Ka Hoku o Hawaii, Volume XIV, Number 48, 28 April 1921 — KE KULANAKAUHALE HAWAII [ARTICLE]

KE KULANAKAUHALE HAWAII

Ma ka nuhou hope loa maila o keia kakahiaka e hoike ana ia ua hooholo maila ka Hale Lunamakaainana e hookaawale ana i ke awawa o Kahalii, Onomea, i wahi no na Hawaii e noho ai. O ka manao nui o keia kanawai i hooholo ia maila mamuli no ia o kekahi olelo hooholo i waiho ia aku e ka Papa Lunakia o Hawaii, e noi ana i ka Ahaolelo e hookaawale ia keia wahi, i wahi no na Hawaii e kukulu ai i na hale o ke aukahiko, a malaila kekahi poe e noho ai a mahi i na loʻi ai, uala, ko hanai puaa a me kela ano no o ka noho ana o na Hawaii i ke au kahiko. He wahi makaikai nui ia keia e na malihini kaahele honua no ke ake e ike i keia piʻo o ka lae o Onomea [Onomea], a mamuli paha o ka holo ana maila o keia kanawai e ku aku ai na kauhale o ke au kahiko ma keia wahi, a me ke ano o ka noho ana o na Hawaii iloko oia au, e lilo ai keia wahi i wahi makaikai nui ia e na malihini e kipa mai ana ma keia mua aku. O keia awawa o Kahalii ua lako loa me na loʻi ai, ka wai ame ke kau lawaiʻa e hiki ai i na Hawaii ke hukilau e like me Laie o Oahu, a he mau hana no hoi keia e huki ia ai ka naau o kamahele e kipa mai ana e hele e ike i keia mau hana a na kupuna o kakou. Ma ke ano nui maoli o keia kanawai he hana hoi ke ike i ke ano maoli o ka noho ana o keia lahui kanaka i ke au kahiko o Hawaii nei.