Ke Au Okoa, Volume V, Number 3, 6 May 1869 — Untitled [ARTICLE]

Ua kokua nui ia leo kakou holomua 'ana i keia mau la, aolo walo ma nii waiwai owuho mai ; aka, ma na'lioohuu āna mai kokahi a ko kakou innu a mo ko kakou mau awaawa nliuli—Oia lioi, ma ka waele ana i ka ili honua i hoohuaia mai ai ua naau waiwai la, ke.hiiu'kii mikinla ana ma ia 'oihana, a hoomāu. aku hoi me ka uiha ole a ka palaualelo.'' He moa kuluma no na mahiai Tina a me kekahi mau mea e ae ak&nako. Hawaii t>_Jawolawe>ai, aole e liuliu iho ana ma kekahi oihana hoi i ikoia ai o ka pono, 'aio, «a haalole koke ia, a tinki aku ana ma keka ; hi haua okoa.e- hoopapau ai; Ua loaa i na kanaka ka 'ainai haawi lilo loa ia mai no lakou ponoi iho a man aku,{ ka lakou mau pnlapula—Aka, heaha ka tneS i manaoia ai ua. aina la 90 ke kanaka ? I mea hookiiu holoholona wale no anei ? A i mea kann wale iho no auei i ka ai e kamau mai ai, a o ka'pau iho k no ia ? Aia ma ko kakou mau kula ike ole i ka hooilo, he nui wale na pomaikai e loaa UiAi ana. Na ka poe waiwai nui nSe a>e ka pnu dala puipoi e hiki ai ke hoala i ka mahi ko. Oiai, ua nui na mea .. kipahile e hookaa'i i ka Imia ; he mau ' loaa ■ nui hoi kekahi e hiki.lai ke hooholo pono i na hana, a oia ano oihana.loaa, ua ane hiki ko-. hu pono ole i na kanaka Ha.waii ke hoomakili: aku, no.ka inea, aole i ; pnip_ui.pono ke kakai. Aka. he, hikii kanaka Hawaii ke kanu,. ma kahi e kokoke. ana J na huila, e hooulu, a e me.ka poe no lakou ia. wili,'. Pela i hana'i ko Lahaina poe mamua. .Aka, :mahope tuai, e like me ka uku ole. ana mai i ka luhi,„ua haalele lakoii i ke.kanu ana. Usv pau wale iho.la uo auei ka waiwai o ka aina .ma ia an<? m^hiai; a aole anei he ano majii,ai e ae .e loaa ipai-ka pomaikai ? Pehea hoi ka mahi.pnlupulu ,aua ? Oia ano mahiai, . ua kakou me jia lpina oia mea. He mea-'hookua nui wale n,o ,paha ka waiho ana aku i na rgla uo. na ano ka,n,u,aua, jip ka mea, ua maamaa no hoi ko kakou mau lawelawe ana ma.ia mea. Aka, 0 kekahi uae 0 na mea nui, p ka i ka uiauawa ohi, a aole hoi e haohelelei i .ka. honua, i lepo ,ai, a poho pū ka lulii ana a me ka poo hoi'a o,ukou.e piele aku. ai. Ke malama ponoia ,ia mea, a niaikai kupono, aol.e. no 0 makou kanalua i ko onkou ohi ole i na pomaikai. 0 na.kumu nui a makoa. i manaolana ai .e paipai, .oia np,hoi t he hana hiki i namea $ pan, waiwai, nui, a ilihune ; paha, ke hopa aku, a lawelawe kino maoli, ipe ke pelu ; ana i.no.kuli i ka,lionua. ~Aplo e.like nae oal mahipa ko, ke iipalale launa ole 0 na makau-1 kau e hiki pono ai ke kukulu. Aole no - hoi I me ka puu- dala ; p.oipui e.hiki ai ke hooko pono. Aka, e iiiki ona no i na mea a pau loa, ke awili pu ia nae me ka manaoio hano. A pela no hoi ma (ea lawelawe aaa ma na ano oihana a pau lt)a o keia honua.—Aole 0 holo pono ainau ana, ke ole e hoopaa maolii ka manaoio hana.',' Ina ko kanaka e"?manaoio anai ka hana, aolo e nele ana ka' loaa'ona maiJa ia 0 ka'p»maikai; a pela no hoi me koia, ke nianaoio haha kekahi e kann piilupulu, 0 ohi ana no ia i na hua koikoi 0 ka pomaikail ' , , Aia ina Borabora kekahi mahina puhipulu, i keiā makahiki'ih'o nei i hala, ua hoolitaia akn, he «60 h'epa pulupulu i Pelekane, a moi i ka 400 a i ka 900 paona o ka beria ho'okahi. I Ua loola maī no kekahi ano puliipulu olaila ia I iiei; aka, aohe nae an'o afeae maikailōa e like j me kō kakou o'Hawaii rtei. Ua loaa mai īiae ia mahina putnpuljs>e $200,000 i ka makahiki i liala. Ina hoi, K h'a hiki knpono ma ia wafei ke'kann pnliipulu ana, a ua l oa a mai ma he dala nui ; aole no anei hoi e hiki ia' kkkou k6 hoohalike, oka kakou kuma hoikela? Aole'anei hoi M*"meā kupooo ia ke hoopqipui s .ke.hoakea nui ae i ka mahii>,ana oi%;ano kumn waiwai 7 Ua lono ao kakoo no ka waiwai'nni o na moku kipi o Amerika, momuaae o ka huliamahi ana, i ka pnlopuln, a: tfa pnka ino hoi ka waiwai' 0 kekaM alii o lnia Hikiōa ma ia mea i na makahiki k'ana o Amerikai • Ua loaa ia kakou he «au aina knpono e like naeT»hiti, a heab4l hoi .nh knma e hiki ai ia kakou ke hookanlu'a | i kā(āldli-«QS'? ; ; . ; . M«w«ena o/ka poe liooikaika, • hoohoihōi i ka mahi ana 0 ka pulHpnlu, aole makoa e : - a_ a^arwrncr~FT" Aia-ma ke.kua i{, o/ p ko keemi, b c koele, mqu nj*ii nei; mau mea wili. pulok» hana i kēkahi 1 mWkane, kahi' oi"t»Bjl .koponō e hanai ipai ai. Ua hooikaika aui oia.ma ka hooholo'mua ana i ka 'oihnA;

a ua hai maoli mai kona hooikaika ana ia mea, ma koaa haawi ana i na dala makana wale—i'ka poe no lakou na pnlupnlu a pau loa e kuai-niai ana-me ia: I ka Poalima o keia pulo iho nei, ua uku aku oia i kokahi poe kanu pnlupulu o Makena, he-eha haneii ~dala mn ko Mai ua o-Wini i loaa-mai_ai ia makou, - ke kanaka Hawa.ii oi loa { ka-maknhiki i hala iho neij o Kuaimoku, he 4,280 ana mau paona ; a ualilo ia ia ka O ka haole oi loa. o Sinclair o Niihau. ua hiki aku kana i ka 7,429 pūono, a oia ka hooulu ana oi loa ma Hawaii nei i keia -mau makahiki mai uei. I keia makahiki i hala iho nei, ua uku akit ua, o Wini, mai ka iwakalua ku manialima a i ke k'an^k^l^.tansani dala ma' ke gula ; a ma na olelo hoolalia ana,. e haawi an;x oit\ ; ha tausani dala ma ke gula, ika poo mnhi pulopūlu. , " . . Eia.hoi ka pinau ; Ina, ua iko o Wini, aohē mau pomaikai nui e loaa mai ana ia ,ia, ma ka pulnpulu, heaha hoi kona mea o kiol« wale nei i kela ma,u hanei'i dala ana ? Maka noonoo wale una aku, me lie mea la, ua puka nui oia roa ia t)ipa, i liiki ni ia ia ke lu walo i kela mau, da.hi, i kuuui o hoohoihoi ai i ka oihana mahi pulupulu. E hooiknika eka poe hiki ma keia mea, a aole auei o nele ka ukuia