Ke Alakai o Hawaii, Volume I, Number 2, 10 May 1928 — HOOMANAO KE TAIGA [ARTICLE]

HOOMANAO KE TAIGA

! I kekihl lft, hiki mai la lc«i leahi hyt lceftfea ik-Ki o kekahi | i kulanakauhlle o H« ; imau holoholona ai ieeKahi i| l*we i& mai iloko'o na hale: a | oiai he la wela kn iakou la 1 hlki mai at iloko o kulanai kauhale, nolaiia ano hoihoi ole ■i a molowa ko lakou nanalna, AoI« j holh«i o na kantka i ka rana aku i ka hiamoe mai o na holoholona, nolaUa ano pau na kanaka i ka i ke Keaka, Emo -ole, o kekahi taiga mailoko j wa| o Jt% ohana Beng&i o Inla, j lele ae la Uunā o kona mau wa,* j wae, a uwo nial la me lea leo j nui a hoonaue ae la ia waht a | P&«. ) Heaha ke kumu o keia mea? j He wahl kela kai hookokoke mai 11 ka hale o na holoholona e moe ana, Ua eleele loa kona papaiina ame koha lae i ka ua mea o ka wela 1 ka la; he ulauia ieona wihi Mluml,. a o ke *no papale mau no hoi o na poe kela maluna p kona poo. Hele aiīu . Ja oia a kokoke loa 1 ka i hale holoholona a nana pono aku 2a i ka taiga, alaila o aku i ia oU i kona lima lloko mawaena o na hao o ka hale holoholona, a hameh&mo aku la i ke poo ō ke taiga me he mea !a e hamohamo ana i ke poo o kekahi illo a olelo aku la, "Hello Btte, kuu hoa paani, I>ehea oe?" Weliweii loa iho la na poe a | pau. Manao ibo la lakou, he i wa w&ie no e. haehae ia mai ai kona lima e ka taiga; aka nae, aole huhu mai o ka holohoiona; kuai mai la oia i kona' poo iala ] nei me he mea la e hoike. mal ana i kona aloha ia Keaka, kahi keia moku. Hookokoke mm la na kanaka a. pau e lke 1 keia kupanaha o ka hui aloha ana o kekahi kanaka me keia holoholona e niele ana, owai la kela kanaka., Aka aole oia i ike owai la kēia kanaka, oiai he mau malihmi laua kekahi i kekaW. I Mahope iho o ka pa'lpa'i ana j j o keia kanaka i ke taiga no kej kahi mau minut<~. hull ae la oia ! I a i aku la I ke kanaka malama j hoioholona penei ; "'E ka hoa, e wehe āe oe i ka pyka 0 ko Bi!e jhale i komo aku au iloko a hu| *pu maua, no ka mea he mau hoaioha kahiko mau&. Makemake hoi au e kamaiiio pu me ia no na mea o na la i hala. Nana mai la ke kahu o na holohoiona me ke pahaohao, Ua j maopopo iaia aole keia he holo» . j hoiona laka e hiki ai ke hOoj liamama wale ia kona puka, a ( e komo ai kekahi ka.naka iloko o | ; kona wahi e noho ana, a aole no 1 j hoi he maker.iake o ke kahu e i i pau mai oia nei i ka ai ia e i i ka taiga. He maka'u pu hoi i ; kona o lele mai. ka taiga iwaho i o kona hale i ka wa e wehe ia j. : aku ai o ka puka a hoopilikia mai i ka lehulehu, Ninau mai la ke kahu, "He ōiaio anei kou makemaKe e ikomo'a noho pu me ka vaiga?" "Ke kanalua ka paha oe i ko'u makemake io e komo iloko o keia hale holoholona? AoU &u e pilikia i keia taiga ke komo \ au lleko ms īa. Nana al:u no hoi 08, aoīe ou 'kō i ka hoomaopopo mai o ka holeholona la'u i; kona hpaloha kahiko?" - ; Uwa hou mai la ka taiga, me j he rr.es. Ia e s mai ana, "Ae, he j oiaio ua kamaaina su laia nei. Oluolu oe e hoo.komo mal iaia iioko nei me a'u." Wehe io a« ia 'ke kahu i ka puka o ka hale ō ka Taiga me kekahi lima olai kekahi lima e p*a ana me ka pauku hao nui. e kiai makaala ana, ke hoao ka I taiga e puka Iwaho o kona hale. j <e uhau ana oia ¥ iaia ine kela pauku ha nui. I ka .wehe ia ana ae o ki pak\, l hoomanuo aku la na kanaki, 1 no ka māka'u o puka m«i ka f taign iwaho a polno lakou. Aka ' aole pela, no ka mea ua Ulo loa ; ka manao o ka t*lsa i kon* hoa- ' īoha. nolaila aole mm no kon holo twaho. a i k& nui hoi o na 'kan&ka. «, 1 - I k« komo an* o Knki Uoko | me ke taiga. ku malie iho la j oia iwaena o ka hale. a hele \ hoi ka taīf% e ka*punl ana !aia ' no kekahi mau loihi, | e leuai ana hoi i hulu o kona , kmo iaia nei Mahope iho ku ( ae la ke fcaiga ilun# ma kona : mau wawae hcgl a kau aku la | i#kona m»u mul elua iiuna o na poolōwi o Keaka, a | wehe o!a kona papale a ■ hoopaple aku 14 i k& Uiga. ! Akatk« mai Laf ka lehulehu 1 { ke »no e »• ki l4lga m* ka p»- ■ pa> eaalun» .> $v\\ rue ? sis no laKou kahi mamae, iki aku kahi i ku ki r.o k» milau no 1 k* " *'

Oi'iīō aku !a 'T£ah! rr.oku i ka ta;ga mahope iho o -kona hopu hou ana aku i kona papale ' a Jcal« mai la mal kt poo mal 0 ka tasga. "I! Bile, ke hoe.manao ne! no anei oe i na haawlaa a!u 1 ao ai ia os loa aku nei?" Jfooisohala mal II Ola 1 kona llma lala e liimaii iio ana 1 ka holoholona, a !§le ae la ka taiga a kaa maluna 0 i kona lima a pahu ana ma kela 1 aoao me ka mama a palamimo 1 launa oJe me he hulu manu la -ka lohe ole ia o ka nakeke, "Lele hou mai oe ma kela aoao," wahi a Keaka, a īeīe hou iio ka teiga, Ninau mai la ke kahu, "Pehea i hiki ai ia oe ke ao i keia mea i keia taiga?" "O f fce mea jUUii loa keia," i al 0 JKeaka. '3%'w.oia j malama iiuna o ka m«Tu 1 kokie wa IUUi. NaUno hoi oia i malama i kona manawa4 mai ai; a i kona wa i ola ae ai, a*o au iaia i kekahi mau mea. Aole no hoi oia i a hiki i keia k." Huli ae la oia i ka taiga a ninau aku la, "Aole anei pela?"' Pane mai la ka taiga me ka leo me, he mea la e pane okoa m&l ana no, ae, aole au i polna i kau rrtau mea maikai i ao ai ia'u. . au ia oe e moe ilalo e Bile." Me ka hikiwawe loa • •— "i ka holoholona ma na 0 Keaka. Kulou iho la hoi keia a hamohamo iho 1% ike poo. Himeni mai la o Keaka, a malama iho la ka t&tga i ka, manawa 0 ka himeni me ke hoopahupahu ana i kona wa~ wae i ka papahele 0 kona hale, laa ikaika ae ka ia nei himeni ana, pela no hoi e ikaika aeli ka hoopahupahii ana a ka taiga 1 ka papahele; a ina nahehahe iho ka himeni ana, nahenahe iho la no hoi ka ka holoholona hoopahupahu ana i ka papahele me koia nei wawae. B makemake hou ana 0 Keaka e hou i kekahl mea ana i ap ai i ka taiga, ike e aku la oia i kekahl uwaki e kau kokoke mal ana, a i kana nana pono an& i.ka hola, ike iho la oia ua hala loa kona manawa e heie ai i ka hale kaaahi. ,no ke kau, ana a hoi aku no kona mokui a olelo. ae la "E haaiele ana au ia oe e Bile, »no!aila goo4 bye oe? ua ike no oe aole lillel ia kaua ke noho pu no ka wa pau ole." X ka wa a Keaka i kaha mai ai no ka puka. hoopili loa mai la ka taiga iaia, a maka'u loa iho la ke, kahu i ka wehe i ka puka o puka ka taiga iwah'o. Ekolu wa a Keaka i hoao ai e puka iwaho. ekolu no hoi wa a ka taiga i hookokoke ai iaia a piha ke kahu me ka maka'u. Kamailio aku la o Keaka i ka taiga f "iHlikia maoli au ia oe ma keia hana au e hooke mai nei ia'u, aole wehe ia mai o ka puka ia'u no ka maka'u ia o puka oe iwaho. I hele mai nei hoi au e ike ia oe, eia hoi ke makemake nel oe ia'u e noho aku me oe. o £o'u manawa kupoiio keia e hele % ai. no ka mea he pono i na kela moku ke hana i ka lakou hana." Maka"u loa ia ke kahu, no ka manao o pololi loa iho ka taiga ame ka' huhu mai paha, a pepehi ia iho 0 Keaka, nolaila holo aku la oia i kahi e waiho ar.a o na io holoholona meaai a ka taiga a holo kiki mai ia e h&na! i ka . taiga me ka. hoolei ana i ka io holoholona aa kekahi kilii o ka h|ie, a holo. awiwi aku la ka taiga e ai 1 kana puni, a puka 0 Keaka me ka maalahi.