Ke Aloha Aina, Volume III, Number 41, 9 October 1897 — MA KA HEIAU O KAWAIAHAO. I Ahona i na Pahu mea Kanua o ka Awai. [ARTICLE]

MA KA HEIAU O KAWAIAHAO.

I Ahona i na Pahu mea Kanua o ka Awai.

Mal ka hora T p. m. nial ke kali ana o na* Komite hooklpa halawai I ka piha aku o loko o ka halepule o Kawaiahao i ka poe hele hoolohe halolelo hooh«taina a Senatoa Mokana 0 ka hele no hol la a hull ka pawa ® ka hora 8 o ka po Poāha nei, akahl no a hoolaukanaka iki ai me ka piha kawalawala o na n«h#, * hiki i ka wa i komo mai ai o ka mea haiolelo ma ka puka waena o Ial« ( i ukaliia e J. L. Kaulukou, ke kamaaina nana i hapai ae iaia a ku mal la ma ka awai Iaahia • ka Mea Mana Loa, i hookaawaleia no Kona kanaka hookahi wale ihe no» a me kona pailaka (awelawe malale • kana hana, oia hoi ka Lunakanawai Apana o keia kuianakauhale, ka lawe ana ae 1 ke kulana mahelealelo, e like me kona kulanamaa mau. He palupala maikai ka Ito o ka mea 'haiolele, aole l ka h©okikina mai a me ka leo nui, aka, f ka nahe malle wale no. He ano paneonao ke ano o kana kamailio ana, a e k©mo pn ana hoi K®na ©humu la Pelekane, mamull d ko ka lahui ikē mua Iba ana i kinahi, mai na olelo ao mai a Vanekotia t ka mea nana kela ©lelo kaulana e paa ia iiē! e iia kanika Hawali ā hikf I kela la. "Eia ih® ka haole la he mea hoomakaulii aina," a ua ko io ne iā māu ©lelo ana i a-o mai ai ī na kanaka i ka wa naaupo. ; O ke kumu nui o ka dhumu o ka mea haiolelo, oia ko ka lahui Hawaii haawi ana ma 0 Kamehameha I la, I ke auptmf na Pelekane e malama I keia aina, rio ka elua c ka manawa, a nolaila, i ka make ana 6 Kamehameha ī, a make h©t o Kamehameha II ma Pelekane, ua komo mai la na poe Amēnk? huli waiwai, a me ka maalea nui, ua heokonokonoia ka Moi e hoohui me Amerika, (e like me ka hai olele a Mogana,) aka, no'ka hiki ole ke hanaia pela, nelaila, ua h®oko o!e b Aaienka i ka lawe ana ia Hawaii iiei i Repubalfka panalaau nana, a hiki 1 ka lawe maoll ana ae a ko lakeu kok« ponoi e noho ana ma Hawaii nei. Ua hoike mii n« hoi oia i ka hulna lahul nana I na*i ka pono I klnohi. he IS Mokuaina, $l He 8,000,000, ka huina lahul, (a e koaao pu ana paha na XIIkinl a me na' Paniolo}, aka, i kela īa he 45 wokuaina, a he 75 a 80,000,000 paha ka huina lahul, ua plli pu na IIIklni i ka paia.

Aia ko kakou make ia, hul • Hawaif me kolo ka naonao maluna o ka lepo o Hawaii, pilipu kakew i ka paia, aohe nao ai i ka papaa, Nolaila, • ka haiolelo { ka« nui ia aku no keia po, aole la I lil® 1 mea waiwai, oial, ok* hapanui o ka manawa he heluhelu buke wale no aua kwauluhua maoli kekahi poe no (a mau ano hai manao ana, ola!, aole ka lahui Hawaii "he naa**po," wahi ana e hele aku al e hoolohe 1 kana haiolelo knalehelehe ano ole.