Ke Alakai o Hawaii, Volume II, Number 26, 24 October 1929 — KA OLELO A KE AKUA KE KANAWAI O KE AKUA [ARTICLE]

KA OLELO A KE AKUA

KE KANAWAI O KE AKUA

Ko r -.o - f 'ao iloko o k.aik.ou. no ka i;jea, aole ē Jaoi'Dunlr-.:.i k<" Vr ki , - - ia ia, a. Xē iīUūpūīllīnnn nur leakou laia •:*«» < ona hoo*3umpu' j . r- kKn i anle rio e hiki »i i f '■> r puai. Pela kiPi « nii ai rna HefeMia ' j * 1 iea iuli ole e t f > ' 1 i ke Aleua r > i f iiinau r f I 1 1 e " » 0 I r 1 i J1 1 t< ; ]f 1 V 1 P " 'iivf > « ahf- 1o la ka h.or>u£ *«r> f " v « no* Ikj aka si f ora I i kakou ma Hoikeana 21. 1, ' Ii« a ~ ku la &u eioane) i ka lani hou ame ka honua hou; no ka mea, ua līlo ka iani ir.ua ame ka honua mua; aoie hoi he kaī hou aku." Elike «w kela. oMo mamua aku ri«i & II Peieio 3:10. peia hoi 0 loane « olelo ne f ka iani ame ka honua »r f 'Ke oia h« iani hou a he hoii. Ua olelo mal ke Ak o kekahi o kana mau kauia, e hana jhou ana oia i lani a i honua hou, a e loaa no ia mau olelo ma Isaia 85:17; "No ka mea. aia hoi, e hana ana au i lani a 1 honua hou. aole hoi e hoomanao hou īa ua mau mea kahīko la, (iani ame honua kahiko) aole no § komo iloko e ka manao." E kala kahiko loa no ke Akua I man&o ai e hana i lani hou a i honua hou, a me ia ike no o Jsa Haku ia makemake o ke Akua kona Makua : haawi mai la oia i kela olelo hoopomaikai l' hal mua ia ae nei i palapalala ! ma Maialo 5:5. Naiii no paha fea' oielo a ke Akua ke huU aku ka- j kou. Ina aole e nui ka kakou huli ana, e mahao ana no kakou i kekahi olelo a ke Akua he poloiel ole, elike no hoi paha me kekahi poe he nui e olelo nei i ka pololei ole e ka olelo o ka palapala hemolele. a me he mea • - - ia *a hiki īoa m*i no pa!>*. keo ia anoano iwaena o keKahi poo £ ku nej aa ka. 2.02.0 e ke Akua. Ae. e loaa'ana no la ano manao i kekahi manawa, aole 110 e nele, aka, o ke kumu, aole no ka olelo a ke Akua, aka, no kakou no, no ka mea, aole i huii nui ia oielo. Komo mai la ka manao, he paakiki a he pohihihi loa na olelo o ka baibala, a o ka molowa iho la no ia i ka huīi, He olelo pinepine no kakou i kela oielo a ka Haku i palapalaia ma loane 5:39, a ma kekahi mau wahi e ae no hoi o ke Kauoha Hou, e olelo ana, "E huli eukou i ka palapala hemoiele l ' , eia nae aole paha o kakou hōoko 3a olelo, Ina aole kakou i hooko ia olelo mamua aku nei» aole anel kakou e pono e hooko ia olele i keia wa a hoomau aku i ka hooko ana ia olelo? Ke manao nei au, ina he aloha io ko kakou i ko kakou Haku,. e liio ana kana olelo i mea aloha nui ia e kakou, He kupanaha no kakou: ma na mea e pono ai ko kakou mau kino, e hooikaika nui ana kakou i ka hana ana ina la eono, a komo loa aku no I ka la a ia la i oielo niai ai nona i£ la s ola hoi ka Hiku o ka la, ela nae ma ka hana hol ē loaa ai; ia kakou ka ai e ola ai ko kakou mau uhane i ka wa e hiki mai ai ka Haku i ka lua o ka manma hoalaia mai ia mau kino o kakou eiike me ia i oleloia ma I Kori-

neto 15:44," hoopaMeha nul iho te. kakou, a manao iho la, ua lawa no kahi mea a kakou e hana ana. Mailuilu wahi a'u e lohe mau ai i kuu kupunawahine %- loha e olelo mau mai ai ia makou na moopuna, no ka uuku o i kahl mea e pau i ka hanala. No ke aha ia ka mea i uuku ai ka hana a makou na moopuna 3 hana ai, a puka mai kela olelo mai ko makou kupunawahlne mai? Hookahi no haina, no ka molowa a palaualeio mai no ke kumUj g nkr ana na moopuna e hei ka paani: i ka leaiea, Oia no ka ma'i me kakou e huii nui ole nei kakou i kā ke Akvia olelo. Pau ko kakou mahawa i na mea e ae i makemake nui ia fe ka naaw. a no ka hapa mai o ka makemake o ka naau ka ke Akua oielo, nolaiia, 'pulelehua waie iho ia no ka nana ana, he kilohi wale iho no. Pau nui ka manawa o kekahi o kakou t na jsii onioni. Hc ike maka nc i i ke pikokoi o kekahi pee o i 6ktlewa Uke olr S na hale onionl» i hoolawa at i ka owo a;

ka makn ame ke kuko a ke kino. E moe ana no ka po ( e ake ana no ka naau o ka hiki hou mai o kekahi po i liele aku m (- nana i na kii e hooleiela mai ana ia po. Ē hana ana fio i na ■hana o ka la, e Mni nuf ana'eo hri r; m'i īj n pn > 7-^ .puahulu iho la ka ai ana i ka aina ahiahi, o na hale kil onioni no ka pahuhopu. Auwe no hoi kakou e! Aole anei o kakou hoomaopopo iho, o na hale kii onioni, o iakou na luakini 0 ka enemi 0 ko kakou Haku, na luakini hoi o ke diabolo? Manao anei kakou, ina eia ka Haku i 0 kakou nei i keia mau ia, e ae anei oia e komo iloko o 'kela mau hale hoouiu ma'i e hoopau wale ai i kona manawa? Aole loa. O kana hana maa mau, wahi a ka olelo, oia ka hele iloko o ka halehalawai, Luka 4:16. I na la Sabati nae keia, a he haipule no hoi ia hana maa mau ana i na la e ae; he hoola ma'i; he a'o 1 ka olelo a ke Akua ame na liana maikai e ae he nui. Ina no nae paha eia ka Haku me kakou i keia mau la ina paha ua hoomaha ko kakou hele ana i na hale kii onioni, a hiki no hoi i ko ia la la e haalele iho'ai ia kakou, hoomaka hou no paha ka hele ana i na hale kii onioni, Mai huhu mai oukou t ko'u helu aku i keia mea. E kala mai no oukou ia'u, Ina aole o-oukou heīe 1 na hale kii onionl, a e kala mai no oukou ia'u, Ina aole i Hke ko kakou mau mahao maluna 0 ne! mea he kii onioni. Aka, ke manao nei au ina o ka mahawa o kekahi p'oe 0 kakou e pau nei i ka hele e nana i kela mau kii a e hooliloia ma ka huli ana 1 ka ke Akua olelo, aole I kana - mai o ka maikai *ame ka waiwai nui, no ka mea e maona ana kakou, a e maemae ana ko kakou mau naau ame na maka ! pu no kekahi, no ka mea, m'a i kahi 0 ka ike aku i kela, mau kii ' waiwai ole, e ike ana ko kakou I māu maka i ka mea waiwai oi j ae, oia ka olelo a ke Akua, Heaha kekahi o na olelo a ke' Akua e pili ana i kana wau ka- i uoha? E nana akū kakoulna Oihanakahuna 18.5: "Nolaila, e malama oukou i ka'u mau kauoha, ame ko'u mau kanawai: ina e hana ke kanaka ia, e ola no oia ia mau mea:* owau no lehova." He mea aha ke kanawai? Ke olelo maī nei keia pauku, he mea ia e ola ai ke kahaka, A ina ia he mea e ola ai ke kahaka, alalla, he mea paha e make ai ke kanaka ke hana ole ke kanaka ia mea, oia hoi malama ole ia mea he kahawai. Ke ole au e koho hewa, oia no paha ka mea 1 pilikia loa ai ka lahui kanaka ludaio, ka lahui a ke Akua i kokua nui ai f aka, kolou'a no nae ko lakou; mau a-i i na mea a ke Akua l makemake osc ai, a pela no paha e pllikia nei ko kakou lahul i keia au. He manaoio loa ko'u. ina kakou apau ka poe 0 ke Akua e hoihoi ae ana ia kakou e malama i ko ke Akua mau kanawai elike me kana ī makemake ai, e huli hou ana ke aio o Hawaii aina ame Hawaii lahui Iluna. E lele aku kakou e heluhelu ia Kanawaiiua "8:1, a e ike hou no kakou ia manao o ke Akua malaila: "O na kauoha (kanawai ma ka Baibala Enelani) a pau a'u e kauoha aku nei ia oe i keia la, 0 ka oukou ia ē hoomanao ai e hana, i mahuahua ae, i komo aku oukou, a noho ma ka alna a lehova 5 hoohiki ai i ko oukou mau kupuna "

Ke olelo nei ka hapa waena o keia pauku, o ka malama ana i na kauoha a kanawai hoi ma ka olelo Enelani, he mea ia e ola ai ke kanaka a e mahuahua ae ai hoi ka lahui kanaka, a e komo ai hoi lakou lloko o ka aina a ke Akua i hoohiki ai i ko lakou mau kupuna. Me. he mea la ua hiki no i& kakou ke lawe mai i keia olelo a hoopih mai ia kakou, oia hoi, ina kakou e malaina i na kanawai o ke Akua, e ola ana no kakou, a ulu ae ka lahul a mahuahua, aole hoi elike me nei a kakou e ike nei i ka nawaliwali ame ka eml loa aāa iho o ko kakou heluna. Aole i emi ko kakou heluna mamuli o ka nui ole o ka hanau o na makuahine Hawaii, aka -mamuii o ka nui o fta make [iwaena o ko kakou lahui, Ua li|ke no ka hanau o na makuahino Hawaii me na makuahine o !na laliui c ac. āka ma ka make nae. o na Hawaii no ka oi Joa »K mamua o na lahui eae apa i e noho nēi ma Hawall nei, Vo ke sha mai la ke kumu nul o »a make o ko kakou ialiui?

Aole wale no he hookahi kumu nui o ko k&kou make, aka, he nui no na kumu o keia make, aka, ke 'manao' nei au o ke kumu nui loa iwaena o na kumu apau e make nul n'ei ko kakou lahui aloha, mamuii no ia o ka malama ole i na kauoha ame na kanawai o ke Akua. Ua pinepine ko kakou lohe i ka oieloia, o ka ma'i lepera ke kumu nul nana i luku a e luku nei i keia lahui. Ae, oia ho kekahi kumu nana i pepehi i ka iahul, aka, he wahi kumu uuku no nae ia, Olelo hou la no hoi, o ka Jama kekahl mea nana i luku a e luku nei no i keia lahui, Pololei no ia. O kekahi kumu no ia nana i pepehi a e pepehi nei i kela lahui, a he wahl kumu ano nui no ia, akn, o ke kumu nui ioa ī ko'u manao ana, ke kumu paha ia I komo muĀ ole iloko 0 ko oukou noonoo e na hba!oha a oi& keia: o kō kakou ai t ke kino o ka Haku me ka inu 1 kona koko, oia hot i na hoaiiona o ia mau mea, pono