Ke Au Okoa, Volume IV, Number 51, 8 April 1869 — Untitled [ARTICLE]
No na dla opiopio.—Ca hoike mai kekahi kaoaka naauao i ke ano o ka ulu ana o no ula mai ka wa opiopio mai menei:—l ka manawa no o ka haeau aaa ae, haalele koke no i D9 ula makua, a pii ae Ja i ka ili o ke kai e lana ai, a ia mana'.va no hoi o kona haalele koke no ia i na kuaau, a hele aku i ka moana lipolipo, malaila koaa noho ana iloko o kona mau la opiopio me ke ano auwana wale no na la he kanakolu & kaoaha paha. īka pau ana o keia manawa, eba oha mau ili i haaie nhu, a i ka ha o koua ili nalowale kona inp ana mai a nolaila, aole e niki oou la ia ae au ma~na"wai-hononu"; poho iho ia iialo o ka moana maluna o na' akoakoa, malaila kona wahi i noho ai no ka manawa e hīki mai ana : a e like no hoi roe ka ulu ana ae o kona kino pela oia i hookokoke mai ai i na kuaau o kona hanau ana, me ka haalele pinepine i kela a oie keia wahi ana i hookamaaina iho ai. Ilokoo keia wa, he nui loa na enemi o ke kai nana e hoopoino ike ola ona ula opiopio. He mau tausani ia o kela ano keia ano, na pap&na, na hee, a me ua ia e ae e hoom&u ana i ko lakou huli no na ula liilii i mea ai na lakou. U.a nui no hoi ka haule piaepioe ana o na iwi iloko o keia manawa no ka hikiwawe loa o kena ulu ana ae. Penei ke ano oka haule ana ona iwi :—I ka makahiki mua, ewalu a he umi hemo ana o ka iwi ; i ka-lua o ka makuhiki, elima hemo ana a hiki i ka hiku ; i ke kolu o ka makahiki, ekolu a eha ; a i ka ha, elua a ekolu hemo aoa oka iwi. 'Aka hoi, mahope iho o ka hala ana o na makahiki elima hookahi wale no hemo ana i ka makahiki ; o kekahi kumu e hemo papalua ole ai na iwi, i hiki ai i na ula wahiae ke hoomoe i na hna no na mahina eono mohope o ke kiko ana, a ina paha e hemo pinepine ana e like me oa inakahiki mua, alaila, aole e malu ana na keiki hou a ka ula makuahine a pau na mahina eono. He hiki wawe loa ka ulu ana 0 ka ula mai ka makahiki oiua a hiki i ka lua, a mai ia manawa mai a hiki i ka lima he lohi iki, a mahope aku oia manawa, aole hiki wawe loa ka ulu ana. j Ua uuūli mai :—Ma ka nana ana ae i na kula e waiho mai ana ma ke kua n ma na wahi a pau e pili mai ana i ke kulanakauhale nei, ua o mai la na wai hooluu uliuli, oiai, ua kuwowo aku la na alana o ko ka lani iluna | iioko o ka lepo panoa, a no ia mea i hoihoi j mai ai ka honua i na hioliioua o na mea kupu maluna iho ona iloko oka alohi uliuli. He mea no hoi keia e 'noike mai ai i ko makou luko mau i ka ua iloko o na la o kela malama 1 hala ae nei. llaule ja a puka ke poo e ka lanaiiu.— Ma kela pule aku nei ua loaa ia i kekahi o j na kanaka hona lanohu maloko o ka moku kekahi pilikia ulia wale, ma ka haule ona iho o ka lanahu analuna o kona poo, a ua puka, pakele nae ke ola. Ama ka lono hopo mai nei ua oluolu loa ae ua kanaka la, a ua hele ! hou no i ka hana. La hoomana pake.—Wa ka Poakahi a me ka Poalua o keia pule nei, he mau ahaaina hoomanamana ma na ilina kupapau o ko Inkou poe make ka na poe oka aina pua. Ua kuhi na limn, e nnmunamu ana na wahn me ka pule .'iku i na uhnne o ka poe make, n mahope iho he ahnaina nna, ame ka*ona. ona poe pake p»ha keia i lohe a hookuli i na olelo maikni a ko lakou hoa manaoio Karistiano Mr. S. P. Ahiona.
Ma ka Poakuhi iho nei o keia pule, ua haule mai la a eha la ka wawae o kekahi paahao ia iu e pii ana iluna o ka puka uwahi o ke Kilauea e weliewehe ai i konamau hooknina. No ka popopo o ka puka uwahi ka mea i haule ai, ua hiki ole i ke oo!ea o ua puka uwahi nei ke hoomanawanui no kekaumaha o ke kanaka. Na. Ai.aki o Tahiti.—Ma ka Poaono iho nei ke kuai kuiiala ia ana so o na alani o Tahiti, ma ka liale kudala o Wiiila ma. Ua huihui a ono maoli ko laila alani, malia no i ku ai ka akena a kekahi o ko-kakou mau JVlisionari e noho mai la ma na pae aina komohana. —" He puni alani ama Tabiti, e ai a hoomaiioauna." He poe hlokani pila alanoi —Ma ka po Poalua iho nei o keia pule, ua naue ae kekahi poe hookani pila ma ke alanui Nuuanu e haawi ai i mau mele malalo o na alukai ana ako lakou makemake iho. Ua hoohalawai ia mai ka lakoo mau leo mele houehone e ke kolonahe maikai o ka lau o ka makani po, a ua kono ia aku na pahu lono o na poe i uaue ae e hoolono, e ulono aku a hiki i ka pane poo o ka nanea. keia o na poe puhi ohe mau o Honolulu nei, aka, he poe e ae no i maanaa i ka hookani Akodiana uhe, he hao, a me ka leo nalienahe o ke guitar. He poe hao'i'e pena ame ka hana piula no Honolulu nei. Ua wehe ae nei : —I ka Poaono iho noi, ka wehe ana ae o D. Kealohapauole i kona keena oihana pena n>a ke alanui Kaahumanu ma ka hale pena mua iho nei o S. P. Nohea i make aku uei. He Hawaii akamai oia ma ka oihana i noho paahana no na makahiki i hala'ku nei malalo o kekahi haole akamai ia mea fae pena hale. Ka makou ia kakou Hawaii, he mea kupono ia kakou ke huohoihoi aku i kana mau hana ma ka kipa mua ana'ku | e nana a e kamaiiio pu me ia, ina he wnhi | hana ka kakou mamua'e o ke kipa ana'ku i | ko ka haole haie hnna ; a ma ia hana ana, ke kokua niua la kakou ia kakou io pono iho
He halekuai rama hoū :—I ka Poaha o keia pule ibo nei, ua wehe hou ia ae he hale kuai rama hou ma ke komohana'ku o ko makou nei Keena Pai, ma ka aoao ponoi mai makai o keena Kuokoa. Ke anooia halekuai waina a me na wai ikaika " e hilinai ai i -Moeawakea," ma ke ano kuai kukaa ia, no na keiki kane makahiapj-a ka Luna Kakau Kope Aupuni T. Baraunu. Ka eha keia ona halekuai kukaa waina a me na wai ikaika o kela ano keia ano. Na Kahona Lapaau Hawaii—Ma kela puUaku nei, ua hookolokolo ia a hoopai ia o Kaoao a ifle Wailele no na dala pakahi he "karfahma me nā~dala koina eh]kiTnōifa" au ana. me ka palapala ae ole. Aua lono pu mai no hoi makou, oa hoopai ia ma ia ano hookahi kekahi kahuna lapaau . - baina o Kelemana kona inoa. Oka mea paba anei keia e hapa pu ni na lima e na kahuna Hawaii o ka loaa ole ia oukou o na haawina hoopono. iko oukou manawa e hana ana i na mai he mau kukahekahe a poiheke wale no ka oukou. A o oukou no hoi kahi e na poe e puni wale aku nei, o ka ehia la neia o na makahiki o ka hoonaauao ole ana i ke ano 0 na hanu hoopunipuni a na kahuna Hawaii, a he puni ka hoolaha mai ma ka nupepa no ka mea, mea, a I\e mea ke kahuna Hawaii. E haalele i na manao puni wale. AOHE I D IA MAI, A HALA AKD LA.—Me ka paumako iio makou i hoopuka aku nei, ua hopu hou mai la ka anela o ka make, a ua lawe aku la ia ia Kapena Akoni, o keia kulanakauhale. Ike ahiahi Poakahi, Ua kau aka oia maluna o ka moku kuna Meti, e holo ana no Kauai. Aka, ike kaa aoa aku mawaho o ke awa, ua loaa koke iho la oia i ka mai a hoihoi ia mai la i kula nei; a ma kooa hale noho ma ke Alanui Nuuonu, ka haalele mai la no ia o koa k&naka i koa waa. He kanalima kumalima paha ka nui o kona mau makahiki; a ua k&ulana oia no na m&kahiki, he lehulehu waie. no ke kapena kuna hookele akamai, a he pailata no na manuwa i holoholo iho nei ma na awa o ko k&kou nei mau mokupuni. Ika auioa la eua • Poakahi la, ua ike ia oia ma ai alanui o ke kaona nei me ka maikai oke ola. Aka, aohe nae ka make i 1 mai e"0 oe ka'u e hookoē ae." Ua waiho iho oia, he wahine, a he mau honaloha lehulehu wale e waloiiia ma keia kae o ka lua nona. He mni hikiwawe kona i make ai.
Ma kekahi o ko makou mau Olelo Hoolaha o keia la, e ike ia kekahi olejo hoolaha na Aliaka (pake) e hoikj aku ana i na poe a pau i aie mai i konn halekuni e hoihoi koke mai iloko o ka mahina hookahi, mai keia la aku. He mea kulama anei, a he hana mau hoi ia ia kakou o ka hoopaneenee wale ana ina aie me ka hookaa koke ole. R malama i keia mau rula elun, alaila, e lilo kakou i poe e mahalo ia ma ke kuai ana a me ka ohi ana. " Mni hoolilo e i kau mamua o ka loaa ana mai." Ao kn lua. " Mai aie me ka hiki ole ke hookna."
Ulia wale :—I keia pulo iho nei no hoi ko mnkou hoopukn ana'kn i kekahi ulia wale i loohia ika peku ana'ku i kekahi ilio. Ike ahiahi hoi o ka Poakolu o keia pule iho nei i ke kau nna ne a kekahi keiki hapahaole, mn k:i inoa o James Bunker maluna o kn ilio maloko o ka pao ka halakuni bipi Wnimanalo ma ke alanui Moi ; aia hoi, haule iho la oia, n ua mn-uikon;i opuupuu wawae hema. He olelo no la boi in na knliiko " Eia waio ae uo ua w&hi o ka ulia waie ae no.