Ke Au Okoa, Volume VIII, Number 11, 27 June 1872 — No ka Ahaolelo. [ARTICLE]

No ka Ahaolelo.

La Haka 35. Poakahi, Icni 10, 1873. Halawei ke Ahaolelo ma ka hora mao e lik« oea ia i boopaae«ia. Hee Haoohaoo PeH<idaM P. pa ka noho Poleia eke Kahaoepole Heluheloia ka moolelo o ka ia 36 a apoooia. Ka PiUMLi Hoom. Waihomai oMi Halemanu he palapala hoopli ao HaoMkoa Hawaii ro«i, e ooi aaa, e baawi aka keta Ahaolelo i 600 dala do ka baaa aaa i ke alaoai mai W»imana a hiki i Waipio. Ma ke aoi a Kaie ?»uk», ua waiho ia ma ka papa > aooaoo pu me ka bila haawiaa. Waiho mai o Mi Kale Kauka he palapaU hoopii ae Koolauloa mai o aoi ana e hookaawaleia i 90.000 oo ka liana aaa i ke alanui pali o Nuuaou. Ma ke aoi a Mi Ahelo ua waihoia ma ka p»pa a 000000 po ia ae ka bila haawiaa Waihu mai oMi Kale Kaeka he palepaU hoopii ao Koolaopoko mai e ooi aaa o haaaia i kanawai ikaika ao ka pee haalele kane a haalele wahioe. Ma ke noi a Mi Aholo oa waihoia om ka papa a oooaoe ia me ka bila e pli ao» ia m«a. Waiho m»i o Mi Kale Kaoka he palapala hoopii oe Koolaupoko mai, e noi ana e hoemi ta ka auhao ona lio keiki i hepaloa. Ma ke ooi ia aoa oa waihoia a 000000 ia me ka bila oo ka auhau lio a waiho nei imua o ka hale. Waiho mai o Mi Kapumai he pālapala hoopii no W»imaa Kaoai mai, a noi aaa, oa ka AhaoUlo e hookaawale i ka uko o ea makai ku m«o, aole oa aa poo oaa makai. Ma ke noi aa waihoia ma ka papa.

Waiho m«i o Mi R«tfci he p«(«paU (»««pit m«j Koloa S«uijpai, e ooi p.o«, 1. E hoo paaia ke kiumi e hoeiei »i i os mai i Uha me ka hookeeahaau »oa, 2. E kekuluia i lep«r» m Keeai, 3. E hooiu»ui» ka ooho Kiaaid« aaa o ka Hon. P. K«noa ao ka mokupuoi o Kaoai, 4. E bo«aii ia ka auhau lio keiki i hapalua, 5 E auhmii na hipa i 12 1-2 oo ke pOO, 0. E hoopauia ka aohau k#la o oa oakaa i hooooa i ka lakoo mau keiki i oa bola kookoa, 7. E hooponopooo ia ke kaoawai o oa haka a me oa kauwa, 8. E hoemi i ka oko o oa Kuhioa, 9. E hooaiaoi» ka aku o ka Moi. Ma ke ooi aa waihoia ms kapapa. Waiho mai e Mi Kapooiai he palapala hoo* pii mai Waimea Keua> mai e ooi aoa e boooohoia o Mi G B Rowell i Luoa Dute oo Waimea Kauai. Noi cSai o Alapaki Kauka, e haawiia ka palapala hoopii i ke Kuhioa Waiwai. Ma ke eoi a Mi Aholo oa hooholoia e kapae loa. Waiho mai o Mi Kapuoiai he palapaia boopii oo Waimea Kauai mai, e ooi aoa, e h©okooia ka aohao kola o oa makoa keiki lehulehu Ma ke ooi ia aoa ua waihoia ma ka papa. Waihe mai o Mi Kaponiai he palapala hoopii mai Waimea Kaoai mai, e doi aoa i ISOO. ao ka haoa hoa aoa i hale hookolokolo ma Waieaea i Kaoai. Ma ke ooi ua waihoia ma ka papa a 000000 pa ia me ka bila hiawioa. Waiho mai o Mi Kapaoiai he palapala hoopii mai Waimea Kaoai mai e oei aoa, e ae ia ko kakou Mui e mare i wahioe i loaa mai ai oa poa alii mailoko mai ooa. Ma ke aoi • ka Hoo. Kamakau ua hooholoia e kapae loa i ka palapaia hoopii. Waiho mai o fidi Loooaea he palapala hoopii mai Wailaka mai e ooi aaa e papa ia oa baob i hookupa ia i kaoaka Hawaii, aole e koai i ka rama. Ma ke ooi «a hoomoeia ma ka papa. Waiho mai o Mi Kekoa, he palapala hoopii mai Koolaupoko mai e ooi aoa, e hooma hoahoaia ka oko o oa paahaoa mahiko i .62 1-3 do ka la, a e maiama pooo oa haku i aa mao kaowa oei ma ka haoai kapooo aoa «a lakoa i ko lakoa wa mai. Ma ke ooi o& kapae loa ia. Waiho mai o Mi Kekoa be palapala hoopii e ooi aoa, • hoopli kTvila ia aa hihia mawaeoa e oa hako a me aa kaowa. Haawiia i ke Komile Wae ao ka 000000 aoa i ka bila 0 oa hako a me o$ kauwa. Waibo mai oMi Kekoa he palapala hoopii e &oi aoa, e koemila oa hora Haoa o ka poe paahaoa, I ewaln wale 00. Haawiia i ke Koaite Wae do ka oeoeoo aoa i ka bila o oa hika w m kwwi. Waiho mai o Mi Mikalemi be palapala hoopi» mai Hooolola mai e ooi ana, e bookaawale ke aapaoi i wahi e kokolu ai i aa lio. Noi ttai 0 Mi Matiaa e hoiboi hoa ia ka palepala boop»i i ka mea aaoa i hoepoka mai, ooka mea, aole i akaka ke kumu o ka hoopii a»a mai, bo na lio kea la. o Mi Aholo iaa aole e hoihoi bm »ko k« aoo oaoa 1 hoopoka mai i k*ie pahpala hoepii, alaHa, e aoi aaa oia e kapae kM. Noi oai o Mi Mikalami e hoihoi aka, 1 hoihoi hou ia. Boiu a u Kokitk Malama Ola. I H«A«h*l« mu o M Eeo Kaaka ka Looa- 1 hooakla o ko Koorit> Malaae IHa 1 ka lakoa olelo heiko oo Mpelapolo boopii o me ka bilo e hoopoo a ; i ko kaoawai e hoemi ai i oa ioo o tte oo omū i !«bo ma ka hookeMokepe 0410, poaoi t [K 0000 i ko hoiko o ke kooMto ma ka po> po ok«4Mri o kolepolo.) Apoooie jko hoiko. Ni Biu a acs M Ouw Hooholo. oui o Koolioha bo elelo hooboio» ao be 000 b»ikou o kft oko o oa lawe l«to » M HU • m « oik»M talo, o koo-

oi»»fc ke Kohioa Kouuu e bsiks wi i ke IM »01 buoli!» m. AponoA. Helahelu mai o Mi Naihe h« olelo hooholo e k*«ob»i* k® 'Kuhiaa Kalawma e hooona iks i pa)ahebe e oai i aa maknainaoa l pau 0 Kohaia. a © kau" ■> » ako p Dr. Wbite o K<>baU e o koke »u u te ka koehakalia ote. Hoololi roai n Mi Kupakee e kaooha like ia pela mea ap*ae apmo he aopuni. Ma ke eoi aa ae ka Laoa o Kohala e hoihoi ho« 1 kaoa olelo honhulo, oo ka otea, aole i hoopalaleha ka Psps Ola ; ke makaala nei lakou i keia maouwe oo ka o noa a oa kauoha ia na kaoaka o na wahi a pau e o, a aa hoo lako (DBU ia no oe ka palahehe i aa wa a pau e loaa ai. Heluhelu mai o Mi Halemana he olelohooholo, e h'K)k»a«ale ia i $400 oo itb lona Uwe lela o Hilo Puoa a me H«m»kua, Ilawaii Mi ke noi • Mi Alapaki ua hooholoia e heopaaee loe i ka ooonoo aoa. *A HA.VA u fU LA.

Hapaiia ka hai a o ka U oia hoi ka aoonoo ana i.ka bila h»« wma imoa o ke bomite o ka hale Kohoia oMi Alipaki i Lunahoomalu no ke komite. Uku o na Lawe Leta $6.468. Mb ke noi, ua hooholoia e haewiia ka haawina i kekahi Komiie Wae e kuka pu ai me ke Kuhioa KaUiaina do ka puunaue like ane ika uku ona lawe leti. Kohoia oa komite o Kipi, Kuihelani, Kekoa, Kiee, a me Kaiue Na lilo e ae * ka oihana Ma 04.334: Hooholoia. Uko oka Luna Alanoi $9,000. Hioholoia. ' Ukuo ka mea Malama Ilina Ali.i, $600 Hooholoia. Uku ona Eiele, $1,144. Hoolioloi». Na liio o ka Oibaoa Kalaiaina $2,000 Hooholoia, Uku hoolimelima o ne ba!e aupuni, 2,400 Hooholoia. Übu booln»al)mo o ke aina owapo, 2,000. Hooholoia. Kuai aaa i aa lako hana alanui 1,600 Hooholoia No na poioo alanui 3000 Ma ke noi a Mi AUpaki ua hoohuloia, e hoopanee kā noo--000 ana ia haawina, a lnweia mai ka bila e pili aon ia mea. Na lilo oo na alanui a me oa alaliaka o Oahu 8,000. Noi mai n Mi Kupakee e hoemi iho i 7000 Noi mai ō Mi Kale Kaoka i 11,000 N'>i mai o Mi Mikaleuii i 8000 no ke Alanui Liliha. Ma Ka ninauia ana aa hooholoia e like me «a bila. Noi mai n Mi Komoikehneha e hoobaswaleia i 3,000 no ka uwapo ma Waiawa, Ewa Oahu. Noi mai o Mi Kale Kauka e hookaawaleia 1 30.000 oo be alanoi pali o Nouana. Lilo ke komit« i ka hoo >aapaa aoa no ka hora okoe a me ka hapa. Ma ke noi ua hoopaaia ke komile. Hoike j» ka olelo a ke koniite a Bpi>noi». Ma ke noi a Mi Kale Kauka, ua hooholoia t) hnopanee ka hnle « halawai ma ka bora 10 kakahiaka o ka Poaha. La hana 37, Poaha, lūke 13 1872. Halawai ka Ahaolelo ma Honolulu i ka hora maa. Mea Hatiohßiicf Peresideoa P. Kahaolelua ma ka noho. Puleia eke Kahupule. M»hope ih» oke kali ana ina Hoa o ka Ke'e .">o na minute he 13, ua hoomakpia ka 'ie'nhelu aua i ka moolelo o ka La Hana 36 a iponoia. Hoike a ke Kohitb Cbmao. Hai mai ke komite pai, ua paa i ke paiia na bila kanawai e hoomalu ai i na laan a roe na ululaau, a me ka bila e papa ana i ka noho haikao aoa oka poe manuahi. Aponoia.

Hel(iWo mai o Mi Alaboti ka Luna fl»o mala o fce Komite Hooholokolo i ka lakou oklo boike no ka palapala hoopii e kue »oa i ka noho o ka Luna o Kooa Hema, Mi Kupakee. Ma ko lakou nooooo aoa i ka palapala hoopii, aa hooholo lakou e hoopaoee i k& 000000 aoa i kekahi mau kamo hoopii e ae, a hookahi wale oo kumo hoopii a lakoa i oia boi, o ka noho ana o ka mea i koeia be kakaooleio no ka Papa Laoa Nana Eoho, he mea pooo ole 10 oo ia, aka, aole nae ia he kumu e neie ai o Mi Kupakee ma kona nobo ana, a ooiaila, aa kapaeia ka palapala hoopii Ma ke ooiua aponoia. Belah«la mai o M> A.labati ka Lona H»o* malo o ke Eom>te Wae <ia iakon olelo hoike ao Ka 000000 ana i ka bila e hoemi ai i keka-4 hi mao koina, etc , a aa noho lakou e noonoo i oa bil« nei, a aa hoopooopooo hoo 'Hn bila ma ka hana ana i kekahi mau hooioli hou Ma k« noi a Hoo. B«hopa oa apoooia Noi mai no hoi oia e noooeo mua ia ka bila a lakoa i hooholo ai ma na hana o ka la, apoooia. Bila k Olklo Hoonow. Helahelu mai o Mt Poli ba olelo boobolo. No ka ike mao ia ua pilao loa kela mao hale baoa kopa ma Leleo, a bi bOopil>kia mai i ka lehuleho, c 'aila, e kaooha aku ka Hale i ka Pafa CN«, e hooneenee ako i ua hale Uaoa kopa la ma kahi kaawale kupono a lakoo e kohikuhi ai, oiai, ke hoomaka mai oei ka mai bepera e laha, a be mea paha keia e hoomahuahoa mm ai i ka mai, oolaila, e hooaeenee kokeia keia wahi pilaa ma kahi kaawale a ae ke kau maa wahi pilao e ae. Noi mai o Mi Aholo e waiho aku i ka oielo hoohole i ka Papa Ola. Noi mai o Mi Alabati e kapae loa i ka olelo hoohelo, ao ka nea, ua aao kuhihewa ka oiai, o keia aha he Aha Kaakaaawai,

aoie be bmi booko i hiiniM i h«u e like n» Wuoo ka 01010 boohulo. M» ka □iaauia tn«, aa hoohoioie e ktpa« i ka oielo hooholo. Wa>ibo aaio Mi Eaaka h» olelo booholo hoololi Komokaoawai, i koliko ai mo ka Pa«)ba 80 o ka Kumukaoawai ma k* hoololi aua i ka Pauku 45 o k» Kumakaoawii «na ke kapae aua aku i oa htiaol*l > " noho pu," a e " ooho ma na keeo» kaowale " «lua. Ma ke noi a Mi Alabati, oa hooholoia i hookahi pole ka loihi e h«K>paneeia ai ka doo<loo aoa i ke hooleli Knioukaoawai, ma ob hana o ka la, a k<>boia, o ka Poaha e hiki enai aoa, oia ka la e ooonooia ai. NOl mai 0 H1 Raiki, e hookuo aku ka hale iaia no oa U elua, oia hoi ka h apopo a m« ka Poaono e hiki mai ana, no kona holo ana i Kaaai onaluna 0 ka inokuehi Kilauea a hoi m>ii ika la Sib»ti, Ap<<noia Hoolaha mai ke kakanolelo ma ke kauoha a be Kuliinu Kalaiaina, ;e lawe mai aoa ke Kuhina Kalaiaina he b>la e hoololi ai i ka Paaku 1284 o ke Kanawai Klv>la, a me ka bila e b0..101i »i i ka Pauku 1096 o ke Kaoawai Kivila, he bil« e Imololi ai 1 ke kanawai e pili aoa i ka Malama Hotele a me aa hale aina, a be bila e hoopooopowo ai i ke kuai aaa 1 Ba laau make. Noi mai o Mi Alabnli, e aeia e beldhelu ia no ka manawa mua i ka bilt» a ke Komite Wae i lawe mai ai 00 ka hoopnnopono aaa i ka b>l» e hoemi ai io» koina, &e Apoooia. Helubelu ia ka b<la no ka oiauawa mu>. Ma ke noi a Mi Kale Eauka, ua hooholoia e kapan i na ru>a a e heluheln aluaia ka bila Hel»!jelu alua ia ka bil9, a ma ko noi a Mi Alubiti, ua hooholoia e kakan poepoe ia ka bila 00 ka heluhelu akolu ana H<.o(aba <nai o Mi Kekoa, e lawe mai ana oia he bila e hookou ai i na manua keiki lehulehu «oai fca t.ohai- kafauku. Na H4NA Dl4 LA

Hapaiia na hsoa o kn la, o ka haoa mua, oia ka noonoo ana i ka bila e hoololi ai i aa Pnukn 503 o ke Kaoawai Kivila, a me ka pakui hoololi o ua pauku la, ma kona heluhelu alaa aoa, e pili aoa ika ohi auhau. Heluhelu ia ka bila.

Kamailio a»ai o Mi Keo Kaaka oo ka bila, 8 me ba hoomaopopo aaa i ke ano oka bila. Kae mni o Mi Kupakee me ka olelo sna, penei ; Ke mahalo nei no ao ikH Lunneaa - kaeinana o Honolulu i koua l;iwe aoa a»ai i keia bil« h«ol'»li i •<« Phuku 603 <> ke K«nawai Kivila, rne ks manao i loaa kekahi pooo ioa makaainana. No ka «nea, ua ooho iho nei ka hale «namua e noonoo i kekahi man hoololi e hoemi ai i kabi roau auhao, aole nae- he mea i hooholnia, a uolaila paha i lawe ia mai ai keia hoololi, anle n»e au e huki mai ao» ia oukou e o'u Hoa Haoohano, no ka mea, eia oo au ma ka aoao kue i ka bili. No ka aie>. o keo* bila kanawai, ke ike nei ao, he pono no ka pne kakaikahi wale no. aole no ka hapaoui. Kh aln po<; ilihune maloko ona aptua euhau ? Mu ko'u ano msß, he kakaikahi w»le no laKou i Keia wa. Aka, ioa e hooholoia kei» kanawai, alaila, e nui lna mai »na ka pne ilihune ma na apaua airhau. E i mai auaoei ke kanHkß kioo ikaika he ilihuoe au.a pela aku. Owai b<>i ka ilihu ne a kei« kanuWhi e manao nei e hookou ? Eia, o ke kanaka kino ikaika oo ia, nona ke kino i like me a'o, a he mou lima kona, no ke Bba U kona ilibnne aoa ? Ua hiki noi k» laahioe a me ka elemakule ke h»oHaa ao na auhau pili ia Uaa, a pehea la ke kaoaku kino ik ok» i hooilihune iaia iho ? be mea kaulike ole ia, aka, no kuu mmao aua, aole no e lilo

aoa ia ano kanaka i pun«hele oa kakou, aaa k« haalele ana i keia kahawai, nolaila, eia no hu ma ka aoao e kue ana i ka bila. Ku mai o Mi Mikalemi a kamailio ms Wa aoao kne i ka hi'a, he'b<U heia e olu mai ai na hewa molowa b me ka apiki. O Mi LonOiīea kekahi i kui> i ua bila nei, a e ao aku »na i oa kaoaka e paleualelo a e hoopunipnni. O Mi Kipihekahi i koe mii i ka bi!a, e like rae na kumu kae a na Hoa Haoohano i hoikeia maluna ae. O Mi Matma, ku mai oia a kamailio mai, i ka wa mamua ua kokua oia i ka biln, aka, i ka pakui houia aoa ae nei " keia hoololi, oa ane kue oia i ka bila, a hookomo mai i hoo loli hou, " ioa aole e loaa ka 'jk« auhau o Kekahi kanaka, e hoopii ia no ia oo ka aea haukae." Ka mai o Mi Naihe a ktm mai i ks bilß, me ke ooi ana e kapae loa, oiai aole i oi ae kona maikai nnm'ia o ke kanawai maa Kamaiiio m»i o Mi HaOaike ma ka aoao kokua i ka bila a me Mi Kahaoaaui. Ku oaai o Mi Kaai a kamsilio mai ma ka aoao kue i ka hila a me ka pakui hr>u a Mi Matioa, he hoomaHuahua ana ia i kaioo o ua kaoawai aei. Ku mai o Hoo. C. R. Bihopa • kamailio mai ma ka aoao e kue ana i ka bila no ka m«nawa pokole, a hoomaha e ka hale ma ka kora 13, M. Mahope iho o k*. boom«ha aoa nn ka hora okpa. aa halawii h 'O ka hale ma ka hor« 1. P. M Ku hou mai o Hon. C. R. B<h <pa e hoopau i kaoa kamailio ana. Ma ka oioauia aoa, he j>? ka ooi o ka poe i ae ma ke kapae aoa i ka bila, a 8 ma ka hoolp. Na ae—P. Nahaolelua. P Kaooa, C. R. Bihopa, C Kanaina, H Kahano, J.M Sn»i'h, S H PhiHipa. S. K Kaaij J W. Kupakee. D. H. Hūeheoe l !, S. Kipi, Halemano, Naibe, Aholo, Koihelani, Loaoaea, Nui, R Nulona, Kaiue, A F. J<idd. Mualiami, Paikoli, C.H. j JutJd, D. Kaukaha, W. H Riee_*s I

haole—W. T. M»rtn, ,J. Nawahi, W, Hanaike, A Kauk«a. M. Kahaaaaui, J. O Cart-r. Z. Poli, E, Kekoa—B. Nolaila. na boi>boloia e kapae ioa i ka b'la. Hapawa ka n»onoo aoa i ka Otelo Hoohnlo a ka L»na o Hamakua, 00 k« hookaawale ana i $400 no 0» Lawe Leta o HIIO, Puna a me Hiiinakua. Ma ke noi ua hoopanae lonia ka noonoo ana i ka olelo hooholo. Hupaiio ka noonoo ana i ka bila e hoololi ai 1 ka Apaoa 4, Paokn 15 o ka Idokuna 16* o ke K..r»»wai Hoopni Karaima ma kou heluhelu aluaia aoa. Ma he noi, ua boobolo 1 loa ia ka bi> 00 ke kakaa poepoe ia. Hapaiia ka noonoo ana i ka bila e hoopau 1 s»i i ka Pauku 23 o ke Komukaaawai ma kona heluhelu aloa ia ana. Ma ke aoi a Mi Kaai, ua heihoi ia kn bi!n i ka mea o«na i hoopuka mai no ke kue i k« Pauku 80 0 ke Kumukanawai. « l-iapuiia ka noonoo ana i ka bila e hoololi ai i ka Pdcbu 8 o ka Mokaoa 0 o ke Kaoawai K«r«iuia na koaa helulielu alua aßa. Md ke noi ia ana ua hoolmloia ka bila e k«kau poepopia no ka heluhela akolu ana me ka hookomo pu 1 ka hoololi a ka Loi» Kuhina. Hapaiia ka oooaoo aoa 1 ka hoopau ana i k« Pauku 6 o ke kaoawai e pili aoa i ka waiwai 0 na mai lepera. Mahope iho o oa hoomapaa ana mawaena 0 oa aoao kokua a me ka aoao kue i ka bi)a, no ka bora okoa a me ka hapa, ua uioauia ka pooo e kapae i ka biia ua hooleia. Ua hooholoia e kope poepoe oo ka be)ulieia akolo aoa. , Noi mai OMI Halemann e hoopaoee ka hale a halawai ma ka bora 10 kak. o Ka la apopo Hnoleia. Hapaiia ka nonoo ana i ha b>la e hoololi ai 1 ka 'auku 101 o ke Kanawai Kivila e pili aiiK i ka laikini hoolun»iima waapa, loa kooa heluhelu eluo ia. Mahope iho o be kamailio aoa ua hoohololoia e hoopanee loa i ka bila. ■ Ma ke 1111 ia a'oa ua hoopanee ka "bātē a halawai ma ka bora 10 kak 0 ka la apopo.

LA HANA 38, PoaLiMA, Ivnb 14, 1812 Haluwni fen Aliaolelo ma ka hora mao. Hopf Peresidena Hon D. H. Hitchcock, ma ka «oho Pole ia eka Rev. D. Kapali. Mah<ip« iho o ke kaii aoa i o» Hoa no na miuute 6 Ua heluheluia ka moolelo o ka la ioehloei, a apoooia. OLELO HOOHoLO A HE BILA. Helnhelu mai o Mi Knhananoi he olelo hooholo. Ma na Poaono a pau, aole e hoomaha ka bale ma ba hora 12 o ke awakea, e like me ka mea mau, aka, e hooman aku n<> ka hale i ka haUwai ana i ka hora 1 a me 2, a hiki i ka wa e hoopanee ia ai. Ma ke noi a Mi Paikoli, e kapae loa ia keia olelo hooholo. Ilooiaha mai o Mi B hopa, e lawe mai aoa oia he bi>a o hoololi ai i kekauawai e pili ana i ka ohi anhau ana i boohoJoia i ka la 30 o lune, 1860 Heluhelu mai <■ Mi Aholo, heolelo hooholo, do ka ikeia, be uui loa niai nei ka inai hepera, nolaila e kauohaia oa Kauka e bele akn ma kela bale keia hale, e nana i na kanaka.

Koe mai o Mi Al»pati i ka ol'elo hooholo, me ka i ana, ua makaala loa ka Pup:» Olh ī keia mnnawa, n>>ltivla ( he mea mnkehewa ka olelo hooholo Ua kauoha ako ka Papa 01» i na M ikai e hele e iihdh, a e lawe mai i na m*i punpuu a pau i ikeia ma ka ili, a ua hook«> no lakou, ua lawe mai i ua mai aoo puupuo ma ka ili, a ua hookuuia kekahi i kakaliiaka Eiei, no ka oiea, he poupuu Kakio maoh uo ia. Mahope iho o ke kamailio anao Mi Bihop it » me ka L«oio Kuhion, ooi mai <• Mi K«*« K* ak«, e hoike inai ke Kohino KaUiirina i ka nni o na poe i loaa i ka mai hepera. Hoike mai ke Kuhina Kalaiaiua, he II ka nui o aa poe i ioaa a hiki i keia maiiawa, a elua o lakou i naake. Hoike pu mai no hoi oia, ma keia hope aku, e pai ana oia i pepa hoike i ka niii o na mai hepera t loaa, ma ka H»le Anpuui. Ma ka oinauia ana, ua hooholoia e kapae. iieluheiu mai ke Knhina o ua a.ina e, do ka mauawa mua, he bila kannwai e piii ana i ka hoololi ana i na inoa. M». ka hoololi ana i ka Pauku 6 o ua kanawai la i ho<»holoia ī ka M. H. 1870. Haawiia i ke Pai, uo ka heluhelu alua aua. Ma ko aoi a Mi Kwpakee, oa bopai ia ka uoonoo -ina i na h*ua o ka la, oaa o ke Kooiite o ka Hale, oia ka BllA HiAWINA. Mi Matiaa i -Luna Hoomalu do ke Koruite, a hapaiīa ka nooo<vo aoa i ka hana i hoopaneeia o ka Bi(a Haawina Oia hoī ka haawioa Kokua Oihana Ko«, $80,000, « heluhelo pu ia lue k» hoike a ke Komiie K<>a> he $T9,500 ka lawa kupono. Noi mai.o Mi Kipi, e huoemiia i $50.000 Noi mai o Mi AUpati, e hooemiia i 000 A e hooemiia i 50 koa ka ani. H<.ike mai o Mi Keo Kaaka, ioa e hooemiia 1 S0 o oa koa bu 90, aiaila, ua Uwa no ka haawina o oa Koa no ke $55,790. Hoike mai ke Kuhiua Kaua, i ka ooi kopono o oa koae U«t tl no ka hoomalu anai k« Hale Alii, Hale Pauda, Hale Aupuai. Hale Paahao, me he mea la aa hiki ak« i ka 66 ka uui <Koa koa kupooo ke hooemiia, aka, aole oae ak iho la ka lawa kopooo. A ka. mailio m# me ka wehevghe pakahi aoa i kahi e hotyi.>h<>ia ai aa koa. ke Komito, a honpaoeeia ka haoa, a t»ob<> h<>u ma ka hora I P. M Hoikeia ka olelo hoike a ke Komite Km, a apoooia.

Hoomah» ka hale ma ka bora 13 A.M., do { hookahi hora. | Halawai bou ka hale ma ka bora Ī P. M. 1 A nobo boo fce Co&iteo ka hale oo ka 00000» tfba i ka Haawina o Ko». Noi mai o Mi Nawahi, e hooemi 1 $80.000 Noi mai o Mi Mikalemi, e pooo ke booemi ia i $7i.68T. Ku mai » Mi Kaai, a kokaa mal ma ka haawioa a ke Komite i manao ai, a e hoopau i« ka haawina no oa koa poalo. Ko raai o Mi Poli, ,a kokoa ma ka hooemi ana i 60 koa, a lioike pakahi mai i na uku o kela a me keia kanaka ma kaoihaoa koa. Ku mai ka Hoh. Bihopa, a kamailio mai ma ka pono ke haoemi ia i $65,000, a wehewehe mai mana hoolilo pakahiia aaa o ke daU o keia haawioa, no kela rae keia hana. KamalHo boo mai o Mi. Keo Kaaka, no ka pono o ka hooemi ana ! $60,000, a kne mai ! oo boi i ke kokoa aoa i ka poe pohi ohe. Kn mai ke Knhina o ko na aioa e, a kamailio hou mai ao ke pale ana J aa olelo a oa boa mamoa ibi> ona. Mahope iho o ke kamailioia aaa, oa boo> hnloia e oioau me ke kakao ana I oa ae a me na honle. Ninaoia ka haawina ma kn bila he $80,000, ua hoole ia, he 81 ka poe i koho, he 10 ma ka ae, abe27 ma ka hoole. Ua h<K»leia b& bila. Ninaaia ka hoololi ake Komite Koa, he $79 500, oa hooleia, II naa ka ae, abe 25 ma ka hoole. Niaaaia ka hoololi a Mi Alapati, he $68,000, aa hooleia, he 15 ma ka ae, a he 22 ma ka hoole , Nlnania ka hoololi hooemi a ka Hon Pihopa, hp $65,000, na hooholoia pela, he 2!> ma ka ae, ahel ma ka ho'jle. Na ae W. 0. Laoililo, P. Nahaolelna, P. Kanoa, J O Do'niDis,*C.R. Bishop, C. Kanaioa, W. p, Kamakan, F. W. Hutchison, 0. C. Harr>B, S. H Phillipa, J. Mott Smith, S. K Kaai, JW. Kopakee, DH. Hitchcock, S. Kipi, Q W.D. Halemani), J. W. Naihe, L. Aholo, H Kuihelaoi, P. Nni, M. Kahananni, R D. W. Kame, A F Judd, J. Komoikeehuehn, J.N Paikuli. C.H. Jndd, J H. Kapontai,D. Kaukaha.—29. Na hoole : —W. T. Martin, J. Nawahi, W. Hanaike, J W Lonoaea, J. 0. Carter. E. Mikalemi, Z. Poli,—-7 . Ma ke noi a Mi Lonoaea. na hoopania ke Koiuite. Hoike mai ka Lnna Hooaialu oke Komite i ka mea i hooholoia, a aponoia. Ma ke ooi 'a Mi Abolo, na hoopanee ka hale ma ka hora 2. a bafi»wai boo i ka bora 10 kakahiaka o ka la apopo.

La Hana 39, Poaono, īune 15, 1872. Halawai ka Ahaolelo ma Hooolnlii i ka bora 10 o kakahiaka, e like me ka hoopanee »qb. Mea Hanohano Peresidena P. Nahaolehia ma ka oobo. Puleia e ke Kahuiiapole Helnheloia ka moolelo o ka la haua inehiiiei, a »[)onoia. Heloheln mai o Mi Keo Kaaka, ka Lona Hoomalu o ke Koinite Wae, no ka noonoo ana i na palapala hoopii mai Kao, Kohala a me Hamakua, Hawaii, Kooluupoko, Oahu, Wailuku, Maui, oō ka bila o oa Haku a me ua Kauwa. Ua noouoo ke Komite, a oa hooholo e hoopoiH>ponoia no ua bi)a la, u i kumu e hooponoponoia ai ua kanawai la ma ke aun maikai, e Uwe mai ena lakon he m»u bila eiwa ; hē W» e hoololi «i i ka Pauku 1417, a i ka Pauku 1418, o ke Kanawai Kivi!a, he mnn bila e.-a.ee hooponopono ai i ka Pauko 1417 0 k« Kanawai Kiviia, oo oa borhana o Ka la, a ine Aha Apana, a Hoomaln, etc., he bila e hoMoli ai i ka Panku 1423 o Ke Kanawai Kivila. a he bila e papa ana i ka hoohanaia o na kanwa mahope iho o na bora hana 1 aeia, a be bila e papa aoa i ka haalele o ke Kauwa i kona Haka. Noi mai o Mi Kale Kaoka, e lawe ka hale e oooaoo i ka olelohoifee a ke Komite. Ua apoooia. Bila tt Olblo Hooholō. Hoolaha mai ka Loio Kahioa, e lawe mai aoa oia he bila kanawai e pili ana i na bila. Hoolaha mai ka Mea Kiekie W 0 Lonali--I<>, be hoololi i ka Pauku 33 6 ke Komokaoawai, i ku like ai rae ka Pauko 80 o ke Kumukanawai Noi »ai o Mi Kapuniai, e kapae 1o« ia. Noi māi o Mi Kale Kaoka, ma ka Poaha e Wki n>ai ana, e noooooia ai ua hoololī aei. Aponoia e like me ke ooi a ka Luoa o KooUopoko. Heluhelu mai o Mi Naihe, heolelo hooholo. e boTbe aka P«pa Ola i na kanaka o na Apaoa a pan o fc«.Aaponi, i ka ano o ka mai hf>pera, i ka »oi a ooe ka em< ibo paha, i ole ai e hookaawaleia mai oa Luoamakaaioana mai ko lakoa 'nan hoine mai ke boi aku lakou i ko lakoo mao Apana. N»i naai o M" Kipi, e bo«m<teia ka olelo hooholo ma ka papa, Noi ui-*i o Mi Kal« Kauka, « kapa* loa ia Lilo ka h le i ka hoopaapaa aoa. Ma ka ninaoia aaa, aa houholoia « kapae loa ia. M« ke ooi a Mi Kaponiai. na hapaiia na Hana o ka La. Hapaiia ka o<.k>i)<k> aoa i kaPauka 80, o ke Kanawai « pili i ka B«ro o ka Oihana Hoooaaaao, ma kona helehelo aloa ia aoa -. HE KANAWAI E HO<>b>u ai i EA Paoko 90 o SK Kakawai k HU ANA I KA OIH*SA AO-*ALAPaLA O 88 AūPOVt B hooholoia « ka Moi a me ka Haīe AWolelo

o'ko Pae i ka A6aoi«fe i l. m% k«te, m fcooUnk.W l|» - Paoko 80 o ke Kamwal KMk, « faeājia&_ pono ai ika oihaoa Ao"psi»pftia oke AiipHal;- < i apoaoia B»a ka l® 19 dl*iMiari, M.tt ma ke kapāe aaa i ka boaolek> " MiallniMi m»lima" toa Jta !»)»») eiaa, a o boofcosaoiii m» ia wahi " omikamamawalo," * peoel e heloheioia'i : Paoku 30. Na oa makoa me oa kaho a mn na makoa hoohiki o oa kaeoalii, mah ka luuka.hiki eono a i ka makahiki amikomamawaiu, e hooana maq i kaiakoa maa ke*ki taa kekahi knla kopono, e aoia lakoa ma ka oo* ho malie ame na konia moa o ike. Phoku 2. E iilo keia i kaoawai mai koaa la e apoooia'i. i Noi mai oMi Aholo, e kope poepoe ia ka biia. Noi mai o Mi Kopakee, o hooioliia ka hoaoielo " omiknmamawala," laa k> hooko* mo uua i ka huaolei» " umikumamaooo." Mahope iho o ka hoopaapaaia aaa o ka bila oo ka bora okoa, oa nianuia a hooholoia, e kapae ; he 13 iaa ka apooo i ka bila, ahe ' 18 ma ke kapae. Hapaiia ka ooonoo aoa i ka bila e haawi apa i ka maaa ikrf Bapa Hooaaauao, e kukaln Kula Ao ao na Oihaoa Haoa-Lima. HĒ KANAWAI

E HAA»I AWA t KA HAKA I K& P\PA HOONAAUAO E KŪKOLO r Kūla-Ao NO NA Oihana • ' . Haha-Liua. E hooholoia e ka Moi a me ka Hule Ahaolelo o ki« Hawaii Pae Aiaa, i akoakōa iloko p ka A-haolelo Kaukonawal o ke Aopuol: Paukl 1. Ma keia oa haawiia ka maoa i ka Papa Hoonaaaao e kakulu a oi ae paba, o iia Kala Haoai i hoopoaopuooia © ka Papa, i kekahi kala ao ke ao aoa i aa keiki eoa oa Oibana Haoa-Lima e (awelaweia nei maloko 0 ke Aupuni. Paoko 2. Nalea Papa Hoooaaaao e hookun nho i oa rula, a me na loioa oo ka malamaia'an o ke kola i oleioia maluoa, a oo ka • h'iokomoia'aa i na haamaaa i oa knla !a, aoa 1 manao ai he kupooo oo ka hoolaha aoa i na pomaikai o ke kala we ke kao-like ma na Ap<tna a pao o ke Aopoai. i Paūku 3 E hookaawaleia ma kela me kei ia Kan Ahaolelo, e rtta ka Bila Hnawio», ma ka haawina o ka Oihana Hoonaauau i puu dala knpooo no ka hooko aoa o ka Papa Hooaaaaao i ua kanoha o keia feanawai. Packu i. E lilo keia i kauawai mai ka la aku «> koaa apoooia'na. Nui mai o Mi Halemanu, elioopauee loa ia ka bila Noi n>ai o Mi Aholo, e 000000 pakahiia ka bila. Mahope iho 9 ke kukakuka ia aoao ka bila no k» bora oko», ua aoiia mai e hoopaaee ka halawni a hiki i ka hora 10 kakahiaka Poa« kahi. Apoaoia. LA HANA 40, Poakahi, lOSB 11, IBĪ2. Halawai ka Ahaolelo ma k» hora maa. Mea Hanohano Peresideoa P. Nahaolelaa, ma ka noho. Pule ia eke Kahuaapule maa. Heluheluia ka molelo o ka la 39, a aponoia. Hooni. Waiho mai o Mi R.iki, he paUpala hoopii mai Lihue, Kauai aiai, i kakaaiae ua iooahe 72, e noi ana . j mokumahn oō Kauai. Haawiia ike Komite oaa Haaa Hon. «Waiho if&i o Mi Poli, be palapala hoopii mai Honolulo mni e ooi aoa, e hele aka na Linn<« Helu nja 08 hale noho o kanaNa. Ma ke ooi a Mi Aholo, oa hooholoia e waiho ma ka papa a laweia mai be bila e hoololl ai i ka Paqku o ke Kaaawai e kaaoha ana i na Lnna Helu e hele aku lakoo ma na haie, a i ōl« ia e kah«a paha i wahi e akoakoa ai oa kaaaka, a pela hoi no- ka bila e pili ana i ka auhaa. Apouoia, Waiho mai o Mi PaikoH, boopri mai Koolaupoko, Oahn mai, e noi aua e hookaawaleia i $2,000 no ka hana ana i pa- | lekai oo ke alanoi makai o Waikaoe. Ma ke ! noi ua waihoia ma ka papa. | Waiho mai oMi Paiknli, he palapala hoopii l e noi aoa, e booemii* ka aohan waiwai paa | 1 85 hapa baoeri ; a o ka lua, e hoopololei na j Luua Helu i ka hele aoa t kela a tae keia hale. H<>ike mai ke Kakaoolelo oa paa i ke pai i ia ka bila " e hooponopono ai i oa iooa" i hooholoia ma ka la 34 o Aog«te, M H. 1860. ; Aponoia. Hoike mai ka Loio Kahina, ka Laoa Hoomalu oke Komile Wae, no ka nooooo aaa i , ua bila ekolu e hoololi ai ika Paako 1884 o !ke Kaoawai Kivila, e pili ana ika n«are. O ka bila maa, oia h»ī ka bila Helo 88 e hooWI ai i ka Panku 1584. 0«. ka hoomahuahoa ai>a i aa oiakahiki e aeia ai e »are, oa hoopaaee ia ka noonoo aoa ; o ka lua o na bila e boo> loli ai ika Pa«ko 18840 k* K-oaWai Kiviia, e pili ana i ka papa ana i na haole i hookapa ole ia aole e mare i ka wahine, m kapae loa ia • o ke kola o qa b»la, no ka ' haawi ana i iia palf»pa)g ae mare" aa maoao ke Koniite e hoomakaukau a b<wiponopouo lakon i bila hou me ka no»n>>o akahele aoa na ia ano. Ap»noia ka Hoike Noi mai ka L'iio Kohina, e kapaeia na raa e helaheluia ka bila no ka manawa moa Aoonoia HeUhe'i» mna ia ka bila .> haawiia i ke Komitē Pai" no ka h«lnMti -4ioa ana.

Bll.A & 01.K1.i» HoOHOLO. Helnlielu m»i o Mi Ke<i K«ttka uo k* mnnewa innH, h«* bila e hoololi t»i i ka P#oku 1417 0 kc Kanawai Kivilo, e pili ana ike kaiiiwai i) na Haku a me na Kauwa. H»itwiiii i ke Knn>ite P»i. Heluh«lo mni o Mi Kea Kaaka, no ka manawa rnua, Uc bila e hoopau ui i k» P»uku 1418 ohe K-.nawai Kiwiln. ilaawiia ike -&omite Pi»i. Heliilu-lu inai o Mt Keo Kaaka, no ba maūawa maa, bila e hoomaln ai i ua aoao elua, (Haku & Kauwa,) ma ka hoopaa ana ia laoa iho o ka Lona Hooiaio Palapala. HaMwiia i ke Kom;te' Pai. Helohelu mai o Mi Keo K»aka, oo ka manawa mua, be bila e kauoha ana i tra hora bana e like me ia i hoakakāia ma ka Pauka 1417 oke Kauawai Kivila/ Haawiia i ke Komite Pai. Helohelu mai o Mi Keo Kaaka, do ka manawa mua, he bil« e hooponopono ai ke uhakv ia ua olelo paa mawaena o ka Hako a me ke Kanwa. Haawiia i ke Kon>it*i Pt»<. Heluhelu mai o Mi Keo Kaaka, no ka manawa iiiuiī, he bila ē hoole aua i ka mana o kekahi Aha Apana a Hoomalu, no ka hookolokolo ana i ua bibia i pili i kekahi o u& maa Aha nei, mawāena o na Hakn a me oa Kauwa HaaWiia ibe Komite P»i. Heluhel-u mai o Mi Kf;o Kaaka, r>o k» maiihw* mu«, he bila e Imololi ai i Ua Pa.iku 1423 oke Knuuwai Kivila. Haawiia i ke Komite Pai. Heluhelu mai o Mi Keo Kaaka, no ka m»-; &awa mua, he bila e papa #i i kekahi i ka ; hoopaa aoa i ke kauwa mahope iho o ka p»u \ aoa oka mao&wa. Haawiia i ke Komite j Pai. Helahelu maio Mi Keo Kaaka no k» manawa iddi, he bil» e papa ana i ka hoowalewale aoa o kexahi Kaowa e haalele i ka haoa ana malalo o koaa Haku. Haawiia i ke Komite | Pai. | Heluhelu BL»i o Mi Kahananoi, he olelo | boohol«, o na la ekolu o ka pnle i hookaawale | ia no fta nooooo ana i ka Biia Haawina, aole ! e hoomaha ma ke awakea, e homnauia uo ka | baoa a biki i ka hora eha P-M., hoomaha no elua hora, a hoomaka hon ma ka hora 6 P.M , • hiki i ka maaawa e hoopaneeia ai o ka po. A e kauehaia ka Makai o ka Hale e hoolako mai i oa ipnkukoi. Noi mai o Mi Aliolo, e kapae loa ia ka noo■ noo i ka olelo hooholo, a kokuaia e Mi Nawalii, Nnilie a ine Matiua.

H<»i»pono inui o Mi Hanuike i kaolelo hooholo, e iiookuu uua ma ke i wa boomaba. Ma ka uioania aoa, hoopauee loa ia ka olelo Hooholo. Ma ke noi a Mi Al»pati Kuuka, ua hapaiia ka 000000 ata i ua Haka. o ka La. Ma ka noonoo anai ka BilaHaawioa imna oke Komite oka hale. Kohohia o Mi Kaoaakau, i Lua» Hoomalu oo ke Koniite. Hapniia ka noouoo ana i ka lilo no ka hana ana i ke Alanui P .li o Nuuaou. $20.000 e like me ke noi a ka Apaua «■Koolaupoko. Hoike mai ke Kohina Kalaiaioa i ka palapala a ka Luna o na Hana Hon, e hoike ana no ke ano e eliia ai ka nuku o Nuaano, e like me kaoa ana ana, a he mea maopopo aole e paa ana ia alanoi i na $20,000, * e paa ana paha ioa $50,000 aoi ekn. Kne mai no boi oia no keia haawina, oiai iaa e hookoia aua ka hana ana i keia alanui me na dala i hoana e ia e ka Ah»<>lelo ( e ,pas ananei ke alanui no oa makahiki elua a no ke oki ana i ka pali. Ma Ua ooonoo ana i ka bila ua hooholoia e oinaa Ma ka nioauia ana, na hooholoia e kapae loa, he 20 nia ka ae e kapae, a he 15 ma ka hool^. Uku o na Alanui a me na Alahaka o Kauai, $2.000, hooholoia. Na Alanui me oa Alahaka o Mani, $4,000. Mahope iho o ke kuka ana o ke Komite no ka hora okoa, na hooholoia e libe me ka haawina ma ka bila he $4,000. M» ke noi a Mi Kupakee, ua hoopaoeeia ka noonoo ana i ka hnawina a loea ka moolelo o ka la i hoike niai ai ke Komite o oa Hana Hou i ka lakou olelo hoike no ka p*UpaU uiai Honuaula oiai, ne ka paletcai o Ma> kena. Aponoia. N'a Alanui me na Alahaka o Hilo Hawaii, $6,000. Nui mai o Mi Hikikoke, e hoopii ae i $10,000. Noi mai o Mt Nui, e hooemiia i $4,000 Ma ka oinauia aoa, oa hooholoia e like me ka biU he $5,000. Ninaiiia uo ke uoi a ka Luna o W»iluku, Mi KuiheUui, i $1,500 uo ka palekai o Mak^na. Ma ka oinauia ana, ua hooholoia e kapae loa ia. Na Alanui me na Alahaka o Puna, līawaii, $l,doo. hooholoia. N i Alauui me oa Alahaka Kap, Hawaii, $2,000, *

Noi iiihi o Mi n hookomo pn ma. loko o keia hauwina no ka mooo o Pūnalnu a me ka nwapo ma Kaaloala. Noi mai o Mi Kipi, e hapae loa ia keia hauwina. . Ma ka riin»uia iīi», o'a hooholoia elike me k& haawi'iu mak» lii'u tic 12.000, Na A1 moi me na Alahaka o Kona, Hewaii, $'2,000. Noi mai o Mi Kaai, i $2.000 no Kona Uemn, e like n«? kn bil», a i $2,000 hoo ibo oo K»na Aknii, jt*,ooo. Ma ku ninunia aus, aa honholoia elike m« ka hnawino m« ka bila h« $2,000. Nh Al.iiini rnc na Alahaka ma Kohala, Hawaii, $2,000. Nni mai o Mi Naihe, e hoomahuahaa ae i 53,600. Noi mai o Mi Kaai, e hooemi i $1,000, no ka mea, o ka Apana maikai loa ia maka Mokopooi o Hawaii. Ma ka nioauia aoa, aa hooholoia i $1,000. Na Alanni me na Alahaka ma Hamakua, Hawaii, $1,000. Noi rn«i o Mi Halemanu, e hoomahaahoa aei $1,500. Ma ka uinania ana, »» liouholoia e like me ka haawina ina k.t bi|» li<- $1,000. Noi tiiMj o Mi Kipi elioophnoe ke Komite, a nolio hoii ma ka Puakolu Hooleia. Noi inai o Mi Ilikikoke, o hookomoia i lißi<wiua hon ma keia w»hi i $10,000, uo oa AUnui a ma ua (Jwapo, m-.i Uawxii a K«uai. Ma ke noi a kc Kuhiua o ko ua Aina e, ua hoolioliiiii e hoopau i ke K<jrnite, a uoho bou ma ka Pookolu, ; Hoike;# ktt olelo a ke Koniīte iinoa o ka H»le. Ma ke noi a Mi Kaai, na aponoia ka olelo ; h<>ike b ke Komite. Noi mai <> Mi Al:ibuti Knnka, e hoapanee ka hale a noho hou rnn k.i hora 10 kakahiaka o kit la apopo. Aponiii». Hoopnnee k.i hale ma ka bora 4 P. M j

LA HANA 41, PUALOA. lUNĒ 18, 1872 Hulawai ><a Uale m* ka Lora 10, kak. Mea Haoohi>Do P Nalnolelua ma ka Nuho. Pule ke KnhunHpale ; Heluheluia ka moolelo o ka la inehinei a aponoia. Heluheiu mai o Mi M«tm3 ka Luaahoomalu o ke konnte o na Hana Hon i ka lakou olelo hoike no ka palnpala hoopii mai Wailuku ii)ti e ni»i aua e hookaawaleia i puu dala 110 ka hn w«i mauna ma Haleukula mai, i ke aupom hekuhi hapa, a i na poe rnea aioe kekahi h«pa o ka nku, uu hooholo lakou « hoihoi ia ka p .lapala hoopii na ke Knhina Kaiaiaioa e noonoo no ia niea a nsna e «auoha aku ike ana ama oKe aupuoi. Apoooia ka olelo hoike a ke ko<r>ite. Hoike mai ke Kakauolelo ua pau i ke kakau poepoe ia na lnla i haawi īa aka ai no ke kakau poepoe ana. Aponoia. Ma ke noi a Mi AHapaki ua hooholoia o ka Pohooo e hiki mai aoa o(a ka wa e heluheiu ekolu ia ai ua mau bi(a nei. Heluhelu mn ka Loio Kuhma do ka mana «a mua līe bila e hoololi ai i ke kanawai e pili aoa inn jure, Haawiia ike Pai. Ileluhelu mai o Mi Keo Kaaka, he olehi hoohi 10, no ik»*ia ana ua hool iha ia nia ka nupepa Gazette o Livuka Fiji, e ke Kuhina Nui o laila, no ka hoohui ana mai ia Fji me Hawaii aei. Nolaila, e kauoliaia ke Ku hina o ko tia aina e, e hoike mai no keia wea a me n» lilo no ia hana i hanaia. Hoike mni ke Kuhina o na aina e, aole oia i hoahewa no ka olelo hooholo, aka, in», e lawe aaa ka hale i ka olelo hooholo e hoo kaawale i mau lilo no ia hana ana, ua hiki 00. Akō. mē he inea la, ua~ikaika ka mana ma Fji e hoohui me kakou mamua o 4feo Hawaii nei. Aole he inaoao pela i hainaia maanei, ua ike oukou, aole he mau luoa i hoouna ia aku ilaila no ka hoohui ana mai. Ku m«i o Mi Keo Kaaka a kamailio no ka pane polelei ole mai o ke Kuhina. o ko na aina e, no kona ano loio puha, ua hookapeke iki <>ia i ka olelo ana mai i ka oiaio. Olelo hou rn»i ke Kuhma o ko ua aina e, n k» pokole iho la ia ke p»ne la, aka, o ka oi»io ma li, ua hoouiiHia mai kekahi mau palapaln no ka hoah' i ana mai ia Pji me Ha wan nei, no kekahi enau m-kxhiiti ae oei elu-i i bala, aole nae i ee ia aku e ko ka Mm aupnni. T M < ke noi a Mi Ke<> Kaake, ua boiboi h«u ia kn olelo hnoholo. Heluhelu mni o Mi R«iki he olelo hnoholo e R hoia i mau Komile Wne no ka hoonoo ana i ke kupono e hoomahuahua ai i ka ha— wina o na moHuahi holo pili aioa o Haw»ii nei. N«i mai <> Mi Kaukaha e hoololi ia e koho i hookahi komite no kela a me keia mo kupuni. Noi mai ka Hoo L). Kalakaua e hoopaaee loa i ka ooonoo «na i ka <>le!o hnoholo. Ma Ha ninauia ana ua e koho i noau komite K<>h«ia na Mea Hanohano Mi Raiki, Kipi, Aholo, Nutoiia, AUpaki Kauka. Noi mai ke Ko<nit» Pai e kapaeia na rula a e hoike i* mai na hila i haawiia aku no ke pai an», Aponoia.

Hoike ia mai oa paa i We paiia k» bil» e hoololi ei i ka Pauku 1254 o k«Ksna»ai Kivila e pili ena i ka a»»re, a nie na bila e pili ana ioa Haku ame na Kauwa. Apon«iia. 'Helohelo mai o Mi Mikalemi no ka mam-wa-mu» be lnln e hi.ol .li ai i ka Pauku 516. oke K?n*wa> e piii ana i ka hoopau 1 Ue dute mniun» u ua waiwai no na luakini i laweia ro«i na aioa e mai. Hauwiia i ke Komite Pai. NA HiKi OKi U. Hapaiia ka nwmoo aim i k« bila e pili ana i ke Kula A<> Lima i h»'ipaoeeia mai ka Poaono mai. H«t ke noi un kapae lna i«. H.apaiiH kn (iuonO'i ana i ka bi!» e hoololi I ai i ka Piukii 1360 <r ke K§iiiw«i Kivila ma | kona heluhelu elua ih. Mh ke noi ue honholo loa ia e kikau poepoeia oo ka heluhelu | ekolo hua. . ! Hapaii'i ka noonoo aoa ikn bila e hoomina !ai i ke Kuhina Waiwai no ka hooie ana i puu diila ku i ka wa, ma kooa heluhelu alua ! ia ana. | Nui onai ke Kuhina Waiwai e haawiia ka \ bila ike koo>ite »ka h<ile. Apoooia. K hoia pM) Jl»ihi i Luoahoomalo oo ke komite M<ke ooi a Mi Aholo ua hooh'oloia e nnonoo pa><ahi ioa Pauku oii bila. A heluheiuia ka Pauka I » k» biU. Noi mai o Mi Alapaki Kauki e kapae loa '»» k» Pounu 1, i)o li9 mei», ua oieloia ma keia ' Pauku o h-»»wi aku i ka m»na i k« Kuhioa Weiwai e hoopulu» i man palopal» huopaa hoolunalKna d«la, a ma e ae aku &.koo i keia. no ka hoopuka ans i na d"la $] 10 000 mn ke aoo aie. alnila, aohe man-. e k»-akra ne ia ia mt.ua hoaie ana i huokahi miliona dala a kumailio loihi mai no ku maaawa e oi aku ana ninmua o ka h<if»

Honmiha ka hnle mā ka hora 12 ponoi, no liookahi hora. :Vla kā bora l P M i halaw«i hojUf»i ka hale, a ooho hou ke komile nn ka nno .(i(i ann i k» bil«, a kHmailio hou inaai o Alapaki Kauka ma ka uoohi ana i kaoa olelo rna ka olelo Hawnii.:

Ku mii ke Kuhnm W»iwm a kamailio nvai no ke ano ok» bil» i hoopukn ia ai, oia hoi i bila e hiawi i k-i mann i ke Kohion Waiwai e hoaie $116,000 ob na lilo o ka Hotelc Hou. M»muti nka m-kemake kahiko o ke Kuhina o ko n» aina e Mi Wyllie no oa (iinKaliikiki he 30 i hala sku nei, a me ka hoohui ana mai o kekahi poe makaainana kuoouono o H»oolulii nei, a me na Ona o r«a l*ina mokuahi o Weba, a m« kekahi poe kahpn o Kapilakiko, i hooholoia ai e kukulu i Hotele maanei.

Ku mai ka Mea Kiekie W C. Lonalilo, a k»mailio ina kakou e ae ana e haawi i 116.000 no ka Hotelp Hou, ke olel nei au, o Keia m»u (lala he 116 000 di=»bolo ia, e ai aoa ia knkou ai ka loa» o ke aupuni. NoiKila e hoemi kakon a e malama i oa hnawi ahuHi wale ana i ke d<lß.

Kamailio bou mai o Mi Aiapaki ma ke ano pale nna i na olelo n ke Kuhina W«iwai, i ka i ana, ioa he mea keia i noonoo kahiko ia no na maknhiki he 30, >• lnīla, no kenha la i hoike ole mai ai k«j Koliioa Waiwai- i bita oo keia ano'i- ke Kau Ahaolelo o ka M. H. 1870 0 & bewa nui wnle no aole i hoike moa mai ke Kuhin» Waiwai, ua h«na mua oia a uia'iope hoike inai. Ma ke noi a ka Hon. D Kalakaua ua hoopaneeiii ke K'imite » nolio bou ma ha Poahi. Llapnia ka ooonoo ani i ka bila © hool<»li ai i ka Pauku 8 o ke Kanawai e honpau ai 1 ka Moka'ia 10 o ke Kannwai Kivila e pili ana j ka liuro Hoon.iauao ma kona heluhelu alua ia. Noi mai o Mi Alapaki e kapae lo» ia ka bila, no kn mea, aol« i oi a® kona maikai mamaa o ke kanawai mua. Wehewehe mai «> M<. Hikikoke i ke aoo i hioaia ai ka hila. Pale mai o Mi Alapaki i na olelo a Mi LTi«iknke. Kokua mai o Mi Kiuknha i ka b>la me ka ol<;k> ana he-maikai ka biJa, ma ka has»wi ana i na kumu kala i ka mana e hoohaoa ai maluua o na keim. īyue mai o Mi Keo Kaaka i ka bila, a ka« ■nnilio tn»i, u<i line no kona maoao me ko kona kokoolua o Houolulu :mai, ma ke kapae loa ana aku i ua biia nei, no ka mea, aole i ike ia ka maikai o beia btia. Kokaa mai o Mi Poli u me Mi Mikalemi. Kainnlio mai no hoi o Mi Kaai ma ka ao»o kue i ka bi!a. Ma ka nioauia ana ua hooholoia e hoopanee loa i ka bi)a, he 15 ma ka ae, a he 12 rna ka hoole. Ma ke noiia aoa ua hoopanee ka ha!e a halawai hou na ka la apopo. La Hana 42, Poakolu, lunē 19, 1872. 'Halawai ka Ahaolelo ma Honolulu i ka h(ya mao. Mea Hanohauo Pert*Bidena P. Nahaolelua, ma ka uohoi Poleia e ke Kahunapule mau. Heluheluia ka moolelo o ka la ioehinei, a aponoia. Na Hakao ka La Hapaiia ka nooooo ana i ka haoa i lioopn-oi-eia, oia k« Bi!a Haawina imna o ke Kouiite o .ka Hale, ma kona heluhnlu alua ana. Kohoia o JMi Kaai, i Luua Hoomuiu no ke Komite H'ipaiia ka nooooo aoa i ke noi a Mi Hikikoke, e hookaawaleia 5 $10.000 no na lilo kimawa no ua AUniu a me iih Alahaka, mai Hawaii a Niihan, 'lahiipe iho o ka hoopaapaa an» no ka hora okoa, ua hooholoia e kapae lea. Noi.mai o Mi Kaiue. e hookaawaleia i $5,000 ho na Alanoi o Molokai, no ka mea, i na Kao Ahaolelo a pan, aole i hookaawale ia i pou daU no ka Mokupoui o Molokai, no ka maoaoia paha be puii pohaku wale no ia Mokupnni, nolaila i haaleleia ai. Ma £0 ooi ua hoohol<na i $2,000 no ea Alanui o Molokai a me Lanai. Noi mai o Mi Kaukaha, e hookaawaleia i $400 uo ka hana ana i Kao no k« muliwai o Haimlei, Kauai, Wahi ana, tta oleloia ek4 Kuhina KaUiaioa, he maikai oa alanui I Kauai, he oiaio no ia olelo, a o k<> kuniu o no k:» makaala kupouo o ka Lnua Alanoie Kauai, aka uae, he Moknpuni muliwai lehiilehu kela, a o Hana'ei, oia ka muliwai nul a piliki» loa ma ia M<>knpiini. I kekahi v»4, he papan no ka wai, a i kekahi wa ua hnhon^

lo», e iiihi kupouo ole ai i ka iu> ke heie aku. 0 ka haoa anai alahaka no ia mnliwai.he mea houlilo Dni ia, e biki akn »na i ka $1,000,000, a ua noonoo ao o ka $400 oia ka lilo kopuno e hiki ai ke heie ia mainna o ia mnliwai, aole he noi hoonui lilo, aka, o ka haahaa kupono keia ma ke kaana ana. Ua kama*iio pu au i/ie k«>kbhi haole kamana i ike i ka hana kao, mamua ae o kuu heie aua mai, a ua hai mai oia ia'n, o n« lilo no ka hana ana i ke kao, ua kaula e hnki «i a me ke pokah&a $300 no ia, a no ku kaoaka aann e iuaiama $200 no na aiakahiki elua e hiki mai ana, oiai, oa nui wale ka poe i makemake e malama i na kao nei no |ĪOO i ka makahiki, a o kekahi o ia poe, he mea no e uoho Koknke ana ma kapa >>. ka inuliwai. Noiaila, ke nonoi aku nei an e hookaawaleia keia haawiua, i hoopauia ai ka pilikia o na kaoaka o ia wahi. Kokua mai o MiKipi, oo ka mea, oa ikemakii kana wahine ma koua holo aoaako nei 1 Kauai, he pilikia io no ka hele aoa ma ka mnliwai o Hanalei, na like me kekahi o na kahawai pilikia o Hilo. Mahope o ke kamaiiio aoa o kekahi mau hoa e ae, oa hooholoia e hookaawale $400 lo ke kao ma Haoalei. Noi mai o Mi Bihopa, e kapneia na rula, a helohelo mai oia no ka maaawa moa, he bila kanawai e hoololi ai i ke kaoawai e pili aoa i ks heln a me ka ohiaoa i oa aohaa. Haawiia malalo o na rula mau Hapai hoo ia ka 000000 ana i ka Bi!a Haawina. N<ii mai o Mi Kapaniai, e hookaawale ia i $1,000 no ka haaa ana i palewai ma Waimea, Kauai, oo ka mea, ke mokn oui'akn la kekahi wahi o ka aina i ka wai a me ke kai. Ninan inai o Mi Kmhelani, uowai ia aina ? Ina no ke Anpuni na pooo, aka, ina no kekahi kanaka e ae, aole oia e ae ana e haawi i haawina no ia palewai, no ka mea, oia ke knmu i kue ia ai ka hookaawale aua i haawina no kana aoi i palekai ma Makena, Mani, aole uo ke Apnoi ka aiaa. Hoike m»: ke Knhina o ko na Aioa e, he Aina Lei Aiii o Waimea, ma Kanai Mo ke ooi ia aoa ua hooholoiae kapae loa i ke uoi. Hapaiia ka noonoo ana i ka haawiim oo ka hoohoio loa ana akn i ke Alanui Kula a hiki i ke Alanai Liliha, ma Honolulu, $8,000. Hoike mai ke Kuhina Kaiaiaina, o ka haawiua i hookaawaleia arf i ka makahiki 1870, aole ia i lawa no ka hWia ana i ka owapo a me ka hana hou ana i uS"alaQui la, nolaila, aole i hooliloi».. Noi mai o Mi Alabati Kauka, e hooemiia i $5,000 no. ka hana aoa i ka awapo ma aa AUnui la, a o kekahi mau lilo e ae no ka hana ana i ke Alaooi, e pouo no e ukaiaeka poe ma na hai o ke alanui, no ka mea, he pomaikai ia no lakou. Ua uiauao no boi ia ina e paa ana ka uwapo ma ke Alanai Kula, e hoomnhnahuaia ana ua hale ma ia wahi o ke kulanakauhale. iMnliope. iho o ka hoopaapaa ana o ke Ko- ; mite no keia haawina, ua hooholoia e kapae loa ia Noonoo ia ka haawina no ka Halemai Lepera $25,000. Mahope iho o ka houpaapaa ana o ke Komite no ka hora okoa, aoie i hoio, ua noi ia e hoopanee i ke Komite, a uoho boo ma ka Poalima. Hoikeia ka olelo hoike a ke Komite, a ua aponoia. Ma ke noi ua hoopsnee ka halea noho hou ma ka hora 10 kakahiaka o ka la apopo. —— ■ ] La Hana 43 Poaha, lunk 20, 1872 j Halawai ka Ahaolelo mn k« hf>ra mau. Mea Haiohano Peitsidena P Nihiolelua ina ka.nnhn, Poleia e ke Kahuoapule m«u. Hi hiheluia ka moolelo o ka !a inehioei a aponoia. HoiKE A KE KOMITE Kū-MAU. Hoike mai ke Komite Pai, ua pau i ke pai i« na biU e hooponop .no ui i ka poe i kepaia, ka b'l« e hoopoaopono ai ī na olelo aelike, e p»pa ana i ka honwalewale e haalele ai ka poe e noho hsoa ana m»l»lo n na palapal» lioopaa e like me ka Pauku 1416 o ke Kanaw»>i Kivila. E houloli ai i ka Pauku 516 o Re Kanawii KiviU ma ka pnkui noa i puuhu hou a e aapm» o ka Pauku 516, ka bila B ho.iloli ai i ke kannwai i pili i na Jure. Hoike mai ka Kak»uolelo, ua paa i ke ka•k'.u poepoeia ka bila e hoololi ai ika Pauku 1360 o ke Kanawiii Kivila. ke aoi a Mi Kipi, ua hooholoia ma ka Poaono e biki mai ana e heluheiu akolu ia ai ka btla. Bila & Olelo Hooholo. Noi mai o Mi Keo Ka»ka e heluheloia kekahi ol«»lo pane i ke Kom te Ola, a o Mi Keo Kaaka ka Luna Hoomalo o oi komite la, e pili aaa i ka lakou olelo hoike no aa palapala hoopii e hoopau i ke kanawaie pili aoa i ke Kanawai Hoemi i na mai i l»ha ma ka bookamakamn, a o ua olelo pane oei, ua hoopok»ia no ia ma ka oupepa " Hawaiiao G»z«'tte " > Noi mai k« Kohma W*iwai, ms ka la apopo e heluhelu ia ai ua palap*ia ia i oouhiia m» ka olelo Hawaii, ao ka mea he palapaia ane noi. Hoakaka mai o Mi Keo Kaaka oo ka palapala ana i kakaa aku ai i ka Luna Hooponopono o ka nupepa Aupuni " Hawauan G«zi'Cte." e oiaau ana i ka like o kooa mao»o me u» paue I» i hoopuka ia, a aa paoe mai ka Luna Hoopoaopoao aole i like kooa minao peU, a ua hoike mai no hoi oia o G R*»odeB Loke) ka mea oaaa i kakau ua paUpala la. Paoe mai o Mi Alabati, o ka hoopuka ia . aaa o keia mea, aoie uo ia he raea kapoao i k« nupepa Aupuni ke kaeaailio akea p«la e hoike i ka maoao no na mea e pili ana i ke Kom>te Ola o ka Ahaoielo. No ka aiea, ma ka oana ana i ka palapala, oa hooaokoia ma aa hua nui ae, a ua paiia ma aa koiaiau oka maoi>o pepa, a he mea ia e akaka ai ua aeia ka hoopuka aua i keia manao. Kamailio mai ke Kuhina WaTWai, aole no i ike o oa Luua Aapani i keia palapala mamua ae o k» hoopukaia aaa, aia ao ka ike īa aoa a ua puka m« ka pepa. Ma ke nui aa hoihoi hou «a ka olelo hoohoio. Na Hana »KiLi. Hapaiia ka haaa o ka la ma ka nooaoo aaa i ka Paukn 7 o ka hila e hoopooopono hou

ai i kVPa pa Oia Haweu ma koaa be»«>wlo eloa an» jmit» o tce komfte oka haie. Kohoia.o Mi Kale Knnka i Laaa Hoooiaia no he fcomite. Eia malalo iho ua paokii la : " Paoku 7. O oa mai Lepera e olu mai aoa mn keia hope aku, e aeia oo ka L"pnau wnle ani o kela idpa keia mea me ka Pnlapala Laikini ole. Ina lie Haole a Kanaka maoli a Pake p«ti», aole e biki i Oia ke ke&hea ma keia ano iapaao ioa e loaa nni ana ke ola a me kn emi aoa o ha oai o keia iiii), ma ka bana aoa pela*" N°i mai n Mi Poli e hooholo Ina ia ka pauku ma kooa heiuhelu aiua aoa, i mea e kou akeaia ai ka Inpauoia aoa o aa poe i louhia i keia 9qo mai.

Noi mai o Hob. D. Kwlakaua e kaaae loa loa i keia pauko, n<> k» mea, aole i akaka ka pomaikai o ka haoa ana i keia kanawai.

Knkua enai o Mi Mikaiemi i ka bila, a kamoiiio mai oo kekabi kaoaka Hawaii i hiki fc«e hooh i ka mni leper», a aia oia ma ka Halemai Lepera ma Kaiihi.

Kamailio inai ka Mea Kiekie Luoalilo ma ka aoao e kjie ana i ka biia, no ka mea; n ka hooholoia aaa o keia pauku, he inea ia e honmake nui ai ika tabui loa e hookou akea i* on kannka e lapaau wale i oa mui lepera, olaila, he mea ahnka aaei e ola ana ? Ōwna kekahi e hnawi i loau lapaau oo kela mau mui pake ma Waikiki a'u i kamaiiio ai ma nehioei, a o ka la»o a'u e haawi ai o ka barani no ia a me ka wai, no ka mea, e ka'a mau meapuni nai loa no ia. Ma ke ata aoa I ioai o kdia mau aoo pooo ole, ke noooi nei | au e kapae loa i kei«. paoku. Kokua mai o Mi Loooaea a me Mi K»baoaoui i ka bila, a mahope iho o ke kamaiiio nnA o kekani m»u hoa o ka bale, ua bo»p«n ia ke bomite a noho b<>a ma ka hora t P. M. Hoikeia ka olelo hoike a ke komile a apoooia. Hoomaha ka hale ma ka hora l2 M. l □aUwui hou ka hale ma ka i<ora 1 P M., a noho hoa ke komite no ka noonoo ana i ka ! Pauku 7 o ka bila e hooponopoao hoo ai i ka P«pa Ola Hawaii. Ku hou mai o Mi Paikuli a kamailio hooikaika mai no ka pono o ka hooholo loa ana i ka Puuku 7 o ka bilo, a aonoi mai e hoao oo na makiihiki elua e hiki mai ana. Ku mai o Mi Mikaiemi ma ka aoao kokua i ke kanawai me ka hookomo aoa i bool<>li hou oo ka Pauko 7, a e heiuheluia peoei ; " O db mai iepera a pau i hoakoakoa ia e ka Papa Ola ma Kalihi, mokupani o Oaho, a ma o Molokai, e ae ia oo ka lnpaau aoa o Uela t ne keia ke noi mai i ka Papa hiki āso % ke hoola ika mai lepera." Ma ka oinaa ano ua hooholoia e kapae loa i ka Pauku 7 r he 25 ma ka ae e kapae, a he M ma ka hoole. Niaau ia no ka hooioli a Mi Mikalemi, a hooholoia e kapae, he 20 ma ka ae, a he 30 ma ks hoole. iieluhelu <a ka Pauxu 8o ka bila. Ma ke noi na hooholoia e kapae, be 20 ma ka ae e kapae, a he 16 nna ka hoole. Noi mai n Mi Alabati e kapae loaia ke poo mun o ka bila, a e hookomo la i poo hou pe nei : '' He k"aawai e hoololi ai iha Paul>.u I—6 o ke kanawai e hooponopooo ai i l:a Pnpa Ola Hawuii i a|»onoia i ka la 23 o lunt M H 1868 '

Noi inai o Mi Kipi e kapoe loa i ka bila no i ka mpa, he bila muumuii keia, aa make ke poo, ua ohi ia ka a idb ka «pu, a koe kaapah > wale )ho no, nolaila be mea pooo he knpae loa ia keia bila. Ma ka nioauia ana, ua haule ke ooi e kapae loa i ka bila. Nioauia oo ke kapwe ana ī ke poo o ka b>U, a lioohuloia e kapae. i oa hun 'lelo a paa o ke poo o ka bile. i Mh ke noi ua booh iloia e hoike ke komite > o ka b»!e, ua apoooia na Pauku I—6 o k« bila .na ka hoololi aaa a me ka haoa aaa i poo hou oo kx b la. 4 Ma k« D<>i n Mi Hikikoke, aa hoopau ia ka ke komite o ka hale. Hoike ia ka olelo a ke komite imua imua o ka hule me ka heluhelu pu »n» i oa pauku i aponoia a me na; uoololi o ua m>u pauku ia. Noi m«i ke Kuhina o ko na Aina e, aole e aponoia ka olelo hoike a ke koroite. Noi ma: o Mi Aholo, e aponoia ka olelo hoike. Kaniailio m«i o Keo Kaaka, aole i kulike loa kou» manao me ko ke Kuhiaa o ko oa Ain» e, ma ke noi aoa e kapae loa i ka olelo hoike a ke kom te, no ka mca t he mea poao e hooholoia i wnhi kaoawai o keia aao, i oie ai e hoopilikia ia na haa»i laau ana mawaena o ka ohaoa iho, Ku mai ka Loio Kuhiaa a boike ro«i, mahope iho o kona lohe«na ua hoop&i ia kekahi kanaka ma Kauai no ka haawi ana i wahi iaau i kona ohana, oa nioanmau aka oia do na mea pili ilaila, a hooie ia 4tai. s Mahope iho o oa «ehewehe ana a na Hoa, ua hooholoia e nioau i na ae % me aa hoole i ka apono ana i ka olelo boike a ke komtte. He 27 ma k* ae a he 14 ma ka hoole, noiaila, ua apouoia ka boike a ke komite. H«paiia aa aooaoo ana i ka oleio bookeie hooloii kumukanawai ma ka hoolali aua i ka Pauku 45 o ke kumokanewai, a o ke ano >«i | o fca hoololi, e noho kaawale ka hale o nalii a [ me na Lunamakaaiaaoa i na wa O ka Abaokki aa«. - Kaaaailio BMĪ o Keo Kaaka ae ka webewehe ana i ke ano nui n ka hoolaha ia ua i ho loli no ka Pauku 45 o ke Kooankanawai, no ka mea, ma ka hoohui ia ana o oalii a om na Luoaaaa maloko o ka bale hookahi, oia ke kumu i hooholo koke la iho wi kekahi mau b«U i hala ae nei. Mahope iho o ke kamailio ana e M bea oo ka hora hookahi, ua ooiia e ka Hon. Kalake» ua e hoopaoee ka bale a nobo bou ni k» bo> ra 10 kakahiaka o ka la apopo. U Hm 44, Poalima, Jons 21, 1873. Oalawai ka Ahaolelo ka bora a»au o ke kakahieka. Mea Hanohaoo PereS'dena P. j Nahaolele» ma ka ooho. Puleia e ke CaM>napale m»u. Hetubeluia ka moolelo o ka la inehmehi a apono'a. Na Bil& a xt na Olbm» Howoio. Ma ke noi ua kapaeia na rula o k« kale, a ua ae ia «ku o Mi Lonoaea, e Iwliihali mai he mau kumu hoopli naai oa iaai lepera oMi ma Kalawao i Moīokai e noi ana, I. F. Hoo<

i1100,690 a» oa M jm Knlnwao. 2. E lawe» o* HM»i Ha wliii a Kan« aolee ae ia keU a>aoJkoin(t boopn elaa, aUiia e JauU ia m mai I»peea « oalio nei ma K*libi a m& Kihma 4 E hooKaai* oa kokuH met lepen i Haa mmot e itok»ai i Kelaweo i k» nakahiki. Ma ke aoi ua waihoU ma k« pep& a noeooo pu ia me ka bila haewioa. Ma keiuiiua kaftaetnr*-r»Ni « ue wil ako o Mi Mikelemi e heieheln an he ttaii kumo hoooii nai ka pee tn«i lepen loai «» Kalawao | Moiekai, e aoi aaa. I_E hoooia* * hoahoaia ka haawina ai oo na pee iepen i 30 paona pakehi i ka pole. % 4 7 paon&la i ka pule 8. E haawiia aka i- paakai. 4. I elua haawioa lole oo lakoa i ka naiwliiiei. 6. E hoolako ia i oia pa piula, puaa, pahi, o. no lakou, 6. E hoo}akoi«haku i kopa. Ma ke ooi a Ui Matin« oa waiho ie ma papa a oonooo p« ia m» ka hiia haawioa. Ho«tl»ha mai o Mi Alapaki e iawe mai aoa oi» he bi!a e hoololi ai i ka Patiko 143 a me 146 o ke Kaaawai Kt7tiV e |wli aoa i ka koihoi ana i na aahna ona kaHaka i kepaia mi na moka okohoU, a he bila e boot»K a* -i ka ioabeie 6 o k« Paoku 607 o k« ELanawai Ki* viia. Heluhelo mai o Mi Kahanaaei he oielo hoohoio, e kaoohaia ke Komite Oia e hoi aka lakoumeka Papa (Ma e noonoo pu i- meaa kaohi ai i ka laha ana o ka mai a e nHoapuia meoa moku kana e haa teie aoa ia Honolulo, a e hanaia i mao rufa no ua apana a pau. e Hke me ko ka apaaa o'Haaololu. . Ma ke ooi ua hoomoe » m kapapa^ Heiuhelu mai o Mi Kipi be oielo boobolo ( ® hoopao ia ba hapa o ka olelo hooholo i I hora hoomaha i keia )a keia la, a e boeaii it» i 1-2 hora hoomaha. Ma k« noi ia aoa «• apoooie. • Hooiaha mai o Mi Kaokaha e lawe mai ana oia he biia e hoopau ai i ka Pauku 1 o k<» Mokuna 13 o ke Kaaawai Karatm«, a he bila e piii ana i aa ketfci hoekama, e haawi like ia ko iakea kaleaoa iknkao na waiwai o no lakoa mao makoa haaai e iike me ko s» keiki poooi.

Helohela mai o Mi Naihe be olelo boofaofo, e kaaoliaia ke Kakanoiele e ka H»le, • toopie koke mtii i b« palapele heopii oni KlUmo mai a n» poe mai !spera, • e puhi koke ie aa mau palapaia koopii la mahope iho o ka pui ane ike kope. Ma ke ooi us kapae toa la ka oleio hoohnīo. Belubelii mai o M» K.»puai&i iw raua, )ie bita e hoopau ai i ke kanawai e piM aoa i ke oki (nare i aponoia i ka la 18 o lalai. 1670 : I Ma ke ooi aMi Keo Kaaka, aa kapae iea ia ka bila. Ma ke noi aa hapai ia ka haaa i hoopanee ia o ba hale, oia hoi kn Bila Haawina tna knna heiuheia a(aa ia, inra« o fce Komkeoka Hale. Kohoia oMi Ahoio i Luna Uoooiaki ao ke Komite. ' Nnnnoo ia ka haawioa no ka Haleeaai Ltper» §(35 000. N>tt m«i o Mi Qikikoke, e hooAahoahna w i $80,000, oo ka mea, ua hik> mai kekahi maa I raiapiil* hoopu mai Kalawa» to*i e ooi aaa e hoomahuahoa ia ko lakoo haawioa; a aa mmnao at), o ka mahouhua kapoao keia. Noi mai o Mi Po»i e hooemHa i $99 000. Mahope iho o ka hoopaapaa «a o tof* Ko» mite oa nioauia, a booholoia he $39 000, e like me ke noi a Mi Hikikoko. Na K»hnna Lnpaan oae aa Kahamai Kaa. hele $13,000. Mihope iho o ke knkaknkaaaa o ke Kem{. te no na mmut» he 20 aa emaaia.a hoohoioia e like me ka haawiaa aia ka bil® $13000. Na liln a pau o ka Pap* Ola $13.000 Noi roai ke Kuhina Kohimni, e hoopaaeeia ka noonoo aaa i keia haawio» a mahnpe e nooooo ai, oiai, ke hoomihuahaa ia aei o<i iilo i keia manawa no ka mai h«pere, a eia Hekahi, eia imua o ka hale h« btla • ōoopa» ai i ke kaoawai e booe<ni ika laha aaa o aa m«i. &c , a eia iloko o keia haawina aa lilo no ta mea, aoleila e poao e hoepaaeela k« uoonoo aoa. Aponoia ke ooi. Haiemai Pupule, $i4,00Q. Noi OMM oMi Matiaa, e hooemi i $10 000. Mahope ilio o ke kakakaka aoa o ke Konaite no ka hapa h-»» bo keia haawiaa, aa heopanee ke Komile a ooho beo ma ka hen IP. M., me ka holo ole. Heikeie ka olelo hoike a ke Komite, a apoooia. Hoomaha ka hale ma ka bore 12 M., ao ka hapaloa kora, a halawai heo rea ka hapelua o ka hora 13 o ke aimkea. Noho hou ke Komiie ao ka oooooe aoa i ke haawioa Hal«f»" : Pupale. v Noi m«l o Mi Nawahi e hooemi iho i ${«. 000. ae ka mea, h« mau leaa Oae eo kekahi o oa Halemai oei, m«i aa hx ai mai a tn e«. puleihaaaai. Ma ka aiaaeia aaa. oe hookoleia • like ae ka haawioa ma ka bila $14,M. Hae*ioro ka HaleaM* Mo*w*hk»tl3.ooo. Noi mai o Mi e IwwnihMihin « i ka haawiaa oka Halempi Moiwahiae 000, ao ka mea, ua aai ako oa lik> i keia aa». aawe, a i k> pae &na o ea mekehlki e)ea i hala e* aie fae $1 400 i aa ieo» aaea e mmlama, ooiaile he a*a knfimn kn hnna>ifiaaliiie ae. Ma ka aiaeeia aoa, oa hooholeā ke il&. 000 e like me ke om, • II Mkahoole. 1 wo" °° Noi mai o Mi Kale Kaaka e Mie «aai ke Kekiaa Ka)aiaiaaiMdka la kei* koai ia aei, a aia aikii kahi i «ateie ai. Hoike mei o Mi Alapakle Wi m Mi i hookaawaleia, oaiukai ke Kokiaa Kaluaiea i ka L*b«rei<e a Mi. Peaae ae ke ko eonaai Waihooa fikke, ao ka akea, aSk aaaloko <4e* , ili aa awMe eea i hoiiiili ai • pOI eaa ao aa aae aiaa Hewaii. Nioaoia a bootM»lei« • Hke ae ka Uia. 1000. Haawiaa no ke Aaa A,ioa aaa 113,199, Noi aui o Sfi Hlkia»ke i jM. Na ka ntaaara aaa « Bka ae ka b»la i HalePki At>pmflMo& i Nei.mai e Mi Mikaleaw e waikok i « ooi ake ke k*m«e e ka bale ika kale e»> - bo»a i wae oa ka kele aaa e

M« forn» Ha mm «h • piii aa» i keia Hate P*i M» U hmih ao» u hooleia. Nei mat o Mi Kepakee e hoemi i 10,006. M U aw*, «liUi oS(M(M « pakm om i keia MMwa, «a ka Hawaii, o kekabi eo k» k«Mka book*hi iho so. « o kekahi aa ke anpaai e kekaa a«i. eia«M aa hoolopoao no Kamailio aai o Mi K«o Kaaka. (C .rter ) Di aiaamioa ooi ao ao ke kue la noa o ke noi e koho i Komite Wae, oo ka nai loa o ka lile ao ka Hala Pai Aupaai. aole nae be loaa iki, ba paka lia nui loa keia o ke aupuoi Aole nae o'o ioanao e hoooele loi i ka bas«riaa o ka Hal«%at Aopuoi. aka. he mea pooa paka • boemi iko i 6,000 i hooikaika ra ai k« okl aaa o oa aw K»mailio aaī k« Kakiaa o ko na aina e, ao ka oi«lo a ka Luoa o Huooloio, oo ke kue aaa o aa Kuhiaa i ke koho ana i Komile naea e holi i ke aao o ka baa* i* ana' o ka 1I«lepai Aupuoi, oa loaa mai ame na lilo. He oiaio aa kue makou oo ke kobo aoa i ka ko» aaite, aka, he mea hiki no ia oaakou ke Uwe mai i ea Buke Oihaoa o ka Halepai Aopuni, a waiho mii imua o kei» Hale Kaaailio mai o Mi Alabati Kauka, no ka koopalaieha paba o oa Luoa o ia pepa ka raea i hiki ole ai ke uko oo ia pep», a u.e ka ofai ole i» o na oko nopepa, a mai kono poka ana a hiki i keia maoawa aole loa an i ike iki i ka waiwai iloko o ka oopepa Ke Au Okoi. Kamailio mai o Mi Kaokahk i kaoa olelo koike, penei : Ke kokoa oei aq i ka haawioa e pili aoa i ka Papa Pai Anpuni, oo ka mea, he haawina ia i hoomao ia ma ke Kaa Ahaoleio o A. D. 1864-5 a hiki i keia kaa, aka, ma na mea i oleloia mai e na boa koe i keia haawioa, oa oleloia mai, elua napepa e puka nei ma ka olelo Hawaii, oia Ks Āa Okoa, • me ka uapepa Kuokoa, %ke oia oei ke Kuokoa noua ibo, aoKx Ao Qk»a, do ke oupuui. Owau no kekahi i ae ako ia, aka oae boi, na ola ke Kuokoa mamoli o ke kokoa noi o na ahahoi Kaaoelio o oa mokopooi, a owaa no kekahi ) koktia pu, a pela no boi ba lala roalnlo oia ab»hoī r a ma ka aoao eba o ia oupepa, ua lo-

he «a ua kii Papm H»<r»tta oko nei fl.OOO i ola bo oa oupepa la, a oa hooikaika puoi ia 00 hoi ma oa wahi a pao o keia aoponi, oia ; oa kamo holo maa o kona ola oooa iho, ma i ke kokaa hai oka leholeha. Ua olelo pu ia j a«d~faoi. Aole ike ia ka waiwai ak« nu- | pepa Ae Okoa ; ni ka hoomaka aoa a liihi ] ikeia la." Malaila, ke paoe ako oei ao, Ow*a kekahi mea la we oopepa i keia mau | oapepa elaa, tnai ko laoa wa i houmaka at a j biki i keia la, o ko'a helahelu m<ia j •n* ia maa oupepa, na maopopo lua ia'o ua | 01 loa ako ka waiwai o na maoao alakai la- ( hoi a hoooaauao noho kioo aoa i hoopokaia ! e Ki Ao Okoa, mamaa o ke Kuokoa Ina j hoomaaao na hoa o keia haie i ka wa i kohoia «i aa Looamakaaioaaa o Honololu nei, a Qa poka ae aa olelo paheoeheoe a ke Kuokoa i oa Laoa i haale, e oielo ana, " Haki ka ebeo," " Maoa ole o ka pule," " Aneaoe komo," " lle Apulu," " Hoka," " Mao ka nele," • pete «ka. Aia lioi, poka mai la ma ka uupepa Au o*oa ua manao waiwai inalalo 0 ke poo, " Ka Maoa o ka Papa Pai," malaila, aa loaa ia'n, a i ka lehuleho lahoi i boomaeao ia'o ma ka belobelo ana ; " He momi gttla makamae loa ia," e ao aoa i ka lehuleha H*waii ; aole oia wale, aka, o kr> Ao ana ameka hoike ana i oa mea e pili aoa i na " Hanalima-ike," a pela oo hoi na Manaopepa e aa o ia nnpepa, he mao aiakai aua e hoooaaaao aoa i ka Lahui, a e hooikaika ana Ik* noonoo. Pela no hoi, ina e nana aoa na Hoa i ke Au Okoa o ka la 13, a me ke Kuokoa o ka la 15 o looe 1872, e ike ookou ma o» maoao-pepa o ke Au Okoa, he maa manao waiwai loa eao aka aoa i ka Lahai, oi» oa manao malalo o ke poo, " Ka M»i Hepela," "Ke Ana-Aiaa Aopuoi," "Ka Oihaoa Malama Ola." u he pela wale ako. Ak«, malalo o ia raau alakai, he mea it e hoooa&uao aoa i ka Lahul, i oi aku i na maoao pepa o ke Kuokoa i hoopukaia ma ia hebedoma hookahi oe. hookahi wale uo maoao waiwai ma ke Kuoieoa, oia hoi ka haiolelo a ka Laaa o Houoiulu, (Mi Keo Kaaka.) Eia ka mea kopaoaha, aa oai loa ka haiolelo i hoopakaia e ka nupepa' mamua ooa mea i oleleia e oa Looa la iloko o ka Hale Ahaolelo. Aka, be oai wale oa maoao waiwai i hoopaka ia e Ke At> Okoa mamaa aka aei, ae be w* ia, o oa hea pu kekahi i hoonaaa•o ia mau alakai ana. Aka oae, oka Aoao £ha o'ke Kuokoa, be aoao waiwai loa ia o ia a«p«pa, aka, aa pili noi ioa ia i na aea o ka Uhaoe, aoie loa aa i koe ia aoao, aka, aa paoe aka i keia, no ka oleioia aoa mai, aohe waiwai « K* Aa Okoa. £ia iwi keta, oa waiho ia nai ke kamo kue s« ka hoopau aaa i keia Haawiaa, oia hoi, oo k« ohi pouo ole ia mai o oa aie o keia napepa, a toa k ohi ole ia aoa, «a poho ke Aapooi, owaa k«kahi i ae aku ia, aka, eia ka oōaa, h« kama anei ia e hoopaa ai i ka Papa Pai A6poni a me ka haawiaa e piii aoa ia mea. O kau maoao, aole ia he kamu e hoopaa ai a • iwemua ai, ake, ioa ua puka aai ia haaahama. aliila. m ili ia maluoa o ke poo oaiia ka oikaoa, a ne be mea la, ola ke boopa« ia. £īa hoi keaahi, o ka oupepa o .40 Okoa, ua ioaoao au, be waha otelo kopooo ia ao ka Lehaleho a no ke Aupeoi |h», m k« ©••, aa M» ia mamoa, aa piha 1m k*kafei MM» aop«pa e ae me ea olelo hoino i km Aopaoi, ka Moi, a mt kooa mao Looa, oka, oa iilo Ks Ao Omok a »e k* HawaUaK Qacitti i wai» oleio oo ke Aopaoi • aka ai f ka oiaio ole o oa maa i olaioia •e ia ou Mp«p« i kekaki wa.

Pela ao hui, nalilo o ka'u. olelo paoe \ >i»ibo nku ai i ka napepa Kuohoa, aka, aole i la*e ta e na K»bu Haoai « i- napepe, no ka ow«, u« kiola <a e l(taa, no ka <a«« h<<i, he mea la e ka ai i ka i-i iua nupepn la, a eia ka lokomaikai • !< . Ae Ok<>l a n< koaa aiaa Hookele, ua .i U ',jkttia i ka lehulehu ua olelo paae U, aiko'u maoaoio no hoi, ma e haopai ioa ia keia mau oopepe &up«ni, alaila, be ke\i aWu ka Hookaoo a mekaHai kei o ua Nupepa Kuokoa, no ka mea, he mena kona e h; <»komo ai i na mnoao aoa i lealea ai, a ina manao hoi e ku ei i ka iwiliilo, owīl' iho la a hoolei i ka uuuopala ma kapa alanui No k» mea, ua ike; oia ua huliaai*iii na Kahaaapulo, na Ekoleaia, ka P»p« Ho»aii e nialamn iaia, nolaila, pakela loa ai konn hooio i ka pma e ka "luuwai."

Eia hoi kekiilu, ua oleloi» mni he uko no ko ' na mea pili Aupuni ke lawe ia ilo«<> o ka Pi- ( pa P»i Aupum, ae. he <>i»io i i ; nUa hoi, īnii i paha e hoopaui-i keia Papa Pai, aUila, nialia i paha e uulii»» msi bdu nn Pap» l'ai e ae. h <>i »e i ka auhau a ka Papa Pai Auponi e auhnu oei i keia wa, mUiU, iiesh« hoi ha wniwai o ke Aupuni nalaila ? Ua oi sku Ua poni; e hooimu ai ia Haanin», Auu niaopopo no | hei ia'u oka ou(>epa " Ke Au C>koa" he waha

1 kupono ia no ka lehuleh i, a pula hni kona | iTibu L>uoa Hookele, he wsg aUkai oiaio no !ka (ehu<ehu. N'>taila f ke kokua nei au ika Haawina $12,000

Kauiailio in<n « Mi Mikalemi ua like kein | Papa Pdi Aupuiii me ka '' niu poo lana," k» | moni īk* wiiīhooa oke eupam He ae au e I pai ia keia nupep» K« Ao Okoa me ke ko- ! kua ia e ke aupuni, ina e haawi wule in ana { os oupep» i oa knnnka, alai'a, naoi maoli.

| Hoike mai ke Kulima un hoouoa I aknnei ku i kn Luna o ka llale Pai Aiuuih e hoike ro«t i ku nui o n> lilo, a uu hiki mai iia ano, OKh rmi ona li|o no ka I3al« Psi j Aupuoi he $32 056. >na keia mea, ua maop»i po he $16 000 kii uui o ka !;'<> i ka maknhiki | hookuhī, bbc $10,000 oia ooloko oo iu o j ii« loaa ok* U«lep»i, a hnohui )» aku me { §6,000 i |awd iho la n* lilo.

lan e UUb iu« o j lu i ooi iho nei, i $6,OtM), aUila, ua liHe no ia j me be paoi ana i ka nupepa -iupuoi, -oiai, u i j ike oo ia aole e liiki ke hoopuka ia kekahi 1 maa oopopa Ua oleloia iho nei ua oln ke- ! kahi non* iho, ke hai ak>i oei su, ao> jie t oia ia oopepa aooa iho wale on, aka, me ■ke hokua ia nnii mai e hekahi poe. Oka nu- ' * Kuekoa uh kokuain r>o i« e kekahi poe. j Kokua m»i o Hooor»ble D Kalakaoa ika I haawioa ma kx biln no ka H«le P«e Aupuni. j Kae mai oMi Poli ika hi.-iwma i hni«fi,t na ka V>»l», me ke kokua 'aoa ik» noi i $6000 I Kamailio mai oMi Kaai ma ka aoao e Ko- | kua ana i ka haawiaa, me ka i aoa, ioa" ka--1 koō e hoonele i ka heawi ana i kei-i baawma i no ka H«le Pai Aupuiii, ua like no ia me ke ) paoi aoa ī ka waha o Ne aupooi, polaila, k« kokoa nei oo au i ka bila. Kamailio insi o Mi Hauaike ma ka aoao kokua i kn li«a w»na Ku oiai o Mi Nāwahi, ma ka aoao e ku<aoa i ka haawina, Ku mai o Mi Molina ma ka aoao e kokūa aoa i ka bila. Ma ka oinau ia ana ua hooholoia e like me ka bila lie 40 k.i nui o n» poe i koho be 27 ■ ptu k:i aē a he 13 ma ka hoole. JVa poe ma ka ae: P. Nahnolelua, P Kanoa, J. 0. D<i(nioiB, C. R B shop, C Kanaina, D K W. P. Kamakao, P. Y. Kaeo, Henry Kahanu, F. W. H<jtch'B<>n, j C. C. H»rris, S H. * hillipa, J. M Sio th, D. H. Hikikoke, S Kipi, Halemaou, Naihe, Aholo, Haoaike, Kuihelam, Kahananui, Nutona, Kaiue, Komoikehuehn, Kale Kuuka, Kapuuiai, Kauknhn—27, Ma ka hoult.—Hou. Kupakee, Matina, Nawa}*it Kaukau, Lonoaea, Nui, Al«paki, Keo Kaaka, Mikaleioi, Poli, P«ikuli, Kekoa, Willie Eiee—l3-

Haawina no ke oln o na paahao JJ,9,000. Noi mai o Mi Mikalemi « hoemiU i $7000. Ku mai o Mi Matin» ma ka aoao e kokua aaa i ka bila. Ma ke noi oa hoopaoeeia ke Komite a noho hoo ma ka Poakahi. Hoike ia ka olelo hoike a ke Komile a aponoia. Ha ke ooi ia aoa ua hoopanee ka hale a ooho hoo ma ka hora 10 kak. o ka la apopo,