Ke Aloha Aina, Volume XVII, Number 30, 27 July 1912 — KA RULA KALAIAINA A NA DEMOKALAKA MA KA AINA MAKUA. [ARTICLE]

KA RULA KALAIAINA A NA DEMOKALAKA MA KA AINA MAKUA.

M& ka hoomaopopo pono ana aku | kalaoa haua & na Peaaokalaka ! © lawelawe malie mai la ma ka 1 • iina makua, ma ka mea hoi e pili , aaa i ka lakoa alahele kalaiaina 6 hoonee nei, oia no ka "Lokahi" Hke ma ka manao a ma ka nana, i loaa ai ka lanakila i ka aoao ma keia kau koho*balota ae, Ua kanu kela me keia Alakai Demokakka i ko lakoa mau msuao; hookaee s heomokuahana ia lakou iho, a nalowale loa iloko o ka luamek i o ka hoomanao hou ole »na. O keU ame keia o lakou pa-, k*h', ua līke lakou a kako > ia Woodrow Wilaon i keia vva. He oiaio nae, nia na !a mamua ae o ka 1 noho aaa o ka Ahaelele wae moho Peres;dena, a hoea no iloko o ua i& e noho ana u# Ahaeleie nei, pa p;ika ae no na hakoko aoie na paon'oni ana mawaena o kela inahe le kfia maht'!e o na aiakai, e kakoo. an« i na oioho e heilo anaieo ke kuUna e wae ia i moho Peresiden». Aka, us ho! kela ame Reia puali De mokalaka i p f ia ai mamun a ka lakou aiau 4 m-'ha" iho, a ha«wi i ka lakiin mau kakos> pakahi aaa ia Woodrow Wi!son, a peU hoi me kona kope, oia o Marsha!l. 0 ka "Lokahi ka Uiue ikaika na-' na e hapai i ka aoao D,*mt>kalaka a lilo ja i pohai Kdl;iiiiicis, stiana nui ioa nja Amenka Huipma i keia wa, lloka hoi o ka'maa» Kaukau&wai o j kaaioa i keia ia. A oia kul-ma i hookahi no kana alakaipoiiiika apau [ ī lawe ae ai maloko o ka Ah&elele, j mahope iho o ka wae ia ana o Mr. Wiiaoii. O keia kulana "iokani" j «na qg ka na De'mokalaka apau o i Amema Hnipuia e hooko aku ai j to» kt- kau koho haiou e hiki mai i -4na. j Ma Hawrtii nei, hf> ekolu mau ? mahele nui e pono ai ke omauia ka ; ■*'k)kahi" ana o na Demokamka. j K» naua: Ka EM«? Lahui i Waki-! nekona: ka lua: na moho o ka j Ahaolelo; a o ke koln: ua luua j anpuni t> ke Kalana, a kulanakau-, hale hoi kalana. 0 keia mau : luna «upnni a nw kokahi okjo ana ! hoi, na kauwa paahaua a ka lehu- ' Jehu, e hophanauiss mai aua lakou e i M Ahaelele. Ka AhaeUle Teritori ] āiaē ka Ahaelele Kalana. I

I keia wa, ua loaa ka moho elele | a ka aoao Oemokalaka, oia no o Li- ' kekona Eltwaj (L.L. McCandl©ss.) i Ua pan feo xia Demokalaka wae hou i ana aku i elele lahui na lakou. O ks hsna a 3afcoa e hana ai e "loka- ' hi ma ka manao a mah hanie. ka 'anakila īa Lin a kona KHwai j j Lnh» ' ni E hoopaa I * ih im* i,v-Ta:."> e haawi i | koho am m;i Va halota o LiEliwai ks Lahui. Ao1e n k»hi it.pi e ae, e holoana no iaknHi"» ho-->k«hi. E hana hoi ka m?s koho ha!ota apau i-na haoa a pan e pale akū ana i -na pahele hoowa'pwale a ka mea hootralewa!e, e he!o mai ana me ke dala kipe. oiha n.i kipe, a ano kip a a» paha, i mea e k'-Mio ole ai oe ia Linekona iEleieLahni.e like mek&n i manaoio mua ai. E hana oe me kou ikaika apin, nn kā hoohuihui ana mai i i kou njau pilikana, na makamaka ime na hoalona e noho ana ma Oaho nei a ma na Kalana e ae, e koho lakon ia Linekona Eliwai j Ēlele Lahui i )oaa ka "lokahi" ia kakou a lanakila ka Aoao D<?moka laka ma keia mahele o ka kakon Ka laiainaana. O ka mahele elua o ka hana a na oiaio, oia tro lakou koho ana i na kanaka kupono i poe Senatoa ame na lunamakaainana, e halihali ana ma ko lakou mau lima ika hae Demokalaka. I poe i hoo paa ia lakou e hooko i na hana e hooholoia maloko o na Kahuahana Deoiokalaka e apono ia ana e kela ame keia Ahaelele Kalana, a i ole, e ke Komite Teritori paha, ina ia fae mea hiki ke hanaia. E nana i poe kppono, I_na ua loaa ka makaukau ame ka ike iieluhelu Beritania a Olelo Hawaii paha, he kuokoa pie, aole hoopilimeaai wale malalo o na alakai ana a hl poe i kue i na mea i hoakakaia maloko o ke kajiuahana o ka aoao, a i ka pono hoi o kona mau haku makaainana' nana oia i koho, be oi

aku ia mamuao na kanaka alelolua e pakawili ana i o a ia nei, i loaa na kakai pali nuoui o Nnuann ae nei, oia hoi o Konahuamii ame Kaokonahua O keia mahele, kekahi mahele at\o nui loa o ko kakou kaK\ft\n&. O keia kahi nana e hana i ke kanawai e Ola a» ka labui aoae ka aina, a e BTake ai hoi fea lahni a me ka a.īna, O keia ka maliele g ola a! na limahana, a e make ai no hoi lakou. Ma ka hoomoakaka hou ana ae keia manao, e loaa no ka mahel® manao, e like me keia, ina e loaa na oihana aupuui apau oloko o ke kalana, a i ole, ke kalana ame ke kulanakauhale i na molio holo haloia a ka Aoao De uokalaka i onou aku aku ai ma kvia kau ae; oia hoi, Hlo ia lakou fea Oihana Makai lfui, ka Meia aiee na oihana e ae; alilohoi k« tnnna nui o na hale elua o ka Ahao!e!o i ka Aoao Hepuhalika, e like me ria kau Ahaolek» i hala ae o 1009 ame 1911, ao!e anei e hiki a e holo lea an« i na -vlona Repubalika ke kau i na k;inawai e pokepo-

ke a e kipa'ipa'i ana i ka uian\o ka Makai Nui, Hope Makai Nui, a a)e ka Meia, a pela wale aku, a iilo lakou i poe kii nana mai no o ( na maka? He ninau keia e pono« noo'nooia me ke akahele 103. O ka mea maopopo, ua !ito iho la kawaiwai io i makeiiiakeia e loaa noloko mai o na luna aupuni kulnnakauhaie a Kalana paha i koho ia iho la nie ka lokahi i mea waiwai ole loa. Noiaila, o ka paa o ka mana Ahaoielo ma ka lima o nu Dsrookaīaka, oia kekahi Uh» kamaiiele wuiwai nui e pono ai na Uina aupuui o ke kuiau&kauhale a Kalana hoi. i O ka mahele ekoiu oko kakou ku 1 lana hooponopouo aupuni, oia tta 1 luna aupuni o ke Kalaua a me ke Kulanakauhale. He mea waiwai nui ka lanakila ara o ka aoao ma fea puk i ar.fi o na moho hblo halota o keia mahe'e, oini, he umēke poi ka keia piē o hiki ana kehooenaona koke mai i kekahi poe Dem»ka!aka he nui. E la;\ na makai anīe nī p.w hana aupuni. A mamuli auanei o ka hann "lokahi" Jike ana o nei mau mahele knlana hooiwnopono aupuni, e ai ka umeke a ke kanaka HosaSans. Eia ms keiama hele, aoh? hewa makon ke hoAkaka ae, o ka h ><< <-i:i aoa i m kan.ika hann nmil mni o na kep?n 1 <ko * keia mahel-i, mimuli o ka hoo!j\i ni walt» ak'a īuaniuli o na kumu kupono de, 3 mainuli pafea*o na manoo huhu a piha inaiua hikiwawe nie ka

maopopo pono ole 6 ka hewa o ke kanaka, aole loa o makou apono iki ia aeo hana. I ka huoikaika ana ona poe Demokalaka no ka lanakila o na moho s ka Aoao Demokalaka iloko o keia mau mahele ae la ekolO, e haawi like lakou i ka Ikaika koho nialnna ona moho a pau." Penei: Ina 100 Demokalaka koho haloti ma kekahi mahele koho, o keia lOOapau, e koho like lakou apau ika Elele Lahui, n& Senatoa Jj Xvmam»kaainana a me na lana «pau o ke kulanakauhāle. A'aila, e loaa ana ia poe holo batota apaa, he 100 haloia pakahī. Ina e emi mai ka heluna ba!ota d kekahi moho Demokalaka ma!alo o ka 100 baloti, alaila, ua kika, (kaha X) ke kahi poe oka aoao, he poe okoa, aole he poe Demokalaka. E kanu na DaoQokalaka oiaio a psu i ko lakou mau manao kuee pi likino no kekahi mau moho holo balnta mailoko ae o ka aoao, i'like ole ko lakou mau manao ma kek-ah mau mea; a, e nana lakou ma ka ikaika nka aoao. A~ on« Inna aupuni hoi i hooikaikaiae naDemokalaka ko lakou ka aha i ka moku, e : pono ho lakou e hooponopono ia iakou iho maka hoolohe ana ina leo hookuikahi a hMokahi i na lehe lehe apau i kua: ka ikaika o na poe koho i na moho Denokalaka, Aole hoi e pono e lilo ka inaina ana o kā eeea koho i kekahi kanaka holo balota oloko o koha aoao i mea nana e pepehi a ulapa wale i na moho a pan oloko o ka paa halota holookoa. O ka manao nui, oia no kalanakila oka aoao. Aole hoi oke kokomo e like me nft kau koho i hala ae nei.