Ka Hoku o Hawaii, Volume XIII, Number 30, 25 December 1919 — HE MOOLELO NO MIRAPI KA MEA I KAPAIA KA MAHINA O ISERAELA AME KA HOOMAAUIA ANA O NA HEBERA MAAIKUPIKA [ARTICLE]

HE MOOLELO NO MIRAPI KA MEA I KAPAIA KA MAHINA O ISERAELA AME KA HOOMAAUIA ANA O NA HEBERA MAAIKUPIKA

"Ina wau e hoole ana i kou tnakemake, heaha kati e hana raai «i m&luna o'u*" wahi a Mir«pi i ninau aku ai, "Vn hoike mai ne ia f>e iho he Kau'a wah'ine mamoli o kau mau hana kupa'naha'm'aloko o ka luakini o ka poe Aikupika, a he mea peni; t?. oe e hāawi i kau naau ■ koku i ana ? kou lahui kanaka, » he tiM a hoi e kala ia al oē no'kan |inf»u har,a maluna o kou lahui wnM p ke Kaula i pane aku ai iraua o Mir«pi. " Anle ioa au he Kaula wahine, a h< )e no hoi a'u hana hewa i k«.u lahu'" kanaka, e ke Kauls t aka, o ka'u waie no i hana ai uia no kou hoopa'keleana i kekahi h r a kanaka mai ka pepehi ia atna e ko'u lahui, ahe hoaioha oiaio no ka ' ii * Isarae!a, a matnu!i o kona 'aloha i ka iahai lßaraela, ua haalele aku oia i ka 1 oh' o Aikupika nei, ,, wahi n 'Mirapi.

"Ni na Kaola ia o ka khui I«a--rfte!-» e kaupaona i ka pono nia kanaka aole nan," wahi a ke» Kaula i paue tnai a». "Aole fj<i - lakou ku!eatia 'ma ia wahi o ke ahewa " ana i kekahi kanaka aole no hoi owaū, aka, 6 ke Akna Wdlf no ke kuleaha hoop >noporjo ena ia ninau," wahi a Mirapi i hf3oiriaha iho ai a niiiau hou mai

!a Oi i wu!t no aoei k<>u makemake >a'u? 1 ' "O keiā ka nlono a na Kaula < ke Akua ia oe, a p<ila no hoi ua noi pu mai o Labaoa kau kaoe e hoi aku oe tne ia, 1 ' wahi >• ke Kaula i pane mai ai. "Alaiia, e h*awi ia ana artei au e mare me keia Kanaka limakuk'.»?" wahī a Mirapi.

He mea kanaiua ole ke «lelo ae , # hanwi h āna oe i wnhim uaOa,'» oiai ua h<>opa!»u ia oe nana, M wahi a ke Kaula"lna wau e hoole ana," wahi a Mlrapi. "Aiaila, e ke kaikamahine a N*kanaela o ka'u haoa mua loa o ka hooiloilo aku i kou poino e hoea mai ana ma ka inoa o fee Akua Ola, a e kukala aku hoi tmaa ou ua hoo«aawaie ia oe mai ka !i!o- ana he lahui kanaka no ke Akua. īle hana ma ko'u aoao ka hoike hon ana aku ia oe o k >u ola ana aia ia iloko o ka poho litna o na kanaka Hebera, a ua hiki ia lakou ke pepehi ia oe a make me ka loaa oie o ke ahewa arva a ke Akua ia lakou," wahi a ke Kauk i pane mai ai I kela wa ua haikea koke ae Ia o Mirapi, a ninau mai la i koaa makuakane hauauna oia o Isabela. "Ua lohe oe e kuu makuakaoe i na olelo a keia kanaka, a heaha kou paoe no ia mea," wahi a Mirapi.

I fee!a wa i huli ae ai o Isahela a mai la noalura o kana kaikawahine a pane la oae ka leo nooakaka :g "E kta kaikamahine he aiea pono h oe be hoolnhe i ke kaUoha a na lun» kahiko o tsamelB, a oiai oia ka wahaolelo o ke Akua tna ka lani ima ka honaa nei. "Ma ka la i nehinei Ui a*u ma' oe Im'u, he okoa e kui- uuakuakane, ioa e nui ia ooai au e hoole au, a pela no hoi an « hoole nei, H wahi a Mir<tp ; . "E hnopa» kakuu i ke kamailio aoB, > ' wnhi a ke Kaula, a eia wule po ka nirirtu oe e Mir«pi. "E h.)of'»he aoa »uei oe i keia kaioha, a i ole e hoole ana p:ihfi e?'' I (.*ela wa i haka pooo aku ai :i» mak i n Mir«pi maluua o k»; Kaula a pan<* «ku la, "A'ile loa au e hoi ana i ka aiua o Koeenfi, a «ole hoi iuiua o Luhana," i.o ka tnea ua lawa au iaia ** "Malia paha o naauao aku oe mi ke>» n>ua akn. K hoom&nao o« i k u ho->I» j ana i k<?in kauoha e kau mai an# malin a o kou po > na ho- , ipt> ana « Aiua anw tou lahui ; k«o»ka a m*ho£* olail.H o 'imkiī no ( <»*». O kau mm olelo apau e waimna nei e hcn>ko i* pna no ia e !ikt> me|, kn'u i wauaoi ia Par«o, M Wnhi a I k»- Kaul«, ke afi ;

loa i like ko ke Akua manao rae ko kaneka, a na īke no 5« i ka mon l<>no ame ka mea pono Aolf nn oiaehuhn naa; ia'a ka i unakemake f'e e raar-' 111; 5 k* k <hi

kanaka iieoakok*». Nolaila ke Wiīiho uei au i ko'u ola i!oko o k,i poho liuoa o ke Akua a oaoa e honpooopono keia ninau oui. In» nn ko'n ooake, alaila, ua makaukao no wati, aka. e make nae an i!oko o ko'r manao kooko» t aole hoi he ipo na kekahi kanaka, a aoie. ina ka

hookiiina ia mai« ' wabi a" Mirapi. **0 kela ka olelo pololei enaoli," wahi a Seti i pane mai ai ia Mirapi, Iloko o kela wa ua ulupuni Ina ia ke Kaula aoe ka inaina, a e puka aua hoi na olelo hoinoino no Mirap:, a o kona wa no ia i uuuhi a6 ai i kekahi pahi inai kona puhaka ae, a lele mai la maluna o Mirapi, r»e kona manao nana ponei lawe ae i ke ela o gek wahine Pgboino ia e ka4lfthuiJlB3raela.jAka, mamua ae o ka hooko ia ana o koaa manao awahia, aīa hoi Ui hap ii ae la " Seti i kana pahikaea a he koele ana, aia hoi ua kanaka Hebera ala $\ .kaanioi ana iluna o ka. honoa, me ka hoopuka ana" oai i keia mau huBuielo. . "Alaila e ka hooilioa Moi o Aikupika nei, oka boik.t ar.ei keia o ko'u aloha i ka lahui isanela?'' "0 keia kou hoike ana aku ia oe be hoowahawaha loa au i ka poe pepehi kanaka e like tiue oe,'' weM

a Beti. Iloko o kela wa i uiaae ibo ai keia kaaaka Hebera, "Auwe oo ka hoi!" wahi a Mirapi i Looho ae a\- "Ke hankahe hou oei no āu i kekahi koko o na Hebftra, a o keia mau hrino apau e

ili mai ana i» oaluna o'u. M "Aole loa peia e kuu lede mai. kai," wahi a Seti i pane mai ai . "O *a poino ana o keia kanaka maīuoa ia o'u, a o ua hoino ana apau e auauao au i ke koikoi oīa oiea, aole hoi noaluoa ou, M He oaea oiiio ioa kau e pans a<ai aei e Seti," wahi a W[irapi, o ke ola ana oke kauaka» ua likt ia ueie ka ruahu i pua ae a nalowale. lua aole oe © Seti, iua paha penei Ua aaake au.'' "A iaa oo hoi a<>le oe e ka Mahiua o ina uo hoi ua wake o>na au," waoi a Seti. Puiīi ae ia oia ia Mirapi uia kona U"iauma a honi ilo ia iaia, a o keia ka hoonuaka tuu» loa ana o ka hooilina Moi o A'kupika e hihia i ka puna weleweie a ke kaikaaiahine Mirapi. He mau uiahina mahope ms : aia hoi ua make o Farao, a ua komo ka aiuH hoiookoa o Aikupika i ke kaoikau, a o ka iahui lauraeia aae ua hoopiha loa ia lakou ae ka haueli no keia mea, Ma kekahi po oiai o Seti e upoe ana, ua ioaa aku la i iia uoa ka hihio keia moeuhaoe penei. "Ua ike aku uei oia t kekahi kaoo nui elike uae ka uhini e heh aua mai Aikupika aku, a mauiua o iakou kekahi kiahi auie elua lima kanaka, a o kekahi o keia mau lioaā e uoui ana i ke kauia-i o ke Akua Amonn, a e kek;>hi lioaa ht>i e umii ana i ke kaaia-i o ka Moi Ameneaa. Mahope aku o keia kaoo kanaka oui kekahi ao eleele e ho » pouiiuii ana ia iakou, a maluna hoi o kekahi lukowai nui ua ike aku ia oia i ke kino iehulehu o oa kauaka ua pau i ka make* » puiwa 'oa ao la oia qo kona piha makau." Na keia moeuhaup kuuainaha i iioouluhoa ioa mai i ku.ia uoonooa maepopo olt iaia heaha la ka hopena o keia hihio ana i ike ai i ka po.

Ua kuHhnua aku u %l,i i »4 kilokiio ame o» Kt.liuu!aputi«iue a puni k& aina no k» hele ana iuai ieuoi» on». I ka hoea uiai 0 Da Kilokilu auie ua Kuhikuhipuuoae, ua hoike aku la uia i kaaa w *> ia lakou, a o lakou apau ua hiki oie ke heike j .uai i Keia un>«uhaue h S* tī. No ka piha ioa oSeti i kn ulutiua uu keih urwuh*iue, ue iho la <»ia e hele imuae Kirapi e niuau! i*i i oa pah* he hiki Uia k* m*he* mai i ke auo o keia uioe 1 koua inie» aua aku e uoho mai iuia 00 o Muapi i koua hale a ke lv«ikiaiti Beti i ni, a ; a m koua wa i hi>okipa »ko »»i ia i»r?ett Ua hoike aku la uo h«*i o Seti i kaua m uwi ka luua a hope, a i kela wa i kuiou iho ai o Mir,ipi, hIo a liuiio « uaun pmo tuat ia ( i is aialun« o St U i h v>piha ia iae Ka hdchē!ou« o kt kaumahi, a paue ;uai !a, ' , 1

"K knn hakū alii, ■> k(\ ruoenharie haawina fi»is nia Reia oooa ako', a p>enei be ano o ka nhane. * 4 0 -keh klahi an 1 ike «i mmwu! 0 kekahi kaoaka uui <■ k 'u, Akua no īa e alak&i ana i lahi.i Issraelalloko o ka aina 0 Kanaasia, a 0 kela lioia e nmli aua i «e kft-nia-i 0 Ameiipaa, he hoike «na e a!tiftln nna 'o A i>6DeBft anae kona mau koa e pepehi i ka lahui Isāraek, eia nae, 0 kela ao eleele ka mea nanal ia "lākou, O kfeta Inkowai >iiii au 1 ike ai o kē"Kai

TTla no ia e mnhele aaa I ka aina o Aikupika me Kauaann, a 0 kela kanaka nui hu i ike ai e lana ana ffo lakou klno iluua o ku w?»i 0k 1 mnke anii ia o Auueneaa ame koni i mau iloko o ke Ka' Ula, a o ka hlolo ana hoi ia 0 ka maoa oke Akua Ammia r na _Aiku-

pika /tei, a lanakila hoi kuu ka ueft a'u y nei N> lt»iU i| ka iniika a. a o kou hoahaoau, e ha!i 3f ( a ka mauao o na ka. naka a kakoo h oe i Moi no' Aikupikanei, a tnn feau houponnpono ar\a e »itu h-m ai ka hihui 0 Aikupika. O keia ka hoike a i-o moeub}»ue." ■ i I ka lohe ana o Seti i keia anau; mea apau ua paue mei la oia s«iua o Mirapi. M E ka Mahina o īsaraela, 0 oe hookahi foraena 0 na Kilokilo aaie na Kuhikuhipuuone ka aaua 1 hoike l:eia tpogyliane» a 0 kao Akun e hiliuai nei oia aka ana ka'u Akuae hiliaai ai ma keia

mua aku. Mai keia manawa aku e lawe ana au ia oe i wahine oe na'u rae ko'u nana ole ike kanawai paa o Aikupika 'iei. Nolaila mai oe i ka'u noi, e ae uiai oe ia'ō e noho a wah'he kaua oihi keia wa aku. "Pehea la e ai ia oe ke oiele 'nni la'u pela?" wahi a M : rapi, oiai, ua paa k& hooiloilo a ua Kayla o k» Isaraela lualuna o kuu puo, je aiake afta au ik*fen o ka ino ia."

"He mea oleloa ia ia'u," wab,i a Seti- "Aole loa he wahine uaalaio īho c 'ia ia a'u i alohn ai e like poe oei Ua lilo mai oe i hoopakele no'o, a o kau mau hana apau ua piha i ke aloha anae ,ka oluola, a nolaila, o ee w'ale no ka wahine nana i uuie aku j ko'u nōonow. lua oe e h >ole ana i knu makemake, alaila, e tnake ug wau." I kela wa ua nana pono aku la o Mirapi mah»na o Stti, a liuliu ua p<ine mai la oia.

"E Hakuaiii Seii, ea auha au ia, oe mai ko kaua w» i hui uaua Joa ai, aka, ma ke kanawai o ka, poe Hebera, ua hoop&lau ia au na L«.bina, a o kf make wale no ka uuea n*na e hookaawale ia maua, Nolaila iia hiki ole ia'u ke ae aku j kou munao i kinohi, aka h .i i keia hor.i mamuli o ko'u ike aaa ua iiio kou puuwai hulo >kca i *e uloha no'u, nulaila, ke fie aku nei au i kau noi i wahine nau."

I I fea lohe aua o Seti i keia mana 0 o Mirapi o kona wa uo ia i iele euai ai a apo ia Mi rapi luu ka Uoai iaia, a mai ia la aku ka aoho wa.. hine a kane aaa o, Mirapi ame Amā3a la aku i kau uiai ai ua j 'nō ana aua Kaula o laaraela ttjaluaa o Mirapi. j. Hoouoanawanui iho ka uuo a oiii hou aiiu. Aoie i pau.