Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 17, 25 September 1919 — KA L J. COPPIN D. D. UNUHI ANA MAI KA OLELO HEBERA MAI NO KA HUAOLELO KEIKI UUKU A IESU E OLELO NEI [ARTICLE]

KA L J. COPPIN D. D. UNUHI ANA MAI KA OLELO HEBERA MAI NO KA HUAOLELO KEIKI UUKU A IESU E OLELO NEI

11« oiaio e n!et(> aku nei *ia oUkou (ha hauinana) ira aole nfkon i hoohuliii ae, a e lifee Hoi w? tva keiki uuku, a >Ie loa ouko'i •* kon;<> iloko rke aupun? o ka lani. E ninau no kakou: HeghA m n.ea he hnohuli la oe? 4 Annai, e pane uini atfn e like no hoi ine kahi nV nei he << hot>maemae. ,> ■ Pehea ke ninau hou ■ kakou: He.'ih* ; a mea he hoomaemae? iMalia ei pane tnai, *'0 ka anohou a hanau hoii pau ke ano miii, a kahuli ae ke kanaka a ano hou . ' Ina pela; aole anei kaKou i hiki aku !a i kahi o kn 0 na kukaiolelo a leg'j me Nik<raemo 1 hai ia «Ua. loane mokuua ekolu? Ke ko iho kakou ilaila, o ka hehio ana noia o ka fnakemāke ka pauku 16, ') ka aiokuna 16, o Mareko, a o «alii i oili mai ai o nei makemake. E nana pono iho k ae wehe i ko manao 0 ka pauku 4 a mele, 0 keh euakuna 18, «> Mataio, pela pn me ka pauku 10 a me 14: Pela e pau «i ko kakou kuliihewa oiai, rna ka boike maopopo lon a: keia mau pauku i .maopop > ai, aia oo he mahaoio i loaā iloko o na poe keik? uuku ala. au e hoowahawaha nei, e lna na keikihehe, keiki uuku t iki hilii, a ke helnhelu mau mai la ka )una pookela. l£ia iho ka hoike maopapo Joa pohihihi oie a ka p&uku 6 0 iuokuna 18 ala no 0 Mataio penei: "O ka mea hoohikia aku i kekahi o "keia poe mea uukn o ka poe manaoio mai ia'u," (ia leeu) pela kakou e ike mai ai, i Keia pane a lesu. \ ; Aia no he manaoio i loaa i ua poe kamalii uuku ala i hai ia ae nei, au e hoole mau nei, a leBu ponoi no e huoiaio nei, »ia noiie manaoio i loaa i ua p>e liilii ala a'u au, a kakou i ike maopof>o ole aku lai; aka. o lesa no ke.i īke i ka nui 10 ka manaoio i loaa i ua poe ala.

"He uuko W," a o «» *'manaoio tuiku ala i loaa U Uk-Mi, uy oi ioa aku ia o ka nui i ko lean manao, ooaniua o k < kukou manae io o kauakamukoa, e hoikeike hek 1 ai ooao, a maanei, i ka nui oia nmnaoie i ke akea. j oia mauaoio liilii i loaa [\ u* p<»e keiki uuku ala, a kaki.u i hoowahawaha ai, ua !a«s ioa ia i, kumu k«»i, no k ) lea t mau hiki ole, ke houie i ka puiaiua ana ia Ukon, ake :i'o pn mai tui , oia ia v kakou | ena keia mau phuku, mui houwahai a ho >nele iti iakor, i ka B;.bei ti«-> 80H, i «m o ke kumu koi, "a e |kh manni*),'* ii » ko lakou uuku si liīiii ana. A n<> ka mea, hoike maopopo jtiei u i <> leeu ma ka hapahupe o ua ip<»uku >ia, no inen Uoohiihia, (h«H>wahawaha, ua kēiki |uuko olrt) ke nakinakiia ta pohaku * wfli-PHhoft*mt» k i h- ; >ua men hoo IwahAwaha ala suh Hilii «la, a o ii» X l kahi hohoou o ke kai.

H« keu kei« h kk weliweli Sh, a kakou uo ?> pau t\ iuatla, i. ka kakou 'aiau, 0 ake ai k'ui l.q ue a»anaoi' m>l ■ kn kakv'ti: PiUoa aol<* >J?o Ih ia i«, i !a*va i ku nu * honpao U»* U s»i o i:» Kuhihewa noi ioa 0 ke kue u>hu UUS 1 ka Ba. beti*o ia o na bebe.

; A iawe »uai Um k r hooia in ( mau, uia ux«u kuhihawa 0 pa \va ! |h*U* e :»kv. ; hopt\ a e kikoo |aku i'.nu-A a hooiaio iho, Ue polole; | £0a« s Akus, s. leli va li Ik \ h» ! . a* iu \a i kuUk< k > 0 0 a>: uei, iko §cbera

!a lesu D«>nni m< h>i e kakoo nei. i īua o kA manaoio ke ka hua e D >uu ai e L>«a ke 'kuieana e Babeiia» ia ai »_kekahi mea, raa' -ke ke.lenna e B«betlzo ia ai ona bebe, t o na k<-lki uuko, 8 Hilii hui oiouh loaa no.ia, i<v la-i kou. J* r ? j

A «4ai, 3ih he elue man m>h«]e kuoki-H .!.>«, • pili,, a kolt»«nn aku, i ua. mau keiki uukn ala.a kakon e kr?ītihīU-j nei, e hiki <>!e !<>a ai kr h<»or>ele is k«> kuleana e B>h t : zo ai ia lfll;ou; a kakou i ike ole ai. ! tJa ioaa uo ia hkoU ke kolean* lawa ponn i apoi;oia o kf> lak<>n toanm«ii» t i kulike eoe ka '.Matuio tB:6 ae tvel « 2 0 na aneln ponoi no o ua poe ■fifiki nuku ala kekaiii ( hoomaikai <n«u «na i ke Akua iloko 0 ka lani; he kukana koi hoi ma ko lakou aoao, e ne!e ole ai ua pot kei.-i uuku nla 5 na ponr> aene na poinul

kai Kaok'iA., no ke aupuni. > ke Ako?, ■) > B:tbetiz'> ia ai.

) Na Kh pnuku 10 oka moku ia 18 ae noi !• Maiaiw.i hai u.ai pela,: Mti hoowahawnha mai i kekahj| n keia poe mea i: nku, oiai, e m;tp ana ko'hikou (u«* poe keiki uuku ala) poe fr»4ela i ka lani i kn he.lt b" lena o ko'u Mnk.ua (lehov iloko o ka lani. Nele ihn hi hoi kakou \ ka tse a SaU(«ha uiaopopo, o na a:ieia pu iekahi o n.a poe i .0.1, a loaa ka ma-; naoio; o lakou wale aku la 110 ka kakou i ike oiai la la* nka. o ko oukuu kuleana no uae hoi ia. Anoai ei mau mai iio ua poe ake h<»opaapAi» nei ka, he poe keiki uuku kena aii e. olelo mui fei, ua hiki m kena poe ke mauaoio, aol6 he pilikia no ia poe, eia aku ka kakou e olelo ai, o na poe liilii loaaku malalo o iakou, ka poe e hiki ole ke olelo, a e lawe msu ia nei e na Kalavinu e tiaj, aole be pololei oia hana ana.

Ina pela e waiho wale aku kakou» H e huli ae kakou a i na hoifee waiwai nui a nei mau lunaolelo, uh hoik» o Mati'u# ma kana, ma keia mahe!e hoopaapaa a na haumana a Itsu, no kfi pookela iloko o ke aupuni o ka laui.

* A us hoike u lesu i ka pane uo ua ninau ala, ma in no, o ka Mataio pane hoi ia, ame kana tnau no ia a o ka Mareko lioi, np ia kuiuuiiana hookahi hoi e, hoike nei ma ka oiokunp 10 n ma ka pauku 13 a ka 16. , Ia wa like, ke hoike uei hoi 0. Luka "1 &ana, no keia kumuhai.a nookahi no, ma ka pauku 15 o.ka mokuna 18; Alnila ae la lakou i na kauialii uuku iuia e„hcopa <ia | ialakou» a )ke ka haumanaj papa aku U lakou iaJfckou la, I ka huli una akq7hoomaopop<v be like wale no ka lukou nei kumu hooLalike h .hoike nei, ma ka ieau heakaaka no ka i>ane + 0 keia ninau he kamaiii uuku wale ne.

A ke lawe mai noi uu i ka, puka hoaHanKa uo knua' "kaiialn uuku'' i b<ii ia iua ka pauku 15, o ka uiokuna 18, o kan» Buke w&iwai uui eiike n.e ia ; hni i» ne .nei, a m& kaln t olelu ana "na k&mahi uuku." a uja ka olelo haole ho< "mlanla "

& peU ih »la kA uiauao, i.o kti« pm iiilū, a uuku • leau e ao uiaoli uiai unia knkou alaila, ua oiaoii i«ai ug o.īa e ae mau aku i k& pipi (he iuoa kaiūko no ka Babetiz «) e maiauin atau ml uo ia p>*, liiiu, a uuku us« na Dana uie :a o ko iakou «no liuu.

Ua ui4Mi y >uo u<>, e huii kakou i ka whu&o o keu Kuaoleio » ai la u ko-ia ano, a me koua inau palena, n keia umii Uuaoklo Uaoie i apa «ī* IKa v 01** nao o «i»o <* Uww «»lu* tn*tt tm»nele an<> nui a wiuwai h p*>ra«ikai uui ai k&kou.

i O k* 4, mūut' ha kuleaua auo oHi Uub a leUu lehu, ua ka huaoielo S ia?Uppe ; ho«>khtt!ehu aku, s*u e noi aku nei Iko onkoo olnotn 4 o ka U*re »ua mai k« awo piiikahi.

£«iaua, t # hoi ib<> kakou a i ka.| Uuaoielo **iftfi»it, v o ka UuaoUlo, ma c»aheie mua Uc M* kona ano ma ka olelo Uaole, a ī ia ih > o>» ka oteio llawaU behe oiai »0 nae k oka iakou olelo Hawaii u>ao{x>po uo, m> īa uuuhina, he keiki uuku; ei uae, Ue U iunuhak aua iuila i u« « uavlcivi iuuūa uUai.l» » bt i*s ai 1 oMe* \>U- 4 iloA!x a" ,'a U\o< Ik* tk« a «Mopopo »>a k.< kak, ;oi«iu m*kuah:n«. 1 *v4e 1 iuu«