Ke Au Hou, Volume III, Number 8, 28 February 1912 — PAU KE KUAI IA ANA O NA AMAAMA [ARTICLE]

PAU KE KUAI IA ANA O NA AMAAMA

Aole c kala makou ihoike mua aku ai ua hewa kc kuai ia ana oka amaama, no ka mea ua kue i kc kanawai. A i keia hele io ana aku nei no i ka Aha Kiekie ua haawi mai ia poe i ka lakou olelo hooholo e kue ana ike kuai ia oka amaama. Ke ku nei makou mahope o keia kanawai, no ka mea ua hoopipii maoli no ka poe mea loko ia amaama, me ka nana oie i ka pilikia o na kanaka i makemake aku e kuai i ka lakou i'a. Ua ike lakou i na kumu o keia pipii oka amaama; ua hopu ia keia i'a i na la a pau oka makahiki, aole he manawa i hoomaluia ai a oka hopena uaemi loa aku a o na poe loko wale no na poe e loaa ai keia i'a. He hana maikai anei ia? Aole, no ka mea, ua ike mua ko kakou mau kupuna i keia mea he mau haneri makahiki mamua aku o ko kakou manawa, a ua hana na konohiki i na kapu i'a amaama, a oka hopena i ko lakou mau la ua nui ino keia i'a oka amaama, a ua loaa like i ka mea loko ame ka mea loko ole. I keia mau la e nee nei, aole e hiki e loaa ia oe ka amaama nui kupono i ka hapalua dala, no keaha mai keia pipii oka i'a? No ka uuku o na wahi e loaa ai. Aka, ina e hoomou ia ke kapu o ka amaama no kekahi mau makahiki e ike aku ana no kakou i ka nui mai oka i ? a, a e loaa ana ike kanaka ilihune ka i ? a me ke dala kupono. Oka apiki wale no ke hele loa aku nei na kanaka Hawaii ma na mea pau wale. Ua lele aku ka manao maluna oka nele i keia manawa a manao iho la no keia nele ana, ua hoopilikia ia mai oia. Aole e nele ana ke kanaka hana, aka, o ke kanaka molowa oia no ke pilikia ana. Heaha ke

kumuepH mai nelkai'ai Wo. kt ftea,ua Hlo aku i ka lahui eka oihana lawaia, a ke nele mai a lakou mai, ua aele puna kanaka Hawaii, ua kauka'i loa na kanaka Hawaii na ha'i e hana mai, a ji ka manawa e hoopipii mai ai ka poe lawaia e kia ana oe. Oka makou e makemake nei, e ko? mo hou aku kakou iloko o keia oihana waiwai nui i kamaaina i ko kakou mau kupuna, a i Hlo no hoi i mea nui i ko' lakou mau la. Ai ka manawa a kakou e ike iho ai ua pii ka i'a a ia poe, na hiki loa ia kakou e hele e hopu i i'ana kakou me ke kaukai ole aku ia lakou. Aole wale no keia he mau oleloa'o no ka i'a, aka,no ka ai lahui kekahi ka poi. Ua hiki loa ia kakou e hoi hou e Hlo i poe mahiai, no ka mea ua hiki ia kakou ke ike i keia mau la, ua oi aku ke kulana o ke kanaka mahiai mamuao ke kanaka e noho ana make taona nei, e hana ana a pau ka pule me ke kaukai aku na ka lahui e e hana mai kana ai. Ika manawa a keia lahui e hoopipii mai ai i ka ai, aole ou wahi e holo aku ai; aka, ke komo aku kakou ma keia oihana, e ike aku ana kakou i ka emi mai oka ai. I keia mau malama aku nei ua olelo ia e pilikia ana kakou i ka ai ole ame ka pii loa ae oka ai. Ua kue aku makou i keia mau olelo, aua hoikeike aku i na makamaka, i kahi e loaa mai ai na pono, a i keia la ua hoihoi hou ia afeu kakau a ua like me na la o 1870 a mahope mai oia mau makahiki, no ka mea i keia la ua hiki e loaa ia oe he 40 paona poi mai ka hui mai a Waterhouse; ua hiki e loaa ia oe he 35 paona mai ka ai mai o Maui, no ke dala hookahi keia mau paona nunni maoli. I nui keia mau paona ike aha? No ka mea aole e hiki e pau ka ai i kanu ia ina e mau ka hoemi ia ana o na paona poi no ke dala hookahi. Mamua aku oka manawa i hoopauia ai na hale hana poi pelapela ua lele mai kekahi poe e hoino i ka aoao Repubalika no ka hanaia ana o na kanawai e hoomaemae ia ai kau ai eke kanaka Hawaii. Ua lohe ia aku na leo uwe no ka nelei ka ai, aka, i keia la eke kanaka Hawaii ua loaa ia oe na paona ai nunui, a ina oe e hoomau i ka imi ana i kou pono ponoi iho me ka nana ole i ka hewa a hai e hana mai ana, e pii ae ana kou kulana a e loaa ana ia oe he noho hauoli ana. Aole na hai e hana mai kou mea e hauoli ai, aka, aau no. Pelakou mau pilikia, aole na hai e hana mai na mea e pilikia ai a e pilihua ai kou noho ana, aka, nau no. O Jca makou e ake nei e ala mai na kanaka Hawaii e hana i na hana i maa mau i ko kakou mau kupuna, a no ka mea o lakou kai ike ike alanui e loaa ai ia mea oka noho hauoli ana. Eku a maloeloe maluna o kou mau wawae a e hele aku imua ehoomanao ana o ke Akua wale no kou haku. A ike kakou i keia mea, e loaa ana ia kakou he manaolana.