Ke Au Okoa, Volume II, Number 48, 18 March 1867 — Untitled [ARTICLE]
Aohe wahi i ehn—a aohe i u— Aobe no hoi oia i uwe iki mai; Aka, o ka poe me ia malaila, Kai kiei iho i kona mau helehelena, . A ike iho la—o ka uhane, ua Haalele mai i ke kokooiua o ke kino.
Ua ku ia inai na manao walohia io makou nei, ma ka hai ana aku ma ka kakou pepa o keia kakahiaka, ua haalele mai, a ua kuhele aku la i ka hopena mau o ka houua, ka Mea Hanohano Geohge Morison* Robertsox, Kokua Mua o ka Aha Kiekie, he Hoa Hanohano o fea Papa Alua o Kamehameha 1., a Hoa o ka Ahakukamalu o ka Moi, i ka auina la o ka Poalua o keia pnle iho nei, ma ke kaiaulu o Waianae. 0 ka make, oia no ka hiki ana aku o kela mea keia mea o keia honua i ka pahu-ku o kona ola aua; a me ka pau ana o ka noonoo a me ka oni ana, a o ke kanaka i inake, aohe maua e ae tna ka honua nei e hiki ai ke hoihoi hou mai ika hanu o kona kino. Iko kakou nei manawa e ola ana, ke kilohi aku kakou maluna ona helehelena o ka poe i owili ia iloko o ke koloka uliuli, na hiohiona hakahaka o ko lakou mau maka; ka manele, he kupapau a me ka pau loa ana o ko kakou mau oni aua—o keia uiau mea, ke hoomanao ae kakou, he mau mea no ia e hookoo-u mai ai i ko kakou inau punwai, a e haikea anei ko kakou mau helehelena, ke makili mai ia mau hoomanao ana. Aka, ua waiho ia mai nae ka poe e ola ana, i poe kanikau a kumakena i ka poe i naue aku iua ala mau la. A owai la nei ka poe e ole e walohia, a ehaeha ko lakou umu manao, no ka mea i hoolewa ia aku la i ka aina uhane ? E like me ka olelo, " E ike ia no ka laau ma kona hua,' J i ka maikai a me ke ino <> ua laau la —a pela no hoi keia kanaka, i hooikaika i ka pono kaulike o kela mea keia mea. He kanaka i hoapono ma ka hapanui o kaua man hana i lawelawe ai;aole oia i ike i ke kanaka ilihune, apaku mai oia i kona niau maka ma ka nana aku ia ia—he loio oia ī iini i na mea e pono ai o kona aoao—a he lunakanawai hoi i noho ma ianoho no na niakahiki he nui wale; a aole no hoi makou i lolie a i ike, ua kaupaona like ole oia ma na mea ana i hooholo ai. Ua hiki mai o Robikana ia nei i ka hapa hope o ka M. H. 1844; a i ka makahiki 1845, ua noho kakauolelo oia ma ke Keena o na aina e, ame ke Keena Waiwai. I ka M. H. 1850, na hoonoho ia oia ma Hawaii i Lunakanawai Kaapuni, a mailaila mai oia i kohoia ai i Lunamakaainana no ka Ahaolelo mua o Hawaii nei. Ikala 27 o lune, 1853, na koho īa oia i Hope Paresidena o ka Papa Komisiua. Palena Aina... I .ka.la .4 .o. lune. .o a oia no paha kahi o na loio makam.ua o kakou nei. Ikala 1S o Sepatemaba, M. H. 1854, hookohuia oia i Luuakanawai Hoomalu no Honolula nei; a i ka Ia 11 o lanuari, M. H. lSoō, ua hookohuia oia kekahi o ua Lunakanawai Kiekie. Ikala 22 o Mei, M. H. 1857, ua hoolilo ia oia i Hoa no ka Ahakukamalu o ka Moī; i ka la 10 o Dekemaba, M. H. 1863, ua lilo oia i Kuhīna Kalaiaina; aua hoihoi hou ia mai oia ma ka noho'ua Lnnakanawai o ka Aha Kiekie, i ka la 16 o JFeberuari, M. H. 1864. Ikala 21 o lanuari, M. H. 1565, ua lilo oia i Hoa no ka Papa Hoopae Lima Hana.
Ua haoau ia oia i ka la 26 o Feberuari, M. H. 1821; a make iho uei i ke kanahakumamaouo o kona mau makahiki. 0 ka hapalua o koua ela ana, ua hoolilo ia ma ka hooikaika aua ma ko kakou nei pae moku. A ke ike ae la no kakou ma kana mau hana pono, a pololei ana, ke kumu i pii mai ai oia mai ke kulana haaliaa mai, a hiki i ke knlaua kiekie ana i amo uhonui iho nei i ka aweawe kaumaha ma kona hokua, a hiki wale i ka manawa i oki ia ae la ka mu-o o kona ola ana—l holo aku oia i na kaiau'u o Waianae, ma kahi o S. W. Mahelona, e hoolana no kona wahi onawaliwali, aka, halawai e mai la oia me ka mea lohe ole mai i ke kaua aku. Ua kau iho ka paumako, ka luuluu, a me ke kumakena maluna o kana wahine, ua keiki hoi, na hoanoho o ka maluhia o ka home—aohe e lohe hou ana lakou i kona leo, a halawai mai me ka oluolu o kona mau helehelena. Aka, maluua wale iho no anei o lakou ia mau kaumaha a me ia mau luuluu 1 Aole ! E ka Papa Loio Hawaii, ua hala ko oukou hoa'loha kuoo, a oiaio hoi, a me he mea la hoi lie makua alakai kupono ia oukou ma ka oukou mau hana ana. Ua pau ka oili ana aku o ka oukou niau palapala hoopii imua ona; aa oki ka papa olelo ana me ia, u ua oeha hoi kona leo wehewehe mai ia onkou, keike mui kela, ua hemahema kekahi mau mea ma ka oukou mau hana ana; a e like me ka makou hopuka ana ae la, ua hune a ua nele oakou i ka hoa'loha oiaio maoli! Ua hala akn nae kela i ka aina polikua u Kane, aka, e hoomanao ae une kakou, oia ala aku no ka kakou e kuoili helo aku ai ke hiki mai i ko kakou kau. I ka auiiia la o ka Poaouo iho nei, ua lawe ia aku la kona kino i ka hale malu o ka po, ma Maemae, ma kela aoao ae o ka pa kupapan kahiko, mai ku hale pule aku o St. Andrew, Ua molulolulo, a ua nui no hoi ka huakai i ukali aku ia ia.