Hawaii Holomua, Volume I, Number 6, 8 February 1894 — Na Rula Alakai O KA Oihana Makai Kuloko o Enelani. [ARTICLE]
Na Rula Alakai O KA Oihana Makai Kuloko o Enelani.
0 na haawina o ka manao hooko me ka oluolu, oia ka mua loa; a Mahope na Puupuu-lima me na Lako o ke Kaua ke kono ia. O Euelam, oia ke aupuni kaulana !oa ina na rula alakai o ka Oihana Makai Kuloko o Ladana, no ka hooponopono ana i ka noh->na maluhia o na kanaka o ia kulanakauhale helu ekahi o ke ao nei, a i oi loa aku hoi ko—na kulana hnomalu ma ke ano o ka oluolu ma«li uo o ua kukai olelo anu—ka oluolu ma ka hopu ana i ka mea lawehaia—a me ka oiuolu ma ka hooko ana i ke kanawai e lawe no kahi paaj>io o ka halepaahao me ka maluhia 0 kona kino a me ka hoeha ole ia. Aole loa e loaa kona mau rula hoomalu o ka oluolu a me ka maluhia, nona ka huina kunaka i uneaue 4,000,000 kanaku maloko o ia kulanakunhale hookahi, mauiua o kekahi mau kulanakauhalo e ae o ke ao nei, ina aia he mau lawehala e hooko ole aua i na rula o kaOihana Makai i ka wa e hauwi ia ai o kekahi kauoha, he mea kaualua oJe ka halawai koke aku o kekahi puupuu hamure o na pauku laau kalahu maluna o ke kino o ka ima lawehala me ka huhaua, 1 ke sekona mua loa hoi e pale ia ai o ka haawi kauoha. O keia ka mea i ike mau ia a kamaaina i ka Oihaua Makai o kekahi mau kulanakauhale nui e ae o Earopa a me Amerika, ua hili la nn pauku la&u maluua o ua lawehala uhaki kauoha me ka hoohauuaele, a ma Euelaui hoi, ua lawe ia na pauku lauu uo ke p ile ana ia lakou iho i ka wa hnikau e uluaoa ana kekahi h lUnaeie nui, a aole hoi uo ka hoohuna ia mamua ae o ia manawa i ae ole ia e ke kauawai alakai hoomalu maluhia o ka i Hina. E hoike ana kekahi kau-.ika pill oihana ma ka inoa o Mr. J. Gilamar, he kanaka Amenka i uoho loihi ma Enelani no kc—kahi mau makahiki, i ua rula i hopu oluolu nei o ka Oihana 1 Makai o ke kulauakauhale o | Ladara, ma kekahi koaio aua <
! ona iloko o ka pilikia no ka inauawa mua loa e kona noho ana aku iioko o ke kulauaKauhale, i keia moolelo pokole malaio nei, pene>; I keKahi la kalae malie o ka maiiina o luiai, oiai ke kulauakauhale o Ladaua iloko uo o kōua auo maa mau o ka oiha laukanaka o ua alauui i ua ano kanaka a pau o ka pili oiliana, e maaloalo aua lakou mai kekahi kihi alauui a i kekahi me ua kapuai awiwi a uie ka launa kamailio pokole, ua kipa mai la iloko o kona keeua oihaua he haole i’elekane o ke auo kulana haahaa malalo o ka ulumahiehie hoopoluluhi o ka waioua, a ua hoomaka koke oia e walaau me ka leo nui o ku hoohaunaele, a oia ka wa i lele koke aku ai o Mr Gil amar uo ke kipaku ana i i kela kanuka mai kona keeua a ua pale mai oia ; aia malalo o ke kulana o ka ikaika. Ua kauoha koke aku oia iaia e hele iwaho o kona hale oihana, a ua hoole mai kela aohe oua kuleaua, e like me ke uuo mau o ua kanuka ona a pau o ka hoohauuaeie. Aole i pau.