Ke Au Okoa, Volume V, Number 5, 20 May 1869 — Untitled [ARTICLE]
He mau hana hou :—Ua oluolu ia Kimo Pelekane ma, ka haawi ana mai i ke Kuhina Kalaiaina i kekahi wahi ma ka aoao komohana o ke awa, i wahi e kau ai ka ipukukui hoomaamaama i ke awa. Ua paa pono na kua e kau iho ai ka hale. Ua oluolu pu mai no hoi laua i haiia ae la i ka hookuu ana mai i kekahi wahi ma ka aoao komohana o ke awa, i wahi e kukuluiaʻi i uwapo hoolele bipi E hoomaka koke ia ana ka hana ana i ka hale kula hou ma ke kihi o ke Alanui Papu me ke Alanui Kula, i keia mau la koke iho no ; a ua hooholo ka Papa Hoonaauao e kukulu i ua hale la me ka pohaku. Oia ka oi loaʻku o ka pono, hookahi ka lilo nui ana, loihi ka manawa e paaʻi. OLAHANI NA LUINA O KA MOKU LORENZO.Ma kela pule i hala'ku nei ua olahani ae na luina o ka moku okohola Lorenzo i ke kapena oua moku la he umi ko lakop nui. Mamuli o ka lono i hai ia mai, o ke knmu ka o ko lakou olahani ana no ka aua o ke kapena ia lakou aole e lele iuka nei. Ua hoopii ke kapena a ua pau ua poe haole neiikihoopaa ia i ka Halewai a ua hoihoi hou ia aku iluna oka moku me ke ao pu ia'ku. Ma ka Poalima o kela pule aku nei ka holo ana'ku 0 ua moku la. Hoike kula o Waialua.—Ma ke Kuokoa 1 ik® iho ui makou i ka Olelo Hoolaho a ka Peresidena o ke kula kaikamuhine nia Waialua ; e hoike ana ua kula lu i kn Poaluii lune la 15 e liiki mai ana. Aohe mea hewa ina makiio o me na mokaikai k» hele kioo aku e ike makn i na mea u ko kakou mau knikamahine i hoonuauāo ai. Pela e ike ai knkou i ke ano o ko kakou pakuli ia ana mu na aoao a pau. He mau la maimni keia, he kunu, he li, ame ka hanu paa. Mn kekahi ona hale kula o ko Kaona nei, ua hookuu a'ku ka kumu i iih haumana o hoomaha no kekahi mau pule elua a ekolu paha, no ke omnimai o na hanmana, oia ke kula haole ma Kaalna n Mr. Turner. Oke ano mni i loaa ina hauinnna o keia kula he tnai puupuu u.'aula e like me ka ulalii. .. . j Ke kxjna "Liliu-"no Kona—Ma kela pule aku nei ua holo aku ke kuna Likw i Koolau e..hobili ai i mau pai ai, a holo loa'ku i Kooa, no ka lono ana mai i ka wi o ko laila poe e noho la. Ua holo aku paha oia i Konn i keia mnu la, ina pela, nlaila, ua loaa aku la i ko laila poe kupa kekahi mau kakai o keia ola ana. Ua hoohciu.: —Ma ka Poakolu o kela hebedoma ua hoohuiia ae'o George Hnrbottle o keia kulanekauhele me Miss Mileka Ulunahele o Hana Maui, e ke knula gula o W mare ona ; a oin mo laua na hikii ana n ke Akua i kaana like mai ai iwaena o na kanakā a pau o ke ao nei ; a ma ka olelo 'h'oi a kekahi kanakq hnku mele kaulapa, ko puana ae. nei makou, ponoi : " I ka la o kuu mare ani L T a akoakoa mai na hauoli o pau, A ke ake nei ou pola a mau aku.'' Ma ka hoha 12 o ke awpkoa inehinoi ke .kuilalo in una ne o kēkahi. luikiui opiuma o Waila mo, a uii lilo ne ia Afotig & Aqhuok mo o Hoholulu no na daln 9,0ā5.
Ke kapili ia nei ma ka Hale Hana Hao o Honolulu na ipuhao o ka mokuahi Pole i ka po a me ke ao no ka awiwi koke i paa e mamua o ka hiki ana mai o keia kikina ae a pela hoi na ipuhao no ka mokuahi Kilauea.
Ka Halawai Makahiki o ka Ahahui Euanelio - elua pule i koe, alaila halawai ka Ahahui Euanelio Hawaii ma ka Luakini pohaku ma Kawaiahao, a ke hiki mua mai nei kekahi mau lala o ua Ahahui la mamua o ka manawa e hoomaka ai ka Halawai ana.
Ua hookokoke hou mai ka wi. - Iloko o keia pule i hala aku nei ua pinana hou ae ka umeke poi a ka maauauwa i ka hapalua, a i ka nana aku e wi io ana paha. Ke noke mai nei kekahi poe i ka hapuku i ka ai opiopio owaena i ke kuai, no ka mea, ua pii hou ka waiwai o ka poi i keia wa, ua hookokoke mai na meheu o ka nohoʻna wi. MAU AHA MELE MA LAHAINA. - Ua lono mai makou i ka haawi ana ae a ko Lahaina poe puukani i mau himeni hoolealea i kekahi o na po laelae o ua lai ulu la; a o na pomaikai a pau i loaa mai, ua hoahu ia ae i mea e loaa mai ai ona ogana hou no ko laila luakini. O na loaa i ka po mua, he $32, a i ka po alua mai, he $46.00, i awili pu ia aku e na lokomaikai o na kamalei alii Mrs. L. K. Dominis, a me kona pokii Miliama K. Likelike ma ke kokua kino ana aku i na hana o ua po la.
Ua lono mai makou i ka ikaika o ka la ma na pali Koolau, a ma ia mea hookahi aohe a makou huaolelo e ae e pane aku ai o ka hooho like aku no o ke kaona nei kekahi hanahana i ka wela iloko o keia mau la i hala ae nei. A o Kona hoi kekahi e uwe mai nei i ka nahoahoa o na a o Kaniku i ka la, ke hele la ka a like pu ka lailai o ke kula pili, me he kula wai hula la, i ka ka mea o ka la.
Pau ahi ma Punaluu. - Ma ka lono palapala i loaa mai ia makou i ike iho ai makou i ka pau ana o kekahi hale ma Punaluu i ke ahi, he hale kua maikai no S. Kamahalo. O ka mea nana i puhi o kahi keiki no ka a ka mea nona ka hale, no ka hemahema naaupo paha i na ahi koe, nolaila, ua hou wale kela ma na paia o ka hale me ka lealea puhipuhi wale no, a papapau la he a-a ko ka hale. O ka nui o ke poho i hai ia mai o ka mea nona ka hale he $200.00.
He Rula no ka poe mahiai.—lna he ka* nahiku iwilei ka lon o ka aina, a he 6-1 mo--14 iwilei ka laula, alaila hookahi ia eka.— Qiu hoi keia he 220 kapuai ka loa, a he 198 ka laula, hookahi ia eka. E aha hoi oe i laau loihi pololei he umikumomakahi kapuai ka loao ua laau la, a me īa mea e hoomoe aku ai ma ka īwi o ka aina, alaila, he~iwaka-. lua mau laau oia ano ma ka loa a he umikumumawalu hoi ma ka laula, ua like ia nie ka eka hookahi.
Owai no la hoi ke koloue ?—Ke hoike akea nei o Jno. Montgomery o Houoluiu nei no ke kolohe o kekahi poe i na laau i kanu ia e ia ma na kihi o ke Alanui Ema ; ua huhuki iu kekahi mau laau kanu hou. Owai la ka mea nana i hana i keia kolohe, me ka «īaau makona. Ke olelo nei ka roea nana i kanu ina he mokemake kekahi kanaka ia a'no laau, mai uhuki wale i ka mea i kanu ia ma hai o ke alanui, a lawe aku e kahu i laaū tio kona aina iho; aka, e hele aku i ona la, a e hikr-rrtria-ia ke hoolako mai o like me ka nui okau mea'i makēmake ai. Nolaila, e hoo-. mnlu oukou i ko oukou mau lima rtiai ke kaili' ana'ku i kela man laau i kanu ia no ka pomaikoi o. ka lehulehu, a no kakou pu hoi a pau. Ina e loaa kino ana kekahi mea koloho i na makai o hoopaa ia ana oia ma ka hana oolea no kekahi mau makahiki.
Ke ano o ka laau kanu Ramib.—Ma kekahi o ko mnkou mau manao o keia la ua huike aku mnkou i kekahi wniwai e hiki ai ia kokou ke houpulapulo aku, «,ka, o kona ano mnoli ma ka iionn'ku umi manan mai oukou Lo mulihini loa i ko oukou mau mnka. Aole.—lno o aana'ku i ka wauke ūa like loa no mo ia, a pola hoi me ka mamaki. I ko makou holo kino nna'ku e nuoa i ua laau In mn ke kihapai o Dr. Hillbrand, ua iko aku !a makoo, a mni puana ae n.o ho wauke keia lanu e ulu ana, ina nole i hai e mai ke kauka i kona inoa h.a Ramic ia. Oke kiekieo keia laau e ulu nei elima no kopuai, a ua manamana ae no hoi na lal» i o a ia nei, me na kumu panpu wale e puka ana mni ka. lepo ae. Hu makalii no ke kino ua like me ka hapalua inilia a euii iho ke annwaena o nn laau, a pnlaulau no boi ka lau e like me ka wauke ; he ehiku iniha ka loihi o kekahi lau ma kahī oi loa, a he elima hoi iniha ka laula o kahi akoa. Ua hai ia mai maknu |ie bua.no kona e hoohua mai ana i.kekahi manawa, a ma ia mea e kanu ai, nole oia wale o na kawowo no kekahi e puka mai ana mai ke kumu mai. Aole o makou kanalua i ka ulu nui o keia laau ma kahi i kanu ia i na wauke, no ka mea, no ia heluna like lakou, e hauoli kakou ika hoala ana o kanu i keia moa hou. A ina hoi he mea hiki, ma ka hoao ana i ko kakou.niau mamaki nei i mau mea—lana Inlo e like me ka Ramio, nlilila, ai'fl no ho mnnawa e aahu h<?u ai oe o Hnwaii i na paa lole o kou mau kupuna i hala e aku nei.
E liko me kn ka nupopa Atlad olelo—" 0 lui Ua wahine ninau (me koia) —He kannka wniwai anoi ia >-Pili ;|(6iß ninnu i ka poo w B . bino puni hnnohnno e mnkemnko nnn u nmrc i kc kano, nolo'no iie alohn, nko, no ku w<;i-