Ke Aloha Aina, Volume IV, Number 46, 12 November 1898 — Untitled [ARTICLE]
Ma ka MyaQt o ke fthiahi I ( i lu mi, i hahi aku ni ka llwnuku o ke Aupuai Kepulmlika o Hawaii, no Kapelakiko a liala aku p»ba ma kekaLi mau Moktiaioa bikma, elike me ka makou i hoike aku ai no ka ho!o ana e noii hou ka i ike eoua lua ka bopuhopu lawehala aua, oiai, ua pahua ae eei ka ike mua oua i& Kīilana o na koa Aruerika o Inna o ka ArīzoDa. He mea lioakaaka uo keia ieai ka uobo ana mai o ua Luna Aupuni o kei& Aupuui, a hiki m»i i keia Sa, ka holo ana i ae nei, e ao ai i ko lakou ike iawelawe oiiiana aupuni aus, elike paha me Sopa, iaia i bo!o ai Kapalakiko ae uei, no ke ao ana i ka oihana Ahhikaoa uo ko kakou mau pualikoa maanei. Aea, o ke ano o kaoa ao aua i aaalaila, rae na kapa piha o ka oihana Aliikoa Hawaii, (elike me ko makou lohe ke oiaio hoi,) ua iilo la i mea nui ia e xta poe loea ma ia hana, ma ia kulaaakauhale, kona aahu mau anB i ke kapa piha o ka oihana koa i na wa a pau, a o kaua makana i hoihoi m«i ai na na poe hookaa aukau o ke aupuni, oia ka upa maka-ni olohaka o lok^. Eia hoi ka Loio Kuhina, o kana holo ana aku nei i Nu Kilani a me lapana, no ka hakilo ana no na mea e pouo ai ka oihana ola, ola, ma kona ano he Peresidena no ia a heaha'ka hua o kana hana i hele ai a Hoi mai ma ia mau aina, ua loaa anei he mau hou ia ana o ke kulana ola, eiike nae ka upuia ana, e pomaikai ana ka lahui ma ia huakai hel® imi ola. O ka kakou uae i ike ai <? na lil<Tkaahele waiwai ole, i unuhi ia ae mailoko ae o ko kakou mau pakeke ponoi, mai ka waihona aku o ka oia k<t aa Peresidena la i haawi mai ai no kakou, aoie hoi he mau laau iapaar, a oki loa hoi, he hoololī ia ana kalana ola, mai kona kahiko oS"olaīla, eia hen hoi keia imi ike ke heie ;:ei i Kahiki a hoi maī, he pul**lehua ka mea loaa, o j ke kueuu o keia, mau u<pa koi aua f •
! oia no ka ike, ua kokoke loa mai | ke aho e pau-ai, a noUIIa, e eleu e i ka wa e kau iki ana kahi hanu o ku auanei ka makemake pe aku, tift ka oiwi ponoi no ja e uku. O aaLA mau koa baih;ii kanawai a ka Ilamuku i hihia ai i kaumiumi o ka Kaoanana, ma o kona hilinai kuhihewa i na olelo a Ka- | pena Killian o kaMahple Ekalii o na puftlik«ta oNcbri»Kka Amerīka ' Haipuia. mn ke kahua hoomoaim Otis, mawaho o Kapiolanl Paka, ' na 11>o >a 1 rrea kamaiHo nui ia | maloko o na nnpepa liaole o ke kulanakauhale'nei, me ke kuhiknbi pu ana, i tta hewa o keia hana maluna o kela Kap«na'koa. I i Aka, ina nae e hoomaopopo < maoli la ke kuleana 1 ku ai kela a | me keia aoao e paio, e ike ia no, • aia no ka hewa a pau o "keia ■ hana oialuna o ka llamuku, oiui, j ua kani he .a kana pa i ka maka- j ui m<i ka waiwai ole, no ka me<>, | ua hala ka wa mana o kana olelo oiai, e paa ana ke pio malale o ka malu o ke kanawai. O ka ae wale ana, a hookuu waie ana, me ka waiho ole aku i na hooia kupono e hiki ai ke loaa ka uku ia o na hoopai a ke kana- ] wni i haawi ai ma ka wuha o ka I Lunakanawai Apana a kiekie pa-1 ha, e koi aku ana i ka lawehala ea kuaku ikolakoumau hoopai ponoi, a i hiki ole hoi i na lawehala ke ttku aku i ka heopai, mehope o ke ahewa Tā ana e ke kan«wai, ua kaa aku la ke malama ia poe, malalo o ko ka j Ilamuku mana, a nana e hoiloi aku i kaUi e pau ai oia mau elala -i ka uku ia, oia hoi ka halepaahao o Kawa. O ke kali ana o ka Ilamuku a | me kona Hope no ka uku ia ae oia mau dala, he mea makehewa ia, no ka mea, ua hoolilo ia ke kanawai o ka aina i mea ole, ma o ko ka lUouuku hawawa la, eoa o kona iawe ana ae i ke kuleana o ka Lunakanawai iloko o kona mau iima a hookuu aku ta ī n» pio e lanakila me na wahi a pau o ke kulanakauhale o Honolulu i}ei, me ka hiki ole ke hopu hou ia no ia hewa hookahi. O kela $42 a ka Hamuku i ae ai e ukuia mai mahope, ua akaka jīoa kona alahele e loaa ai, mailoko ponoi ae no ia o konapakeke, a aohe uo hoi he hana a kona Hope e hoolohiiohi ai, oiai, ua ftkaka no.'koua wahi e kii akt* ai e uku ae uo ka hana hemahema ;i kona mua i haiia ai, ka tr>ea hoi, | aole loa e loua nvi aua mai kela • Kapeua koa mai.
' O ka hnao ia ana o fce " Vtv-* | pon® o fcekatu Lona t ka*Vi« e ike kauawa? ei &£kahi 1 k<i««fca mullliioi» I>e ligyiiL j . mai i«, nj<4 a kona apono ma na ' j kuUI kamilio.maw&lio o | h>iaii a aa kanawnl o. ka &ina, | *ī3s e paa Ana i ka mana pītih, me ' ! ka inki ole kē fulu-iu, a ina i ha-' d& oia pela, peLea, ua booh»k;ilia • Aoei k«la Kapena koa i kona apo- ' no ana oini i ka nto maoff"&na i j I k«la mao d»i», maflaō - makon ' ! aol#, 1 i Nolaila, i poino no k* lUmu-1 I ka iaia ibo, mamuli o kft ae hpwa | i ana malnna o ka rasna o ka La-1 I nak;A&awai, ke knle&£>& hookua a | hoole paha, h ke akaka loa ala | | koaa ano kamalii maopnpo iiaua | | oka makaona poe r%ilihin! o&au-1 j ao. AUemea pono i ku Ilamuku ke | haalele koke iho ia kalaoa, ma|maa o ka palahalab% ]oa ana &e o | koua ano hemahema, a lilo ia 1 | mea kamailio ia. ; Oia nae hoi, i boio hon aku la ] | i Amerika * hoopan ai i keia aoo i | hemahema ona, a malia paha, i keia hoi aea tpai ona, na pan ke ano kamalii, a ua kanaka maku'a, k& pau hoi, malia paha he ma'i kao f oia ka mea e hiki ole ai ke hoololi. Ma na hana f> ae o loko nei o ka aina, he oia mau no ka noho haman, aohe hoi he ano hulnpiī lea elike me ko na 1 a i hala ae nei, a nola*Ja, ke hooman ia mai nei no na hana maa maa, elike me ko ka wa i hala, a aole hoi he mnu pa wioni hou ana, elike me ko na la i hala, mawaena o ko ka aina nei poe iho & me ko ke ka; mai. Malia nae paha, he hookaneo. Pela paha! I Ke ponalonalo loa aku nsi na, hoomaopopoia ana oka oleloahewa a na Kiure Koronero, e pīli ana i ka make ana o Alohikea a me Hannan, na mea i mak;e ai i ! ka uwea o ke kukni nila mamna koke akn nei, he ma.n pule wale no he ekolu ke kaawale. I ka wa i haawi ai kela poe i ka lakou hoohoīo e ahiewa ana, alaila, ua manao makou> ua kaa aku la na hooponopono ana p keia hihia iloko o ka p ka Loio Kūhina a me ka Ilamnku o kiAupuni, a o laua no hoi ka inea kupono loa, nana e hapai ae i keia'hann imna o ka Ahahookolokolo, a o ka pau no ia o ka pohihihi o na manao o kalehulehu, i hele a nauki i keia inau hana hoopala'leha. I na pala, e hoomaopopo' kakou, o ka wahine a ka Loio Kubins, a i le, o ka k« ke-
kulu iwaena o kēia man m,ea eluā f | make ai, pehēa, manao anei ka- J kon 4 e iina laua i W Irii anft i k* koi poho no ke ola j cTfta lnua mnu \s ahme i ke aupnnl- . Masao no makon» i keia 1», aia j h« ko! poho lEOikol 'ma to' latia ao»o, no ko ke Anpnnl hoohPl^- 1 hema ana*i k* hana"a ke oīe "no boi e kahihewa ia, aoWno e nele ka hoo*o h, no ka tnea, o )akoti ih, a »f> lakon no hoi iapono like 0 ka ana. Pehea Loi keia man nhane ola, i i mnke manwale mainoli o kahe* I mahema o ke anpuni, aole anei ē ' pono ke hanaia na kaana kaulike I ana no keia man uhane ola, e ln i wale ia aku no anei kakou, elike~ ime ka opala, aole e pbno e hana I kaulike aole hoi i ke kapakahi. SfA ke laha nui mai nei ka mai fiva taifoda iwaena o na koa / Amerika, ma! na mokn a na poe 1 ka aiua nei, elike me ka laha ana o ka mai Korela, eka, o ka makou t haohao nei', heaha ka mea e hoomaln ole nei ka Papa i Ola, elike me na mla kuhikuhi o I ka lakou oihana mai kinohi mai, i ■ .
Au anei » ula iho a kawowo ka i&ha, ana ae o keia mai iwaeoa 9 ka ieUulehii, oia aoei ka wa a ka Piipa Ola e pupaa!iulu ai ma ka hoomala ana i na m Q a*a pau i wahi boi o-hoonui bou aka ai i na hoolilo mailoko aku o ka waihona o ka lehulehu, Ke maeau nei eiakou, he hana iawe oL* maopopo ia a kā Papa, oim ke ike qei lakou a me na Kauka i uH.u i» e ke aupuni, ke hoowahuahua mau ia uei ka { poe i loaa i keia p&i, a ke pau mai neī i ka make, aole apei ia o Va wa pia Fapa © iawelawē ai me ka makaaia i lealakou haea' me ke kali hoa ole aku a kekahi wa hou aku, . Eu hoi īluua oka Arlzonp, k«kahi o aa moku lawe.kpa. Amerika, kekahi poe koa i ioaa i ka mai, a, we mea r iiU*loM£>k,u Jakft ftjja oia a iwaem, q .keia , huikau jpoeJ loe» f i ko AHikoa « kie-, kie, Kiiig,i hoike ja ae Jipj, f oja kekahi oii|. mea io» o.ka a ipa ka hoomj^popo ia, he mea kupooo ke kali ao kekahi mauja maanei. eta ia moku ke hoomalu ia nei no ekolu la, a iaa ao1e he mau ma'i hou e lioea ae aiia ma keia mna aku, alalla, e kaiaoe loa aku an& kona alahele uo Mar nHi», kahi ana e I.awe aku uei 1 keia mau huina koa mahuahua 11$ ka'lioopuipui" ana aku I na pualikoa ma iā wabi.
TTa !bala akt» net n'ol c4 o lee unpumma o ke kukui uwīla In, ma b f la q na Hana Ttotj t a !iftfta liou iuai ln nn tee?a liemaliema w& ō lea IlaJa o ke aupuui, p»pi v»a]eaua \ ua olelo a ke Kapeua koa o kekaln o Amenka, e uooku» aku i m.aa koa i hoopai ia do Ma hoeha ana i kekahi Pake, i kekaUi la o koltv pule aku nei, E f&B ia, ma kaPoaono nei, na lawe i& aē la ua uiāu |oa nei īmua o ka Aha Apau«, a malhope o ka hoololie ia aua o ko laua hihia, kau mai Ia ka LunaknnaWilikoki 1 kahoopai maluua o laua, he |20 pakahi, a he. fl koiua no ka Aha, a ke hui ia a pau no laua a elua, ua like nse $42. Aua haawi ia aku hoi keia mau koa maUlo o ka maīu o ka Ilaoauku o ke aupuni, a hiki i ka wa e kaa mai ai o kela mau elala. Mo keia kumu, ua kipa aku la Killan, ke aliikoa hoi o keia mau koa i hoopai ia' iho la a nonoi alu la i ka Ilamuku, e hookuu ia mai laua, oiai, aohe a laua dala e hiki ai ke uku aku i kel» huina elala o ko iaua hoopai a oiai lioi, ua makemake loa ia
laua e kau koke maluna o ka mokti a holo aku no Manila, nolaila, he mea pono loa ke hookuu ia mai laua. i Aka, aole nae i ae ka Ilamuku i i kela noi, nolaila, ua lioopaa iho la laua he aelike waha paba, (aoip;aopopp) na ua Kapena la e uku i keia huina hoopai, a e biki ae hoi oia i ka halewai, 1 *% - t ht>ra 2 o ka aumi» la Poaknm, »Q , ka uku .an», i wahi hoi e uku..o-lfi ( .,, ai ka llamuku mailoJto ae o pakeke i keiu huina dste. aI hīki mai i keia kakahiaka aole i kipa hou aku ua Kapena koa la e ike i ka llamuku uo ka uku ana i ka hoopai o kona mau koa, a aia lakou a pau iluoa o ka Arizona kahi i noho %i, me ka hoopoina loa ia ana aaai o na olelo a laua i hoopaa ai me koo* hoik e pu ae no hoii ka , wa i ioaa aku ai o ka leta a ka Ilamukn, aole i poloiei kela hoopai. - • ' - - - Ea, awaa;va no ka hoi ka nanamaka o kela AHikoa i ka tlamuku, me ka hooheneliene pu mai i kona hiki wale no ke hoomalimali i» ā lilo ke kanawai i mea palupalu, he hoike ana msi V^|V, ka Uawawa maop.opo o keia >+i Aupuni, i koc« ae ana, a e £o|_, j ana hoi iaia, e uku koke hoopai o $12 lae o koua pakekp, a oiajio^ ka|ii 1*j)& 9 ka ai^^^ poi?o no ke liio ia maullila ana., i . • - .* .-»1 uo IM maa hoaUauau Liuh&i kaua- : wu ona, " *vr-u- " i