Ka Hoku o Hawaii, Volume XXXIII, Number 35, 28 December 1938 — KE OWAWA O KA HOKU [ARTICLE]

KE OWAWA O KA HOKU

MpKUNAII Ua meha pu iho la nohoi na mea apau, aole hoi o ke koole aJia o ka uwaki, a koe wale no ka paapaaina o ka a ana a ke ahi a i kela ame keia manawa nohoi e hoholo ae ana £a iole maluna o ke alanui papa. Ua mehameha pu, ua hakahaka pu. Ua hoomanao ae la nohoi o Artemise i ka wa e piha ana kela hale i ke kanaka me ka hauwalaau ana o ka poe ame ka aka ana, e hele ana hoi me na wa"wae mama ame ka hauoli, oia no na la e ola ke kupunakane o Simonne, a e hoopuni ana hoi kana poe keiki kap.e ame na kaikamahine iaia. Ua hala aku ia i keia manawa, ua nalowale me ke ala kupaianaha. Iwaena o na keikane. he ekolu, i huiia hoi me Guy, ko Simonne makuakane, kai niake iloko o ke kaua; a o na kaikainahme hoi, he liookahi, i huli hoi mai mai Indo-China, a i ka wa i a ia ai ka mōkuahi OPorgrs Philipar ma ke Kal Ula, ua pau iho la i moepuu na ka make. a o kekalii aku hoi maluna o kekahi kaa a i lehei aku mawaho o ke alanui. Ua noho | lakou apau me ke ano koa. mē ka noonoo ole, ame ka eleu, oia ke aiio o keia ohana Carona. mauna i ko! lakou mau ola ame ke ano uhauha! pu i ka waiwai, me ka hoomaopopo ole aku i ko ka wa e hoea mai ana. ; ame ka hoopoiha ana i ka wa 1 hala. I keīa hoī ua. ukali aku la o J Ekimana mahope o ka meheu o na poe i hele e ma kela ao, a koe iho la hoi keia wahme opio ui e noho mehameha ana hoi ma'kela home. a koe wale no keia wahine luahine e noho Iho ana me ke kunokunou ana 0 ke poo i lalo, maloko o keia hale 1 hele kaupoku a pau ka pono o kekahi wahi ame nā pāia i hele ke pena a akaakaa, i like aku paha me kekahi kanaka i hele a mahuna awa. a o ka home no keia nana i hoopunana I kona mau ohana o ka wa i kaahope aku.

Ua ku ae la nohoi ua wahine opio nei me ke ano "kunewanewa nae hoi a kai malie aku !a no loko o ka mmi hookipa no kahi o ke pakaukau e ku mai ana a o kahi hoi ana i hoalele aku ai i kana bue. laia i hoea aku ai maloko o kela rumi ua ku iho la oia a nana 5 kona aka : lia hauoli pu nohoi oia ia manawa hookahi no no ke anoaho umamalu o loko o ka hale e ike ole iho ai i na pale, ame na pale pukaaniani i hele a nahaehae, ame ha kii nohoi o kona makuakane ame kona mau hoahanau e kakau maī ana ma ka paia a ī mke hoi lakou i ko lakou wa opiopio.

Ua haalele iho la i kela rumi me ka hoohakalia ole iho. Me he kia hoomanao la kela i kana hoomapopo aku. He nui na mea nana e hoasa mai i na noonoo ana no ke ola kaumaha ana, o ke ano malamalama na hora o ka hauoli, o ke aloha hoaloha pumehana aine ko lakou aloha makamae. Aole—aole loa ia mau mea i koe vho. "E huli hoi no au no Sie.~Urule i keia manawa ano, e ka madame." U* ku iho nae oia me kona Uma e paa ana i ke poheoheo o ka puka o ka rumi kuke. "Manuo wau aole au e huii hoi mai ana i kauhale nei i keia puie ae."

"Aka, o kou aa.hu hoi o ka la hoike, e Mademosele Simonnc!"

"E hele mai no wau ma ka auinaia mamua iho o ka 1% hoike. He nui no kā manawa. E heie* moi uo wa-u i ka hora ekolu. a ua hiki nohoi ia kaua ke hpokuku., Aoie e hikt ta'u ke hele mai maua iiio oia manawa. Owau—' Ua pale maiia «i» 4 ka puka a hamama ioa a puka aku la i waho me kona hoio awiwi ana aku i waiu» holo ,aku i& nohoi k# alanuī e hoea aku ai i k» pukapa, a o kalh hoi a na hoku e nana u lo ana mai ka iani iho iaia «ei. Ua lohe aku ]a nohoi kt;ia i ke kanj mai o ke oeoe o ke kaaln ma

T"~ ■ .. .'V ' I kāhi nia'mao loa aßn.'tJa hoen maila nohoi a ku iho la i ko ia nei mana-

wa ī 2:jea aku ai ma ka lanai o ka iiaie liooiuiu. Ua kau aku 1& nohoi J keia malmia o 'ua kaahl nei, a holo i aku la ke kaaahi. He mau mile mai j

lepla wahi aku. e kakali mai*ana o Isaie uo law-e ana aku i ka eke leka. Ua lele iho la nohoi keia a kau aku la maluna o ke kaa a kakali aku-no. ka hoolele ia mai o na eke leka. I hakalia no a pau na eke leka maluna. o ke kan o lsaie. ua "haalele iho la laua i kela wahi a kau aku la ka ihu o na lio 110 ke kaona o! Ste.-Joficpli, a o kahi hoi e ku ana ke kula Vilikiua.. " :Ka Moolelo oKe Ano Koa j Ma kela po, i ka \va o ka halawai j phana, ua koi maila ke kahunapule j ia lakou- e haawi i na leo pule no j ka hoomaha ana i ka uliane o Eki- , mana Carona. Ua hīki ole iaia nei ke j hoomaopopo iho i ka manao nui o i na olelo i lioopuka ia mai, a o kona j kaikunane ponoi no kai make, nona i keia mau ieo hamumu pule e haa j wiia nei, ' E moe hoi kona. uhane j ame na uliane o na poe hoomanawanui i hele aku. ma ke aloha o ke j Akui, i loko o ka maluhia." E pio . iho ana nohoi na ihoiho kukui i j kela ame keia manawa, a i kela ame i keia manawa e hele liilii aku ai na , hioliiona malanialama o kona ola j ana e nalohia aku ai, aole hoi e hiki ke ho'a hou ia. O keia hoi o ke kukui malamalama loa ana i hoomaopopo ai, ua kinai ia iho la 110 ka wa.mau ioa, a he pouli pu wale no a puni kona kino ia manawa, a he ku i ka weliweli ame ka hoomakaukau, a ia manawa nohoi he uwiuwiki mai o kekahi wahi malamalama uuku. Iloko oia pouli oia e hele aku ai, hele nae hoi aole ine ke ano hoopepe, aka, e hele aku me ka. wiwoole, me ke kau ana i poo iluna, e like tne ka moolelo oj kona lahui, o na poe koa i ka'i aku nie Chaiiemagne, me Sana Lui, me , Monioalni.

Oia wahi la, ua pio iho na ilioilio kukui inalamalama. Ua meiia pu iiio la nohoi na leo olu o na kaikamahine. Ua ku ae'la lakou me he hookaliī la, a ua kai pakahi u\aila 110hoī i waho mailoko mai o ka hale halawai, a ka'i aku la no ko lakou hale moe. Ua lalau maila nohoi o Makuahine Angelique, ke Poonui, i ko ia nei mau lima iaia nei i kaalo ae ai mamua iho o ua Makuahine nei, a he hookahi ko laua kai pu ana. He uliuli nohoi na maka o ua makuahine uei, eia nae lioi. he lioihoi malamalama a he ola pu, a he ano opīopio nae, a he nahenalie kona leo o ka hoopuka ana mai— "Aole nohoi o'u Uni e iioi aku īa oe e koa, e Simonne, aole nolioi. e naawi aku ia oe i na olelo a*o ia oe mai

no a hoopau i kou maaaoio ana iloko o na mea apau, me ka nana ole ae pehea Ia ka nui o ka ino o kekahi oia mau roea, he maloeloe ko ke Akua mau iima, a he pololei, a lawe aku oia me ka hoihoi hou ana mai ma na pa tausani, Ua manaoio anei oe i kela e Slmonne?"

"Ae. e ka makuahine maikai" Me ke kau ana aku o kona mau maka i ka makuahine maikai. "Oiai nae 'hoi, \ia la« aku ke Akua i ka mea a'u 1 aloha īoa ai mai ia'u aku, a ke hilinai nd au ua ikē Oia i ka mea maikai loa." "Ua pono. e kuu mea liilii. E aJoha mai ana no ke Akua ia oe." Ko Kaomaka Ho mea pono e loaa iala ke aloha ia m«i e kekalii mea ma na la e hoea m*t ana-he la hoi i loaa oU ka maiamalama ame ka manpoiana T7l ( hoao oia e hoopoina. ma ka hoopa- i pau ana īioko o kana mau hana o kona mau papa kula, na hoike hoi hope. me ka noowoo nui ana no na hoomakaukau ana no ka U Hoike, m pum nonoi oia i na kAlkaina-, inne e nune nui ana no na aaliu a iakou e komo aku at m» kela po, o kekahi oia mau kaikamaliUu' e hoUee ana hoi i ka hele ana o kona makualnne ma na iiale kuai nunui o Moiiireai no ka un) ana i ka loie «am ioa, o kekahī ae hoi ma ka iwle ana © kona hoalianaue neho &na ma Nu lok* ka Hale Kual Niu aui ke Aianul EhmH. a kuai 1 kmm iole. a> 0%-al o lakou e heie mai aim m k« tke ana 1 keia holkeaiiA.

A, tio Simonno—he ole. No kela la nui hookahi. he ole; a ma o aku o kela la nui aia no ua emi mai. O keia iho la na inohiona i komo mai ma 'ke ano he mea "hoomakaukau 1 na hora o kona mau la, a pela no me na po iaia e hiamoe ni e loaa

ana na moeunane kupono 01«—a l mahope aku o ka wa īīoike, heaha? j I hea oia e hele aku ai? Healia hoi I liana mea e hana aku ai? Aole no- ; hoi he hookahi mea i lohe i kekahi i mea e pili ana i na kaikamahme -q ' Ste.-Ursulc. e hoomaka koke ana i i ka hana mahope iho o kona puka ! ana mai ke kula aku, a loaa ke dala I e hiki ai ke pono ka noho ana. E ! kakali ana kekahl no kekahi manaI wa loihi a i ole e ana ii na palapala noi hana, a i na e I pololei ka hoopihapiha ana a ia kaiI kamahine. e kakali hou aku ana oia I a hiki i ka loaa ana o kekahi wahi I kaawale nona e hana ai. A ia mana_wa e kakali ana he mea pono e loaa iaia ka mea e hiki ai ke malama i kona ola, a e ai nohoi kekahi mea.

Aia nohoi ka hale kahiko, ke olelo ae. eia nae hoi aohe he waiwai, mamuli o ko Ekimana aie ana i kekahi mau huina dala mahuahua e like me ka hiki iaia maluna o ua hale la, no ka hoolawa ana no kana huakai no Palani. He mea oiaio no nae hoi ua hookaa mai oia i kekahi huina elala ana i aie ai, aka, no ke koena aku, ua oi loa aku ia ma-

mua o ka mea e hiki iaia ke hookaa aku no kekahi mau makahiki 0 kona hana hoomanawanui ana. Ūa ike aku la oia i na nanauia kaumaha maluna o na helehelena o kona mau hoapapa, iloko nolioi o na haīia oluolu a kona mau kumukula, ma ke ano o ka lakou uiuu olelo e kamailio mai aua iaia, e kakoo ana hoi iaia. a e hana ana hoi i kekahi hana e hoolanakila ai oia. Ua lohe aku oia he elua o na kaikamahine uuku loa e kamailio ana ma ke kahua paani ma kekalii la, a kokoke hoi e uwe mamuli o ko ia 1 nei mau pilikia.

"O kela kaikamahine o simonne— aole ona makuakane, aole nohol makuahine, aole nohoi he mea e hele mai ana e ike iaia. E lioomaopopo mai nohoi oe i keia la e Bertheme ka loaa ole ana o kekahi mea ma keia honua holookoa np ka liele ana mai e nana i kou aaliu uani a e uwe hoi no ka hauoii maliuia oul"

Heaha 3a kana mea e hana aku ai, p kela wahine huapala o Simonne, i ka wa e paa ai na puka o ke kula nel? E maoao ana anei oe, o Evangeline, a ae ana o Makuahine Angelique iaia e noho me ia ma ke kula nei? Maiia paha e lilo ana oia i virikina a e noho ana hoi maanei no ke a'o ana ia kakou ma kekahi mau la o keia mua aku."

"Aole pela ko'u manao, Ua oleio j mai kekahi o ke kuniukula ina Memramcook, a o ka inoa hoi o Piene Gay f koi haulehia i ke aioha iaia ne!, a e makeniake ana lioi e hoo100 ana iaia i wahine nana i na i ku kona makahehi iaia. Aka he ilihune oia. kela kanaka opio, me kal\: pupuhale uuku a aole he lako i ke kala ma na ano apau."' "Auwe he mea kauiuaha kela ke noonoo ae." "He mea hol e kulu ai na waiinaka o kekahl me»

O ka mea iaia i hoowalania aku i na manao o Simonne a uakulu iiic> la nohoi kona mau waimaka. Ua hulī malie ae la oia i kahi e. Aole nohoī I ike mai kela mau walu kuikamahine ia!a nei. Ua holo aku la oia ma ke ala e hiki »ku ai i kf ana, a iaia i hoea aku aī uva kelu ana kukuli iho la ola U;V!o a hoouuika iho la e uwe me ka walanui Icj a lioomaka Iho la e pule no iu ku;nu aole i maoj?i>po i«Sa Mo kj hA«*i maī p&ha i ka wiv«vx>ie. ka ikulka no ka hooui&u ana aku. no ka liuinai ana, uo kaloaa a:ux e ka matmelo iloko o ke a&ha o kv Akua ka u*a u&ua l lawe aku i kona iuau maku« a (&vH- aku U iu Ekiin&na. a y ka niea iho S:u; j me uua. m& keia honua ujtu. t.Aoie i Pau! ; ——-