Hawaii Holomua, Volume I, Number 48, 1 December 1894 — Waiho Malie i na Wahine me na Keiki. [ARTICLE]

Waiho Malie i na Wahine me na Keiki.

— ■ ■" | Na Olelo Maemae-ole a ka I Nnpepa “Hokn/* loa i ola loihi ka Moi Solomona o ka lahui Iseraela a hiki iloko o keia makahiki 1894. a ikemaka i ke kumuhana a me na kahua i kukulu ia ai ka re- > pukalika o Hawaii me na oleio hilahila ole a ka nupepa Hoku . e kiola nei i ka lepo maluna o ( | na home Hawaū, ina me na manao hiki ole ke kanalua ia ko ka Moi SoIomona hoopuka I ■ koke mai i kana olelo hooholo kaulike, (me ke kali ole i na i ' ; ao ana a ka aha senate apuka Amerika,) no na poe Iseraela I apuka o na hoomana hoomaloka o Hawaii nei me keia mau a | ; huaolelo moakaka, penei: “He lio-kea maopopo au i i hoolaa ia no na lio wahine o ka 1 lahui Iseraela, aka, iloko o ke | au o ko’u hooponopono aupuai I no ka holomua, e ao i ka naauao me ka hookanaka, a mai i . j ; kipehi wale i ka hewa i hana ia | e na kane maluna o na wahine 3 i | me na keiki. O ke kanaka , naauao a makee i ka laahia o kona inoa, e lawe no oia i na i koikoi a pau o ka ohana—a e maluhia kona home." O na olelo i hoopuka ia mai e ka nupepa Hoku i ka Poakahi nei e kekahi o kona mea t kakau, ua ili aku uo ke koikoi o ia manao haahaa loa o ka lili maluna o kona lunahooponopono Johnstone, ma ka hookomo ana i kela mau olelo kohu ole e lilo i kumu paio no ko Hawaii ninau lahui e ku nei iloko o keia la me ke kiola mai i ka lepo o ko lakou inaina maluna o na wahine Hawaii a me ka • lakou mau keiki. Eia ihu kekahi pauku o ua kukulumanao la i hoopuka ia mai e Mr. Johnstone: 1 i u O na kumu nui o ka pilikia a me ka haulepahu o ka aoao kalai1 aina kokua aupuni Mni, aia no ia L maluna o ka nohona ohma huikau o na kanaka Hawaii. Mai ka mahele mua a hiki i ka mahele hope. - i e loaa no keia mau pauku penei: , 1 —O ke kumn hanlepahu o ke aupuni Moi, no na Wahine] 2—No na Kane; 3 —No na Keiki i ao ponooleiamako lakou mau home. i 0 keia na kumu nui u;e kekahi mau haawina hke e ae o ka huli- ■ hia o be aupuni Moi, a aole he hookahi kanaka e noho nei maloko o ko Hawaii mau palena aina i 1 na la a pau a puni ka makahiki. e hiki ke hoole mai no ka oiuio o keia. “Ina e lawe ia keia mau hoikeike no ka imi i ke kulana maemae o ka nohoua lahm Hawaii me ka nohona maemae o knna Nohoalii, e loaa no ka haina moakaka piii lahui me ka haina —aole. 1 ’ O keia na huaolelo hoohewahewa olea ke kanaka Hawaii e haawi ai i kana olelo hooholo—he enemi ino loa kela nupepa Hoku nona ka poai mikanele e kokua nei i mea I hoohenehene i na wahine Hawaii, ka lakou mau keiki. a me ka maluhia o ko lakou mau home. Aole makou i manaoj io, e hoole mai ana o Mr. Johnstone i kona noho oluolu j ana me kana wahine Hawaii, e kaualako ia oia i mea kamailio pilikino iloko o na ninau pili « I aupuui e like me keia, a ka nupepa Hoku o hoohalike ku- i hihewa nei 1 kana mau kama- i Uio, o ke kumu hulihia o ke i aupuni Hawaii—no ka maemae ] j ole o na Wahine Uawaii , na i ; fCane, a me ka lakou mau Ke- I Ua hoopaka ia ka inoa o na 1 wahine no ka hiki ke hoino i ka Nohoalii no ka maemae ole, 1 alaiia, he lili pihkmo ko lakou I | nei i ka Moiwahine a me kona ] lahui. ii) c ka poinā i ka hooko- 1 mo pu iho—aole o na kanaka 1 Hawaii waie no ka mea e ko- i mo nei iioko o ia ano kamaa- i buti o ka launa hewa me na a wahine, aka, o na mikaneie pu ( no kekahi iloko o ia aawaha l .

like oke alualu wahinea me ka pa’e maoli no ike pahua • ono loa a na wahioe Hawaii. Ke makemake nei makou ia j oe e kela lunahooponopono wa- ; ha lepo A. Johnstoue o ka nupepa hilahila ole a na mikanele ka Hoku, e hoike aku i kou kuhihewa malalo o ka lili kohu ole i ka inoa o na wahine Hawaii—aole ia lakou ke kumu i hulihia ai ke aupuni o ka Moiwahiue Liliuokalani? ka lakou mau kane a me na keiki? Aoie loa! Aka, he ohumu malu me ka aihue aupuni i na kuleana pilipaa o ka lahui Hawaii na ka poo mikanele, i kakoo ia e Kuhina Kivini me na koa Amenka. oia ke kumu o ka haawipio hookahe koko ole ma ka aoao o ke aupuni Moi Hawaii, a ua hooiaioia ia mea ma ka hoike a Komisina Halaunu imua o ke aupuni Amerika. Heaha ke kohu o kau mau olelo like ole o ka oiaio me ka hoopunipuai, e kipehi nei maluua o na makuahine o ka lahui Hawaii? Aole anei e lawa kou inaina kipehi malalo aku o ka inaina lili o kekahi poo niga kauwakuapaa? Heaha kou mea hoino pilikino ole iho i kau wahine mare ponoi ma ka hoolaha akea ae iloko oka nui pepa Hoku, oiai he kaikamahine Hawaii oia he hapa Pake? Ke noi nei makou ia oe e kela lunahooponopono hupo a ka poai mikanele, e hoopau oe i kau kumuhana waha-lepo ma ke kaualako ana i na wahine a me ka lakou mau keiki, i kumumanao e mahalo ia ai ke kukulu ana i ke aupuni repuhalika Hawaii, no ka mea, h« haua ia na ke kanaka noonoo papau rae ka hohe wale, a he hana hilahila hoi e ae ole ia e na lahui malamalama o ka honua nei. Nolaila, ona wahine rae ka lakou mau keiki, o ka home ko lakou mau kuleana, a he hana naauao na ke kanaka ka hoopakele ana i ko lakou mau pono pilipaa me ka maluhia o ko lakou mau kino.