Ke Au Okoa, Volume V, Number 14, 22 July 1869 — Ke ano o ke kanu ana i ke Ko a me ka Maia. [ARTICLE]
Ke ano o ke kanu ana i ke Ko a me ka Maia.
I ka malama o lanuai i, Fel)ernari, Moraki, e maliiia ka aina, a e palauia a waliwali ka lepo; o ke ano nae o ka pulau ana, ekolu wa* le no mr.ka halo palnu E hookoe i hooi-iihi anana k<> kaawale o ka halo "na, mai kahi i halo mna ia'i a me ke kan walii e ae \ huloia ai, a pela aku ana a hiki i ka pau ana o kahi i nmnaoia »i e mahi i ka nina no ke ko. E hookoe ia no kahi i palau ole ia'i, i aina e pulau hou bku ai i ka wa e oo ai ke ko mua, a liiki i na la kupono e kanu ai. 0 na wa kupono no ke kanu ana, oia ka waena konu, a i ole ia, o na la hope o Maraki, a mai ia malama a hiki : ka malom'a o lune, alaila pau. Aka, he hiki no ke kanuia a hiki i ka waena o'ka malama o lulai. 0 ke kumu o ke kanu ana i keia mau mahiua, no ka mea, o na wa ua kupono ia no ke ko, a komo mai iloko o ua malama la, o ka wa ia e ulu ai ke ko, iua no he ua, a he ua ole. A eia kekahi kumu, i hele aku ai ka ulu ana o ke ko a hiki i ka manawa pua o ke ko, alaila, aole e pua, no ka mea, aole i oo knpono loa ke ko. Nolaila, aole e pua ana keia ko a hiki i ka wa e oo ai, iluko o na malama e makemnkeia ai e wili. Oiai, «a hiki ke ko ia manawa i ka akahi a elua anana a oi aku paha. 0 ke kanu ana o ke ko, penei no ia : E okiia ka pulapula i hookahi kapuai rae eono iniha a oi aku paha, aole nae e hiki i ka umi iniha a oi aku paha. - ■ • .... 1 ke kanu ana, aole e onouia ke ko a hala loa iialo, o ka onou iho no a paa kela kihi keia kihi o ke ko, alailae hōohakahakaia o waena o ke ko, me ka lnlu kilihune iho no i kalepo mahina, aka, e ikeio no ka puna-o ke ko. Hookahi no ko pulapula o ka puepue hookahi, e hookaawale ia ekolu knpuai roai kekahi pulapula ko a kekahi, a pola aku aua a pau ka halo. E kuli aku i ka'ulu ana mai o ke ko, 3 biki ka loloa o ke ko i ko kapuai hookahi a keu, a elua paha, nlailu, e holeholo a e ulii i ka lepo ma ka maknlua, a e puepue ae, me ka waele pu no i ka naholehelo., Pela no me ke kann ana o ka Maia. 0 ka makalua no ke hana a maikai aloila, kauu aku i ka pohnli, a i ka iiln kupo"rro ffna o ka maia, o poiio ku mnkulna, rne ko wnele pu no i ka nnhelehele. ])*. Aolie kuleana o t>leplien Kapapoko nia kana mea i kumuilio ili» nei iua ka Helu 27 o ka Nupepa Kuokon. E Kk Au Okoa e :—Moha oe : E oluolu mai oe, e hookomo iho ma kahi kanwale o ko kakou N. Au Okoe, i koia mou olelo malalo iho nei, i ike mai oi kuu m«u hon i ke kinikini lehulehu manomano o na lalau a S. Kapepoko. x i. Aia ma ke poo o kona kukulu manao ana, '• hoopau dnla o ke onpuni i kekahi o na kumukula k«tolika o ka apana o Miikawap, Maui. " Nolaila, ua pilikia 'ie kunaka hookahi ke poo o konu kuliulu manao ana, ma ka helu 27 o ka N. Kuokoa. Aka, ma knna moa i Unmailio ai, ua, pil' ia Kuliaulun, a mo Sumuela, a rne Knanoapa, a me Na'lima, nolaila, he lalau moakaka keia o S. K. 2. Aia ma na "Pnlapala kumu, ." o nn kuinukula o ka apana o Maknwoo, mai a Abr. Fornan<ior mai. . Aole i olelo ia he kumukuln knlolika, nolaila' ua pipili o S. K. i ke kepau o kona lah.a, 3. Aole i kauoha ia aku o S. K. e ke Kahukulnnni, a o ka Lunakula paha o ka apana o Makiwno, ( P. Nui Esq ) e hele aku e nana'i ka pono o ke ao ana a ua kumukula, a me ka makuuluiu o na haumaha, aole loa uo, noUilu, ua mnhnoi o S. K. o u>o ka lalau nui . 4. Aole no.hoi, he kuhun» kutolika ō ka mokupUni o Muui, i kiipuia kona iuoa, o Loonnrtl, Aku, o.ka mou i ano like o. Loonoro Noluila, ua makomake' o S. K. o hoiko aku
imua 0 ku lelmlehu i kona lalau, no- ka mea, ua manao.piha oia, 0 ka nui 0 kona lalau, oia ka moa 0 m<topopo ai, ua naauao oia. Ua l'\wa np la kuu kamailio ani rio keia mau 1..1au o S K. A. na ka poe heluhelu i ka N". P. K. e makaikai iho i ka noi o kona lalan. N'olaila, ke none.i ako nei au ia oe 0 S K. Mai hoike hou mai 00 i kou lalaa imua 0 ka leliulehu, A e makaala «0 oe roa k«u hana 'ho, 110 ka mēa, ua maopopo 110 paha ia 00, nole ia oe ia w.ihi, aia wale no i ke 'Kahuku, lanui a mo ka Luimkula oia Apan», aka naoko mahuoi noi oe 0 mikiala, oiai, aole i kauoha ia 00 e hana malaila. I kiv hoiko ana a Mr. Fornander i na kula oka Apnna o Makawao. \J» iko ia iloko o k«na «lelo mahalo, ke akamai o ke kula o Mnkn«hu, ma ke alakai ana a L. Nnilima, nka, ia S K. hoi, ua pii 010 ae i na anuu oka ike Mnhaoi maoli no 00, aole*oe i nionu aku ika mea nana emalama nei na kula oia Apana, (P. Nui.) aolo no hoi oe i hele m»i e nana ika hoike i> na knla oia epnna. Nolaiknmnilio 00 imua o k« lehulehu ma ka me.i i maopopo ole ia oe E wniho aku ia hana na ka Papa Hoonaauao. Ana ke Kahukulnnui, a na ka Lunakula he mea hilahila ka mihaoi. Eia no hoi, ke kamailio nei oe, me lie la ua hi'wa ka poe nana e malama nei ka oihana hoonnauao, no ka hoonoho ia ana 0 Kuhaulua. a nu ĪC; ,nu .na, a me Nailima, i mau kumnknla no k:. apana o Makawao, aole ia oe ia wahi. Oiai, aole*i oi ae kou ike wahi aknmai omiliimihi, mamna o !<a poe nana e malama nei ia oihana. A ke nonoi hon aku nei an ia oe, mai pee hou oe malalo o keia inoa. ( Stephen Kapapoko,) Me ka lana 0 kmi manao oS. M. P. kou inoa. E ahonni mai oe. eka L. Hooponopono, me kou aloha waimaka, i ike mai ai na kini 0 kaua, i k e kunahihi kohu ole o S K. Me ka mahalo. Owau no me ka hookamani ole. Jofw Nakookoo. Pelekane, Honnlulu, lulni 14, 1869.