Ke Au Okoa, Volume I, Number 20, 4 September 1865 — Untitled [ARTICLE]
**Ua hai pinspin6 aku 110 makou ma ko. ■ makou mau oaanao pepa o na. la pokole wale i kunewa hope ae nei, i ka mea nui a kela kanaka Hāwaii keia kanaka Hawaii, e aaaa aku ai imua. no ka Lolomua ansi o kona Anpuni; kela rfle keia kana\a Hai aloha .i(jj .kqqa & me kona aina hōokupa ponoi, a ua olelo no hoi makou.'ō ana '"koha, aina ponoi a ke Akua i ai ia kakou.iloko o kona lokomaikai nui, oia wale no ke ala oiaio o ko kakou holoolua ana, a aole ke kakali ana aku no ka hiki mai o na baole e hele mai anaia nei, noko lakou a me ko lakou hoowaiwai ia. I k<J makou manao aiia he uuku loa kahi pomaikai, a he nui paha ke ino i loaa mai ia kakou ma ke ano lah'ui, ma ka hiki ana mai o keia ī»au moku i kela a i keia makahiki. TTa hoolanalana pinepine ia ko kakou mau opuu opiopio e hele aujvana ma o ā maanei ildko oko lakou hulihia ma keia ola ana, a ōia no paha ke kumu o ko lakou make pinepine e hiolo nei i ke kae oka lnakupapau, ua alakai ia aku ko kakoil mau kanaka ui i hoōmaamaa ia i hana inōpoiio ole, a he nui no hoi olakouikepa aholoaku, a aole naei hoihou mai—pela no a hiki i keia wa, a ua pa-e wale mai no i 0 kakou nei ko lakou holo ana imua ma na aina e. Aia kekahi poe o lakou i Amerika, i ka wa o ke kaua huliamahi niai nei, aia kekahi poe o lakou ma Ponape, aiama Kapaiakiko, ma Valaparaiso, a i kela wahi keia wahi oka honua nei. Ua manao makou he mea ino loa keia no ka lahui, oiai o ko lakou nalowale ana, he lawe ana aku no hoi ia i ka mea hiki ole ke panina hou ia iho ; oka poe opiopio o lakorf ka poe kapono ke pini iho i keleowa e hakahaka nei ma kft make ana o ka poe kaliiko. Aka, he mea hiki ole ia makou ka manele hou ana mai e ike hou i ke ola J ariS o keia ao, i na tau§ani kaikamahine 1 make aku la iloko o ka hilahila, ka hewa a m'e ka manaonao, a he meā hiki ole no hoi ia kakou ka hoihoi ana mai i ko kakou mau kanaka opiopio, o lakou no hōi ke ola o ka lahui V auwana la ma na aina e, aka, ke manaoio nei no Re Au Okoa, aia no iloko o kakou nei ka mana e hooia ai i ke koena oka iahui, a me ke poho ana i keia mau puka o ka wai e komo mai nei, a e ,aneane nei Koi e hoopiholo i ka waa Hawaii o ko kakon nei Aupuni. A heaha la auanei ka mea kupono e hiki ai iakakou ke hoola ia kakou iho ma 'ke ano lahui ? Aole nae oka hoola \jrale ana ia kakou iho mai ka hulihia (i ana o ka--Itoti v!alo o ka ponalonalo loa, a ianu ia lioikakou malalo o na eka ko-u o ko ,kakon nei aina, ka aina i hoopiha kuineki ia e ko kakou mau Jtupuna ' o na au i hala, mai Hawaii a NiiHau. oke aha laauanei na kumu's hiki ai ia kakou ke hou ae ia kakou, ake hoopiha *hou hoi i ka aina? ī ko makou noonoo ana no keia ninau nui, ua ala mai iloko o makou, ekolu haina—o ka hoonioniplo, ka noho oh'ana like, a me ka miki.ala —ua ike no paha kakou i ke ano o ka huaōlelo hoonioniolo. no ka mea, aneane i na la pule a pau loa e lolie mau nei kakou i kona hai īa mai e na kanaka o ke Akua maloko p kona mau heiau a'me kona mau luakini, a o na mea a pau loe a lakou e hai mai ai, he mau mea oiaio heopomaikai, hiki ole pahake hoole Aka, na manao nui Ke Ad Okoa, oka qialama ana o kela a me keia i ko ka oiwi iho ohana, oia ka hana i oi kelakela ae mamua 0 na hana e ae a ka lahui e hana mua ai; ao ka mea, aia no ilokō ona, a iloko o na kaiāulu o ka ohana e ko mua ia ai ke keiki loa haawina nui o keia o!a inea ana, Aia no iloko o k , poli pumehana o ka ohan? e ao ia ai ke keiki ma ka aoao oiaio a rae na hana mikiala, a i kupono ai hoi kōna pii ana aku i ke ala anuunuu o keia ola ana, i hiki ai ia ia ke hakoko iwaena o na kanaka, a kau aku ia i kaupaku a me ka pane poo oka ha'noliano ame ka uiahaloia. A ina mji V kuulala ana i ka oukpu mau keiki, a hookuu wale ana e hele ina o a, maanei, e Hpomaamaa ai i kela a ine keia mau hana ino, a}aila, e lilo auanei lakou i poe hupo, molowa.-kupono oje no na hana maikai, a liio no hoi i mea e hoohaahaa ia ai kal&hm—a o ke aha akuia hana a keia mau keiki hupo e noonoo aku ai no ko lakou ana ma keia kae o ka tuja; aia hoi, ke hamama mai la na ipuka o m hale kepa kanaka, a o ka lilo aku la no ia i mau seH e hoomanawamli apa i ko anū a me kfc lohi 0 ke kai 1 Nolaila, ia oukou e na he opeope nūi kA, oukōu e a e ai. lioi, a nō |ca me ka hooikaika ana j ke ao' i'ka «jkōti mau keiki, ma ■ _ka toikia!!a ine ka noiau! aoīs e~ iloko o lakou i mau meH me ke ahomu a ms ke ao a% hoi e huli mai ka aoao pono, a%ila, na oukou nq e hoolei nei ī ua popo AJD»Jkaheka .o k* hai VV|r
hou e hiki mai ana, a in& nae e alakāi pololei oukau ia lakou, alaila, aole auafiei e nelena Alii o Hawaii nei i ka wa e hiki mai ana, i ka. maka-ainana ole 1
Iloko o ka pule i hala iho nei, ua kono ia mai makou« kekahi o na Luna Helu o HMMplulu 'tifei no ke komohia o ka inaMo iloko o kekahi poe e helu ia nei, aia a lehnlehu na keiki a kekahi, al&ila, e manao; lana paha kekahi e hoopau ia anā ha au. hau a pau a ke Aupuni a me ke kanawai i kono ai i kela a use keia e uku no kona maluhia ame ko konaohana; Ma keia mea, ua kuhihewa kekahi poe, a no ia kuhihewa i kono ia mai ai makou e kauleo aku i keia mea keia mea e noho nei malalo o ka hekuwawa oia manaolana; a e hoopau ae hoi i ka hoopunana ana ia man^olana. He oiaio, ina makahiki i hala nei, a i au wale hoi ka la, oia hoi ka M. H. 184G, ua auhauia na wahine, na keiki no kkou na he umikumamalima ma e na kaikanaahine, a aohe nae he ka. ; nawai i hoohoioia ia makahiki e hookuuia ka poe i lehulehu na keiki mai ko lakou I īnau auhau pili kino.mai. Aohe no hoi l he mau hoololi ona kanawai e pili ana īua ia ano. : } Ke kumu nui nae ona Luna Helu i ken [ no mai ai ia makou e kau leo aku i ka lej hulehuj 110 ka nui loa o ka poe kafiaka ui, | no lakou na kino ikaika i ka lawelāwe i kela «no hana keia ano hana; ua hele mai j imua o na Luna Helu me ke ake nui.e j hookuuia ko lakou mau auhau pili kino 9. : pau loa, no ka mea, he manuunuu wale ka j lakou mau keiki. Ua kuhihewa loa ker kay poe ma keia mea, oiai, he kanaka opiopio ikaika ua poe nei i hele mai ai e noi e hookuu ia lakou. Ina paha he hooh pili wale ka noho ana aku, a no ka lehulehu loa-e na keiki, ua konoia mai na keneta ana e hooikaika ai i kela la keia la e haawi no ko ka ohana mau wahi miki poi wale no, alaila, he mea kupono loa paha ke noi aiva aku ē liookuu ia a me ka hooia ana, oiai, ua pilihua loa io no kona ohana, aka, e pono no paha e waiho aku no i ka poe mana hiki ke hookuu.
Ua hai ia ma'kekahi o na kanawai o na makahiki i hala aku nei, ina e pilikia loa kekahi'no ka lehulehu o kana mau keiki, e hele ia'i ke Kuhina Aopalapala, a ehoi. ke aku i ke kumu o kana noi, alaila, e hookuu ia mai oia mai ka uku ana i na auhau, a paa no kekahi mau auhau" e ae 3 aole i hai mai e pau loa i ka hookuu ia'. Ma keia mea e pono oukou e noonoo mua mamua o ko oukou hele aku e h(r>pitikia wale aku i na Luna Helu, i ka pono a me ka ol«, a aōlē too hoi paha o makou kanalu'i o hookutl"mai no paha na Luna Helu, ke ike io lakou ua haiile Cfe malalo o na pulouloū o ka ilihuwe io. •; - -