Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 2, 25 April 1872 — kauka Haole vs. kauka Hawaii. [ARTICLE]
kauka Haole vs. kauka Hawaii.
E ka Ldk.> Hoopowopono — Ua aui o: manao i kamailioia, a i paiia no hoi iloko o n» nupepa, e pili aua i ka hoopn nipuni o na Kahuna Hawaii, a aa kupooo no ia hoolahaia aoa, no ka mea, o na Kuhuna Hawaii, ua like me be mau moo omo koko U, e ouo ana i ke o|a o ka l*bui, a e hoilihune pu ana hoi i ka poe i hei »ku i ka lakou mau upeoa. Ua kauia na kanawai i mea e kinai ai i ka laulaa* aaa o keia lahui, aka, ua nui no ka poe i lawelawe ma keia haoa hoomake lahui ; aka, he kakaikahi wale no ka poe i hoopaiia, no ko Ukou la maalea oo i ka alo ana ae i na maka ona makai, ame ka poe aloha lahui.
He mau kuma oo nae kekahi «'u i d)>dio si, e hiki ke kokua \ke kinai aaa i keia ino oui, a oia hoi ka hoonoho aoa i oa Kauk» Haole ma oa wahi e hiki ai i na kanaka ke 'kii koke aku i na laau, a me oa mea e ae i makeonakeia o ka oihana lapaau.
I ko'u hole ana e makaikai i ka ooho ane o oo kauoka ma na Apaoa o Puaa, Hilu Akau, ā <ne Hamakua Htkiaa, mo «a Mokupuai o Hawaii, ua ike au i ke aoo pilikia o ka nobo aoa o kolaila maa mak&aiaaoa, no ka nele i ke Kouka o!e ; a oo ia inea, aole o'u kahaha iki i ka p«ni koke aka o ka poe ī ioohia i ka mai i na aouhi mai a ka poa e kapa aoa ia lakou iho he poe Kahnna Hawaii. Ua pau iki oae ka pilikia o keia man Apaoa i kei*. <wa, oo ka mea, us w«hei v he Halemai ma Hilo, a o na poe hiki ke laweia ilaiU, aa taw«ta no malaila e lapaauia'i, a e naalama ia'i malalo o ka hoopooopooo aaa a Kaaka A. S. Niehola, ka moa mooa ka Halemai ; eia naa hoi, o k« po« aawaliwah hiki oie h» laweia ma kahi e. pelwa lakou f E kaa wa<|* iho oo pnha i k„ni moe a wako, a i ole ia, v hookuukuu malie ia t %ha iloko o ka lua Ikupapau, e na hnoa feoopuoipu ti a ka tu|t.«j!i n na lLahuna Hawaii f I Ko «aaiiao oei au aok e hoi k-uia e%aa wale ibo a make, a e pef|oh<ia h<»i e oa hoopuoipuoi a na Kahuna Hawaii, ka pue i loohiaia e namai, aka, e;ak>ha ka Aliaolplo i
u% <na(M«tn«n i o Pual, H'lo 4k«a,4 me Hsluahua Hihioa. a if h<u)>i«jbi« ī S«ulia Han!e, me ka haawi nku i k* ok« kilpnao, » • kwuhiii 6 knhele nin ao oa Apaaa i.feai «noa ia, (■ B>« oa mihi eue paba*i k»a ka piiikla like) iloku o keia a me heia elnā pale, e nwkaikai mao i oaaiea a paa e pili ana i ke ola o ka lehulehu, a » na m»i a pno i biki keboe> kaa i keKiuka, nokalapaoa «na.na lakou no e bookaa >10 I >kou th<>, a a Wa poe neje, e Uf»-<aui» ine ka uku ole. Mokuponi uui o Hiwiii, a u» knpoooe liookohuia i elua Kauka no ia Mokopuoi, i hoikahi n<» ka liapaiua, mai Eooa Hema, Kona Akau, Kohala Hema, a me Kohala Akau, a i hookahi no Hamakiw, Hilo, Puna,a me Kau, a e hole man keia niau Kaako e kaopooi iloko e ko )aoa mau Apaaa. ūuko o keia a n»e kei» elna p»k.
He kupono no boi e koboia ma ka poe 'opiopio, aole ka po« pui»u, a e keho*a ao boi (Ba ka poe aU&mai, ka poe i kamakina i o» b«na o ke au bou o oei oiea tie oihana lapaau. A o ka hlo aoa o keia mau Apana i oa Kaaka hnole, he.mea noja e kioai ai i na Kahuoa Howaii, n» ka mea, e makaola aaa laua ika hoopii ana i na Kabuna Hawaii, i loaa ole ka palapela ae, a nolaila, e pakolo aoa ka pomaikai e hua mai aaa noloko o ka haoa aoa i keia inea, oia hoi keia : Jlkahi—E, loaa ana kahi a ka poe mai e hoooa aku ai jio ka lapaauia mai. Eiua—E ka-ua ia ka make nai nna o oa kanaka e ka puni w»lo i ktt hoopunw puni aoa Kahiina Hawaii Ekolu—E, kiuai ia ana ka poe hoopuniponi me ka ike ole.
Pomaikai ioa 6 Hilo, Puaa, Kau, a m? llamakua, iaa e hookohuia o Kauka A S. Ntchola, oo ka mea, be Kauka oia i hoike mai i Uooa makaokau ure ka <iih«Di\ lepaao, a he mea no hoi i mahalo oui >& e na kaoika mao» ii, no kona oluoio, a me kona lokooiaiKai i ka poe Uihooe, a o ka hoiKe maopopo oia mea, oia no kooa hana ana i Halemai ma Hilo, me ke kokua ole īa mai e ke Aupuai ; &ka, aa hookaaia oa hlo a pau nolako ae a k«ina dil« pouoi, a he noi ha i>v>e ilihone i hokoa wale ia ma ia Halemai me ka uku ole. He mau m<?a kupooo keia na ka Ahaolelo Kau Kanawai oke Aupuoi <; ooonoo ai, n<> ka mea, he mea nui ke oia o ka Lahui, u« oi ia mumua o oa mea e ae a pau, a he olelo kaa» lana no ka kahoa, oia bor keia, " i Alii do ke Alii i ke kaoaka." Me ka mab«io, Eavamoa.nui<4. H.lo, Apenla 19. 1873.