Ke Au Okoa, Volume IV, Number 37, 31 December 1868 — Kekahi Koa Lanakila o Mahomeka. [ARTICLE]
Kekahi Koa Lanakila o Mahomeka.
0 ke alii mua nana i hookiekie ae i na hao 0 Mahomeda ma ke kahoa kaua kaulana o. Benegala y oia e Bukitia Kuliia. Aohe ano hiehie o na nanaina p keia kanaka ; aoleoia 1 mahaloia, he pupuka.maoli no, a .mawaeua 0 kekahi o na mea i hoikeia mai nokoua kino iho, ua oleloia mai, ina oia e ku pololei, me ka hoopololei o kona maa lima ilalo, ua hiki iho la ka welau o.kona mau manamana lima malalo iho o kona mau knli. I kona w» 1 kanaka makua ai,. elua ona manawa i hele ai e nonoi e lilo i koa ku i ka wa malalo o nn 'lii koa o Mahomeda G-ore, ka Moi o.Lahore; aka, na hookaeia mai oia, no ka pupuka o kona mau helehelena, aohe o lakou makemake e lilo oia kekahi iloko o ko lakou mau puali koa. No ke ko ole ana o kona makemake iloko o na puali koa o ka Moi, nolaila, na kakaa inoa iho la oia malalo o ka papa inoa o d;» koa kaua lio me Ohula Bega, kekahi o na Kiaaina kahiko o ke aupuui. Ma keia na i ikeia'i kona eleu, kuoo a ka miki, r< no keia m£a mea, ua hoikeiaaku la oia imun o ka Moi, a ua loaa koke mai no hoi ka palapala hoomaikai ia ia a me ka hookiekieia ae o kona koiana. I ka wa i loaa mawai k;i mahaloia ona iloko o keia kulana hou, ns) hoakoakoa mai la oia i ka poe o kona lahui pooo.i iho, i loaa oleka hana, a oia ko. la-< konhaku. Ika wa i loaa mai ai ia ia ka naau o ka Moi a .poe na kanaka a paa, ua hookohaia »e lapiae Cutuba Adina, ke 'liio Delhij i Alh hikaua maluna o na koa e hoopio ai ia Bc-i hara. Ua lanakila nui. pia Beharu, a i ka pau ana o na makahikielua, hoi mai. la oia i ke 'lii la o Delhi, me na waiwai pio' he nui; oia mau waiwai a pau kana i h'oonmn aku ai ma ko ke 'lii mau kapuai,—ua hauoli nui ke 'lii i kana mau hana, a ua hookiekieia ae la oia i luna noi no kona poe alii a pan. 0 kekahi mea kupanaha i hanaia e na 'lii o Delhi, a lakou i manao ai e hoohei i ka punahele £ukitia a ka Moi—ho meano ia i maa ole i ka hanaia iloko o na moolelo o ka Hikina. "Aia ko, iloko o kekahi la nui, oia ka
wa e akoakoa like mai ai na 'lii a pau o Delhi, i ke aloalii o ka Moi ; na kekahi o na 'lii i hoopuka ae i ka manao, no ua Alihikaua lanakila nei o ka pnali kaua i Beharo, i mea e ikeia ai koua koa a me ka makau ole, ika i ana :—" Ua manao niakou, <j lanakila ana no ka Alihikaua lanakila o Behara maluua o ka Elepani hihiu, ina i hookahi wale no oua lima e hakaka ai me ka Elepani." Ua kukakuka maluia keia manao mawaeua 0 kekahi poe uuku, a hoopukaia aku i ka Moi. Aka, he hana maalea nae keia a na'lii, no ko lakou huwahuwa ia Bukitia—o keia mea nni i haiia aku ia Bukitia, he mea weliweli no ka poe makau wale, e hikiaike olelo ae, e aho ka make ana mamua o ka- a-a ana e hakaka pu me ka Elepani • aka, i ko Qakitia lohe ana, ua ae koke mai no oia me ke kanalua ole, i ka i ana, " E hoao no ika mea 1 haawiia mai." Ee kanaka ikaika kupanaha loa o Bakitia, ua oleloia, e hiki no ia ia me kona lima hookahi ke hoopaa i ka lio ahiu ma kona kapuai hope, a no ka loloa o kona mau lima, ua paa koke ka enemi ma kahi mamao kupono mai koua kino aku. Ua ike no hoi o Bukitia he hana keia na ka poe huwa, nolaila, hooikaika iho la i lanakila maluna o na maaao huwa o kona poe enemi ; —e like me Daniela mai loko mai o ka laa Liona a me Saderaka ma hoi, mai loko mai o ka umu ahi enaena—aka, o ka like ole mawaena o keia mau mea, ua hilinai aku o Daniela a me kona poe hoa, i ka mana o ka Hakua e puliki mai ana ia lakon, a o Bukitia hoi, i ka mana 0 koaa mau lima ponoi iho, a ke Akua i hai wele ai mālunna ona. I ka wa i hoomakaukauia ai, ua akoakoa ■ mai la na kanaka he nni, na'lii a. me na poe koikoi, e nana i ko Bukitia hakaka pu ana me ka Eiepani, me ka lima hookahi. 0 kekahi ona Elepani nui, ikaika, i malamaia e na'lii o ka Hikīna ; kai hookunia mai la i ke kahua akea ma ke alo o ka Halealii, i hoa hakaka no Bukitia. A o Bukitia hoi, aole oia i hoomakaukau moaiaiaiho ; aka, wehe ae la oia i kona aahu hoolnelue, a kaliki ae la hoi i ke apo ma kona puhaka, a hele akn la me ke koi kaua ma kona iima, me ka opea ae i kekahi lima ona ma ke kna. Kauoha ae la ke kahu o ka Elepani e hele mai e' uhau ia Bnkitia me kona nuku, a ia wa 1 holo mai ai ka Elepani e hahan ia Bukitia me kaikaika ; aka, ua alo_ae la o Bukita, .a ia wa no i ana ae ai o Bukitia i ke koi kaoa a hahau aku la me ka ikaika i kona nuku, a holo kikiaku.laka Elepani me ka uwe-nui i ka eha.. He nui na leo i wawalo mai la a puni ka Halealii, hoi o ka : Moi; wale kekahi. i;hooknpu mai i ka puu dala noi no Bukitia; aka, kauohaia ae la, o na'lii : a ,pau ; kekahi e haawi manawalea mai i ka puu. dala nui e , like me ia, a na waiho kokeia mai la imuao ko Bukitia alo, ia makana nui aiwajwa, ehiki ai ke oleloia, he onapa-tausani. Aka, uā hoowahawaha loa o Bukitia i ka» hoowaiwai ia mai ma keia ano, a haawi aku la oia i puu dala Kke me ka na'lii i haawi mai ai ia ia, a punaue like ae la ia i na pun dala la, mawaenao na kauwa a pau a ke aliī. He manawa pokole mahope iho o keia manawa, ua hookohuia ae laoiai Kiaaina no Behara, me ka hawi pu ia akn o na kanoha, e kaua aku i na aupuni a pon e pili mai ana me kona, oia hoi ka makahiki .699..