Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIII, Number 26, 26 October 1938 — E Haule Anei Ka Hoku? [ARTICLE]

E Haule Anei Ka Hoku?

| Me na makahiki e aul aku nei, oka olelo Hawaii i kakauia ke waiho . i wale ia aku nei me ka T hoohana ole ig; a pela pu nolioi me.ka.olelo ; 1 1 lioopuka ia ai eia ke ha'o afcu nei kena loheioheia aKu-a ua nalohia 'aku keia olelo kukonukonu a hohonu. , Eia ke emi aku nei hp, alelo i makaukau ika olelo Hawaii. Na ka make 1 i hookaawale aku i na poe i hiki ke kakau i ka olelo ine ka maikai lea. ' O ke pa'i ana Hia HawaiL nei e holo aku no ia he 116 makahiki" a? nei i haia—oia i o lilo loa 1 ka la o na Misionari mua loa mai Nu Enelani mai. O ka nupepa mua iea i paiia ai ma Hawaii nei i ka makahiki 1834—he 104 makahiki i kaahope ae nei. I kekahi manawa ua heopukii ia ae he elua nupepa puka 5a Hawaii, a he lehulehu o na nupepa puka pulea he lehulehu nohoi o na buke mooleio, ame kekahi mau huke liilii iho oohoi i pai ia ma ka olelo Hawaii, Ua nalohia aku nae hoi lakou nia kapakahi. o ka mua oia ne na nupepa puka 1%. a i ukaliia aku e na nupepa puka pule. i keia la eia he hookahi waie np pepa e hoopuka ia nei, o ia no Ka Hoku o Hawaii—The Star of Hawaii. ■■■■:•: * :.'■ w/. .■■.. 0 keia pepa puka pule ke paiia nei ma Hilo. He ma u la helu wale a<> nei no ua hoomanao ae lakou i kona la hanau no ka piha ano 32 makahiki. Eia eohoi ke hooikaika nei ma na ano apmi no k& hoomau ia aku, no ke ola mau ana aku, a no ka holomuā. He kanalua no īio ka hopena 0 keia hakoko ana, a ua kakau ia hoi keia olelo wehewehe i hiki ai i na hoaloha o ka Olelo Hawaii e heomohala mai i ka lakou kokua. Aia no he heluna nui o na Hawaii kahiko e noho mai nei i hiki ke heluhelu i ka lakou olelo ptāioi me ka maikai loa, a he heluna nui, Iwi, 1 olele ia, i hiki ole ke heluhelu i ka olelo Beretania. I keia poe la i lilo ai Ka Hoku o Hawaii i mea'kokua nui aku. He lina hao hoi no ka wa i haia a he malamalama hoi no keia au e nee nei. No na lehulehu i kaahope ae ua hooponopono ia ne kela pepa e ka Makua S. L. Desha, Sr.. o kekahi o na alakai maikai loa no kona lahui, a o ke kanaka hoi i kamailio a i ka Olelo Hawaii me ka nant lea, makaukau loa ame k pololei loa. I keia Ift o kana kelkl hanauna, o Edwin M, Dcsha. eia ke lawelawe nei i ke hana, e "hoao hoi ma na ano apau lio ka hoomau ana aku 1 ka a ana a Ka Hoku O Hawaii i ka malamalamn iloko o ke aouli o na nuhou i hoopukaia e Hawaii j 1 na e haule ana keia Hoku. me he mea la aole a kau hou ae kekahi j hoku hou nia--kona wahi. " I na i iini oe no ka paa ana ae maī kona haule ana, ua' hiki ne ia oo ' ke kokua ma oka hoomoe ana i nupepa nau—he $2 wale no ka makahiki ' a i ole $5 no ekolu makahiki. Ua hoouna mai i kau auhau pepa"fe Eddīe ' Desha ma Hilo nei. I lUa hoolaha ia ae keia maleko o ke Star-Bulletin o Honoluiu, ma ka ' la 8 o Okakoha nei, 1938.) j