Ke Au Okoa, Volume III, Number 35, 19 December 1867 — NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia. [ARTICLE]

NA ALII SEKOTIA. He Moolelo no Sekotia.

BFKE 111. Hoala ae la o Walaka ia BaIio!a, a aae kukuli; wehe ae la kooa mau lima i ka laui, a olelo mai la ra Brucs, " E kala mai ke Akua ia'u, no oa hewa a'a i hana aku ai ia oe, a me kou roau pomaikai; a me na irio a'u i hookau aku ai maluna o kuu aina;—a o kou noho alii e kala ae ta r.koo maff hewu-! E hoomaikai mai ka uhane o ka oaauao ia oe e kuu keiki !" Ua kau iho la kooa lima maluoa o ke poo o Bruce; a ua kukuli iho no hoi o Bruce imua ona." O na pomaikai a pau loa o Sekotia a'u i mauna ai; " wahi hou a Baliola," ke waiho aku nei au ia mau mea a pau me ke kalauna ia oe; a o ko'u uhane e ma3amaiama .fnsluflā oi), ma na wahi a pau loa au e heie ai; a e lilo no hoi ia i kukui malamalama e alakai ai ia oe ma na mea a paa loa-e loaa- mai ai ia oe ka pomaikai, a me kou lahuikanaka !" No kona ano paapaoaho. ua -haale hou la ia iloko o na lima o Walaka, —Ku 'ae la o Bruce mai kona kukuli ana, a niaini iho la i kan mau wahi lutla laau iloko o ka waha o ka Moi, a pohala hou mai la oia. Ia Walaka i hoomoe aku ai i kona poo ilūna, leha mai la kona maa maka ia Walaka, me ka olelo mai, " nani ko'u hupo nui i ko'u kiola aoa aku i ka pomaikai mai o'u aku.nei! Aka, ia mau la, ia'u i pale aku ai i kau mau hana koa ma ke kahaa o Oenuba, aole au i ike e hapai ae aaaka liuia mana loa i ke keiki o Elasalie, e hoolanakila i kona aiua ponoi !—Ua hoowahawahaaku au i kou hoopuka ana mai i kou mau manao aloha aina, a hele aku la ke ahonui o ka lani mai o'u aku nei !" Uhi mai la na hoomanao o kela ano keia ano ia Bruce. Hoomanao ae la ia ike aoo o kona makuakane i kona manawa i kioia aku ai i kona mau pomaikai ma ka lima o Edewada; ua hoomanao pu ae la no hoi oia i kona make aloha ana; a ia ia i nana mai ai i keia pio a ka Moi Edewada, aole e hiki ia ia ke paa mai i konartnau manao kaumaha; a ku ae la ja iluna, a naue aku loa, e hookahe ai m'e ka ike ole ia aku o ha waiinaka, hikiole ii i* ke upol- Maliope koke iho, ike aku la ia i ka maka o ka moi i hele w.ale_a iuhi, ua.upoL iho, la iloko a ka hiaoloe; a DO -ko W.aiaia.aka'-nui, -aole make oni ae, mamuli anei, he mea ia e hoopilikia ai i ka hiaaioe o ka n)pr, nolai)a, kona pili akn la no ia i ke ku o ka moe, a *liai aku la ka hiomoe ia ia. Mahope iho o ka meha iki ana no kekahi mau minute loihi wale, no ka mea, o'a pau aku la na kaawa mawaho'me kahi luahine i ka hiamoe, nana mai la o Broce i ka moe ana o kealii. He oiaio, ua paulehia loa' oia rka hiamoe, aka, me he mea la nae ua. hoopilikia ia mai o'ia e keliahi mali moeuhane iao. Aka, ia ia i holi ae ai a nana- aku la i ka I Walaka hiamoe ana maluna o kela aluna paakiki, i mai la o Bruce, " Naoi ,walēf no hoi ka malahia o ka moe ana a ka mea pono. 0 kela ka hiamoe aoa a ka lunaikehaia i hoopīlikia ia; a o keia hoika hiamoe a ka mea hewa ole. E hele mai oukou e ka[ poe imi hala, a e nana iho, ina he mea hiki i ka mea haoa haumia, ke hiamoe maikai loa elike me keia ! A! ua knkulu ae ka pono i kona noho aiil ma kela umauma; a he mea kopono i na moi ke hele mai e kukuli hōomaikai !" , MOKUNA • V. ,Na ke komo aaa mai a ka luahine, he hora mahopē iho o ka puka ana mai o ka la o kekahi kakahiaka ae i ; hoala ae i ka hiamoe ana a ke man la no ka hiamoe ana a Baliola. I. ka wehe ana mai ako Walaka mau maka, halawai mai Ia oia rae ko Bruce, a lnla lima pn mai'laMaua: Ko Walaka ala loa mai la no ia, a'hawanawana ak;u la i ka luahine, me ka olelo aku, e kiai oia a ala mai ka moi, np ka mea, e haele ,ana laua 1 ka holoholo. Ko Bruce a me Walaka holoholo aku la no ia ma ke kaewai o ka muliwai Seine; a malalo o ka lohaloha aua iho a kekahi lala laau nui, hoomaha iho la laua e hoolohe aku 0 Walaka i ka hahai mai a Bruce'i na mea 1 hana ia mahope ibo o ko Walaka haalele ana i ka pakaua o Burahama. Mahope koke iho no o ko Walaka uhai ana aku ia Glouceatcr, a o ke komo ana akn no hoi ia o ka lepa hope loa o ko laua maa aahu, ku ana o Sir Piere 6avestoa me ka ninau mai ia Bruce, " Auhea kela kanaka hookani pila I" Pano aku la o Broce, " Aolo au i ike." Olelo hou mai la no o Gaveston, "E aa ana anei oe e hoole mju, aole oia maanei he hapaha hora i hala ao nei ? Ua hai mai nei na, koa kiai ma kou ipnka, eia nō oia maloko nei onei—A he mea hiki anei i k» Haku Corika ke kulou iho o hoopuka mai i ka hoopunipuni i kumn e pakole ai kela kanaka hookani pila makilo."

Ia ia i hoopuka uiai ai ia mau huaolelo, ke haka pono mai (a na maka o Bruce ia ia, a olelo mai la, " E manao aaa paha oe, e pane aku au ia oe ea ? " E Gaveston, ua ike oe ia'u no na makahiki elima; a elua raau makahiki a kaua i noho ai i ke kaua ma Fianders; a ano, ke manao nei oe, he mea hiki ia'u ke hoopunipuni aku ! Alaila, e ike aaei oe e ka mea kupono ole i ka mp.halo ia'u i paulele ai maluna ou; a aole no kuu makemake i ka pakela e oi a me ke kiekie i aui iki ae ai au mai ka laina ae oka oiaio. Oke kanaka au i imi mai nei, malia paha eia uo oia iloko o keia rmni, a iloko hoi o keia pakaua, aka, aole e hiki ia'u ke hai aku i kekahi kanaka, a alii paha i kona wahi i nalowale aku ai ! " "Ua pono wahi a Gaveston, l 'a o keia paha na mea a'u e balihdli aku ai a hai ako i ka Moi Edevrada ? " " Ina e lawe maoli ana ana oe i keia mau olelo a'u ma ano -elele,"'wahi a Biroce, ''alaila, o fea poei maa, i ka hoopunipuni, o lakou waleno kapoe -hiki ke hoapono mai ia. O' olek» pane ia oe. rna he makemake ko ka Moi Edew3da e pane mai ia'u, alaila, ua makaukau no au i panee hai;a» ia ia." " O keia mau mea e pane mai nei,;" wahi a Gavestoo, "heoiea no ia ekonomai ai ia'u i ka hakaka; aka, aole nae o'u makemake, pela wau e hoohoka ta mai ai n»ai ko'ū hooko ana i ka'u oihana i hooana ia mai ai. E pono a'u e hiiii altti i ke kanaka maloko o koo mau rumi." " Ma ka wai olelo kauoha ?" wahi a Bruce. " Ma' ko'u mana," wahi a Gaveston, " no ka mea, oa kauoha ia mai au 6 ko-'u M'oi ponol e lawe aku i kela kanaka hookani pila imua o kona alo; aoia.ka'u e hooko aku «i."

Ia Gaveston i hoopuka mai ai i keia mau huaolelo, aia hoī, kahea ae la ia i kona mau koa e hele mai a ka ipuka i nalowale aku ai o Walaka. . Ko Bruce keakea ae la no ia ma ua puka, la, me ka oleio mai, " E pono e hoopoina au i ko'ii ano noho'na pio, mamua ae o kuu hookuu ana aku i kekahi alii a me kekahi kanaka e komo maloko o ko'u mau rumi cxlu. Ūa hai aku nei au ia oe i ka olelo pane e kupono ana ia Eobert Bruce; a ma kou ano lcnigkt, ke kanoha aku nei au ia oe; e puka koke aku oe mailoko akn o keia rumi." Kanalua iho la ko Gaveston manao, V»». mo— lio i|y .-»r-ir7l.T. i/l O/-.1 ī ko Bruce manao, namnnamu wale iho la no a puka aku la mailoko aku hoi o ka mmi o Bruce. 0 keia man olelo okalakala nae ana, ua lawe ia.aku la imua o ka moi; a he man minute i hala ae, hiki mai Ia ka ilamuku raai ka moi mai, me ka olelo mai, " E Robert Bruce, Haku o Cleveland, Carrick & me Ananadela, i hele mai nei au imua ou e hai akn ia oe, ua makemake ia oe ma ke alo o kou moi ponoi o Edewada !"

" Ke malama nei ka Haku o Cleveland ia kanoha," wahi a Bruce; a me ke ano makau ole, kona ku ae lā no ia a hele aku la me na kapuai makau ole mamna o ka ilamuku i kii inai ai iaia. I kona komo ana aku i ka rumi o ka moi, e ku ana o Sir Piers Gaveston ma ka aoao o kamoe nlii, me he mea la oia ka mea hoopii. E noho ana no ka moi i paepae ia mai e na uluna; a i ko ia nei hiki ana aku imua o ka moi, pane mai la ka moi ia ia : —"E Rōrt Rruce," wahi ana, a i ka haka pono ana mai a kona mau maka maluna o Brwce, a ike ~:ai la i kona aahu i ka lole kanikau, kukulu mai la na paka hou nui a ka hilahila maluna o kona lae; a pane hou mai la ia, " Aole ane' ou makau, o kela poo haakei ou, ke kukai, ina'e huna oe i kela kanaka mai ko'u hoopai ino aku ?" Ku iho la o Bruce, a hoomnnao ana i kn lehulehu wale o na ino i loaa mai la ia mai ka lima mai o Edewada; a pane moi la oia i ka ninau a ka moi me ke ano wiwo ole—" O ka hookolokolo ana a ka moi pono, aole e hi- j ki ia'u ke makau; a o ka olelo hoopei, a ke 'lii pono ole, oia kaVe hoowaha ai " " A o keia kau mea e pane ae ai i ka moi," wahi a Soullsa. " ; E hoopai-—E moke !—He kipi!" O keia mau.huaolelo k-ai wa ae ina o a maanei o ka ruini; aole nae i manao ka moi Edewada mahope o ka lakou mau olelo e hapahapai mai nei e make oia. Aka, kala wale mai la no ka moi ia maa huaolelo ana; me ka olelo mui e hoihoi ia no ia ia kona mau aina a pau loa, ina oia e hai aku i kahi ana i hona ai i ke kanaka hookani pili. " Aole au i huna ia ia," wahi a Broce, "a aole no hoi au i ike i kona wahi i keia wa; aka, ina nae, ua hai ia mai ia'u kona wahi i keia manawa, me ko'u ike pono i kona ino, he hewa ole, alaila, aohe mana ma ka honua nei e hiki ai ia ia ke lawe aku ia ia inui a'u aku I " " E ke keiki naau hoopaakiki," wahi a Bueana, " manao anoi oe, he mea hiki ia ia ke paulele inai ia oe e ke koiki naau haakei i 1 " Ka huli ae la no ia o Bruce, a olelo aku la ia ia ia, " E Bucnna, e pane aku no au ia oe ma kekahi mea okoa. E hoomanao oe i keia manawa, o na mea malu a kanaka Anaikai, he mea hai wale ia mai no ia i ka puuwai pono;

aka, o na manao o ka poe hewa, e huna mau iio lakou me lakou iho.'' "E Robert Bruce," wahi a ka Moi, "inamua ae o kuu hele aua mai i ka akau nei, o oe kekahi o ka'u mau knuwa hoolohe ioa; a o oe no hoi ka oluolu loa o na kanaka opiopio, aka, i keia wa, ke' pakike nei oe i kuu mau alii mamua ponoi o kuu maka; a heaha la kou ano i keia manawa ? " " No ka mea," wahi a Biruce, " a hiki i kuu manawa e halawai ai me kuu aikane pono, ua ao ia wau e ke kanaka au e makemake mai nei e kumakaia aku au." " Ina pela, ua mihi oe," wafii a ka Moi," "he hoa oia i huipu ma ke ktpi ana." Ke hoohiki nei au," wahi a Bruce, " aole wau i ao mua ia mai i na manao maikai o na ano a pau loa, a na ia kanaka wau i hahai mai. Ao ke kanaka keia e olelo ia nei, ua haumia oia i ke kipi a me ka moekolahe !" " 0 kan mea i h'oike mai nei," wahi a ka moi, " ka mea iai nana i hoike lea loia mai i kona hewa maoli. Ua hōike lea loa mai oe, aohe ia he kanaka hookani pila io maoli. No ke aha oia f komo malu inai ai iloko nei o kun halealii, rna aole ia i manao e hanaiuo pu mai i kuu iiioa maikai, a i ole ia i hele mai paha oia ma ke ano kipi ?" "0 ke kumu o kona hele ana mai ia nei," wahi a Bruee, "ma o'u nei wale no, a aole i fiele mai e

i_mi i kou poino !" ■ / /*~i > ii ino loa mai la ka inaina enaena o ka moi, a no ka okomokomo loa ia aku hoi kekahi e ka Hakn Sonlisa; nolaila, kena ae la oia e kii ia ka moiwahine; a i ka hiki ana mai, i aku la ka moi, " E Jane, e waiho mai i ka moiwahine; a na kona hewa e kokua mai iaia." "Na kona hewa ole," wahi aka lede'Gloucester. " E waiho mai hoi ha iaia pela," wahi a ka moi, " a e kolo auaaei oia i ka honua e ITke me ka'haahaa o kona inau manao; aka, o kona ku ana mai imua o'u, e ku mai no ia; a ila na manao ; diabolo iloko ona, e kokua iaia ma kona ku ana."

" E ahonui mai ia'u," wahi a ka moiwahine, "no ka mea hoi, ua hewa ole au mai ka mua a ka hope."

" E huoiaio mai oe i kou hewa ole," wahi a ke moi, ma ka like ana o kau mau hana me , ka keia mea hookani pila au i hilinai ai; a e I hai mai no hoi oe ma hea oe i pane Ma ka olelo Farani„ l>epania, aßeretania?" " Ma ka hewa ole o ka vingine hemolele," wahi aka moiwahine, " ke hoohiki nei au; aole na'u i ltono i kela kanaka i keia alo alii nei. A«le au i ike iki ia ia onamua, a hiki wale i ka manawa a'u i ike ai ia ia ma ka ahaaina a ka hihopa; a o kona inoa, aole no hoi au i ike iki." "0! ka lapuwale o na- lapawale a pau loa," wahi a ka moi, me ke aao huku, a nou aku la oia i kekahi uluna i kona poo. "A ua lilo anei oe i wahine hookamakama i kou manawa i ike aku ai ia ia? E hele aku oe mai kuu alo aku i keia manawa, a i ole ia e hoopahu liiliiaku no au ia oe. Ia wa, i haule maule iho ai ka Moiwahine a paa mai l'a i na lima o ka Haku Gl9ucpater, oiai, ua hoi mai la oia ia manawu, ma.i ka hoopakele ana ia Walaka. I ko Bruce ike unamaiiaia, manao iho laoia.ua pakele ii. laelae aku la kona hoa'loha; a no kona makau ole e hoike i ka hewa ole o ka Moiwahine, nolaila, olelo oia i ka Moi, penei : " I hookahi a'u wahi huaolelo e pane aku ai ia oe e ka Moi, no ka hewa ole o keia Moiwahine i imihala ia. E hoolohe mai ia'u, aole nae ma ke ano Moi a me ke ano enemi, aka, ma ke ano kanaka he kanaka, alaila, e ninau iho oe i kou puuwai iho, he mea hiki anei ia Walaka ke lilo i mea hoohaumia i kau wahine ? " Ika hoopuka ana a Bruce i lia inoa o alaka, aia hoi, ua mu iho la na waha o kela mea keia niea e noho ana iloko o ka rumi. Aohe mea i aa mai e pane i kekahi huaolelo; a o ka moi, ke noho mai la oia me ka helehelena, me he mea la hoi, he hana nui ke hana mai la iloko o kona puuwai. No na minute elima i noonoo ai o Edewada i ke ano o ka lono maikai o na nea a pau e pili ahii. no Walaka, a hoopnka mai la oia i kona mau mauao, " Kahāha ! owoi la anei ke kanaka koa e like me Walaka, ka hele mai e hoohenehene mai ia'u i ka waha o ko'u ana nei ? Owai ke kanaka i like pu me ia ka aa mai e hulawai maka me kona enemi mako'u aloalii uei, kahi hoi e hiki ai ia'u ke haawi i ko'u hoopai ino maluna ona ? E Bruce, ua kou ano maikai i hoopakele i ke auo noaikai o kuu moiwahine. Oiai, o ko'u enemi no o Walaka, aica. ua ike au i kona ano kupua 9 hiki ole ai i kekahi kanaka a me kekuhi wahino ke hoonaueue. A nolaila, ke hoopuka nei au i ko'u manao, ua hewa ole kuu moiwahine. A0 ka mea e olelo ana ua hana haumia kuu wahine, ke hoopuka nei au, 0 ke kanuka e olelo ana pela, e hoopai iu ai i ka hoopai ikaika loa. (Jlolc i pau.) Na ke kanaka e mahi i ka aina, a ua ke Akna hoi e hoonlu i na mea a pao, ma kona mana iho.

E Aūberh O oe K£T wai e Loo' nana ana Okoa, lun hoomoe n« hi mea ak au aole, ri Ina he < ekalesia, £, ako, aka, makou ? 3? hiki ia ma ma na kiij> manao, 16 E nana ik : 1. Mat i ike ke k; Me he me; i'iua, o ike ua makem makou,ak opio, mai la e uhi ai nana pono kauae un' Hawaii i Petero a r maluna o ekaleaia." mai ia ka\ 0 Petero I aha la ko : hookomo "• lunaolail sia ? Hea Alaila hiU la &. me ko kaia ike m> o n a • huaaelo Helene. pofcaku -paue - ona koaawi.: 0 Petero hoi, . haku uukn, rnca lewa, He keiki o Petero, he pohakn . o PetenMj Malaaa o ka pohaku makua nu ole ko lem kuleulo ana i kona ekalesia, aole malnoa oia hakina pohaku oia o Petero. Ina e aoaro lesa e hoolilo ia Petero i pohakn fqtnu .o ka ekalesia, e hiki no ia ia ke hai mffl>popo mai penei, "He Petero oe, a malanajp ia Petero e kuknlu ai an " &c. A ia Peter£ e kukala ai au " &c. Ina pela, ina ua akaka o Petero no ke kamn kahi e knku'lu ai ka ekalesia. Aka, aole pela, penei nae, '*.HePetero oe," oia hoi he hakina oe no ka Petera, " a maluna o ua Petera nei e kukula ai aa i ko'n ekalesia." Aole ka maluna o ka hakina, maluna no o ka pohaku paa kahi i uhaiia mai ai oka hakina. Aole malana o ka pohaku keiki oia o Petero, maluna iio o ka pohaku makua nana i hanau, oia o Petera. E ninau inai oe, owai la ua Petera nei ke ole o Petero, ke hai nei au mahope kaea kamailio ai no ia, ke makemake oe. . Ma ,keia e ike ai na keiki Hawaii, aole he wahi haa maloko o ia pauku e akaka |ai o Petero ke poo o ka ekalesia, a hiki paha ia lakoa ke noonoo, owai la, a heaha la ua Peteri nei, ka pohakn nui naue ole. E nana hou'iho kaua i ua kumu noonoo ou.

2. Ke I mai nei oe, " Aloha nui o Petero ia lesu,"iae, pela io. Pesa no hui o loane, o Maria Magedlene, o Lazaro me kona mau kaikuiihine a nae na mea e ne he nui wale. A iie mau poo anei lakon a pan no ko lakou aloha iiui ? Leholehu na poo ekalenia !

3. Uu kauoha o lesu ia Petcro e hanai i na hipa ana. Aia he hanai hipa, heaha ka ia ? He ppo anei no ka ekalcsia ? Ina pela nui loa poo. 0 Paulo he poo, o loane, Anedere4 roa. ho mau poo wale no lakou a pau; no l|a mea, ua kauoha ia lakou a pau e hele eao i na lahui, a o ka lakou ao ana, aole anei[ia he honai hipa uo lesu ? Mahea la kekahiiolelo a lesu e hai ana i na hanmanae ae hj" mau kahuhipa liilii lakou, a o Petero kweahu nui maluna iho. Aole i loaa iki i& mal|ou kekahi olelo me ia.;aia a. loaa alaila eae aku niakou. Aka, nja kau olelo wale ana peln, aole e hiki ia makou ke ae aku; e akahelei kaua e Auberete, e kukulu ai i ka kaua olela wole a kapa aku ia he olelo a ka Iluku, o <iwili pu ia auanei kaua me kekahi ona poe i olelo ia ma Hoik. 21:8. 0 kahaluii hipa vale no ka lesu i kuuoha ia Petero, a ua helo no ia a hanai hipa aku ma leriisalema, ma Sarnaria, ma lopa, ma Kaisareia ma ka lielle o Korenelio, a ma Koma paha a me n» wahi e ae. A pela no hoi o loane, Toma, Pilipo, Paulo, Barenaba, Si!a, a taus;mi aku, a auhea kekahi pauku, a huaolelo hookahi o ka Palapala Hemolele o hai ana o Petero ke poo maluna o lakou ? Aia a ike maka makon, alaila e ae aku. Ko monao nei paha oo o ka pakolu o ka lesu kauoha ann iaia e hanai i na hipa, oia kona hookiekie iaia maluna o na kahu e ae. Ua ike anei oe, aia a kauoha kekahi haku i kaoa kauwa ekolu kanoha ana, alaila, he oi aku ka maikai a me ka mana o ua kauwa la mamua o na kanw.i o ae ? Aole pela kuu ike, aka, aia he k&owa hoolohe a hoopoinn ole, ua lawa no i ko kauoha hookahi aua; i ko

ai o na kala, ia ma ua, aia no ia lakon - 4 oka lani. No ke aba la uoi ai aia a haawi o lesn i na ki ia Pei*. u luau Ca iuo"ka ia Petero I Kupanaha ka. lalau ! Aole paha e nele o lesu i ke ki ole ke haawi ia na Petero ua ki oke aupuni oka lani. E hiki no iaia ke haawi hon aku i kekahi a i kekahi, a ina tausani aku ke makemake ia, aole anei i like ko lesu liaawi ana i na ki, nie ke ahi o ke kukui nana i ho-a akn i ka uiki o kekahi kukui, a o kekahi a nui wale aku, aole nae 1 pio iki kona malamalama iho, ke a mau la no. No ke aha Ia kaua e kuhi ai aole e hiki ia lesu ke haawi i na ki i na mea elua aekolu, a nui aku ? 5. Ua hooholoia e na Epikopo 280 <3 ka ahaolelo Epeso, o Petero ke poo o ka sio, a na hooia mai pela na makua kauiana oka ekalesia. Oiaio no ua hooholo pela ? Eia nae koe ia oe e Āuberete, e hai mai oe i na kumu »> ia hooholo ana, i uana ako ai makou a ike i ka pololei, a pololei ole paha ka hooholo ana; i ke kupono paha, akupouo ole paha ina rula oka logika oiaio. No ka mea, he mau keiki nakin niakon e ike i ka oiaio o na inea a makou e ae aku ai, aole hoi e ao makapo aku i na mea i hooholoia c na makua. Aia a ike ika pololei, alaila ae aku. Makehewa ke pane mai oe, "0 na makua kahiko ka poe naauao loa, a pono ole ia kakou ua keiki ke hoole aku i ka lakou mea i hooholo ai." Pehea makou e ike ai ua oi ko lakou naauao mamua o ko olua a inePokue? Aole anei e hiki ia kakou na keiki ke ao, a ike i na mea a pau a na makua i ike ai ? Heaha ka mea e ole ai ? Kainoa o ka holo mua ka pono ma ka ike a me ka nuauao, mai ka hanauna a ka hanauna, aole hoi e emi hope a lilo na moopuna a kakou i poe hupo, poe knko; Aka eu, ina he oiaio ia, he oi ka ike o na makua kahiko, he mea anei ia e ae wale aku ai kakoo i ko la> kou manao me ka ninau ole aku i na kumu o ko lakou manao holo ? Aole paha, no ks mea, he nni wale na poe noian, & akamai i kaulana o na hauanna a pau, i hilihowa nae o ka manao a lilo lakou i alukai hewa no m inea naaupo. 0 Lutera ma, j(.alavina ma he poe naauao loa lakou, a e ae mai auei o( ia uiakou o pono ke hilinui wale aku i ko la kou naauao ? Aule paha. oua poe Epiko po naauao la lioi o ka ahaolelo Epeeo, nu !oa ko lakou hakaka, hoino, akiaki, a huhi kekahi i kekahi, a haunaele a mokuahana ki aha; a pehea makou e ike ai i ka maikai i me ka oiaio o ka lakou mea i hooholo ai ? I hai mai oe i na kumu o ko lakou noonoo i hooholo aua, i nana aku makou a maopopo Ina aolo kumu e ae, o na mea wnle no au kuhikuhi mai la malr>V < <> ka Baibala, alailo maopopo ka oi ole o ku lakon ike, he Hk wale no me ko kakou. E hiki no ia kakoi a pau ke nana i ua mau pauku Ia a hooholi iho e like me ko kakon ikemaka. Inu o liiki ole ia oe ko hoike mai i kumi

Auut UiC <Xo9. JL. jk...KLpa > A. D. 1848. Oka iooa no kekahi o Sir Wiliama Walakano Sakotia, aole do i maopoopo iki ka moolelo o kana maa hana. Aka, i keia makahiki holookoa, ua wehe holookoa ia ka moolelo o Sir Wiliama Walaka. Ina paha o kona ano maoli keia, aole he ano hoopili kaao iloko o ko Sir Wiliama Walaka mooleio, alaila, he nai ka waiwai i loaa ia kakou ma loko o keia moolelo. (Ja ao ia ke kulana alii, a me ke kulana makaainana. I. O ka haa"haa o ka naau, me ka haipule io i ke Akua ma kahi mehameha, me ba mobai io ana ina hewi o ke kanaka hnua o ke koahu o ke Akua. & Oke kupaa i na kaua hoowalewale o ke Diabolo e hoohihia ana i ka up&na paoeweiewele o ka hewa, aka, ua ōiaio ke kapaa ana ma ke kokua ana mai o ke Akuai ka navaliwali o ke kanaka. 3. Oke koa me ka wiwo ole o Sir Wiliama Walaka ma ke kana, a ma kana mau hana koa imaa o ke ao, ao ke kokaa una mai o ke Akua. 4. O kona hoohaahaa me ka pooī e!ii ole, a moi ole, a puni ole i ke kiekīe a me ka ban»hano, a kapaia mai he moi no ke aupuni. 5. O ko Helena Mar, he kaikamahlne haipule oiaio me ka ha'aliaa o ka naau, me ka haka pono aku i ka iani i ka waiwai mae ole e pau ole ai i ka mii a me ka popo. 6. Ua pili ka laua Ihoomana Akua i ke Katolika oiaio o Roma' t a i na Pa Moneta maloko o Sekotia a me Beritania a o Europa holookoa. O keia mau kumu okoa a me na kumu e ae. be mau kumu paipaī ta i na kaikamahine 0 ka lahui holookoa o Hawaii e noho maemae 1 e hooulu i kou lahui i hooneoneo ia, a e lilo o Sir Wiliama Walaka, ame Helena J3ar, i mau kuma hoohalike no kakou, a e hoohaahaa ia kakou imua o ke Akua. • S* m *