Ke Alakai o Hawaii, Volume III, Number 23, 8 October 1931 — KA OLELO A KE AKUA [ARTICLE]

KA OLELO A KE AKUA

KA HOOMAKA ANA O KA HIH*O

MOKUNA 1.

-j tna e oleloia, ona huaolelo "Ka T,a oka Hakn" 7ia olelo maa mau no ka la mua o ka hebedoma i na • ' Toane, alaila, e nina'u ae kakoiu auhea ka hooia no |ia mea? Aole loa ia e loaa. Aka e loaa no ia kakou na ,> <t e kue mai ana fkeia manao palapala. Oiai TiO f ua •I' •• it I"aiie na «.!••].-• /• kana Buke oka a loane f A. D. 33, eia nae, aole oia i kakau ia buke a mahope .» kana kskau ana i ka īhike o Hoikeana, oini np nae ' ka A. D. 96 mai i haawiia mai ai ia iaia. Man ua kana 5 ik iu ana i ka Buke o Hoikeana a mahope ko kakau ana i ka Huke o ka Euanelio. Ina ua ike o loano « k.i 1a mua " oia ka La o kn Haku i kona mau la, ao!e iUM-i Kakoi.i e. manao ina ua hai maopopo mai oia >a kakou l'ola. Ma kana buke o ka euanelio, ua kapa no o īoane ' i ka Ja mua o ka hehehoma, o ka !a mua no ia o ka hebe- !■ ma, iiok- hoi ola i kapa ia 1a K KA LA OKA HAKU." I Jv>oia no ke kakauia o ka buke euanelio a'loane n:ahoi'r iuai o' kana 'kak.au ana i ka Buke o Hoikeana, j . lu'luheln kakou i na huke Relig-ioup Encyclopedia, BarI fu' v - Xot.<'s (GospeH), Bible Dictionaries, Cottage Bib]e, ( I* •rrxt,:~tfc; Bib!e, Mine Explored, Unlon Bible Dic.tionary, | r>mprehensive Bible, Paragraph Bible, Bloomfield, Dr. Hdrne, Nevins, ame Olshausen, j O ka mea nana e hoole loa mai i ka pololei o keia ' r i? 10 o ka hapanui e olelo nei o ka *La o ka Haku' oia ' 1 īa Mua o ka Hebedoma/ oia ka loaa ole o kekahi 1 maloko o ka Baibala e hoilee mai ana ia kakou i ka r o ka Makua a i ole.hoi ia o ke Keiki la hoi e olelo n «na ia'kakou, o 'ka la mua o ka ftebedoma' oia ka ( ka Haku.'.Aole hookahi o laua i kau iho i ka hooT 'ii maluna «ka la mu'a.o ka hebedoma, a i ole hoi hoopili aku i ke kapukapu a eehia a hoano paha ' laluna n ka la mua 0 ka hebedoma. Ina e kapaia i J%a la mua he !a oka Haku no ka mea ua ala mai o I * , ..ia la, 'ina paha aole e nele ka hoikeia mai oia mea īa ka,kou e.ka Mea i ala mai lea make mai ia la; a i'-im he -kanaha ona la i ola ai ma ka honua nei mahope ■I o k'iMa ala ana mai ka make mai me kekahi wahi olelo |a'o ole ia'kakou e pili ana i keia mea, e hiki no ia kakou ] k«- ike tho, i haawi ole ia mai no kekahi olelo ao no keia mea, no ka mea, aole no~ka Haku i manāo e hoolilo i ka la mua o ka hebedoma } i la no ka Haku. Manao anei kakou e waiho poeleeie mai ka Haku ia kakou ma keia mea i loaa ai ka mea e hoopaapaaia aku ai ma keia hope o ka honua nei? Aole loa; no ka mea, aole oia ka Makua aihe'-"ke kumu o ka huikau ame ka hauhaele. O Satana k;i makua o ia mau mea. Kia no hoi kekahi mau !a ano nui iloko o ko ka Haku ola ana; e laa kona la i kumukaia ia ai ame kona la i pii ai i ka lani. Aole no i haiia mai k :ia mau he mau la no ka Haku, a ua like no laua me ka la o kona ala ana. mai ka make mai ka hoike oie, ia kan 'im keaha hoi "laVe ole ae li kekahi r mau la i la no ka Haku. | 4. ua nele ka hooiaia mai o kekahi o na la I '«aiho Tm,a ia 'ie nei he la no ka Haku, komo iho la ka- | kou i ka ha o na la e /oieloia nei, ka la o ka Haku, oia ihoi kp o ka Haku —- a e huli ae hoi kakou no keia | !;• a k<-kahi hapa uuku e olel'o nei, oia ka la o ka Haku i | oīeloin mn keia pauku 10 o Hoikeana* mokuna ekahi. 1 j 1, īka haawi ana mai oke Akua i kinohi i eono Ha hana o ka pule a hebedoma no ke kanaka, ua hookoe rt ,aojio|w, loa iho la oia i ka hiku o ka !a nona ponoi iho, jkau iho !a ī kana hoomaikai maluna o ia la, a olelo iho fh<> iio.-iia la. 2, Olelo moi o Mose i ka poe o ko ka [J: erae!a ! !oko.o ka°waonahele K o Sinai.i ka la eon'o o ka h*bedoma, *'0 ka le apopo ka la hoc|haM v o>ke Sabati i'hoaono p ka Hāku." Hoea kakou i Sinai, kahi 'a ka Mea'! haawi kanawai i hoolaha mai ai i kona mau kanawai iloko o ke anoano ame ka eehia ame ka weliweli nu no hoi: a iloko o kela mau papa kanawai kiekie i waiho n aj «i oia i kana koi no kona la hoano: "Ka hiku' o ka la he Sabati ia no lehova kbu Akua: .... no ka mea i j na ia eono i hana ai o lehova i ka lāni ame ka honua, ke kai. ame ko lakou mau mea i piha'i, a hoomaha iho la oia i ka hiku o kā la: nolaila i hoomaikai ai o lehova i ke Sabati a hoano hoi ia la." - \ :\ta o ke kaula o Isaia la. ewalu haneri makahiki wahone mai, olelo mai la ke Akua penei : "Ina e o! k»;n wawae i ko'u la Sabati, aole hoi e hana i kou lealen i ko'u Ja hoano; a kapa aku hoi i ka la Sābati, he mea hemolele o lehova, a me ka nani; a hoomaik;." hoi oe ia lā, me ka hana ole i kou mau aoao, aoie n. M imi i kōu iealea iho; aole hoi me ka olelo i kau n <-•. nielo iho: aiaila, e olioli no oe ia lehova; a na'u ho e hnoholo. ia oe ma na wahi kiekie o ka hōnna ; a e hanai aleu au ia oe i ka hooilina a iakoba, a kou kupunakane: no ka mea, na ka waha o lehova i oleld mai.'Msaia ; I 8

Kne; mai la kakou i ka manawa o fce Kauoha Hou, e o k,-i Mea i lokahi pu me ka Makua kuahaUa maopopo' l oa mai !a oia, "O ke Keiki ake Kanaka, oia ka Haku < kn ■« B;.bati." Mareko 2:28. Hiki anei. i kekahi kanaka ma i aole o ke Sabati ka la o ka Haku, ana i| c ie *' s ma popo loii mai la ma keia pauku Baibala 'oiai ; ;* ! l a Haku? Pelfi kakou e'ike ai ina piaha o ka ! l akua u • ole o ke Keiki kai owili ia, aole e hiki kekahi; k< oleloia o ka la ia o ka Haku mawaho ae o ke! ; f no e olelo maopopo 'loa mai nei ia kakou ma! koia h;ri* u o Kona la ia. | īiooHahi nae la e oleloia nei i keia wa a ua hoomo-] 1 aia !:e t apaia ana o īa la, ka la o ka Haku, e ka hapa-1 !n '' f J<o Uao 'nei, <la hoi k i Lapule, ao ka la mua hoi' \ a ° ka hebedoma ma na helu alemanaka mai kinohi; •' ! a;;iki no i keia la'a kakou e heluhelu nei i keia! haawina puka aku nei 'ma keia helu oKe Alakai o\ \:l n ua hoopoina ia hapanui o ko ke ao nei i ka olelo! f ka f! ak u o ka la Sabati i haiii» ae la maluna oia hoi, | <? Kc:ki a ke ksnaka ka Haku o ka ia Sabati. a ua' hooloii a< ia hapanui o ko ke ao liei, o ka Lapule ka la o ka Hai u, e kue maoli ana hoi i ka ka Haku o ke Sabats i oi*'io maopopo mai ai ia kakou. I

' i'tu a la e hikī ai ia hapanui o Ko ke ao nei ko hoo- ' i Ka ;i o ka Hak«, niai ka ka Haku i olelo mai ui ia voi'a la ia a haawi aku i !a okoa Kon,n. Aole «i hana. Eiikē me ka hiki ole i k«" mea i hamui 1 5 11 o lune ke hoololi ae i kona hp.iian ■; ka hv 11 1 «n peia no ka hiki o!e ke hoololiia ka la o ka 1 \ 1.1 wī. !e. nk.n. ua oi aku ka hiki o!o ko hoo--I,v' < ' o ka Haku e ko ke ao nei. no ka mea. oi ala i' <na o ko ia!a la. aole hoi o ko ka !h>v!; a r ' ' 'i.i 1 ka hiki ofe i ka lehulehu ke. hoeloli i ka

■■■■■■■-. ■ ■•' ■ ■:...■■:•■ ■ ::■■.?■: ■.-■: v ' ! 'h: i'.au Alii ka Moi Kalakaua, pe'la no e hiki ii\ : k<- !• a 1 nei ke hoololi- ika la i hanau ai o ia , . r. huii ara paha i ka poe e ara e fftalam'a i ka hoomanao ana ia la i okoa, īaka aoie Inae ia he mea e loli ai o kona la i hānauīa ai O ko ka iiaku lU| loa he mea hiki ke hoololi fa )a;no ka mea. oi ala no J;a haku o ia la, a oiai oia ala nō M haku o i/! la, oia waie n<» ka mea hiki ko hoolōli jia la, aka, aoloi loa oia e hpololi ana ia la, no ka mea, ua Kai mnopopo] Jloa mai oia ma Kona kanawai eha, no ka inea; i na la j eono 'O.ia. i hana ai i ka honua nei, nolalla oia i hoomaha 1 i-ai ia la, h >omaikai iho hoaiw»- la la, - : J