Ka Elele, Volume 9, Number 17, 1 November 1854 — KAAPUNI ANA. [ARTICLE]

KAAPUNI ANA.

E ka Elele Hawaii, Aloha oe. Ua kaapuni au ia Maui Hikina, ma Kaupo aku ka hele ana a ma Koolau ka hoi ana mai i keia pule iho nei. E hookolokolo i na mea hoopii mai na Lunakanaw'ai Apana mai. Eia na mea nu a’u i ike, aole nui na hihia ma ia mau Apana i keia makahiki, aole nui

ke kolohe o na kanaka ma iamau Apana, mahalo ko’u naau no ia mea. Eia kekahi. mea pono ole, ua paniia ka puka o na Halekula o ke Aupuni inai ka Hikinui a hiki i Koolau, aole kula ia na keiki, ke holo wale nei no lakou i ka paeaeaikapili manu, a i he aha la ? No ke dala ole o ke Aupuni ke kula ole ana wahi a lakou, e uku ai i na kumu i keia mau malama. Nohea mai la ka nele ana i ke dala ? Nohea la ? Nolaila, ke nonoi haahaa nei ka mea nona ka inoa malalo i ke Kiaaina o keia Mokupuni a me ke Kuiiina Aopalapala, e ninau koke i ka Luna Auhau, Kahukula paha oia Apana i ke kumu o keia piiikia, a e paipai aku. Eiahoi keia manao, i na makua o ia Apana na maopopo ka nele maoli o ke Aupuni i ke da!a, e kokua ai i na Kula oia Apana. E pono ia oukou, e hoolimalima no i mau kumu na ka oukou mau kamalii. He dala makepono loa ia. Mai hookuu wale i ka oukou mau keiki, e noho naaupo a e lilo i poe manao ole_ hohe loale , ano holoholona. Me ka mahalo. loane Richardson. Waikapu JMaui , Oct. 23, 1853. Ua pololei keia olelo maluna a loane ; pomaikai kakou ke noonoo i keia hoike ana. Ua akaka no ke kumu o ka hiamoe loa o na kula, mai Kahiuinui a Koolau, Maui. Eia ke kumu, o ke dala ole. No ke aha ke dala ole ? Aole kanaka ma ia Apana? Kanaka no. I ka la 28 o Dek. 1853, ua hele ke Kuhina Aopalapala i Hana ; ua nana i ka buke auhau o ka Luna Auhau, a ua loaa malaila he 932 kanaka ku i ka auhau kula. Palua ke dala maluna o lakou, ua loaa $1,874. Aka, o ke dala o ka auhau kula, i haawiia i ka Puuku iloko o 1353 a hiki ia la eia wale no $839.90; a nolaila ua koe $,1024.10 ! A mai ia manawa a hiki i keia wa, ua haawiia i ka Puuku 0 na kula ma Haha, iloko o keia makahiki, a hiki i ka la hope o lulai iho nei, he $825.78, no keia makahiki. Auhea kela dala $1024, 10 o kela makahiki ? Auhea ke koena o keia makahiki ? Ua hai aku ke Kuhina Aopalapala i keia pilikia i ke Kuhina Waiwai a me ke Kiaaina o Maui, a ua hele ke Kiaaina ilaila e hooponopono, aole nae pau ka pilikia o ke dala ole. Pehea la e pau ai? E hai mai ka mea ike. Honqlulu, Oct 9, 1854. No ke noi ia ana mai e hoike aku imua ou 1 ka nui a me ke ano o Ka noho ana a me na inoa o makou. Nolaila, ke kakau nei i ko makou inoa. Ua maluhia ko makou noho ana ma kaaina malihini a makou i noho ai, o ke kumu o ka maluhia ana, oia ka hoomanao a me ka malama ana i ke kanawai o ka Haku Iehova Sabaota, nana i hoola ia makou me ka malu a hiki i keia la, no ka mea, oia ke kookoo hao a me kā pahikaua oi lua nana i hoopio i ka hewa. O ka nohoana o Kaleponi (Califonia) i keia vva, aole like loa me ka wa i hala, oia i ka makahiki 1847—1850. He okoa ka noho ana o keia wa. Mamua, ua hele ka lehulehu o na kanaka Hawaii e noho la ma Califonia i na aoao a pau o ka honua, aka, i keia wa ua holo ka pono o ke Akua

iw'aena o kanaka ma Califonia. Nolaila, ua olioli ka manao ona haipule o Krislo. Ma Kaleponi i keia wa, elua halawai o kanaka me Rev. Mr Hunt. Pefa mau ina manawa a pau o keia hope aku. Ua hoomakaia keia hana maikai ika la 14 o Nov. 1851. Na Mr Hunt i hooulu, a holo lea. Eia hoi, ua haalele makou ia San Franciso ma Califonia i ka la 22 o Sep. i hala’kn, a ua hiki mai rna Honolulu nei Oct. 7 i hala ih.o nei. Me ka oluolu no ko makou hikianamai. Ua hoi mai e noho iho malalo o ka malu o ka Moi, ua oluolu i keia wa i ka hiki ana mai. (A'a hwa.) Wailanaia, Kapa, Kaui, Kahaukapu, Keliikanakaole, Pooiokia, Kalepo, M«»se, Kapua, Milikaa, Makaauilani, Manini, Kalehua, H. Kealoha, Keama, Kauka, Kanui, Kealoha 8, Kiwaha, Maikaaloa, Papu, Nahinu, Hale. F. Kahuhu, Kapahunui, Panoke, Nawai, Paakai, Puupuu, Paikau, Paona, Pakekepa, . Henery r , Kemako, Kane, Keahonui, Niiheu, Keohokii, Keliiokapalapala, Kalaukua, Kaoleiohua, John Hamang, Kaua, Kale, Liana. Ka huina 45.