Ke Au Okoa, Volume III, Number 6, 30 May 1867 — No ka La Sabati. [ARTICLE]

No ka La Sabati.

E Ke Ad Okoa e ; Alohe oe : E baliu mai kakou e kua mau hoa kauoa o nei mea he nupepa, a e nana ae i nei mea la he la Sabati, i ike i ka waiwai a me ka ola oia la. O ka la Sabati, he la hoano ia, he la hoi e hoomaha ai, a e kuu ana ka luhi o na kanaka a pau ma ia la, e pau ana na hana pili kino ma ia la, e pau ana ka noonooana no na mea e pili ana ika waiwai ma ia la. Ao na mea kupono ke noonoo ia ma ia la, o ka hele i ka hale o ke Akua e hoolohe i ka olelo hemoleie 0 ke ola, a e haawi aku i kau mau ho'omaikai 1 ka noho alii o ke Akua, no kona haawi ana mai ia kakou i kekahi !a hookahi iloko o ka hebedoma ila no kakou 'e hoomaha ai. Nolaila, ua kauia he kanawai ma keia Aupuni, he la kapu ka la Sabati, ua hookapuia na hana maoli, na hana lealea, ka hula, ke olioli, ka holo lio lealea, ame na hana e ae a pau e pili ana i ka lealea, ua pono ole ia mau mea ke hanaia ma ia la. Ona mea a pau e noonoo nui ana no ka waīwai a me na loaa e ae ma ia la, rae ka manao e hana maoli ma ka īa Sabati, e nele ana lakou, alie mau hoike no e maopopo ai. 1. Elua mau moku kalepa e ko ana ma ke awa Kalao, ma Beru, i Amenka Hema, aa piha pono laua a elua i ka palaoa, a ua lohe na Kapena o ua mau moku nei, he makepono kumukuai o ka palaoa ma Nu loka, he $25 no ka pahu palaoa hookahi, a o ka la hoi a laua i )obe mai ai, he la Sabati, he maikai no ka makani ma ia la, a ua holo nae kekahi o ua mau moku nei ma ia la, me ka manao ole he la Sabati ia, a o kekahi moku hoi, noho no oia a hala ka la Sabati, a ma ka la noa ae, ua holo aku oia i Nu loka, a ua ku e aku oia a-ua pau e kana mau barela palaoa i ke kuai makepono ia. Ao ka moku hoi i holo mai ai i ka la Sdbati, ua loaa oia i ka ino nui ma ka moana, a hala he mau la o kona holo ana iKmoana, a i kekahi mau la hou mai, ku aku la oia ma Nu loka, aike aku la kona Kapena i ka moka ana i haalele aku ai ma Kalao, a ua haule ino hoi ke kumuai o na pahu palaoa a pau o kona moku. 2. Elua mau kanaka ma Europa. ua ike no laua ma na buke hoonaanao, o ka mea e manao ana e piliwaiwai ma ka la Sabati, he kue no i ko ke Akua kanawai, aka, o ua mau kanaka nei, ua manao laua e ko ana, a e nui ana ka waiwai loaa mai, nolaila, hele laua e pili waiwei, a ma ia hana ana, ua loaa ia laua na dala $5,000, nui ko laua olioli, a i ko laua hoi ana ma ka hale, a inu iho la laua i ka rama me ka olioli nui, a iloko oia ona ana, ua lalau kekahi o laua i ka pupanapana, a ki ika popoki, me ka manao he kaoaka e kii mai ana e aihne i ke dala, a ma i« ki ana, ua lele ke ahi a <z m."- ka paia o ka hale, a paa iho la ka hale i ke ehi, a pqp pu me ua mau kaneka nei i ke ahi, a o ke dala, ua lilo no i mea*ole, a o ka'hopena ino ia o ka hana kne ika la Sabati. E hoomanao ena hoa a pau i ke.a 3 He poo keiki i piha i ka lealea ma Norewai, a ua maa lakou ma ia haoa, a i kekahi la Sabati, ua maikai mai ka aioa, a ua akakuu mai ka pa aaa o ka makaai, a ua iliwai like ka waiho ana o ka moana, a ua lialana maikai ka mimilo ma Nolewai, nolaila, ua hauoli a olioli lakou, a holo aku la e makaikai i ka mimilo, no ka mea, ua hoolana i& ae na mea i ume ia e ūa mieniio la, a o ka wa kupono hoi ia i na mea a pau' e manao ana e hele e makaikai i ua mimilo nei, no ka mea, he maa hora wale no e lana malie ai, a ma ia hope iho, e hoomaka mai no ka mimilo ana me ka ik'alka nui, a ia wa i holo ai ua poe keiki nei, a oiai lakou e holo ana i kahi o ka mimilo, ua noi ko lakou olioli, no ka maikai o ka holo ana o kahi w'aa o lakou, me ka Inhi nui ole hoi i ka hoo ana, a ia lakou e holo ana me ka nanoa, aia hoi, ume aku la ka mimilo i kahi waa o lakou, a pau iho lakou i ka make, no kahana4«ue i ka la Sabati. 4. Ma Sopania, aia malaila kekahi hale ao kaka.pahi, a ua makaukauoahaumaaaua ia ao ana, a ua hooliloia kekahi mau haumana i mau alii manuwq. I kokahi la Sabati,

"Ua hoikei» akamai ona hnumana ma ke kaka pahi, a ia lakou i hoomaka ai e kaka pahi, ua kukulu hke ia eha mii'u keiki akamai ma ia ōihana, a i ka ma!:aulcan aha o ua poe haumana nei, ia wa kahea mai ake kumu, o ka manawa keia, ia wa no, ua iho like mai la kamaka o &a pahikaua a kela a 'me keia o ua poe haumana nei, he m'anawa ole, ua pau like na poo o lakou a eha i ka maku, a pau like iho la no hoi lakou i Ica make, aohe he mea hookahi olakoui ota mai. oka hua keia i loaa mai no ka hana kus ana i ka ia Sahati. E kuu mau hoa o ka la Sabati tna keia Aupuni, mai ka like a like o ka po, mamua ae o ka hoea ana mai o ke kakahiaka o ka la Sabati, a mai ka like a iike o ka po mahope iho 0 ka napoo aea o ka la, o ka la Sabati, a mawaena o keia mau manawa i haaiia ae la maluna, oia no ka wa kupono no ka maiama ana 1 ka la Sabati, mai manao oukou, mai ka puka ana mai o ka la a hiki i ka napoo ana o ka la, o ka la Sabati, a u'hi mai na eheu o ka po, manao ae ua noa. Eia wale no ka hana kupon« ma ia la, o ka hele i ka pule, a o ke kokua aku i ka hale pau ahi, a me ka meku ili, a me ke kanaka i loohia ia e ka pilikia n>a ia la, no ka mea, he mau haaa ka ia i ka aloha, a aohe no e nana kee mai ke ahonui o ka Mea Mana Loa i na haoa oia ano. S. VV. Nailiili.