Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 14, 8 August 1930 — KE AUPUNI KOMISINA A ME NA POE KOHO. (Kakauia mai) [ARTICLE]
KE AUPUNI KOMISINA A ME NA POE KOHO. (Kakauia mai)
O ke Aupuni Komisina, he Aupuni ia e hoopau ana i fca mana koho b»3ol& o ke kanaka, a h<>\ aku ka law/elawe ana o na hana malalo o kekahi poe kakaikahi i waeia mai e ka Peresidena o A - meiika Huipuia. a hoi aku ka ha;na a pau malalo o na lahui e,. a o na kupa a me na kamaaina 0 ka aina nei aole o lakou wa c hoomaopopo ia mai al Maīoko o ke kahua hana aoao Repuhalika komo hou mai la no no ka wae ana i Papa Komiaina Karaima, a he rfiea maopopo e holo ana ina e wae hou ia mai no na poe kiikauhale, nc ka mea, oia ano poe ma ke kuhi lima w§le no fco lakou poho. aka o ka pono hoi o na mak&•ainana liilii aohe wa e nana "he p&a liiiii. A Ina la e nee aku nw, be' hr]r mai koe a hoopapa ia oe me keia mau olelo o ka hoolauna "'Pehea oe? A ihea iho nei oe 1 naiowale iho nei?" a he makemake kela i ko wahi balota a lilō aku ia iala, a i kou hooi:. ana aku nona kou ba!ota ; o kr. i 'hamo mai !a ia i ke kua me ke-1 lja wa-le o ka mtoonihoawa e1 like me ka nahesa.
A ina ua ike ia kou paakikl, e kii ana lakou ala ma o ka wa~ hine ala, e like me ka hoowalev/ tle ia ana o Ewa e ka nahesa. pf;la loa iho la no keia poe e hele mai af me ka nui mai o ka •waha i ka hamama, ina lakou e niu hana. mai.no lakou i kulolo me ke koelepalau, pela e noke mai ai i ke puhi makani, ilaila wale no e apa ia mai ai oc n kani np ka lakou ala aka, no ka mea, ua poholo hou aku 5a lakou ala a pau ka pilipili-ainn , ana mai me oe. He keu maoli no kakou a k;; lahui hoomaopopo ole a aloha ole i ko kakou noho ana me lie poe hupo maopopo ala i ike ole i ka porfo a me ka hewa. a r aho no paha na kamalii i na poe nunui i ka hoomaopopo, O ka hapanui o na poe o ke kwlanakauhale nei he poe kuokoa no lakou ponoi iho, aole lio he hele o lakou i ka hana me ke Aupuni a i ole mē na ao ao kalaiaina, aka, a hiki inai la ka la koho, o kē koho aku Li i ka poe o ka lahui e a haalele iho la i kona ili mai na kupiuia hookahi ma> me ka hooia mai no ka hana i kou pono, eia ka o ka pono no o ka poe nunui kfe lakou ala e hana ai, a owai hoi oe? Ma na kau koho haloi,, a piu aole e poina kela wahi , na poe moho holo ba!otu ola *mal ana no ko lakou han i
I ka poi» o na poē ilihune a me ke rmi o ka auhau a hoea mai i keia mau la he oia mau ka pi! oka auhau i kela a nu 1 k« s "i :r:o - kahiki & e mau aku ai.a i..> .1 o na kanawai hoopllikia i r,; }Mv ilihune Re hana niau ia n>; ipu kela a me keia kau Ahā«:-: Ke aneane mai nei n;v !.s ■ iialohia aku ai ka ikaika o ka nia» na koho toalota o lia H.i'a ' * komo :>ku iioko o ka lim % - nn H.ep;\r; a nif na iahm o. . i\.jv r 1; wu :iohc oe e īioon.a pono ia ih.> ,ina, a moa !r,:* 'p ki\ e iilo aku anu i n,» m.'.'n,.
f-v-T'ani ka noho mana ana ' r! ona Kepna Aupxmi aole !no i loihi loa aku, a he anoai wale no kakou i keia wahi mana e paa nei ia kakou 1 keia la, a f na aole kakou e" hoomaopopo nna a hoohuihui -ia kakou iho i ■ b ka >uanao oīa jr hole ioa aku ana kakou i ka jpiiikia. j Iko kakou koho ana ika Pa:kct Kepani a me ka haole, oiai jnac oe e haalele ana. i ka HaK'au, a o ka poe au i koho ai a- { ole lakou e koho ana- ika Hawaii aka e koho ana no lakou aia i ko lakou ala ili ponoi, a nou sho e ka Hawaii, e kiloi ia ■no oe, ma na helehelena he ha--isoli me ka olelo mai he like wale no kakpu apau, aka, maīoko nae he mamao ioa mai ka Ha - waii akti. E nana aku i ke Alii Kuhio, i ka wa 1 makemake iā ai i kiahoomanao no ke Alii e kukuluia mamua iho o ka Hale Aupuni ; hou e ku na ma nae iho o Ka[mehaniL'ha 1., i ka hoolauwlK . waU ia mai no a pau ka manaoI iana a moe ioa a hoea i keia wa
Ke oie e hiki ia oe e ka Hawan ke paa i kou Aupuni Iho ma o ke kolio ana i kou lahui ilio, he makehewa ke& mana ia kakou īho, ke ole au e kuhihewa ke pii ae nei ka heluna ikaika o fet mana koho o na Hawaii. Ma ke kau i fiala aku nei hoea aku i ka 11,000 a oi aku ka nui o na mana koho o na Hawaii a -ne ::a hapa a ma keia kau e aneane aku ana m& kahi 10 15,000 a oi aku mana koho. O ka mea apiki nae o kela [ XI S OOO, ua haawi ,ia aku i ka Pake, Kepani n haole a kiloi ia iiio na Uawaii a pii poiolei no Lokou aln. i k-: ill' Ihe, ks olelo ole iho he kaha m O ke Aupuni Komlsina he Aupuni ia na na poe kakalkahi e ma mnl Amerika,mai % mai Hnwaii nei, a o na HawaH isvikuarr.oo ole ke waeia ae ana, no kā mea. he hiki wale no lakon ke huki ia ae ma na pukaTlt,u l- like me ka pipi Pake moe wai o na loi laiki. E ku a noonoo a hoomaopopo: a ina aole! Ua pau ka pono.