Ke Au Okoa, Volume IV, Number 14, 23 July 1868 — Untitled [ARTICLE]

Ua pau iho aei i ke koho pono ia na Luna Helu Auhau o ke Aupuui e ke Kuhina Waiwai, i kulike ai me ke Kanawai; a ma k:t la mna ae o Sepatemaba, e hoihoi mai ai lakou i ka 'lakou mau buke helu, no na helu ana ma kela a me keia apana. Ma fea apana mahuahua nae o na kanaka e like me Honolulu nei, ua pokole no ka manawa e hoonohonoho ai i na papa helu; a na hoomaka iho nei ka Luna Helu o keia Apana e haawi hele i na palapala pai hakahaka, me ka hai pu ana akn no hoi i na kanaka o kela a me keia mau wahi e halawai mai 'me ia, a e hoihoi mai i ko lakou mau palapala pai hakahaka i hoopiha kupono ia me ka pololei maoli i oleloia ma ke Kanawai. Ua ane aui iki ae nae na palapala pai hakahaka a ka Luna Helu e haawi hele aku ai i keia makahiki, oiai, i mea e komo pu mai ai na mea e knpono ai ka poe e koho balott. ana. He mea paakiki io no paha ka ike po'no ana i ka loaa makahiki o kela a me ke«a mea i kupouo ai no ke koho balota ana, a aia paha ma ka ninau aku i ke ano hana a me ke ano o ka noho ana e maopopo ai, na kupono kekahi mea no ke koho ana, a hookomo iho i kona inoa ma kahi hiki i ka poe ke koho. Nolaila, oka mea pono loa i ka Lnna Heln ka hoomoakaka lea ana aku i na ninai'. ika poe hookaa auhau. Aohe no paha kanak3 e hiki ke manaoia akn e hai poiolei loa mai ana, a he wahi keneta hookahi ka paewa iki ae. hoi, ua paulele a oa hilinai nniia kela a me keia mea hookaa anhan e hoike jjplolei mai me ke ano hooemiemi ole i ka hai āna mai i ka oiaio maoli, me ke koi ole ia aku e hoohiki mai oia, o ka oiaio maoli ia ana i hoike mai ai." TJa koi ia ma ke kanawai na Konohiki a me kekahi poe e malama ana i na aina, e hoolako mai i ka luna heln me ka papa helu o na holoholona a pau e holo ana maluna o ka aina, me ka hahai ana ina no lakou ia mau holoholona. He mea kupono i kela a me keia ka hoike koke ana mai i ko lakou mau waiwai, no ka mea, aole walt no hōi ia he mea e hoomama mai ai ika oihana oka luna helu, aka, he mea hooulohua ole no hoi ia i ka mea hookaa auhau ke kokoke akn i na la e pau ai ka helu ana. Ke hoopau ia keia mau hoopalaleha ana, alaila, he mea no ia e hoomama ai i na hana 6 ka luna helu. Ma ka Pauku 513 o ke Kanawai Kivila, ua hookuu ia ka poe malalo nei mai ko lakou mau auhau kuloko aku. Ke Alii ka Moi; na Luna Nni o na Aupuni e i hoike pono ia imua o ke Keena o na Aina e. 0 keia poe i hoakakaia maialo nei, ua hookuuia lakon mai ko lakon man auhau pili kino Na kahena o na aoao Kangtlāho e noho atia ma fca lakou hoomana; na kumuao ma na knla aūpuni a me na kula knloko i oi 'akn' mamaa o na mahina eono iloko o ka makahiki; o na hoa o ka oihana kinaiahi o Honolulu nēi a -me kekahi man wahi e ae i ae pono ia; a ūa hoohemo pn ia no lakou elna mau lio. Ika makahiki 1866 iho nei, ua hookuuia na auhau pili kino o.na koa puala i noho ma ka oihana no ka makahiki hookahl Ua hookuu pu ia no hoi na auhau maluna o na waiwai paa a me na waiwai lewa o ka Papa Hoonaauao no ka pomaikai o na kula; na kula i kukuluia a kuloko; na ahahni hoomana no na knlana luakini, na ilina a me na hale hoonaauao, a me na ahahui palapala me na hua manawalea. Na waiwai paa, oia no na aina a me na pahale, me na hale a me na mea e ae i kukuluia iho maluna olaila. Na waiwai lewa, oia no na holoholona a me na lako hale; na waiwai lole a me na waiwai kalepa; na dala e waiho ana, a ma loko o ka baneko, a i hoaie ia aku paha; na moraki a pau, na bik dala a me kekalii mau

ano i komo ole ma ka waiwai paa. 0 ka poe aole i oi akemamoa o ka haneri dala ke kamokaai helq o ko lakoa maa vfaiwai, aole no e kania ka auhau waiwai. 0 keia mau mea i lawe ia mai, mai loko mai o na kanawai,.a me iia olelo ao i na Lona Helu, ua komoo pu iloko olaila na mea e kupono ai i na Loua Helu a me ~ka poe hookaa auhau, ke hoomaopopo uo oa belu ana.