Ke Au Okoa, Volume I, Number 18, 21 August 1865 — No ka Oihana Koa. [ARTICLE]
No ka Oihana Koa.
U« pmepinfe ko'u oi ana aku ia oe, i ka leo 0 ka leholeho, e noonoo no ne mea e piīi ana > ka oihaoa kaua, a oiai ua hiki mai ia'u ka maoaolana ao!e e man;io nui ia ana na mea Jioowel<veli o ka nopep'i, no ka mea/ e flfee me tbna mama, peta no 'a e putialahio ae aia lilo i opala. Aka, tne ko'u wiwo ole, ke ttonot hou aku nei no an e hoolohe ia au ma na koWA o kou maa aoao, no na v"ahi. huaolelo pokole/no na mea e piH ana iā oihan£f. Ua puka ae ma keu meu kowa i ke!a pu!e i hal« ae uei. ka palapala a ka Moi Kui o 0(a, (Loko Paakai,) oia hoi oßeremina lana, i ko kajtoa Moj Kamehameha V. Ua maopopo mailoko oia palapala, he maker|*ke ia Moi Kui « Hjfkulu i panalaau nona maanei. . He ' mealiou kei»; ke.ike akeanei kakou i . ka maooo oia Alii. Be makemake e lukulu ? pd*aloav maloko o ke Aupuni o Hawaii nei. He mau huaolelo kaumeha keia, aole gaha i ; ik£ j(k ka bope o keia mea, aka, he mea hewa : ole ia kakoa ke kunana ae o i kau e ka !a. U* aiaopopo no hoi, ua pane aku ko kakou Moi im( o knna Kakauolelo ponoi )a. Ua hoole akn oia i Tia makenuke o ka Moi Kui o Ut§k Ua pa« mai no n»e na kanaka oua o īana', a aia no lakou ma Laie kahi 1 noho āi; tlla Re manao ino ko ua o Berehiki wale no iaia ke kauoha iho i oei] ! o kahi a oukou i kuai ai, Um<m Uo i«r, ā ina oukou e kii ia mai, e "no oukou ia lakou, a e paa no i k| ookou waiwai pi'>not." Maan«i e hooinaka ai " ke ino a Mahune." - 'v" La! fc ® no r
iho ka aina, n>a!alo o ke Sila J?ui a me oa ruia qo ka hoolilo aoa akp hpolilo mai malalo o ke ano mau a me oa "hoopaa aoa a ko kaknu mau kana.wat 4 heaba ke kuinu keakea e biki poao āi ta kakoti ke hjs&guii aku : ko lakou E hoole\anA no kakuu, h^al)j.Ja hoole ana a kaK&a, ioa ua liaawi aku ttakou i na pono a pau o ka nohi «n»!ti «na maloko oko kakou ? Ve loaa la lakou na Palapala Sila, 'mai ka man« as' o ke kuai lilo, a ina- kakou e i kc iakou kuleana ma ke ano kuai.. ua like ia «n< ko knkou uha-i iho i ko kakou mau kanawa . iho ma na poro kuai hoolilo loa. īna ua hoole aku kakou i kapae .juia.mai, aia hoi. h< mau kumajßui ka lakou e hana mai ai, no kt mea, he kufeana aina ko lakou i hoolilo poiu ia no lakou. li' a ua holo auu lakou, a he. wau Jianeri < komo iloko o na mile o ko kakou palena ka i anapunl Aupuni, heaha la ke aho o ko kakoi hōole ana aku ia ia, ina aole o kakou mau aueaoku kaua e pale aku ai i kona koinohewa ana ? Ekolu puka i hoohamama ia ia ka< kou no ke pale ana aku ika palena kai o kc kakou Aupuni, Oka holo i kokua ia Amerika, ina i ole ia Eoelani, a ia Farani paha, 0 oa ku ioa i ke aloha kuloko ia kakou. Aka, d. *:eia mali kokua a pau, e pakeleane anei kakou ika poino ole ? Aolē loa. Aplf ioa e ku wale aku ana ko kakou Aupum me ka nanamaka aku i na kokua wale mai a keia mau Aupuni i manawalea wale mail kona mau kpa, e make nō ko kakou pomaikai. A kokua ana no ia, ahe ttea hiki ole ia ia ke nohe maiie. A i koq& wa ehaj>ai ai i na hana no ke ko'kua ana aku, ua nui ka hemahema. . Hemaheoaa ike kanaka. Hemahema i na lako e pono ai. Hemhhema ika ike, a hemahema ka ikaika. O na moku e paa aku ana i na manuwa o ike Aupupi e kokua ana ia kakou, e $>aa no ia ; akā, o na moku e puka mai,. a f> hiki no jke hoopae i hookahi hanerikanakurna keia Jfae Aina, ua lilo ia i mea e poino ai kakou. Ua hewa lakou no ko iakou komo hewa i iloko o na palena kai o keia Aupuni, aka, ina e keehi ko'lakou mau wawae maluna o ke one maloo o Laie, aole he mea hiki ke hoopa aku īa lakou, rio ka mea, po iakou popoi no ia aina. Ao ke kii ana aku i keia poe iloko oko iakou pakna aina, he mea nui, a hē hana pilikla. £ hiki aku ana no keia hana ke ku io iloko 0 Beremina lana ka manao e haaa p"*ela A e ifke me ke Aupuno Amerika J ujtu ai ke ola o na koa i pau ijia make, a o ka pau dula kai poho ; a pela no kakou e ike pono iho ai, fee hooloihi iho kakou i ka hoomakaukau ole no keia ao naulu e kau oei maluna o kajiou. Ina e hiki io inai ka wa no ke kokua aua aku o kokou i na mana e, e kokuamai ana ia a kakou mau ana nui no na aina Ahup&aa, Iti aina, o ia wahi aku ia wahi ma ke aao koa. I hiki.ai ke alakai aku ina lii koa ke alakai malaila, a ma ia hana e holo »! na*b«na a pau e kupono ai uo ka koa Tie hiki io ihnii ka manawa. AoJe he pnno o ka hele waie aku ao me ka ho-a-a a ka inea j ikeol®i na alu kahawai, na alaoui, na ala haiki, na puali a me kahi wai, kahi kuponono lea ana, laipa kokua no kainfiau hana, ao keia mau hapa a pau, he kupono wale no, no ka hoomakaukau e ia i keia wa, a • aho e hoolilo ia ka Inhi o na koa malaila, a ē hele na alii kog e ana i ka aina ma ia wahi, a ma na wahi e kokoke ana i Laie, e nana i ka hohonu o ke kai, na pukoa, na awa kupono no ka hoopae ana, kaīii knpono no na papu one, a pela aku ; e naoa i ikemaka, i hiki ai ia iakou ke lilo i alakai no ka poe e makemake ana e kokua maiia kakou, a i ole ia, no ko la4rou pomaikai no hoi" " k * ' E aho ka luhi ana o na koa ma keia mau mea, iw <rie lo.a ka Mooluhi ia o k'eia poe ma ka u-n-maile, a o na lima ke poholehoffe, aole he pomalkai i ke Aupuni, na hana a pau e k.upono oje ana i ke koa^ E pono e hoo'p'au ia ka hili ia ana olsa k»a 1 kaula, no ka mea, he mea 3ao loa kela, he mea ku ole ke hana ia i ke kanaka t a ua kupono nae ia no na holoMona. e pono e hoopau loa ia kela haōa hookaumaha, waie, a hoi hou mai no euanei ka iuo i hana ia aku ai ia hai He inea poino.no ke koa, i ka hoolilo aaa ia ia i ilio a lio paha, a he mea no hoi ia e " Koa ole ai ke l£oa," i ka la o ka pilikia. S. KiHAPm-ANi. Hunaiakamalauia, Augate 10, 1365.