Ka Elele Poakolu, Volume II, Number 23, 10 August 1881 — Ke Ahi a ka Wahine ! KAU KA LIA I KO HILO ! 300 Kapuaī īa ka hora! [ARTICLE]
Ke Ahi a ka Wahine ! KAU KA LIA I KO HILO ! 300 Kapuaī īa ka hora!
" M.a ka lono hope loa mai ke kah'ua o ke ahi, ua loaa rnai na mamala olelo mai keleahi iiiiiu mak;niiaka; e hoiim i.nai nna. ua hoomaka liou lee alii a ka Wahine. kupua o i ka iua e onī, a ua lioea ae ku nalialia 0:i.ah,
poe no ko iak'ou mau home. Aloha wale Eia na leSa maialo nei : Ua kokoke I@a ka Peie inahope a ma ka aoao hema »o ke kulanakauhale nei, ma ka manawa i hoomnka ai ka auwai peie e kahe tna ke kahawai o Kaianakamaa iioko o ka hoja hookahi, ua ana ia ka loihi o ke kahe ana, 300 ā' oi kapuai; ina pela mau aku iloko o keia mau ia , me he mea la, ke ku hou mai ka Likehke, ua au ka Peje i ke kai, a m-a4ewa'-akAi~paJh&™makau ina kahi kaawaie. Aloha ka aina, aloha na home .kahi i noho loihi ai me na makua, aka, o ke Akua wale no kai ike i na hopena o Hilo Hanaleāhli ~ Ma keia pule ae e hai hou aku au ia ©e. Owau no, G, W. A. Hapai. Ua kokoke loa ke ahi Pele i ke kaona nei 0 Hiio, o ka'mana ma Kukuau, ua like ka loihi mai ka uapo a hiki i ka Wai Piula o uka o Maemae ma Honolulu. O ka mana • . ma Waiakea, ua like mai ka uapo a hiki i Peleula ma Honolulu, oia ka'u koho rna ka hoohalike ana; aka, eia ka mea kupanaha, o na haole mahiko o Waiakea, aia ma ka hapalua oia wahi a'u i.hai ae nei maluna. Ma keia wahi kekahi pa pohaku e pa ia nei e na kanaka a me na haole no ke pale ana aku j ke kahe ana mai a ka Peie e hiki 1 'Waiakea, me ko lakou inanao i hanini ma Kukuau ka muliwai ahi; aka, aole pela ko Pele manao, o Waiakea kona pahu hopu hope loa. A ī kona wa e hoi ai, pulumi mua ae oia i kau wahi o Hilo nei. O na kanaka a me na haole o Hilo nei, ; aoie makau a pihoihoi ae, aka, ua piha mau kā' apwaha Pele i ka makaikai ia e na ka° ' naka a me na haole i ke ao a me ka po. ; Ke Im nei na hale loie elua o ke 'lii Keelikolani iluna o Puuhonua, no ka makaikai ana i ke ahi Pele. O lee, kulana o ka iho ana o ka' Pele,ha hala o_Halai iuka, ua umi anana ka laulaV-ka^"o 'ana a ka Pele ma kaii wahi a oi aku a emi mai no hoi ma kekahi wahi, oia ko'u ike maka a oia^ ka'u e hai pololei aku nei i ka poe i ike p|||pī ol©. Ua koho au, ina e like me keia f|? a ka Pele e nee nei, alaila, ua.helu ia na la i koe a halii ka waikahe ula a ke ahi ia-kai o Hi]o me ka haalele ana o na kamaaina o keia wahi i na home. J. H. Makole. Puueu, Hilo, Aug. 4, 1,881. Aia maloko o kekahi nupepa lapana, ua hoike ia penei: " Q Mr. Shoji Masayoshi o Tokio, he mea pena kii. wai aila akamai a kaulana, ke pena nei oia he kii o ke Alii ka Moi o Hawaii, e like-me ke ano'a me na hiona o ka Moi oiaie aahu ana oia i ka lole Alii lapana, i ka wa i haawi ia ai kekahi anaina ahaaina alii no kona hanohano maloko o ka Momijikevan kekahi o na halealii. Ua oleloia, e haawi makana aku ana keia mea pena kii na ke Aupuni o Hawaii i kei'a kii o k° lakou Moi hiwahiwa. ;