Ke Au Okoa, Volume II, Number 30, 12 November 1866 — Hauwawa ma Hilo nei. [ARTICLE]

Hauwawa ma Hilo nei.

E Ke Ad Okoa e :—Jiloha oe: E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kou kino holookoa, i ike mai ai na mea a pau. Eia ka mea hou a'u i ike ai ma Hilo nei, iloko o ke kau jure ibo nei o keia Apana, mai ka wa i hoomaka ai ka hana, ua nui no na hihia i hana ia, a i ko'u nooooo ana a nr#ko lakou la aku, he nui na hihia ku i ka'hemo, a pela ma ka nana aka a me ka noonoo ana a na keiki hapa Pake o ka aina o ka ua Kanilehua. Ahe nui ke kaumaha oka lehulehu holookoa e makaikai aku ana, no ka hoopai ia ana o kekahi hihia ku ole i ka hewa maoli, ano keia mea, he nui ka pioloke a me ka hauwawa mnwaena o ka puulu kanaka nui e makaikai aku ana. Aka, ua haauwawa nui ia ma Hilo nei, iloko o keia mau la, no ka poe jure; no ko lakou naaupo, a pela i maopopo ai ia'u a me lakou la ae no hoi, a o ke kuma nui no ia a na kanaka e kamailio nei, mea ae no ua hoopai ia o mea, no ka naaupo o kekahi poe jure, aole hoi oia wale no, aka, he nui ke paewa no na olelo a ka poe jūre i hooholo ai, aka, ua hooholo na jure me ka manao hoopili meaai. Aole no hoi oia wale no, aka, o na Loio, o ka hele ana mai ianei e liki ai me na paa paina, na kaula gula e hoohinuhinu ana i ka omauma.

Paa na maka i ke dala o na kanaka naauao nei o kakou ma ke kanawai, i hiki mai ka hie i Ha-waii nei, aole mea a kokna iki, makapo na maka, i kaakaa no ka ilaila, ia nei hoi, makapo loa, pela i knhiknhi mai ai ka BaiJ>ala. Oka waiwai kipe ka mea e makapo ai ka poe ike, a e kekee ai na olelo a ka poe pono, a pela i makapo ai ka maka o keia Loio, a o kona ko kooloa, oia ka mea nana i hooikaika na hihia me kona akamai iki a me kona kokna ika lahni, kona wiwo ole a makau ole hoi; a pela i mahalo ai o Hilo nei ia ia, a e pono ia kakon e ike ia ka kou hookanaka, mai kipa hewa ke aloha i ka waiwai kipe e like me keia, a pela kakoo e ike iho ai na hoa o ka naauao, a he .mea hilahila loa ia ame ka pono ole. Kupanaha no hoi kanaka Hawaii, pan no hoi ka hana a ka Hawaii, hookahi no ka komo ana akn i ka ahaolelo, o ka hele mai no ka ia i Hawaii nei e hoikeike ai i na uwaki a me na kanla gula, a pela iho la ka pono o ka naauao o ka hana ana pela. Auhea oukon ena hoa, mai hoohalike ookon e like me keia ka hana aloha ole. Ua oki au maanei, ke hoi nei ko Hilo keiki, ke nihi ae la ka ua o Makaulele. S. M. Kulūwailiilil Hilo, Hawaii, Oka. 1, 1866.