Ke Au Okoa, Volume I, Number 5, 22 May 1865 — [Kakauia no Ke Au Okoa.] No ke Aupuni o Amerika Huipuia. [ARTICLE]
[Kakauia no Ke Au Okoa.]
No ke Aupuni o Amerika Huipuia.
Oiai o ke anpnai beift o Amerika ie aupuni pili loa ia feabou ina na meā ua pili loa no hoi īa wa ka lanna alolia ina, a me kalauna kalepa ana makamoana, a me na hanohano pono a pau e loaa ai ke 06 ola o ka launa aupuni ana o kekahi a me kokahi, e pono no ia kakou e wehewehe īki aku paha i ke ano o kona hopfena, mamuli o ke -ano o na mea hou i loaa mai ia kakou i pili no ke kaua, ka noho ana a rue ka manao lokahi-o keia jiupuni uui. Aole paha i ike a i maopopo lea ma ke ano o ka hahaiia ana o kona ano ma na buke ao i waiho ia mai ioko ae o oa hale kula, (ka Huli Honua,) nō ka mea, o ka hunahuna hapa kaufe&ni paha ia c kona ano. 0 ka poe wale no i ike i na buke haole ka poe i ike, a launa iki aku i ka ike ana i ko laila aupuni a me ke ano o ko laila lahui kanaka, ko lakou manao a me ko lakou hooponopono aupuni ana.
O feeia aupnni nui," he aupuni hou? » iloko ona e ikeia'i ka holo ana imua o na hana aleamai a pau ame na hana naauao. T7a hoopomalkai o Amen'ka ma ke ano aupuni ia E«ropa, no ka mea, o lse aupuni ia nana 1 hoohanau afcu a hus a kawowo ; a ilokoo ka wa poktfle loa, ke hoomaka nei oia e haawi aka i kekahi mauj>omaikai i na aupuni noi o Europa, kona enp kanaka akamai a naauao hoi ina ka hooponopono ana, aole iakou i kaawale ae mai o na* aupnni kahiko o Europa, kana niau hana akamai, he lua ole ke hoohalike ae. E,e ano o ko laila poe kalepa aina a kalepa moana, be poe holo ikaika imna ma na tiana o kela ano keia ano. Nolaila, iloko o« kona kuokoa ana ika M. 1716, a hiki i keia wa, ua ano holo aku o Amerika imua o na aupuni o Eu* ropa. O kekahi buke maikai e ikeia'i ke ano o keia wehewehe ana, oia ka Buke a Garasapirina, o ka inoa oia buke, o ka holo ana o "■ Amerika mamua o Europa." hoi ua ike iho nei kakou i ke ano o keia kaua weliweli nui i loohia i keia aupuniHe kaua i minamina ia, aka, he kaua hiki ole ke hoopale ae, oiai he okoa ka noho ana o ko ka Akau poe o na mokuna Akau o ia aupuni Hui, a okoa ko ka Hema. . 0 ko ka Akau Apana, hē poe makemake e noho kuo4coa kela kanaka keia kanaka me' kahoōkauwa ole| ame ka, hoopepe ole . ana i kekahi kanaka malalo o kekahi. oka Apana He,ma o igtaujftimi he apana ua 'like no ka manao ana me ia poe, aka, aole nae i hooko na kanaka oia apana e like me ka mea i kukulu ia i kinohi, i kumu paa no ko lakou noho ana. Oke kumu i hooko ole ai oka Apana Hema ia mea, no ka paa ana o ko lakou kahua ma ka noho like iloko o ke Kumukanawai i hooholoia ai i ka makahiki i loaa %i ia Amerika llui i. ke kuokoa ana. 0 kaApana* Hema ia wa e ngho ana no i ka Nika, No Pelekane mai ka poe o kekahi mau apana, ano Farani, ame Sepania. E noho aha, ia mau aupuni mokuaina me ka Hookauwa i na Nika, aka, mahope ihō o ke
kaokoa ana o Ameriba i aeia e ua man 'aupuoi nei no. Ua holoi ae lakou i ko lakou mau lima mailoko ae oia hana ino. Uamakemake no hoi o Amenka e hana pela, aba, o ka Apana e noho aua •ko laila poe : koikoi a waiwai hoi Hoko o"ka lua o ka "hoo-! 'pōmaikai ia iloko oia man hana ino. No-. laila, ua haawiia iloko o\o lakon Kumukauawai ka maluhia ka waiwai o kela kanaka keia kauaka. TJa aeia ka ana i na nika, a ua hooponoponoia no ka oihana hookauwa nika. A i keia makahiki iho nei ka hoopauia ana, o kahi e ae ana i ka hookauwa nika ana. ' Oia ka okoa ana o keia lahui kanaka mai kekahi apana ame kekahi. Oia nolio pu rae ka maikai, alea, o nana ana no kekalii apana' me ka lili i kekahi.' oka Apana Akati loa ka aoao liooikaika loa 'e hoopaūia keia -liana oka hookauwa kuapaa ana. 0 na mokn , waena,heliu ika wa a aka, ua liooholo no nao ka uaau i ka hewa o ka'hookanwa Ituapaa. Pela hoi me. na xaolyvaina "Komohana^* 0 kekalii apaua K.omoKaha ūa liookaiiwa no t aka, i ka wa i hookomoia ai ofa ! mau mokuaina i ka Hui aua iloEo o ka hoo- [ iilo ana 1 mau moku hui. ua u!u ae na 'liW j paapaa ikaika ioa uo ka pono a me ka pono ! ole oka hookauwa "knapaa ,ana, Ota na a 1 hiki i ke Au ia Aberahama"Line¥ona i mako [ aku me ka minamina mii ia, na hookaawale maoli kekahi aoao i kekahi, o ka mahole ana a loaa he lahm okoa ko kokahi, a he lahui okoa hoi ko kekahi. 0 ka aoao Akau, he ae i ka noho kuokoa ana o»a nik*. oka Hema hoi he hoole. Ēia ! nae nft meet īloko o ko laua noho Eana. Ma ka «6AO Akau. ua pepe loa Ea no--1 ho ana o ka mka. ma keia ano nao, aole e ae> i ia kekahi oia poe, (&ole|ioi o ka poe paeīe |.100 ioa no ho illulaula ae, aole e aeia kokahi e holo maluna o'na kaaahi, ke komo an« i na Holele, na Haiekoai nai, a pela aku Aole e aeia ka poe nika a iliulaula pāha e noho pu ma ka noho ma na Hale Pule, Ao--1« e aeia eTōi6'āīttb%o iloko o ka alia aiaikai, he keehi loa ia no. Ho iua\i ha\o pulo no ko na mj\a, a ho nika no ko kabuu», ua Kiakoua a tne nu hoahanau, he pop haole lauin» aku. oka poe iuaikfti loa i ike a loaa 010 manao an» ho kauaka e na kanaka nikn, o !al<ou ka poe laona Aolf kekaln nHia ma ka Akav; i nobo%s'nohano a waiwai hoi o like m<? na nfka o ka aoao Hema ] aole i hiki na wka msi ka A&n i kahi kiekie. Helo no ko kiekio oka nika ma ka Akan a hiki i ke fshhmhimj ana, a ho f»a,'a&i fatiuia ka kelwihi ona kahuna pui? nika
e hana apa rio ia mau liana he kahiumiwni a me ka palaki ke nele i uku ole <jwm ua hoaha'ūau mai. kek'ahi poe olakou ■he poe abato»i loa, poe e hilahila ai ka iiaol® i ka lakou olelo, aka, o ko lakou kina jho la ijq ia, . .. .. , . .. 0 na jp.ika oJ;jLSgina,.be hookauwa kuaJms kuai ia e ljjse eae ke kuai ana o na niea aka, <j ko,lakou 'noho like aoa, aku r»oJaun^'mai., nējiui tna ka Uema, i K Joaa ko lakou *yaiwai uui, gtole,paha e emi inai ilalo o ka haiieū tausaoi d,ala ; he mau r Halekuai nui ko lakou, he ae e holo ma na kaaahi, he .aeia e ij|U iloko.o na hale Hotele, a me ua mea a paa o ke k.anaka kuokoa e kaena ai ua lawa ia lakou. He oiaio, he hookauwa kuapaa ia ka nui o ka„ poe nika ma ka Hema, aka, o ko lakou ano maa ia ,ba hoomaka aua o na ilikeokeo ma ia wahi a hiki i ka wa i kauaia'i ke kaua no ka hoohalike ana i na kauwa kuapaa paahana me ko lakou haku. (JIole i pau.)