Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 6, 23 May 1872 — NA MEA HOU KULOKO. [ARTICLE]
NA MEA HOU KULOKO.
Ma ke shithi Poalaa ībo oei.'oa hopoiß kekahi maa haoie oloa ao k& pepehi ana i ke keaaka ma Nooaao. a e laweia ao ana i keia v kahiaka Poaha oei no ka hookomkoioia. E ikea ma ko kakou mao kolaiou hoolaha e kuai ku,de!a ia aua ma ka Poaono. h"r« 12 awakea, ka moku kooa Liliu e llke me koni kolaaa e «aiho la ma Laie a me kooa msu pooo a paa loa. TJ* haiia mai ro»kou t malamaia aoa he hoike kula ma Waialoa, ūo ke Kula Kaikamahioe o Waialua, o Miaa Mary Grriua kc * Kumu.'ke hiki aku i ka la 2 lulai e hiki mii ana. Me he mea I», ok» hoikii mua ana keia o keia Kula, a he mea kupoao oo i u» makua a me ka poe c ake ana i ka pono hoonaauao, ke hoolono i ka poloai mai e uaue aka. O K4Hi waapa heihei " Cara Bē|l," aa lilo ae »ei i ke koaiia e Cāptain Crat»ē, a ua kapa hou ia kona inoa o " Clinrlie." Ua hoomaeiuae hou ia iho nei ua wahi waapa la, a na kapili ia ike keleawe. Ma ka lono mai e hoolilō ia ua wahi waapa )a i wahi waa holoholo mau mawaena o Lahaiaa, Molokai, a me Lanai. Mi ke ahiahi Poalaa iha oei, ua "holo poiw& aku kekahi mai ke Alaoui Beretaqia J aku a hiki i ke Aalanui Mauoakea, me ke j kolo kaa e paa ana ma ka a-i. Ua kau ka j weli o na kanaka ma n» pipa alanui i keia | lio. Ikawa i paiwa ai aohe kanaka o luoa o ke kaa ; ma ka huina o Alaooi Bēretaaia me Papu kahi i ka ai ke kaa.
Ma ke kakahiaka Poalima iho nei aa haule iho la kekahi kaoaka haua ma ka moku Deoonxhirt mai ka oneHi waena iho a i ka opu oka maku. I kioohi ua maoaoia no ao le e ola ana, no ki mea, ua pili loa ka hanu, aka mahope iho oka hala aoa ae o kekahi mau minut« ua pohala hou ae la ia, a he roau heii pelia mahope iho, ua kuu ako la ka
luhi, ■ Ma ka Poaooo iho oei ua hele ae na Hoa oka Ahaolelo e naoa i aa Halemai Lepera ma Kalihi, ka Halemai ?opoie ka Halepeahao ma Kawa, ka Halemai Moiwahiue, a me ka Hale Koa Hou. Ma kekahi o keia maa hale ua hoolakoia he mao wahi mea paina liilii no ua poe Hanohaoo la ;-a ua oluolu hoi lakou i ka ike ana I ka uiaemae a me ka miki--01 o oa hoopooopooo malamaia ana o ua mau Hale nei. ~■
Ua hiki mai nei be mau hake himeni Ha. waii iou i-kupooo no na luakioi Puritaoo a pau ma Hawaii nei. Ua hoomahuahua ia ae a hiki i ka 612 ka oui o oa himeni iloko, a ua hana ia me oa ili hoooani maikai. Hookahi dala ke kumakuai o ka hoke hookahi, e loaa no i ka poe makemake kuai ma ke keena ku" ai buke o ka Papa Hawaii ma ka Hale Luina e ka nei ma ka bema o ko makou halepai. Elua haneri wale no buke o keia ano a me ka umikumaha i hiki mai, a o ke koeoa aku maliepe oo hiki mai.
I kakahiaka Poaha o keia pale ibo oei, aa loaa ke kino make o k«hi Pake e laoa ana maloko oei oke qwa. Ika laweia ana o kona kiuo i ka Halewei, a ma ka nana hoomaopopoia aaa, ue ikea o Woog Koong, he Pafee kumeka ma Lahaina. O koaa ike hope loa ia ana i ka hora 7 o ke ahiahi mamua iho, oa hele aku oia i ka Hale Kauka Pake e huki i kooa niho. Aole i ikea pooo īa ke kumu o kooa hai-oa aoa iaia iho. Ua loaa he $7 50 ma kona pakeke. — I keia. pule iho nei ma Waiehu, i Maui, aa ioaa mai ua 1000 hauwawa ua loaa ka ke gula ma ia wahi ; a ma ka palapala a H. P. Kirkwood e hai ana, ua !oaa ia laua me kona hoa, ma ka imi aoa he me<* i ane like lon me ke gula. O keia mau mea imi, he mau haole t iehia ika imi gula. E ninau aoa oa mau haole nei, ina, be kanawai kekahi e pili aoa ika hooponopono oo oa *- li dala ana. He mea i kanalua nni ia e kahi poe akamai ka loaa ana oke gala maanei. E hoomaoaoīa no ka ulumahiehie pihoihoi Dui aoa o na kaoaka i ka hoopoala ana o ke gula i Kahaluu o Koolaopoko o keia Mokopuoi. Mai puni wale oa manao no ia mea. Aka, be maoaoīo no nae ko makou, he gula a he mau lua daimana noa o kakou poooi oei, ina, " e pelu ia »ua nk lran" i ba hooua.
' Hs MKA AKA KAI, NO KA Pll A HE KE EMI ana.—Ma ka noonoo ana o kekahi baole o keia kulanakauhale, o Mr. P. L Calrke, ke Kakauolelo o ka Halepai o Black a me Auld, mamali o ka makenaake ana o ka Prof Alekanedero e loaa ona mea ana kai o |ia ano, na hauaia ibo Dei e ia kebabi mea ana, no ka pii a tne ba emi ana u ke kai i na manawa a l>aa o fea la. Aia ma ka Halekukui ma ke awa o Honolulo oei oa mea ana !a kabi i hoopaaia ai, na lilo i inea ana oo ke Aupom'. 0 ke ano o ka mea ana, he ohe keleawe, a maiaila i komo mai ai ke kai iloko me ke komo ole o na mea e ae, a na hōokomoia iho ia iloko oke kai. Aia iloko oua ohe nei he wahi papa lana i hoopaaia maluna iho me keki.ni ko, ae pii mau aua ia iluna a ilalo e like me ka pii a me ke emi ana o ke kai, ina h»okabi kapuai ke kieke o ke kai, hookahi iniba ke kiekie oke ku. Ua hoopaa pu ia no bo? he pēnikala maluna o ua ku uei, a e kiko mauno ia kepii a emi paha maluna o kekahi apana pep» i kahaia me na laina o ka papa bora. Ma ia mea ua akaka pono ka manaw« o ka pii a me ke emi ana i na hora • pauokaU.