Hawaii Holomua, Volume I, Number 25, 23 June 1894 Edition 02 — Kela Olelo Hooholo. [ARTICLE]
Kela Olelo Hooholo.
Ma ka olelo hooholo a ka aha senate o Amenka i hooholo mai nei no ka hopena o ko ! kakou ninau lahui, oia kekahi 0 lia olelo hooholo kapakahi loa a me ka hanohano ole i hooj;uka ia mai e ka niana hooko kaukanawai lahui o ka aiia senate o Amerika, mai kona kukulu ia ana he aupuni kuokoa a kaulike no ka lehulehu, ao ka leo o ka lehulehu ke rula maluna o na hana pili hooponopono lahui, i keia la kakou 1 ikemaka ai i kekahi o na hana kapakahi a hanohano ole ma ka aoao o ka mana ahaolelo j Amerika, ma ka waiho ana mai ma kana olelo hooholo e hoike ana imua o ke ao holookoa—“Na ka lahui no o Hawaii e kukulu ke ano aupuni a lakou e makemake ai, ao na koino akeakea ana mai ma ka aoao o kekahi mau lahui e ae no ka liooponopono i keia ninau o Hawaii, e manao ia uku no ia, he hana hoaloha ole i ke aupuni o ■, Amerika Huipuia.” O keia ka olelo hooholo a na lioa o ke senate i lioike mai nei : no ko Hawaii hopena, mahope , iho o ko Amerika lawe ana aku i na pono a pau mai ke aupuni kumu oiaio aku oko i Hawaii paeaina, a Inwnele ia ka aoao o ka lahui me na lako ! h(K)inalu o ke kulana kaua pale, i mamuh o ka manao o ka hilinai i palapala la ma ka puuwai o ke kanaka Hawaii—na Amenka 1 hookahuli ke aupuni kumu o ko Hawaii paeaina, a ina he aupuni oia i makee i ko- j na inoa hanohano a me ke kauno e hoihoi hou i! kela mana aupuni kumu i ka lahui Hawaii, ka jx>e no iakou ia mau kuleana pili paa i hookaawale ia malalo iho o na kaupaku lani. Ua pololei o Peresidena Kalivilana > kakoo ia e na hoa o ka papa hooko a me ka hale ; ahaolelo o na makaainana —na Amerika e hoihoi hou i ka Moiwahine maluna o ka nohoalii, oiai, mamuli o ka hoolilo maoj»jx) ia ana o ke Kani- : kela Amer ka Kivini i kii keaka na kekahi jx)ai o na jx>e | ohuaiu kipi i hulihia ai ko aupuni o Hawaii, aole ma ka wiwo ole o na koa p. g. iloko o kela la jx>ina ole o lanuan 17, \ oiai, aole he mau lako kaua a me na pualikoa ma ka aoao o na mikanele e hiki ke hilinai | ia, e loaa ia lakou ka lanakila kamahao me ka hookahe ole ia | o kekahi kulu koko, ina i ke | keiki Koolau o na Pali o Kaī lalau lakou e hoao hou ai e kii, aole no e manaoio ana kekahi kanaka. ua oi aku ko lakou wiwo ote o ka hooko kauoha imua ona. O keia ka makou e olelo nei, aole keia he kumuha-1 na hoopono e nakinaki ia ai na lima me na wawae oka lahui | Hawaii, mai na hana kipi ha-1 nohano ole e kakoo ia e Amerika, oiai, ka hapanui o ka lahui oiaio maoli o Hawaii e kali hoomanawanui nei no kana Iiaiua hope loa e waiho mai ai e pili aoa i kona hopena.