Ke Au Okoa, Volume VI, Number 25, 6 October 1870 — Ke kea hao hanohano o Perusia. [ARTICLE]
Ke kea hao hanohano o Perusia.
Oiai, naane ulumahiehie kakou meua lanakila pinepiue ana o ka Perusia maluna o ko Farani; nolaila, na lawe mai makou ina olelo inalalo nei, no na mee e pili ana i ka loaa ana o ke Kea hoohanohano ina alii a me na koa Perusia ma ka lakou mau oihana koa.
Ma ka malama o Maraki o ka M. 3. 1811, ua kukulu iho o Faredarika Uilama 111, makuakane o keia Moi Uilama o Pernsia e noho mai nei, he Pupa Kea Hao Hoohanohano i na alii a me na koa no ka lakou niau hana koa a me na oihana kivila e ae ma ka hoouka kaua ana ia wa a Bonapati e hoehu niai ana. Ia manawa, o Perusia i hookaumaha loihi ia, ua loaa ia ia ka maha oiamua o ke ka-ua, a o kona mau puali koa kekahi iloko o ka Puali Geremania o ka Hoolanakila. Ua hoopau ia ae ke aupuni " Hui o ka muliwai Ehine" i kapaia malalo o ia inoa, a o Bonapati ke poo ma io wahi. O ka Ferederika olelo i hoopaa ai ma ka sila o koua aupuni, oia no "Ka Hanohano a me ko kakou Aina" a ea aialama pu ia no hoi ia mea e ka Eoiepera AleKanedero o Rusia. Ua poloai aku o Farederika Uilama i koua poe makaainana, e waiho mai i ko lakou mau gula a me na mea hoonani dala maloko o ka waihona aupuni, a mai laila aku e loaa ai na mea hao, i hana ia ma na ano e hiki ai ke malamaia maloko 0 na ohaoa—e hoike ana i ka waiwai o ka wa i hala a me ke aloha aina o ia wa—a ua hooko ia mai no ia mau olelo kuahaua e na makaainaea. 0 na kupee lima, nalei a-i, na komo lima, na kula pepeiao, a me na mea g"ula me na mea dala, ua laweia iloko o ka waihona Aopuoi, a ua knkai ia aku no na mea keleawe 1 hoonani maikai ia, a na kakauia maluna olaila na huaolelo, "Ua haawi aku au ike gula no ka hao, 1813 " Mai ia manawa mai, a hiki wale i ka manawa i pau ai o ke kana, aole i ikeia ke kau ana o na mea hoonani gnla maluna o ke kino o kauaka, a mai laila mai i ulu mai ai na mea hoonani keleawe o Berelina ; ua ike maopopo loa ia a uamakemaka nui ia na mau mea hoohinnhinu keleawe la ma Enropa holookoa, a pela no hoi ka makemake nui pn ia me ke Kea Hoohanohano Hao o ke Anpnni o Pernsia. Ua hoala hon ae keia Moi o Perusia e ola mai nei i ua Kea Hoohanohano nei ; o ke Kea Hoohanohano Lahni kiekie loa, na hookauia aku maluna wale no o ka poe i hana i na mea koa loa, a me na liana akamai ma ke kaua hoolanakila o 1813 a me 1815. Aia imua o ke koa Perusia i keia wa, he elua rr.r>.n papa kea . hoohanohano, a hookahi kea kiekie loa. oka lipine papa akahi, e kau koke ia no iku manawa e loaa ai ia ia, ma ka aoao hema o kona umauma, kahi a ka puuwai e panapnna ana ; o ka lipine o ka papa alua, ma kahi o ka puka pihi o ke kuko, kahi e hoopaa aku ai i ka pua o ke ano koa ; — oke kolu he medala ano papalua ma ka a-i e lei ai me he kea la no ka poe i komo ma ke kaua Carusade. Aka, he ano paakiki no ka loaa o ua mau kea nei ; oiai, aole e loaa aua i ke koa ke kea o ka papa olua, aia waIe no a hoomaikai oia i ka loaa kupono ana o ke kea. 0 ke Kea Nui, nia a loaa i ke koa kekahi lanakila hanohano nui hookahi, ka lanakila ana maluna o kekahi knlana ano nui, a i ole iu o ke pale wiwo loa ana i kekahi papu ono nui a ikaika paha. oko kea hno, eia ka nani o na nani ma na kaua o ka hoolanakila ana. Ina no e loaa ana ua kea hao nei i kekahi koa, no kana mau lißna l-aalana, aole e hiki ke kau i na mea la ma ka a-i a ma kahi paha e kupono ai ke kau ana o ia mea ; a aia wale uo ka hiki a make kekuhi mea a mau mea paha i loaa mua ko lakou mau kea hoohanohano, no ka mea, ua kaupalena ia ku poe hīki ke komo iua kea la. No keia mea, i kekahi manawa e ili aku no i na keiki ma ke ano he waiwai hoilina makamae. Ma keiu mea, aia keia wahi panku hao hiki ke uku ia me na wuhi keneta hapa ; aka, i ke kanaka koa, ua oi loa aku nae kona kumukuai i ko na daimana nui, uo ka mea, e hoike ana ia i k» ano koa n wiwo ole i na hana o ke kaua, ka hanohano, a me ke oloha i ka lanakila ame kona aina maUua. E hiki no ia Louis Napoliona ke haawi he mau hinai piha o na kea hanohuno o kona makuukane, aka, heuha kn oi ue o ia mamua o ke kea hao o Perusia,.i loua he moolelo a he hanohano nui?