ia o sasila i kena kua a hele a«u ia no kahi o ka putca aniani a nana aku la iwah«. 0

ka mea mua a keoa mau maka i j'<ft aku ai rjfjs]«kē oka pa oia no © Caradoza. Ua hakilo loa ako a oia i ua Sepgnia nei, a po ka nakeke aua ae o Girofa, oka mea ia nana ) hoihei hou mal ia Bas!ia iloko o ka rumi-

laia nae i Romo mai ai a o kana mea w a i e no i !ohe ma ! . e kamai!vn ana hoi frahi kanaka pe*e īaia wale 'ho no »»e ka ana ae i keia feu?»«!e!o "Kieie"

No ka lehe ana aku o Ras?la i *ta hoepata ana • Girofa 1 ira inoa ' Kiele, " hoomaopopo iho U no hd oia ūa lil® loa kona noenoo iko Kiele- Ūa l?*o ne hoi ia i mea heano e mai i ko ia nei noono» a ua naukt iho la no hoi «ia a aa ak« t®a oia t>»o?« k©K€ mai k& wahi epio r«i ka lawe koke aKa iaia nel imiia o Ogiiive a e kaawale keke aRa hoi oia mai keia kanaka ako, Ua ala pa mai la no ho» ka tta maKa'i 'l<>k# ona n* Jakulina.

Ke noho a!a no hoi & Kanha W*rasaka mn ka aka īki' anā ihS no iaia iho no man mea I u!« iloko o kona n*»0noo, a he nana i hookom? o >e V&a naka mai Panāa mai. Mamut o keia mau fciehfina a Basi]a * ike a e t«he nei. «a V»Koke toa •ia e ko«hol® nona Iha «a kua heliena ia i»ah» a maw kāaaka. 4

īa manawa p« r»o h«f ua **oo— no© »e ia o CHrefa I kumu t kona lawt aaa »ai va Bas!la l©ko o wa toao» nel. ko«a httke ole ak« ) kekahl ltfto ua t>#h3 mai *tna leo 'e ke ant o«a «akala, ' t'atnalia«ka\2 a* « Mr. Ttwni E h«omaka kaua, *t mea «a hwpakHe ww» ia*» «oal ka mm 9 kt kaka n

Nfc kn ht»|iv{ka a!i\l o 11; - rpfa i \?da t!<»iD« «a pa?ie koVf mn Tji ī»o o Ba<;!a 4 E •snOiJ mai >io t? hc»p*ka htu : kr;a rwna m iawa*von htv&pnka p np»;np ana. \o e h«: he !*fa e ae ? h k ki is,ia ko bar.a aks"

No keia pane a Basila, ua ka mai'ia koke oaai la bo hei o G'refa. "I na ia ua hana m&i oe ma kekahi ano ae." No kein mau a Girofa, ua pii ae Ia poohiwi 0 Basila ilunaa me koiaa hamaa loa ana iho.

Ua i;amali|i hou ak« ia nv hoi 0 Gir®fa. ' iiia kaua ma kenahi ala pehihihi lo>« 1 keia oaanawae i'r loWne. Ile k«a u>a»ii ro kei*t N«ne B leaa aKU ana nae oia *a'u ma keia iMua akn. U.a aie au ia oe e Mt. i Ta'vnei mamuii au i ioaa raai ai ia'«a keia ki, Ka Neku Mamuii ©u, e waiho ai oi ma kuu mika po nei, e) kowa hopena >a ame ka wahine nana e haawi nei iaa kauoha īaia " j

N® ke:a mai mea a Girofa i hoopaka msi ai, ua pane aku la no hoi o Basila. "Ke iini nei aa i nana aku 1 ua Naku Kaia nei, ina i k&poio ia i K®a ira— _na«." Ua pane aku <a no hoi o Gi'r»fa, ' e ike aku ana 110 ma kekahi /n&na «apono ea keia aina keke iho. alamahiehie maoii no o Miss Ogiiive i keia, a .he u'i naaoli no l<e nana ak« oiai oia e aahu ana i keia l»le nani. Aole anei p«la ka oiaio e Mr, Townft? ■ U« aana aku la no ho; o Basiia la Girofa mahope o kona hoopuka ana mai i keia : mau oleia rae ka pii ana ae o'ka uia raa koaa pap+hna, a ua pii pu ae no hoi ka wela ilok« eaa no keia maa oie'o 1 hoepaka īa mai e Girofa, A ia nana ana mr»s a Bas?ila ia Gifofa, alaiia, na pane mai la oia. 'He ol imahiehie iuau n® o Miss Ogilive na ma nawa E lilo anei ia i mea no kaua d walaau ai i keia manawa?" I pane n<» keia nmau & Rasila "Ua noke mai )a d Girofa ? &Isd ano hooheaehenA a e aoa ana hoi eliKe h^e ! k«kāhi wahi 'iio keiki." Ua pane hou mai b nae o'a. mea maikai lea no paha ina ka«a e e pili ana notia. Mai iaia ma: no hoi i loaa ai ia oe kekahī mau ike a he hoi e ko&ua mai aaa i kau hana. Ke ike r,ei au ia mau hiohiona tralpna o kea heleheiena. Ca heluheln aku aa ia raau mea apaa Heaha ia? Ke iisi nei oe e hunaUele ia mau- Ooe *aie r.o ko ike a liooinaopop© ia mau mea?"

Mamnli « xeia mau hoakaka 4 Girofa. ua ike iho la u Has>la ua ahuwale «a mea|huna e bun&kale ala īic|sa ona, a a©!e e hiki laia t?e hnole ī kona hewa, u» na hpu ih« la nu hoi oia heaha la ke ano o Keia hanaM £ui 19? ke heiuheiu » n* hio iuona o kekahi nua maUn# e Uo»a he l#> hele|ia, Ile auo hnekaiakupua nooia. Pohea ia «* hiki a»ei iai& '*e belulu>:u im «eea « pili ana i na o Hartequi»? Ua mihi ū\> ia no h«i oia no kana hoike ana aku i kekahi waw mea mamua iho. Ua $aftē la nae oia me ke an« fetbu āa« Re #ne h«H»tnea»ea, a pa«e aku !a i«u« o bii#fa r lie;ka<iaka makaoi oe *' Aole i Pau