Ke Au Okoa, Volume I, Number 16, 7 August 1865 — Ka La Hoihoi Ea. [ARTICLE]
Ka La Hoihoi Ea.
t kela Poakahi i hala nku nei, ka !a i holh«1 ia mai al ka ea o ko kakou tiei A opunl, a tīolfb <5 rta hdra poniponi o ke kakaliiakonui o ūa la fa, ua ho,ala-ku ia ae ke kulanakauliale holookoa, e na leo wawalo o na pu, a ne i aku fa raa 6 a maanei, me he mēa la e kalahea ana kona muu hakolu ana, me ka i una, " E Hwaii e ! E hooala a* i kau mau keiki, a e olioli hoi lakou, no ka hoihoi ia ioa hiaio ka ea 6ko laKou makuahine ! " īka!a e naoe 8b «nk, t mahope iho n ka hora omi, oa ikea aku k'a lehulehu e oili mai ana, mai na wahi" a pao o kela oia hoi 'mai M poe opiopio' a me ka ui ; ka pupu a me ka lOihine, na pua makēe o na palupilu pau Itia, i uhi ia lakou me na holoku o na wfli hooluu a pau loa. Ike komo ana aku i k£ Ahaaina, aia hoi, holawai mai la ke anaina, me oa . Komitb Hookam, o keia poe Komite, o lakou no na opuu nohenohea o ke kaona nei ; ua kahikoia lakou me na aahu keakeo, me hae oko lakou | one hanau, ame mea ke n«na ae ika lanai ahaaina, i hoonapi ole ia e ko lakou mau lima palupala, ua huki okoa ia mai ka waonahele me kona ala a pau loa. U;i hookipa oluolu aku lakou i ke anaina, me na leo walpahe wale ; a ke nana aku no hoi ia !akoa, na hele wale--a, *' Ua upialu i ke onaoke Kupukupu, Pepe ka maka o ka Ahihi o ka nahele o Malaila—e—" u i. . Ka Psit?9JPjEPA OKA La. . I ka paa ana o ka hoonohonoho ia ana oke anaina e na Komite wahine, kanl mai I& ka leo hone o ka pila, a aole 1 liuliu, pa-e mai )a ka leo mai na Komile, e «lelo mai ana, " E ku iluna." A komo mai la ko kakou makua kahiko i koe, ka Peresid6na boi o ka la. t ukali ia mai e kona mau Ilamuku. Ika nana aku i kena mau helehelena, ma he mea la, aohe i haalele mai kona mau la m W H : ua elemakule la a kakou, i hoooiana«snui ihp nei i keia mau la kikiki, ma ka hoomakaukau |ka Lan&i Ahaaina. I koua komo ana mai, ua hele wale kona hiohiona—a " Opulepule ke aka ilalo, kilokīlo i na alsq, Paßpu i na aka, e like me L&hsi&&ljAAa po mihiha, ~ No ka paa i na lala Ulu a me na !au o ka Maia, Ame ka wauke mahiue opulepule o l^ele." ' Na Komiīe Kane, Ua haulehia mai ka hanohano o ka Lanai Ahoāina, ma ka n«iiau a me Ite aknma? o ka lawefa#e sno a t»a Koißite. TJa kahikoia %- kou me ke kuka'paina, puliki keokeo, JTfrie ka īole wawae keokēo. I ka nana aku ika lakoii mau meā i Hi, aole n« 6 hiki ka puuwai o kela mea keiī mea, ke mahalo ole aleu'i ko lakou luhi. Pole Ana. Mahope iho o ke komo ana mai o ka Pere» sidena, ua haawi ia ae ke kanaeoae ana aku i ka Makua Nui, no kona lokomaikai iāwahiwa, e Rev. H. H, Paieka. Iks pau ana o ka heomaikai ana, ua haawi ia mai ka Himeni Lahui, j " E Ola ea Mpi i ke Akua." E ola kft Moi, Ko makou nei Alii v ia o°. " Hoola maikai'mai, Malama^hilinai, Ke'kua mana mau, E ola e. v Me kou aīoha no ; * Ke Ahi ka Moi ® ola ail - • Malana Qpa no, Kop 0. Ka ohana Alu— Kalaimi— Anpfini "Kāwail, A B ola oia mau, Ko kakou nei Mai Hiilani e. Ka Haiolelo. I ka pau ana o keia Himeni, ku mai la ka Puuku, MBjor. W. L. Moehonua, a haawimai la ia ia D. Kalakaua, K. C. K. ; ka Mea Haiolelo oka la, ike akea. Ku mai la ie, a inai ta i kana Haiolelo ma ka olelo Hawaii a mo ka olelo Beritania : E na Makaainana a mk na Hoa'loha : Ua loaa ia'u ka olioli nui, no koeukouhoo- j ili anamai malona o*u, e hoi aku imua o oakou i ka olelo no na mea e piii ana no keia laj a he mea hiki ia'u ke manao iho, aole no ko at?b o ko'u kulana ke kumu o ka haawi iaana mai o keia hana haoohanp nu'w aka, oo k'i'u | lilo ana mamo no ka hanauna a meka pa- ; pa a oukou e manao nei e hoohanohano ma . o'u la. Ma keia mea ke hoomaikai olioii aku nei wau la oukou, a k« kaohi iki aku ue| ia oukou ' no ka wa pokole, mti na hana lealea a fT< ua j bana olioli o keia !a e ka'imai uei ia oukou, ] Ia kakou e noonoo ana i ko kakou kulana*'
o keia wa, a Uoohalike ae me ke au ī hnla, me ' ka uianaolana e lawe mai kakovj mai ka wa i > hal&a me ke au $ oaue mali« nei ( i mav? kumu J nana e kono mai la no {ea hiki j mal ana, i mea na kakou e hooikaika ai i na ( hana e pilī anS h kakou iho a me na hanauna j e ukali loal ana ia kakou. ,' j Ua nlnau pinepme ia, no ke aha la kakou e j hauoli nei f Keia la ? A o ka malihini e hele j mai ana' iwaeaa o kakou, ua olplo iho, he mea īka ka i ka fa o ka'hoiholia anp mai oka i lawe he,wp la," a ia mai.'me ka ple } k'aua/kn aaal il^aikaio^ fra iml ana i ke' akamai 1 e liee ai ji I trie ka hoomunawanui i ka noho ana ineao ka ! pilikia. . ( . k ! AnoJ?paha e o'u jnjiji hoa'loha, ke auhee I nei na kumu no k'a malama kej^ayla % |t 0 keia paha kefiahi o i;a hopt\ lojfc,o kona mālnma lahui la ana. . lie keia no e oijU ui; a,ma ko'y y £no kanaka maku» i a he ws|hikpiki,uujty hoi i ka la i hoihoi ia mai aj ea o kq kakpu aina, he mea poiua oJp, j jje jpea,hiki k« hoomanao ae, i ka ike ana ae i i\a ouli kaumaha i kau ig nialuna p na, pagu ko'u mau pilikapa a me ko'u j;uau hoa'l,o}ig. , Up ha-i pu iho ka naau o .ko kakou Alii Kauikeaouli, a o ka Mea Kiekie ko kakou Pe- | te»Hlvna o keia la, a me na'Ln e ola anā ia manawa, i koiakou wa,i ikeaii kamalihioi e lawe «na no lakou ilio i keia aiOA ; a maoao ibo, 1» lgkpu p lilo aqa ka aiaa i noho alii ai ko lakou niau kupuha ia hai, ■ e aoho makaamana kkou malalopkaman* o ko na aiaa u. . U« hooAm mai, Jto lakpU kaumaha e ka I oa hoojiele ia . Jke Alu ma kona np W>lw aoame .koua hala ole, ajne ka hala » k?na a he m?a hiki ole no hoi, k#pei» «« i ka o kekahi •upimi imohalo mau ai me ke aloha. anaipa e nei, ī ifce i ke kaumaha kuhohonu o ka naau okokakou Moi Kamehameha 111., ka mea i hoeha la e ka.ino ku hoiiuo i ili iho maluna ona. A maluna hoi ona ka ehaehu kau iho «i, i ka ike ana iho e lawe īa aka ana mai ona aku a me kona ohana no ka wa pau, ole, k* L?l AHi l eo.ai i kooa mau kUfiuna, ma ke koA «oa a me ka noiau. A he mea hike ike, o ke kenaka i, ia Hoko o keia hewa nui, ao]e, p Jloko QUA ka manao.ana ai i Hefeah). Ua ike.ilio la lakou e.lilo ko l|kou aina 1 paaalaa« a ka hoi & lakou i maoao piau oo ka noho kwkoa ana o ko^y^oulahuj.a me ko lakou aupuni, tne ka hiki ia lakou kjp oni aku imna. ke alu i hoobamaroa ia oo ko A iloko o keia manawa, ua biki ia kakuu ke uoonoo me ka lawe mai i na,mea i haija wa, i aka ku no kakou iho, ke kakouiia mea kupono ke ia ke kuokpa kakou nei. A ualke ISo hoi kakou he mea porio *no ko kakou ta akb uA hoopomaikai pu ia *ine na a'up*uni a pkd e' ana i ka oihana kaīepa. 'Aka ? no ka wa pokole, ua loulieīa mnu mea 1 Ua ku mai ka Luna Nui o ko'Beritania ortu fnanuwa e.holoholo ana nia keia maana. Ua k(Arftiewa ka<īou e hoomau Iwu ia aku ana ko aka, uakuia mai kakop e oa manawa o ka hauoli nui. Aoja pia i hele mai me ka nilnao e lawe i ka |oaa o\ajloko mai o keia haawloa hewa aua ; aole oi.a i hēTe mai jme i ka haua kaulike ole i haoa ai; aka, ua hele mai oia e hoole aku« ma ka aoao o ke aupuni Berttania, j ka fiana a ko§a lalo % e kui hou i ka i kuu ia ilala, la wa kakou i «oīe Jtakou i hilinai makehewa i ka ooonoo a'nano, k'e kaijlike i loaa mai, mai ke aupuni • aloha ia.e kou A ina ua nana ia ia tae be aupuni hoōkaumahe j|p, i keia wa, elik e me I ka wa i hala ae nei, e qan* a,ku kakou i& ta j ,rae he hoa aloha i<> la oo i ike aku hioua o ko k»ftwf.B»«<i Alii e maloeloe maiana. lawa i kakou Moi i aloha nui ia,i ||A kooā lahuikanaka, j a hiki !f t< lahtīikanaka 1«., 1% wa li ia^U|L iiana t ko kakou ma« i ka makemake o>s ka malihwi i ko kakou ,o#e haoaq. , -'***(& Ua piha a hu mawaho kaJhauoli,#ka kaoaka, no ka mea, ua oui k.o A ko lakou mau Alii. A ua ao Ukou, a e hoomau ia'ku ao ka otao«o gui i oa Aiii i mau makua no a pela oaoa ai n& Alii i ka lahuikauaka, a o ioolilo ajhU U lakou i mau keiki iniiuniii uo na kau a Uu. . Hala aa U ka ia o fl,o,h<i'oa . j piki o # a |W9.kft, .Ake ao ka wa e ,hikt mai ana, o oa b«na i hana ta ai w k* maoawa elioopau loa ia ai ko lakou, noho aupum aoa, ano 3a, ma)slo o ka a k<vAkua.M\Aa Lua ehoo-,. pa*. «o k» hoomau _ aku i tse kuokoa o ke Aupuoi- 9 I k«i* tva, ke haliu mai nei k» maka o oa
aiua naauao ia kakou. ī keia wa, uahoolau1$ iuai kuk(ju ,o k e 9 kekahi i hiKiole #i iu kajsqa ae ma aei £ope ia 9, .au£i*ni jne kuleapi ole A, ua hooiaip ia uo keip. ojea s .e J makahiki he 22 i hala ae qei. i-4 . , , „ f , , „ .... mpkahiki keU.ipa- j malama aija } kfl,ia i wai, ai o. kakoj^aju)a v i jka k 31 I li. . Aplp po ka hooma(jj)ftpQ jajaa 0 I i||kj>u,j| tyeka|ū i o ea »ui j» 4 u* *,po k V ¥ ia M"W<> Kf> k a,tŪ llW» | wanj»o pui, t ap o ( i ka l;)f> ana o,ke£a<p>o kjkqA j ia «j aa t haugj> kttlwji i&q ,° a i^°J? oin V a ' ,«ifi '?* ja 1 I Si kft l|hs, s %'^- u fllal 0 fc a kpp, aki), h H & 'no'kaUu, ke ij e a. p^. oiai ke eini ne{ ka i ka ] £km a JP*i a ka'u i ole-, i?A® mumua r< °.A?i#Ja i lij , | hoomaopopo anai ku»m t he 'mea , k», manawa o niaiam| mpu ia a Jfi, e, ljke mp s ou h^np/i^pei^^ h y?V f * *>, -p«-» ' , ®' 0 °. 1 5- au a 2^v„ a 9^L , Ke mamio nei au he me,a no jk, a l">u £ iki ma ia ke o ko [*jjr*g« jr na e A k<? ' KOlana me ko ljj>kuM a T ppuof iha, a ao ka jylī t i"jj*o ana' kakou . ; "]™ k 0 ( P. 0 *} 0 , §i) a me ( na.9uguni 0 na aina ej ua kgkua nui,fy oi£> .JcpJtpu e )te AUua, ma pna. n)qi.i.mou. hoa'iohai maikai no kakou, a ua hookele pono ia 6,ahj. waa iki o kakou mailoko a,e ,P pg kau 0 lja ino a me ka.inea o .na ala pilikia, a nokekahi mau makahiki i haia ae nei, ua hoJp maluna o ke kHi i hoomaiioo la no, ko ma,u .hpna pololei ma ke kahua akea o k& hpnua, n °^®.^Su o " P O0 ° a J hna>yi ,ana'ku ijta noho ana kaulike | |ia aupuni a JfQlaila, he mea ia na kakou e aL manao e ae a aupuoi hoi ; akft, e hoopaa ro% k,e kokua niau ana 1 ke kuokoa o k< l k,f > ' ! lilo lieia Pae Ama ( i no ke I kanalta kamahe/e, e auwana ana ma ua wahi I a pau o ka honua. I keia Pae Aina, ua loaa 1 tā ia na hana a me-ka noho ana o na aina naaua«. Tīilēoleua aku ko kakou mliu Ahahookolokolo ia'ia, me ka hoomaluhia ia o Kons w«fltni, a he mea hiki la kakou ke liaena oiaio like in ke kaulike mawaena o na flrtrtt)frtni a me na kanaka hanau kupa o keia;ifinn. * *■■ "He kumu io keiana kakou 0 hauoli ai, aole paha kekahi iwaena o kakou 1 makemake e ibo ki poiiio maīuna o ko kakou wahi aupuni. Aole paha kekahi iwaena o kakou e hauoli pu ole me kēkou i keia la, a aole paha e no!sft ole aku i ke Akua e hoouna mai i roau makani maikai np ko kakou wahi. A 'aole hoi iwaena o kakou e kahea ole ae ai, " E ola ka MOl Komehameha V., i ke Akua." A e malama i &e aupuni iloko o kona mau lima a me kona mau Hope, , Ann la, fee ihe nei kakou i keia wa, ua pono ko kako'u noho ana me na aupuni e. Ano la, ke ike nei kakou, a\>īē he inea i minamina no lia loaa 6ria o ke ku«koā'ia kaitoiTa'i hoihoi ia mai bī ho? { ke!a la. he mi>a hiki i«'kalto'a he komu ieuponolko kela e hauoli pu ai ene (eekou, 'i ka 1 ike ana iho, ke noho nei no kakou me ka ianafcita a m4 ke'kuokoa. ' "" E alawa iki ae kakou i ko kakou kulana 0 ka rtoho aiAi mo ko kakou aupuni iho, oia hoi noho ana o ka laSuift£naka mawaena o ka MM6I, "E ola i ke Akua" a me ke aupunl." "* ?Ta lawfe?awp ia ka hooponopono 0 ie„ aupuni ma\e ano 0 na kumu akea !oa. hea kahi a me ne aupuni e ae, e ka waiwai a me fte ola. Ua noho hke na mea a pau malalo o ka maluhia o na kanawai. Ua like ka hoolohe ia ana 0 na hihia mawaena 'o ka mea waiwai a me ke kaoaka ilikune Ua haawi la mai ke kamaiho akea ana, ine ke keakea ole ia. Ūa nui ka jiotnatkai 1 ldaa t na haole, a ua hooi ia aku ko lakou pomaikai tka hiki ,i»a ia lakou ke kuai i na, ~jtoe ka hoohiki ole i kupa i ai nu kupn o ua aiaa e. e i" 1 y\h3&k Ike Ko >»Kou manao huna^ roe polToiTeHßhi. ' . ■ . 4 . i ** £% , In * " ah * k « i ko to<ob«J*h«Ja». ■ A*fcal»- *•» Plia'i f'W M ' Ju* U* ,»HM.W u I»K IH iikau>. JMflMhUgJflu>u i kfkft.hio la poe i hrtahaUhal» £ jBB| : tf " 9 lakou ilaiU, a^o^il^l^ a me ko lakou i ko u& hewa ko kakou hoopooopoiao So ka mea, aole aupuoi .ui«iaitj,vi ii<_j la i loaa ai i ua kaoaka. k» uohq aot& ak^,^ «e j&t Ofi |io< m« |o w«hi 1 haoau ai. A e ku|ioao ai LJkq ,
Woi ke olelo aku, ua hoohalike ia ua k'anaka ( o keia, me he me», ia 119 k,o ayia e ikd \ ka ae o ka poe Loe* pgina mamua ; p ka ppe Liriona." Ua Me ua me ii|ip.le me a 9» ke «kahai ; a ua low. ia . oa Mlapiō n» Ahfth«okpi,okgl«, me ka i^e 0 ke kaual?a ua lik.e o oa haole me kpaa, ~ , JE pelsue.uo anei.kAko« iJpko aap«i i -Ua hiUuai apei iio ,ola ian %»bujw ei. OLke aha M haeej,pift like ko la}sM ftPh<* pwialo p ke haokau- «•!"» f aM]» < a P tns apa ae 1 Vt&?W he ,mea »11 jte 3 pi'> o lahui ,e ? ,Hp <pay kp mawaeim oaei,mau lihui a ]Jo kA maaa,o anunu 0 kekahi, ,* 0 Aa lil> ,kekahi, a i kekahi wa, qo {& , Oiai ka noh<ym aaa me ka Sliuolu, m« M maluhia wale, aka, me ke ft!oba a rae.kft. manao lokahi; a o kekumu jui i ipaa ai ia ka,kou mau mea, uo ka ,loaa ana ia kakou ke kuokoa a.me ka laaaki>t „A m«a ?i,eji.kaUou iJioa »ajia iloko o n%,ipajisiiiHhe 331 hak b iho,jpe kaE hoot ann i ke Akua no m»AJpkPH>iWkai f' ana .i haawi_mai ai, jaap ke upi , kiai mai maluna p.icaiiQjj t ,»e. maUnna., ,iftau uiai ia kakou, ma kp |no,ftiipuni i , kak^u^o# 00 pupi ma kftkaiA».p man&o iho 1 ua hol(i iki n» a eoa ke ] he oi ko qialama ana i^i#.i(gna^#r ae o kekab mau lahuie ae. ; - Hp nui ka poe i ik^e.i me ke ka;kAHtima. Ua hamama ka pu&a uo aa kola maikai e ai iu kakop a.o ke hou aku, ka .keu e ake nui ai ? loa uajiij ki ole la jkakpj» ke aku 1 ( iho, a waiho 4 j ilpiio qka ike», , jlm ka hapa » aupuni m^ikai^i pouo at oa iiana a pau e pouo |j iahiu , .hoiookoa. . ... ( jfV . rl> . ... . Np kp k|kou. ynu%, ua um une.ru. a e %n me ,k#»Mahu« a^'u iho^mo o'u kipi,/' Jie oiaio, ua i ma na o i ha , aa Jf a isP. a *'m s*wwt a nui o na laaa 1 ka |280.892.6-2 no ka k ok& M. H. He !U» ka,mi4kai 0 ko aupqpj t ,nJ>snvu «a hoi H ft u raa M OT'. o i. loa» kakpu i im. a i hpopaa me , aupiua ikaika p na «ioa e, he uo kakojj. & , . »nr *>u ae kakou, he wahi pooo ifci no kai ioaa i k«kahi okakpu, a 1 kekahi, he aele loa. Ua oui na haua e lawelawe ia ana m& na wahi a pau. 1 kekahi wa, ua ake haoa kakou, a i kekahi wa, ua manaka kakou ; aka, ma ke ano nui, ua hiki ia'u ke olelo ihq, me kf maopopo lea, ua pouo ko kakou noho ana, aua holo io kakou imua. 0 ka w««K»i a'u i olelo ae nei. ua hooulu ia e ka lima kanfk*,ii i keia wa, ua uui kamanao haaa oka l4httf mai o a , ■ ahiki H kako<i kfe "ufhl ['ka mea i'ikeomlm ill ma i pau 'o ko liako» 1 Pae l»Phik kullhakauliale a r m# rt% kilaWak"oui. "0 hea \ahi e hoohalike ae ai m'e Wailuku a me f<ahaina, 0 ttofk«l*iki f adi «ē n J «T? N"ufTia hooi!taitia ia nui"b lioleila poe no lte t'gt a*'6ie"ka i ko ko* rtau h%1%.' Tfe kuai aua i lofe iakda * ftte Itd "laKBu" <Shanh. E kakou e a e*hoongl ia aku keia^na aoa. -i mea 4 (iaa āi kela* mea keia -wlhi ftiahhiahi ihH. A e maūao bui auanei ke kanaka iKe kukulu k*i" hbol*k« Bna i leona a o'kā Wahine 1 koklia i inPa kane nio lima plmoi a me ka hoeikaika ko'»811 Va laua miu keiki, aole ¥b«atete wa!e i ka'īuhl a me na pōmaUtMlt"iiik 5 luhi ai'no koaa mau pooo -*• eff«lail»f l ¥'\liipbi iko kaīvou kuokoa, % e ftooik«ill mea a |jau, i hiki āi'ia mioho leeli «nao īfio, he ohana liako» Wraertri o M 'aupimi m ! 0 ko honua! Ae hooholo ihe k»ko6"fe kok«a i fco kakou Mei a *optml, nh feea k pau e Baua u 'iiie Sto"k«"kfAtoa jwHnaik«{f A t ka hopeoa, nonoi kuoo kakou i ke Akoa, 4 mā!aina'mdn •aku iko kakou Mei Lokomaikai Nui, KxKBaaxKBA V,, a i koua Kalaunu a me koaa j Nebe Alii. ■ .. ■ ■ - •• 1 I' Ki Pm Mix*ki. M»hope HlO 0 lohe bou aku ta %kpa Hieneni, e hin>aoi mai aua 1 mele, AiN4 Maluui*." <rn k» b
& ko kgfe>,u.aijQa, ' #oītoB pti kakou, " kakon. |t?horus.j & hpihoi Ea,o ka Aina/ Ul kau nou ka Hae Hawaii» Malt, ' ' ' *Mafa, Ua ip&hi e, ira Aaalu kakon nei. e, e,' 1 © imi mau, / ka pono ka Aina, Lroba like pu, • V»"v Mftkaaiua»a,j»Qi,,. E olioli pu kakou, ofioli pn Z , , . (Cho;i»s.i - • "Mll; iopa, v Ua pf!ikia ia ma l tt"dina, > f^Ua-i«uh©©Duina J lii, , Amerika poe, <v ■ & sM|u|iiaiakou nei, , , Ua maUiliia nei. , s ,. t ... < kakou 6ei aina, i(aui«mJj».Hae Hawaii. Maanei, m*kou e houpoma anai ka haawi ana aoa aku i ka mahalo nui, i ka Papaiiiiaeoi o uala la, oiai he mau kaikamahine>a nie, na keikikane opiopio Hawaii, a he kanaka Hawaii maoti 4 no hoi ka mea nana i ulele iho ik. Piana, a {M-e mai la ko iakou me« leo. nae he mea ta, . B haiufe«i«ku aoa ilona 'o Hilo, - A M«*A alf,u.k.juk» 0 Makaakalo, Me he mea 0 Akaka. ' k^unawai ra #* KMnka iho le iluna oka Palai e." KA PAPA Ai»a. '" "" ■ » Mehh īho & ka leo 0 ka pop e himeni a|U4 t! 1 a 'I* " f ®' ia °we anaonaTa r me i n*. pflhf' k"n nalieke ana'hoi 0 na pa rq§[ na a e ka hoomaka iho la no ia o ka |1o makou i nana holookoa, me he mea la ekolu ka 4«^ t mai B>9. ! ka^a^io* l ufi he|e wa&. no lākou'A " puia na maka 1 ka na mea ai ho» i hoomakaukau oj sii^7 mua V ;^ea * WK? ā e po]ol, oke kanaka. Ka nui o i* haiia 'Ta—ekoln * b jf|ni| a nakol^^^ Jjg . man hanen paha 0 he mau tausani nolaila, ua 4 ke knnaka e makeniake ai Ina ia ae' a ku' ilaila. ' * 'X- * *" "" * ' INU 4LO»A AN4. tr (<rUs( Aka «oi, mah«pe iho.sJka °l o,fo ok® ia ka pahupaTu ana mai a ua mona, me he llpu ia ana o ka auoa koiea ka mai, a huopiha hke ia ae i$ jke kiaha o kelamea keia men, e hoomakaukajJ ana ia lakou iho no ka iou kiaha ana; a £n<j ke haawi aku nei makoū"i ke ano o ha[otel# |na no ka inu kiahii' aloha apa. ae la Jrekahi iluna a oielomai la, " E inu ia ke o,k« Mpi, a e hooloihi ia kona ola." mahope ua pane ia mai ko kakou Kiekie no keia inu kiuha ana, a !Ja l&oohanohano ia mai au Pena? akti, 1 ka manao 0 o1a,"1» no apa j jm "u & mainao loa &S e 1 fria malaaioana, a ua kupouo i puf aua i keia Aupuui. *flte fea ait, tia ikailea loa ke kela i &«?■*& tka fnanßo'l fiaYla ae uei. J a-kaMw, he mamn oiaio ia na iLameha* ] *tneha, f hanan i» 'me na f*kqm| 1 'Alii. TTa ofeto ia, 0 Kameīiameha j a"p*n, "h'ē kiipono ka Unf uea maua uui j a r»n. n» mea pili kino ma.ka hooko ana,k* k« ai ia ia ke tu*la« j ftnil*ke o uawaii Tioko o kooa j Mm,-H Wi^ia 0 aalV •*k» o kfrWSl?h"S<Skop unl, i hui ir, malalo o ! I ka' oINEMI v JtWi ! 0 ko kipi an& uia | ā ppl» no hoi nis na ai- ' h** •l**! o tivma!ule nn» i k» j I ikaika tt A\ipdni, aka, e mai rio I hoHa iiron< m'«i maika:. I I • Wa fH W»»i o'n "ka pomaikai, 0 kr ' I aohf? iin'a maīaīo o llt. 4 ' ■ ooo* k* noho Al'i pookt?la nna, no na pouiai i kai *n* i paila akn ai maluna ona kan»U 1 1 0 kana laawina oi keiakela» m* ! ; »Q* i a* kanaka i poe ua kupo&o i.* \ 1 kumu hoohalike &o 04 J4oi 0 ua a "ppni i 1 *ku k* aiaua. He me* e po«o e. j p** t* kou* hoomaaao i* aua «wUao* ak»puuwai on* kaoaka, a e poao ia.lakou e hoo i manao ia i* me ka alolw, , hooaiii waie iho kan* mau naluoa o ke aloha 0 kaua mau v kai, aka. maluoiL no hoi o ua
Ke aei xio„ Tc.a, īa aaa o Kanaehamaha iy., malnna o kft poe a I>*Q- i lobe ia ia. He mea Tc*nnr»ftfi»" no «akekoke ana o kekahi mea i nui ka hool|iko% «« m#i o ka ike e like me v&\, Ua pi«epiae Wn hoolohe anjy»a »a Aha, i koapi naau manao kahohonu, & me kona, wehewehe «d«. O ta»a «l«lo ( ua like ia me ka i w* ma na a4&a kahiko. E iike me na koko e ae a pau, na lioooui ia kojia maa manae, a W Jfekoin&ikai ma -Aohe ano kupililSiil(>ko ona, mā k6n& mau manao Aupnhl ' Vk fr6blfio ia i kona ola) no ka pomaikai o kona hm|i V me ka ikaika o kona. Aaptmi. i konA laupa aname na haole he olaola, a ua lawe akn no boria i •ka mahalo o na haole. Ua Iho lhd,'po!™.lo--oa holoka maluua o ko Moiiiemwa, mmi»- kopono no hoi ka loaa Ua pomaikai uo hoi kakou { ka. Hke nkali, me ka fnea i hala. Moi, ia ia e ndhd afia'tnā iA' mamua ae o kona noho Moi ana, nui i hiki ai ia ia ke lawelawe i ka i ,vaiho ia aku ai ia ia. Ma kona hana 'ssdfc i na oihua» Kuhina Kalaiaina, ua ike iS,J na koloko o kona Aupuni, a me namea e makeiiiake ai, a e kupono ai no kona lahuikanaka. Ma kona lilo ana hoi i Hoa no ka Papa Hoonaauao, a niā ia mea no hoi ia ī haawi nol ai i kekahi hapa o kona manawa, ua hoolaulea nui ia oia i na mea a pau loa e pili an» ia m6a. Kona uoho mau " ana tna na Ahaolelo, ā peia do hfti naā ka Ahakukamalu, kahi hoi e noonoo maikaf ia ai 'ha mea a pau loa e pili ana i ke Aupuni, oia lioi ka mea uana i hookamaaina aT ia ia ma na.mea a pau e pili ana i ka pomaikai, a me ka Botomga" ana o kona Aupuni. Ma ke kokua «nai q te Akuai, he mea no hoi ia a akō&i, e olaoln a e maikai kona noho Jiīa ana, gjike me ka holo maikai ana o keia wa. O kooa ike i ke kau Kanawal, a me ka hāna. mau aua ma ke Kumukana>vai, ka mea nana i kou& akn i» ia, "e hoopo&opono hou ae, me ka hooioU «ia, oiai o na kam« noi o ke Kumuk«B«wai, ua waiho ia iho »o ia mau, a na k» m*o«w» ameaa hana, *ka mea nana e hoopooopono hou. 0 keia, na mea i ikea ma na Aapaai Kumukanawai. ffta'o % na kumu nuī o 'na *£umūkimawai alii, aka, o kona hooko pono sa"ana , mfta¥iei, he mea fā % hoike mai ana, aolie i ike ia na oa mooleīo*. "Ka Bot o fee ua " manao !akon he"ftaaufi(TSa'h66Suf ana inaC* j i nsrfkelxiskahf māu aupuni e aē a£u ailakoa eWfilahrta akh al lTa kek'»ii mea nui' ' iloko o keia āupoi'n i o! aku mamua *o ka la--htfi * nāē 'iiā "Viißf" ai ka ' Ke-kulāna m§lu P li*T« fa' Pā|T pīka, he' mtti aWā «Pniok'ii malkai 1 , a he mea 5 " 1 no hofe nttet9ai āf i nā olhana aupunfa nte » mēa no^oiia '» *i, - he puu hoomaha kēia no ka poe mai na kapakai g*ula maī o Amenka, a me ka poe mtfiona o ka Hikina. No ' oa lilo keia wdif%ana tiai-' KaiiaiMmo feuimW!a eu, a" i po|taku ka hoonaānao Slariafeano. ■ JR*tCi ka maoao, a e raaaaolanH i.a no hoi' be i * hooīana aku ai, i na kauolia oihana tae a» knmu nui maik&i o ka \ S- a feaaoleio silj| ,i kakao. T ifrONO. tnau uo hoi kupaa ana ! • f 4il MS W ..*. ka Laoaka9*¥fik &eJMa, «n Uhea,ia aku.kekahi o ka kafcy.WJJ*u pwa «au i koe, oia. Moi ka Me* , a9 W. C. Luaaiilo. 1 kooa. |>ii aua a hiiu Uvm o kahi haieiei#» a ua hat mpi' aia «« ka, nu» o 09 feasia, * he iuu.wak hot |«« iuiw i b«a«wuto ka aaaikai ekooa kuk»l* j iuaaao »n*, a*a.ka.*«iha akn o«4,oo wo .i k* HMŪkai kooa aaa, * peaei &o kp«*,;, , •|l! M. i MK Sa " ' 1 ■ •• ■-.->.** r'*i '» «T **st % •••?. •*:•■. I I ktjija U, i ai jPwiyi. ,* AdU nV*'«i j halaw: LW. I mai ai ke]a jkji.i i k§is i e bcihoi mai aua i k» hau q I Moi, a nie ki l«hjiU 2tapi waU hooj>iha j ia ana mai o ko kakou aiau i ka oiij <?li, a ho nui wale hoi li» '*i «io»e h<? waiuaka ug ke kam&akA» uo I ka oholij he uo hoi yj m moa i hanaīa a F<ibsEa*n IW I hope ao. Ke u 0 k*u e Ju» | ana iloko o ua e f oU aei 4 k <§ ( na s^J||sK , M * 551 U I f Ko : . He aui wab paha i aei, i k&e i kekaii of«|} !"^KSisgawk»
e !olie uU fc oū * na '&aawl 0 aina '■ * a ana ° ko'u ii kc- ma\} Ha no hoi ko onkou no manuolana nei no »B, ē hoihoi m mai ana\e ola o ka atna, ke e i|£e liJhna. he pono." a^a » e kaumaha ia olelo a poe kaaaka, ua hoik« mai no jb«W»lelo ana, i ke ak<6 uni iloko o kona <oh)So Aia he mau waimaka oke knuma- » ■~ . 1 >5®- . Poal' a poluluhi 10 no la mau la, kuipakeua ana a ia mau i hoao ia mai, e Hiānao ia ana, ua jj[o »ku ke aupuni ilokoo na lima o kekahi e. Iloko o namahina liuliu elima, ua man no na jflea ma ia ano, aohe i loli ae, a hxk\ i ?R} a j. oia hoi ka Ia e ku^a!a ia a niakou i ke kuuia ana iho o " oana i alo i ke kaua a mc ka maka lima o'kekahi o na kinki o Ene- ' me ka Kauka Kulika i olelo oiaio āj, " o ke kuokoa ana o Amerīka, aole ia he mea ulia wale # aole hoi he mea mHimHi, ma ka aaue aua oka manawa. He mea keia e hsua piau ana i na "keneturia he nui o "je aloha v* yo auanei i ua wa e hiki aiai ana," Pfi&ysj> hoi.na enea e pili ana i ka hoihoi ia aua 0 ko kakou hae, aole ia he rnea ulia Vale: he ulia wale ka Xapj»i ai ia nei, a ike iho ai ia i na mea wa, lolie īho la ia i na mea i haiia.*^^^paena o keia aupuni ame kona la!o iUp, kekahi mea kupa nia kona kulana oihana; uanoonoo oia, rne ka nauapono i lia mea a pau mamua o kopa hele ana mai uei, a hoihoi mai ika aina i kona Moi ponoi. Nani ka noopoo, ame ka malama, o ka poe nana e malama ana i ke anpnnl ia mauawa, o hoopuka aku auanei lakou i ,kekahi mau huaolelo kiif)ono a jpe kekahi mau hana, alaila, e lilo iai tpea e hoouhiku ai i ko lakou mau enemi ī kahuho. līe mea maopopo lea, iloko o ka wa klipikipikio, aole e manao ia e pakele na waiwai; o a n\e oa palapala ano nui, ua laweia mat mai lia hale mai,-mai na.hale oihana mai, a tloko o kahi malu, ua lawe ia.aku iloko o kaHina alii, iīaila e waiho ia ns3 na hoanoho o i>a wuhi eehia Ja. He mau la, ahe raau po ka hana ia ana o na oihana «lalaila, a o ka pahu kupapau o Kaahumanu, ua hoolilo ia i papa kpK». . ... Aka # mahope, wehe m&i la ke alagla o ka la m<āaelae • o ka maikai a uie ka naau oluolu, (aole no paha emkou e poina i kana wahi olelo pokole i kona makaainana, i ka wa i haawi keia aina ia Beritai}'fl Nui, a pie t kona enanaolana ipa g houpouo ia mai kana hana, e hoihoi ia inai no fconfe oupuni e like me mamua,) ua hookoia koua manaolana. A ano, he lahui ki'.okoa a naauao kakou, ua'ike ia mai liakou ma ia ano, alia, atahi no kakou a huomaka ae ka puka ana mat ka poulf ae a i Jja malamalamaj aken.ee iiel Wo leakou |fulana imua. mau hana nō ka kela lahui, keia lahiji o*lcaVionua'ief'e ae ai. Ua kaena ae o"®jrelani i kona auinoku mii, a me kona pana7āau*a pilni'ka ua olelo ia) aole <> k^a f mau aiua. Ua o Bonepati, a ua haafnlu'me ka weliweli o holookoa a pau, fkawa i noho ae ai ua la, ona ka hoa' kaua he hookahi haneri, maluna o ka nōfeōalu o ua kaena ae ke aupuni o Hom'i ūo kona me kona waiwa; ; ua k*fttera|To Hnipuia, i ka wa 4 > a ~ hi kont Jrookoa »naj a I kpia xnau piakahiki i halail ia ke Vpi pau ka hookapwa ana. He jnea kekalil a iakou e kaena ai ? Ke hai ae nei »u, no na wahi'makahiki k»k»ikahi w^le, * a Eaaoeiio i l:o kakou nei mau k&palaL Xltk kanu ia ka aau o k» naauao a me ka noiau, utc mole ilio kona 66, na 1 ae' matf lala, a ke hoouna' lakli rtei kāiou" 1 i "na hofc'i kahu ia o fift lahui €' n'oho" mtf}'fo lībko o ka naaupo o rno4na nut nef 6 Va PakipH»; na mahuahua mau ko kakoii milamal'ahia ilsela ?a keia la, a ua haahe6 ao i ka olelo ae, ke ku uei kakou mawaeua o ua lahui akamai a ūaatiad o ka honua nei. 0 keia ka'u e olelo nei ka nani io kēia o Hawaii nti! . f Ha ka pau ana, e olelo aku wau, e pono kakou, e haawi aku i kahoomaikai ana Ia la, ke Alii Nui o na mea a pau loa, no koaa ahonui pau ole ia kakou, iloko o ko kakou mauhora Qka popilikia a me ka poniaikui. E jtfoi, iloko o ke ahomu pau ole o ke A*tfi I Ca kamailio mua ia keia h&iolelo malu(na ae, ni ka olelo haole a pau ma ka olelo Ilawaii, «t»,' ua oi aku makou m«ha|o i ka b»>iofe!v ana mi ka olelo haole, pmua u ka haiolelo aoa bm ka olelo H&waii,. no ke ano paheinahema iki paha ma ka olefo ma kuahine, aka, i konttJtu ana mai, " M« he p-li manlii 'l» Keawe iKaukaloa, 2 anana • puehuk» i ke k«jj,U. Kapn no Keaka pi&'Wal he laul* O Keaka Kua.lani A^ao." Mahope ka pau a Lun#ltla,'oft'Vaßea 5a aku ke o ka Aha Kiēkle e haawi mai i o]eīo pau« uo ke lgab« jt»o «Mia, o ke|^.aa.ltauKana'Vai,. fe oia T ka. olelō Ha*#l»fi 1l ffl<s kā iolelo haole, a aoiie naau i ka mahalo apa i anā nd ia P**Nlkn>®tJi> o"fca huto a ka olioli ana G/t>avii haiolelo, u$ ha;
msī o Kauka (G7 P. 1 ka <>te!o psnt! no ' Ka Mahiii," a e loaa ni> i ko makou j>oe lieluhelu kaoō iilolelo ana malalo nei •' /•4^.)' ' ' 4 No Ki Mahiai : — f I ka \va iffi«pTne aina Paē 4fi»°^J na kana^B m ® m e me ko Nuuhiwa, Tahtti, a me ko MaP kouisia t e ohi wale ana i na hua ka ufuj a_«ie ka hula, a«ls e Hke. mp na IlikinPS AmeiiKa, e ana i na hiliiu i mea ai na lakou. Aoie, e like me Adamu, ua e» 16' ou)iou poe kupuna ma ka hou oka lae, a %e mf aa Nekero, ua mahm ka jpßigfilia eka eha o ke kino, aka* 4P "4 a " | 10, a nie ka oia an» kanaka Hawaii mai ka po mai. He ai hoi ia na ka puaa, ka ilio, a me na moa, oia ka ia e ai ai o na kanaka boj ka mea e houkupu ai no na haku am|, . Me ka Qp no e mahiai ai, he laau oolea, be iautt>ila t he.pwmpM* fk tanvi e ae i kiiniia ka welau Ike nhi e oulea ai. Oia kn shovel and ihe hoe oko wa kah.ko. Me keia mea Upuwale lakou i wauwau ai i t ke kua oko kakou makuahine, oi<i.ka honua lepo. ia nianawa, ua oui na pilikia o ka maViiai. Ua maheleia tco Hawoii nei i 2 mahele nui, 0 ūd 'Lii a me oa makaainaoa, na Haku a tne na kauwa. No na 'Lu ka- oina, »a na makaaioana ka haua a me ka a i hewa ka haoa ana, oka hemo no ia, P e ' a me ka nele. No oa haku aintf ka ij|ii oka loaa, | koe uuku no na I Na ka Iwna ikaika ehoakoakoa in» knnaka a lehukhu ma ka I<ji hookahi, a ma ka mala hookahi paha, aoie i mah| ljeU {h/«e keiu i kuna iho. Eia ka heniaheipa nui..<j ia manawa, aole kanawai, o ka n«ho ka i)oho ana. Aole e .i ki la'u ke hoakaka i ka nui o na pio ka i ka w.a no ka poo ka ua oui ka lakou haup, JB 06 « « nai)B ioa ioi i eliia, a Uf)6 lalanij}oh*tjfU i ohi:a, na auwai loihi, na ioko a me ria e ae o ka poe kahiko. MahaU i kft po^,iniib>iii o ka wa kahiko. I keia manawa, ua,4f»af(taikai loa kn poe m&hiai, oka beo,a ole jboi ka l>esva. Uā kuleanaia ka ama, ua ab>dio, oa loaa hoi ma ka hoelieaalima knhi e maliiai ai. Ua lnaa rjjji mai ka Oopalau, i ke Kopala, i ka o#p<t}aha, 1 na Bipi % me na luea lako e a* he lehulehu e poinaikai ai. .. .• t \ O na mea a kona lima ī kany «i--oa, aoie m«a nana e mahe'e, a oht & lt,aoio(ih. Ua malu ke kanaka i kona kino a •■>£ waiwai. Mahalo ika poe i lawe mai i ka Sl»ovel & lbe hoe J . O KA. AUHI Ko. Oia ka mea nui o ta inabiai ī keia wa, he '22 makahiki i bnln aku nei, he uuku ka manaaio ma k» mahi ko, he nui nm ka iianai b"loHolona. PoniaWa'i "kaloa'ā > i ka lio, e* liolo aii a i.ka'hipi a* me Ke ki ao ® kuui* hoolaha}»* na hololiolona tae Aina.', l*au na halepili i kn bipi, pau na mea kaii'u? na holoi • f /%• ī' ■ w ioiona : Oia ka uwe o na ihea maniai, oia I<ekafii lin'mu o ka molowa, a lianleīe h'o'i 1 ka'mahiai. Un'ike rib*Wau ua liio i ku hanni hoMolona no nn\m MaKiiu *be l»ui, a puka maVfta I *tona, |ff2,000 ī ka mākahiki, aka, t li&a mariHWH,' ua Hlo keīa aina i aiea mafifl{o, a pul<a mal ka loaa be $150,00D. " "" " Aole KaĀiallio ai no ke lto, jtaiki~")£ofe, Ptilvpvlu~a me ko puali mahia! be lehulehu O tta ma!iafō ika mahiai, oia ka'u i km la. Tna wau e kaapuni ana a puni o Oahu, a loaa ke kannka e'palau ana me na paa'"tiwi kupu mai ka mahalo iloko o*u, a e kulou ilafij i,«.ua o kona alo, a e olelo aku, "E ka ka Nīaliiai.* Owau no nje ka, ma- * Kau Kauwa Hoolnhe, 1 G - p a»wua i k» bavjoli, no ka olelo Hawaii. ao ll4ka, ,ilte. ana oid ke * kau ii -mM »» mAu m A WUOUiUP*U•*» fIU»U i kaaa e lohe i ka olelo j>a#e j%oJs t oo ke "£epna n * M ,o. Hoa. & ' l M ylelg pane. ts, ;uako huy ,aQfi U* loa, paaii v.Wjo |Dft o pio aua » X ka liiii £«JieJ lo## iHMkw ka«j. , , Ik» pau Ok« jNMiJIUU». s ua iij« kiah* ia ,ola, o nft neiluln, o ka naan kuaj> oa, nia no ka palekaua ifcai%a o na a inp. ka maluhia.* Ua.hai ptf}o p,s.i;Q. e Kapena J. ft. passinger o kt> P,u«U Jf£os,£,Ui4!n Haole o Honoliiln. Iko makou Vp,!uhs; ana akn i kana oU'Io, me he inea !a u£ Jta tā knna pnuwai e ka paea a'nie ke kila q ke alolia tna kann olelo «na tnav e )ul»mi uo iio ktla. kv» kei» koa ke knmu o ka " Hae o Hawan nei," hoomanao ae makou i kek*bi mele a k« «a i au wsJe k» 1«, a peoei «o»»: , _ 3 " imluon.maiua.) ka Uwuk'a* Kuikui Uilo i.ke īna no r la i Pnkoa—e. 0 kann br»ioleTo ma hnfnī<?i'i liaole.' wa]o no, a\-n, maMo T rrsrft ia mea noli.i' makou manao e hiaa? Iso makou puui nupepa no ka iko aua ilio : E .\A HO/loha ;— U"a hanohiuii' (ui, !»kn. mtj lio la i ka*u ike, ..W • . ■ ■
1 aohe'aīi T¥cpono i lre ana mapnei a e ko a]ku t hana a oukeu i kahea orlf ueC lahui ; he h'oa "s'aahaa ko Makaainan« Sfoa, Ka Koa¥tialn. ko tfftou Home Mokupnnl, aolīe taua - WonW&he koe nae fee 6 fina mai nlono malnna mal o k£'* J hohorrti. Ia kakou i hoon<jho ia al m&lona o uliuli o ka Pakifiba, nona hoi na ale e hoatbt" mau nel maluna o ko trtau ■ me he m#a l«"T?'metr m*aaUO w niele 6 k« a mai ko feftbou p&ako ale#le mai tioi, a6hfe mea e*ae'a'nstttiākani e pane mai ai, akā", 8 lt#fcS! oko kakow portifctkSi amē ka hiftrfiBtft , ftnkeh'li." Aka,, eia ma« kaifa Is, V ua eo 'imi n« ®tfthuakaua; «"ke' hoao i hoolel ia mē na lei al!f t ?>' na lanakil«li§ N rfhf e ki'ikwlu aM Ausffi¥f i Tefta*mat kA larifttfit4. s t>lfetft taTitfkila, aole kA lanakilrf*^*krt *lii lrte kāaa, o liaWvnlafctt m&tn&6 'A"tf»ik(Si e lohe tiei, aole fa o ke t.fent ritlU ftato fcatia, % o ke Ic4-i ana m&i o ha KnhiSka, t hWāl ka hoola>ie koko ; Kkfe, <j'k& "hoonīahaahtt& ana m ia, o ka harffrrrtntt o"nC WHi ko, e hoala ta tie"an# o kēlfe leia |rau * ka 'o nfC'&hi o kfe %uei6':to» a Ha htt<hlfre, a rfis Ita owe ana a ka pahl<stri?*t>iai e hele ana Imua naphatikoaoka u MiBfel«iv" Ke kaua asu nē! ka pomaikai āltie" ka Ifti« i _ ka a me ka ilihune. TTa lauatifee maItifia o ka pihik'aua, o* fie hio'a oiaio, «eo at» iiiiania Ka'la kana. 0t he 'en&u" makaaioana' olloli kakon, no ka mea, <Tka ikē ole ana i ke kfitta & rtne ka liook<ihc koko, he olwli k> n6»I ' • - A e fn'if ai\anfeT oukou,' 'na u'a nolT6 thalu o "ka koa, auanet Tta y no o kefa fnau Puati*"Kort tnft ka aina ?' Ina pela, he'aha lft' aUanetl{a* pofio o kd Olhanaieina! Alii me na Kaa w<if, ria īti wai, a me'na hoa ? oka olelo hol, " E hoola I" He oiafo, na lannkila maū kftfiou, hiai na a pineplne' ui'na o to kākon īnau kauhate, a 6 'na kauaka, ua mOe iho lakon me ka ike ole ia, a ua'hoojDiini ia hol %* lre ao ownho, a hilei pfī ana ae o ka ula b ke ahi a me'Ee kani ana o ka bele aumoe, alaila, puka mai la lal<ou " i ke kok'ua," a 6 f ko lakou inoa, ka " Legiona." Pēla hoi ko kafk6ti ihAu "'Puali Pualu," mawaena 6 nti meti hiau 6 kelalakeia ta, ma ka iioho maluhia ana, ua moe īho lakou nie kā hiina i&'ma'i ka maka akii olanaka ; aka, ma e hiki nial ka manawa', ("a wale n& īlke ai,) e rtiakemnke ia'ai ko kkou ko-* ieua'h tnalama i ko lakoo mau home, mai na enemi a kuloko paha j alaila, e puka : māi auanei lakou mai na hale hana, a mai na wili ko mai ; mai fia RSpuahi'ku-f liaa, a mai na'papakauk'ali'iKīaī, *V"mkl kela mau ku!a e | haale"ia mal la Te ke ko, e liele mai no ananei ka poe e na "kanak'a minule" o ka Wale&hiko/tfa haalbte aku (akou ina I palau, k fiie ma ke kulā,' i akw la f ka pQ~'a kaul ka poohiwT* 'me ka i pahikaua ma"'ka'|i6tiakB,"a houl'nula aelama hke kumu o Wa' " Hāē o 'Hawaii nei." ' 0 keia | feo"Rkkoii'mau koa inaWlein'ana. 0 keia ko kakou mau " Poali'|toa Pualu," a o keia ko jlakou haahēo 6 me lola"kou'nani. " Oiai eia ( no ma na me ( a e kokua ana lakou I' ke kukuli} m.alnna o ke kahua paawaīw)\i ku pomaikai o "ka wa mai IJ,e lima akau ikaika ' no hoi &, h.e ikaika no hoi i ke a hoi o e.hilinai ai ia ina kau oka nele. 0 keia a.o. hoi ke.kahi o\o lakou haaheo a «jft,ko nam, J o ka hae a lakou e houlutflu haaheo ae ai ma "Kona kumu. oia no kela hae nani, a maluna olaila ī kau ia āi keia mau hi^iolelo, UA Mau |a ĒA o P.o»o.„ .Jtf#hopv. ihp (1 o ka paii &»&,o keia, ku m&i la oW. Greeu a i ol^!,q ( _pfi.ne,, ". No ka, poe kulepa o, ialepa oia no wahiue a aie ka poe Aluhiai." ■-■..■ ! , ■ Pau kaua, ku mai o Eev. S. C. P&uiou o ka Halep,ule i no "Na o ke,ia.£up.utij, Ua ,oi..ka pennaikai «-j^}^.awi,aj^ u o ka loaa ui^i." ka u]uasrt a ua ko no kt,ia ,a !nea keia ai§u e 1 » ua poe j;aiolelu laja?£ }uai makou i ka haiulelo a .M^a-l mau olelo ; U**|ft*ii*K§ OMA Ai.va ika Fo>io - r ia oe, <> ka ia 31 o oi* ka (a i hgihoua mai ai j R0 k«: tara, iioku o ka i meluoa, ua Jaaa o «tyu, t» poniuaiu oe, «ua hioa qs ku.^uaiyr. •' m vw, >> .9 humL** ka Het«oiaJ.e 9 ua P«U i poao Q H«W.BU. r K*»-ka.«Maa* u» houpea wals u oa a aa powa ia hoi,.« ku mj ne me kou a* liWti keis a m« ka !a 31 0 lulai, M. fs6s, un oe tpe nutl" ua !ike kou 9t>»P"Qt u?e is, ka loa a me kX f f •»•>« .«»»«>r.n '«> 1 jf>4HF6tspi liiula, ka maito:,noa a mo ke kiekiiA- n»i ka -i t L'? i«a» j 9. f ** 9gm< mea, he inau mokupuni om iw«en* 0 kjut na AeeUnikn, he walii hoomaha ng oa e ho!o &na ika Henu ka ?ft»au? A pela h.-i 0 he ij»b "^kuuM, iwaena o ka moana Paki^ika^e
r*w«nL e h«i BiinTTte Ifomoh«na a i|* a ma o Berit-tnia nui !a hoi i u ai oia i ka tfc«^a mis®lta naauao, a | 1&e i na aopuni ka !H ! lī?ā*ila, ua kapa mai īafcou ia iS o'k'6 aupfr- ' ~ au.inei oe e Hawhli ma "kef&"ll®pe | wri mi ou nei e hopuok aku ai i ka toko- J i na mokupuni ti pau i!oko oleeiu mo-~" - e noho ana lakou'i ka mana o ko " H(if t&au, 1 alaila e ko lakou kuhi- ' hewa , rii* , MiMlele aku i ka*\iaaupo 1 a Tiisii ae J I»kvswi ke uWakea'aW, 'atßila, e kapn m'ni liu'1 *$ifist"fiilc<Jtf 'ia'lfe aOsifnf*i^oorttßefnāela. ■ "<jHrf'ka Bffefo fioo'hrfTik'« o " Itfākbū kanak% 6ta Wo Sēfiīania. ' 1 '' flfawaii; matftth« i r ttū i I '%el£um6fcitna£al;M o ka poe * i make, a me ka hanohaho'o ka riei W Aoiia, rikti Ita loHmālkāi, ua'pai mai ia ' ifntf rfa kwjyilU'h'&lM 6 tf£vffirU; ! ua p'na'Win 'k'a 5 I<e'kaae a me ha*k£ilii ku--3 Bfte hannu, ! nVnk k6 r?f"tnfe<)ā' t HbotiBnhiJ T ih'o keik J i ' S ani> iflW 'O I Miiiful n o flflihia, o Kniloi ' TJi>laUa,' ua not»o «3tertltr iho kakod ī kc\au o t<a fafiswla, no ' fre'RBfgsa ena; mā ka ni'ea htkf'i'ke icuaf filo &kQ*# m6 r kē kUal lif«i T rin'af. T {diViila6ia t ka | 1 koiikoa, 6 Aipū 1 e,'if£"*laīani ?lfce j kaiiōu a'Ss'la s wtf%a > f!rW9a WoKahl. 1 " * v<4 j J *Na r w?lit V fiook'analua mai j hfe titalCaf o $a- i Wnii, no na hua ai. mM°t| loaa 'mau kujeana fie fitkl Bot ia 'kakou'He law'e aia'i 1«a hanoha-! no oia mea. ae 'ho ♦ki?*fib !! tft mfis, Ili'lh\vā Ijtte'llaiou* i I<jipojj muikai; e pau auaneH na 'hana a pBfPTTa hmjtftfii,-e%w'6 an'k'i kl'liaholiano ap&u'^'ka* 1 me ka mea t,*rf * * O WatJsijni,lsJS Jrf h(f> rt>ei hooka^*^ i!»Wfe i hul'tihti holii. 'ō rfa Ha'k'u a #<FfA'o'lt'aTehVrte&īi' : i aia maluna 'ola*hu iH{lfl{iilbfa^f'k| lietfi ma- 1 laila hoi ke antf 4+ &fei 'lbi ,r ana? '«sf<fi!i&'loJ<a haiia a A fj£u'i li'li ?lfe'fPtiooJiafn* '' la 'kllk6Q 'e hĀho ,,% Hdf f ifolto moana loa, iih k^iiMWi?tio īt|kou mau pff»Āao. Ua hitfi mtfl 1 nei, rfHte Ynhlamaih Wf* r^ ! &Soliufci!hlau,' me h ka' i ftiea k Ikfe *8iJ l hoo-' l»i m ua*ia ,^aH<?W.iW*& V U rt&i i'fiiDfiti ia a niēle 15'ptfta Wo'Hia'pnno.' ~Hflflti Eii» tt hftiatr; ' e? £a pdno ahet *kii ' ii* c/^i!h t 'o i hana hwokahi p!it»a f - Ēin, b 'ka'poho f 'l?lenu, ! nli-wai !a i a!a%fii'a"ki/tifkuhl VlteA'' niu i* kakou e n'nnk }ib7fo%'ōW m»i nloi' 1 af'W oMo. P^ēī.'M# t%h£? TnfT!ft mai oukou,*' fosf£f eatf. J f ,4 iia {s faT hn<ile li k'a 1 'Ftae'fla v&iiiAlāi fo,' la 3l> o M. 9 O'ia*T<a"iwo£afu a •* kOmamhkiilāH» €»Vou mVu J 'malea!iik'ī' i haaf£f& n^e'Aia'," ' efim a' i tidiife l^i'iaI 'flae ; ! fiPa i w«M'ilalo, o ke Alii M^'lt^ris'ehaineha^lff, ua haatele ol» 1 kotfd~e <! iloko rf ft Wdupuni, "Rma o tia'i, 1 mea*'e oluo)u" or, 'manah'ua lflo maol^u«^a-' ?ele ae oia i ka aina maluna o kakou mā ' oii Ofelo K'&'uōhii.'e pule'na mea a pau i Ve A"feuaf 1 i'oaa mai kona lokomalk'ai. e lia'na' t ka "Ppmaikai ka poe ak'ahiīi, no ka men, e lilo ng laliou ka honiia. "A e filo keia la i la e hoomanao ai na a pau e noho ana iloko o aupuni,, aia la- ] kou inalalo o ka tlae HaWaii, e like pili ana o ke Kīumukanawal' a a ka Ahao!'/io e kau nei i Keia \ya, J ai lia'wa mahope oku paha. Nolaila, kVh'oolifiiei au i kuu olelu ana maaeei, me ka ia o\tItoU '' X) wau Kl' Aia hoi, mahope Iho o kej^ ,ua Inwe ia ka o. koa, j ka ike anu e ke kahua 00-ihq. kp ,i ke lalau aaa kela mea i ka ihe a hou i ke koa a la K , pL| Xe}i hi o na komite, o J. a, ? - Q^^r | «»'¥ , ana 1 ka ,i>oe >& I " ? uua ' i K i 'H -«$ $■< ka m* , > "• ',h "MJ* C mea la H , wwwLw* ia - 1 ,jsai t VP t e ~ a ~- f ' 1 1 >» i ° k #ASV , A* « ia hoi %k-{ lo mai la ka heihei w«apß, n mai h«>i ka hfiThei w sa. lfta ka heilie* ana o na waa. mai ka a ] hoomanōo' «e Ja makou i na mnnuna hoe a] Kawoh» lftir*meakua ka l.iua e hwaia] Jka*en«7l nTwa aku ! " ' J 1 ; ka p»u ana o na lealea o ka la, ua hi}i] j»ku la ka lehulehu, me %&*pilia oloko i kal Hwalua a ka haunli; a e h«opjha ana hgi heWliu a iim na pipa «lamii. U&ha^a^MU »a*&aft»oo i na uoe Vjuifi Rli poe . , «*.< M-mi: . • - |HiP«Lv« tv,r ■V?*.* koTa«oo hina H||u. He op! | *» la> ka kafcoJ'^a'oia. j Wa" Oaola, a kekahi ahaaina ( mm*V«hi o W. St<*ph Pahu- ! .* Ka'pohaku ks ! ~ o i loa« inai ia I ' mifcu< " '' j" *fVi,.< hxoi% K - r ' j !H I .likai, A bo : lewa ho^ania?^^
wehl oka cn*t%lns Ifo-a la ma' īa na ipukukui"6 ka.'runii hula. ma ka haleooo i poloai ia e lulumi wili nna me ke hpa, hof ka i lomo aku il ma rumi, ua mahalo tī6iTae no ma^oa^i akamai a na kliikamahine oplo wale, ua pau-, W«pffts-lrlsrffianē, R"a rwajpuTiT k"a ua noe, ka hlhi i li'eTuiem| ka V Itā" na he momj nfa7°^pu-a pu-a_ mai o ula ona pua lehūa; \\ &e 1 "lehua 9 i^u^ahl'alil!^^/"" rt 0 a pia'i'la ka ana, ma ka fiūfa^^^. > Ma ia fuat|a ua lawe ia aleu ko mau Ruy w ki e īca f olioli no ka ike afffcPistti i naiilona ita)iaH T p ?fcs#! mn&p.l». . ™ k. t.n, % . na maaa nanonano a pau o TBe*Kaona nei. aj. «w. ue aku fa ītelaTßeia, e ni a mu wtolj, a lia hoj^"ek'a¥ii 1 lela' nt|ea \ela mea m& kahadōl^ui? ' "«"•* ■ <t 'i,> >s,x. <,t\ >x na j . 4«