Ke Au Okoa, Volume I, Number 12, 10 July 1865 — Olhana Hoonaauao. [ARTICLE]

Olhana Hoonaauao.

JSo ka mea, iioko o ke kau Ahailolo i hala 1 ne», ua hopholpia kekahi ]£apawai i kapa | I "He Kanawai e hoopau ai 'i ka Mokuna 11 10 oke Kivila, a e hooponopono ai | i ka Oihana Hoonaauao ]" a no ka mea, ma t ( /> ia Kanawai, ua oleloia, " E 11 kokaa oo hoi ka Papa Hoonaauao, e like me 1 m«a e hiki ai me na dala ma kona lima, i I *na kula ohana no na kaikaroahing Hawaii, I na he kuia ua kukuleia eua Papa nei, ana jkekahi roea e ae paha i kukulu, a%o ia kohe mana ko_ ka Papa Hoonaauao e | ihana.'e like ioe kona manao he pono." s I Nolaila, ke haiia'ku nei i ke. akea, ua ma- . |J(auk«u ka Papa e kokua aku me ke dala ina |kula o'ia.a.no, malalo nae o na'Ēula i hoaka- ' ikaia malalo ae nei : 1. E aoia ke Kahu Kula Nui i na manawa e hele ae a e makaikai i ke kula, hooaku paKa* o kona makaikai aha pela ' iloko hookahi; a e hoike mai t oia ika Papa a ka holo pono I ana oke kela.,; f ' i 4, Aole no eia kekahi kula eka Papa, ma ke k'tSrt<i ana a ma ka hoomauia ana paha, ke ofe\lioike mua mai imua o ka Papa, he kula ii Ua akaka kona hoomania'na. B. Aia nonoilmpi e kokua i ke kukulu ana i kekahi kula Laiiai no na kaikamahi'ne, e haawi pu mai tae pa palapala noi, i palapala iea no ki nui o na dala i hooliloia ;■ no ke kukulu me fea hoolako ana. Alaila, ua makaiilw Papa e hoomaopopo no ka aui o ke ®ta kokua e pono ai no ia nau lilo. ' i i. Ma ke kokua ana ī na knla ohanai olelo muaia, e hoomaopopoia ana ke dala kokna, e like me.&a nui o na.haumana Hawaii iloko o~3ifula. \ 5. A penei e haawi/ai ke kokua no ke poo hookahi;, No kela at me keia haumana kanaka Hawaii i ke kula ohana, eono mahina, ie uini /4aiahookahi makahiki, * aekolu paha makahiki, iwakaluakupiamalima d(vla ; —eha makahiki ae, ukuia keia mau haawina i ke[a a me keia'hapalua makahiki, , Oia hoi o ke fiau, a ma ke Karisemasa, naamiali nae o ke koho ana*l> ke Kar hu Kula Nui " ' 6. Aole ne e uku ana kekahi haawina no 'kekahi keiki E ukti makahikiia ka mea nona ke kula no ub keiki la e hai, e oi aku ana ua uku makahiki la i na dala ho kanahma no ka hanai ana a me ke so ana i ua bctki nei; aole no hoi e loaa ka haawina no kekahi kala ke ole i oi aku na haumana inau i ka umi, iloko o na mahina eono_njaniua iho o ka heie o ke Kaka e makaikai i ua kula k. Iloko ā me keia kula hana* aole 110 emi ae ka m&a i ao ia malale īho o ka heluhelu ma ka olelo Beritania, a 1 ole ia, ka olelo 3awaii, ke Kakaulima, ka Helunaau, ka Pili Gelo, a me ka Hoiko Honna, a me kekahi ane hoi o ka hana lima, 8. 1 pon"o ke hoom&opopo ae io»ua o k& Papa,tna ka huike ana mai a ke "Kahn Kula * Kui, Dna kula ohana e makemake m& e | ua hooponopouoiu iloko o ua knla |la maw ano e loaa'i ka niaemae, oli maikai, a le'ka noho pouo aiia o na haumana. 9. N ka mea, ua akaka i ka manao o ka Papa, c£a īoanaoio i ke Akua, ke kahua no ia e ao ku ai na keiki iloko o ka noho pono aua, nol\la ; ke lia nei lakou e hooponopono ia na ku\ o ano mamuli o na manao t ; Aka lioi, ya. waihoia'ku na ka y joo nan ' iua iaau kula la, .e i I \ 5 -r.=

wae a, e koho no lakou'īho, i fc& anan Karisfiano i naanaoia e pono ke hilinai ae.. M. Kekūanaoa, PereBidena o ka Papft Hoonaanao. Keena o ka PapaUoonaauao, Inne-8,1865. Ua manao ka Papa Ola i keia wa, ua kupono ke hoolaha ia na rula malalo nei, i mulama pono ia ke ola o ke kulanakauliale nei, a e hooko pono loa ia ana ia mau rula, i ku like ai me na mea i hooholo ia ma ke Kanawai KiviJa e hooponopono rfna no ke ola o ka lehulehu: JVa Rul9 o ka Papa Ola. .1. E hele no ka Papa 0!a, a i ole ia kopa Luna paha, e nana i na« wahi kuai ia, mea kanu, na Makeke kuai io, a tne 'na wahi e ae kahi e kuai ia ai ia mau meā, i kela wa i i kea wa, i manao ia ai he pono, a e kauoha aku e hoomaemae ia ia mau wahi, a e lawe •ak-u-hoi i na mea e kue ana i ke oIW o ka khnlehu. ' , : • 2. Aoie eae ia.na h&le pepehi holoholona iloko ooa palena o ke kulanakauhale, aole hoi maluna o kekahi alanui e hele aku ai i ua kulanakauhale la, a me na kae muliwai, a kahawai paha, i manaoia he kupono ka wai no ke ola o ka lehulehu ; aole no hoi ma na wahi e ae, ke ole e ae mua ia e ka Papa Ola. 3. Ao'@ oo ae ia e kaulai a hoomaloo paha i oa ili X kapi paakai ia, iloko o na palena o ke kulanakauhale, aole no hoi ma na wahi e ae e kokoke ana, a mauka iho paha ō ke kulanakauhale, a me na wahi e ae no hoi i aē ole ia Mamua e ba Papa Ola. 4. Na lua hana lepo, na wahi aina moka, na auwai i me na hawai lepo, na kiowai a ihe na wahi e ae a. pau, i nbhoiae na wai 6pi!6pilo, |a me na mea ino e Se paha; ina i kupono /<le !iai ka pono oko lehulehu, alalla, na ka Pa- ' pa a i ote ia rta kona luna paha e hoomaemae, I a e auhau ia ka inea riona ia wahi nd na lilo oia hoomaemae ana eia;— naē e hai e aku ho I ka iPapa i ka mea nona iā wahi i eono la mamua ae oka hoomaemae ia ana. Eia hoi ka ! rula no ke ktikufu ana'i na bate hada l£po, ma. keia hope aku, aole e emi ihalalo o' ka eiwa kapuai ka hohonu o ka lua, a eha kapuai ka huina ha, a e"kukiilu papa ia a pani ka lua i elila, a e paoi pono*' 5. 'Na ka Papa Ola, a i ele ia kona luna e hele kino aku i na hale kupilikii a pau a manaoia, ua lawa pono ole i kē ea e ot& maikai ai na hoanoho oloko, ina paha no ka nele i ka puka m&kani ole, a no ka haiamu paha o ka'naka, a no kekahl kuma e ae paha, i pono ole ai ke iea, alaila, e kauoha ia e hana ,puka makani ia ua hale rtei, a e hana hoi i ha mēa e ae, i inea e pau ai la hemahema. 6. Okaiaa me ka io o kela ano keia āno i kapi pono ole ia, a ua pilikia ke 6!a o ka lehulehu no ka pilau, e lawe koke la no ma kahi e, a e auhaa ia kamea nona ia waM, no na" lilo, a e hai tnua ia nae e ka Fapa a o kona luna paha i kaniea nona ia wahi.' *7. Aoleno eae ii e malama ia kekahi puaa iloko o na palena o ke kulanakauhale o Hooolulu, 8. Ua papa ia ka hoolei ana iha holoholona make ma na alanui. . 9. Ua papaia ke kanuana i kekahi kupapau iloko o kekahi hale, a me kahi e kokoike mai aaa i kekahi haie noho o kanaka, a ma kekahi kahua paha i hoolilo ole ia mamua j ilina kupapau, ke ole nae i loaa ka palapala ae a ka Papa Ola ; aole boi e emi rnai ka hohooi o kekahi lua kopapau malalo mai o na kapuai eono. ' - 10. Eia na wahi i hookaawaleia i waihona epala a me na mea ino, i laweia mailoko aku 0 Honolulu ; ka loko i kapaia o Poki, ma ka palena hema o ke Alanui Moi Wahine, & me ke kahuae waiho wale aoa ma e waiho vrale ana makai iho o ka Halepaahao. 11. Ma keia, ua papaia na mea a pau ika waiho ana i ka opala a me na aiea ino paha, a»a kekahi al&oui; ala !ntii, aapo, a kahua e waiho wale aoa p(tha iloko o na palena o ke kulanakauhāle o Honolulu. 12. Oka mea e uliakī i kekahi una rula i*aiia maluna, e hiki noke hoopai !a, aole e 01 ako i ka hanen dala, e'like me k$ Pauku 285 o ke Kanawai Kivjla. Aponoia e ka Papa Ola i keia lā 14 o lu. ne, M. H. 1865. ' T. C. HRtrcK, Kakauolelo. Keena o ka Papa Ola, Fune 15, JBĀS. Mamuli o ka PaukaB oke Kanawai e Hooi ka lawe aoa i na ee «oktt mawaena o keia mau M,okupuni, nolaila, ma kew, ke hookohu nei au ia S. Kaili, oi» ka mea nana e lawe i na palapala ee holo o ~a e» moku maī ka lima ae o ke Kapena a Kukeko o kela moku keia moku i aeia e lawe i na ohua, mahope iho o ke ku ana mai o na moku. Jno. O. Dominis, KiaAina o Oabu. Keena Kiaaioa, Honolulu, lune t6. 1865. Ka Poe Kinauhi —I ie ahiahi o ka poaha iho nei, ua puka ae na Hoa Kinai Ahi, me ko lakou mau kahiko, no k« hoolewa ana, a me ka ukali ana aku no ka wa hope loā i kekahi 0 kolakou pu-a, Kaaihelemoku, ka mea i kuu •ku ia e ljioiani no ka wa pau ele, ka hope biki hoi i oa mea a pau ke uhai aku. Ke Kula Hoi,OMQKL' Ua liai ia.mai ia makou e kekahi o na Komūe, ua m?kaukHU loa leeia Ahahui no k'a &Q<3tn&lShi au.a, % ua ma- ] kaukau pu no hoi ke kumue ap uui'ialpkeu 1 ka ike hooholo moku ma na kaj papau a oie na kai hohonu, A keia poakahi &ku e halawai ai ua Ahahui nei. £ wiki mai kakou, o Wo wale no ks hooliele ana i aa «īoku l ua ils puukea o loko o Mareka.