Ka Hoku o Hawaii, Volume XXII, Number 24, 13 November 1928 — MOOLELO KAHIKO NO HAWAII [ARTICLE]
MOOLELO KAHIKO NO HAWAII
Ai Hott<s*fc«9kaa ia e Po«po»» •i Heopuoeoonn lu>e ia 0 ka Mw «»£.* e K»k»« iku ot> k»»« ]«io Kaliiko o aa K«r*B« o 9«w*ii ne<) fio>»pck« bo« ia d« ka Pou»«*k»i << ku Hftnsu»« buo 0 Havr«ii. MOKONAI NA KVAUHAU KAHIKO « HOIKE AKA I NA KI3MU I • loAa mai ka fae mokuohawaiinei Wanawmna kan«. Wanakau ka wßbioe Wan«ak*«ia!ani ke kane, Mela ka wahine Waaanamala ke kane, HaHii ka wahiae Kaalaa ke kane, Kaohi ka wahlae Walaaa ke kane, Eiaau ka wahiiae Hanehane ke kane, Hahaneea wahine ke kane. Kaamx ka wahine Heleeu ke kane, Maaka ka wahinb Hulimea aa kane, Aiko ka wahine Halimua ke kane, Newa ka wa'iine . j Ewa ke ka wa"\/\:hiae|. Omali ke kane. Malimali ka wahine Huelo ke kane, Kakai ka hine Niolo ke kane, Eiaka ka wa— Mae| :v ;- Pilimai ke kane. Koaa u wahine Keanu ke kane, Peieau ka wa* > hiae Kaio ker kane, Paao ka wahine Haluaka ke kan<v Kaolo kt wahine Kapuhi ke kaae, Mala ka wa— hine Ehio ke kane, Emio ka -wahiee Kakai ke kane, Ainkai ka wahin^ Amo ke kane. Koikoi ka hine Amoakn ka kane, Kawala ka wahine Heieftai ke kane, Heleaku ka wahine Onaho ke kane, KeanaHi ka wahiae Pilikoa ke kane, Uaulii-ka wahine Mahinahiaa tte kane, Ualepei ka waWne Poopoo ke kane, Nawai ka wahina Omana ke aane, Maaama ka wahiae Omanie ke kase, Hnlaheu ka wahin^ Manainai ke kaae, Malanai ka wahine Httta*maa Jke kahe, Kaalo ka wahne Kal«hi ke kane, Paa ki wahine Nakino ke kane. Kiaehi ka wa hine Nakinolna ke kane, Ewalo ka wakiae Ukiki ke kane. Eaa ka wahine lili ke kane. Uiiali ka wahine Mele ke kane, Melemeie ka wahlne Lanai ke kan« Pol ka wahine Hao ke kaee, Aa ka wahine Pakaika. ke kana. faenu ka wahine Moana ke kane Hilo ka wabtne
Hbl« ke kitt IUUIU ka vt~ kin« " He ke kane, Hoeae ft» wehiae tf akilo ke kmee. Mei ka «riine Nui ke kaae. Cpe ka wekiee Ua ke kane, Haow ka. wehine Peleu ke kaae, Hjiß»h«ea ka wahine Mahiaa ke kaoe. Hina ka wa^ hine Makinale ke kaae, Ulakoa ka wahiae Makinalea ke kane, Palemo ka wahine. O ka inoa poieiei o keia haaaka o Alahinelea, e aana a&a ka heike kaauhaa alii, Ahaeielo e 1884. Ua hoike ia malaila 0 ka hanaana 200 keia aiai ia Lailai (w] aiai, Ua koike ia ae keia hoenohoaoho ana. Ua hoike aiai no hoi ia Kaeahaa Aiii 1 kelj? wa i pii ai ke kai hoee nai maa loa ma ka ho — aaa aina pani ole 0 Hawaii nei i pa ia o "Ka Honpo o Kane " 0 ka wa īa ao'.e i mekamoke a ka— kaawale ke ka ana ona moien — puri e like nei i keia wa ma keia aaaa paeaina. Ūa liio keia kai i aa Kahioaiii moa ma ka moolelo Kuaaalipo. Mai ta Lkilai mai a hoee ia Alahinalea. he 200 ha— naana, na like hoi me 6000 kakiki ke fcowa ma ka hoonoho— noho Knmuiipo ana ke iawe >a 30 makahiki a kela me keia ha-'-nanna. He 200 kananaa mai keih wa aka a hoea ia Aihinalea a hoea loa aka hoi ia Papio (k) ka wa 0 ke kei i pii elua ai i ike ia ai ma Hawaii nei Pipika ke kaee, Kahiau ka wahine Mahele ke kaut, Puanaae ha wahine K&ohi ke kane, Kaohiohi ka wahine Kena ke kane, Konakona ka wahine Iho ke kaae, Peiaka ka wahine Kulaa ke kane, Maiin ka wa-> hme Kuamua ke kane, Holehole ka wahine Pahili ke kane, Halalu ka wahine Keia ke kane, Luluka ka wa— hiae 1 Makioi ke kane, Meihiolo ka wahine Heleheie ke kane. Pinaha ka wahine Aakai ee kane Milo ka wahine Moekau ke kane, Heiem&u ka wahine Helaau ke kane, Palama ka wahine Melemele ke kane, Milokua ka wahine Kamuniu ke kane, Pilia ka wahine Amoi ke kane, Akua ka wa wahine Kuoewa ke kane, Hulema ka wahine Pahiole ke kane, Piliaik'u ka wahine Napo'i ke kane. Kaale ka wa^hlne\. Kaiaaa ke \aae. Nawa ka wahine Kakau ke kane, Polpoi ka wahiaa ; Hooleha ke kana, Halapeha ka wahine Paaai ke kaoe, Malanapoi ha Lewa ke kana, Kakelemie ka wahine P'haalu ke kine, Hoiha ka wawahine Kelewaa ke kane, Kinohili ka ~ wahine Kakiō ke kane. Hihha ka wa~ hine Hulipena ke kane, Miko ka wa hiae Mokiweo ke kaae, Fakala ka wahme * Kapaiama ke kane, Kepooha ka wahinē 1
peoHm#i|a fc» w«(kin« ke k*»e, Kftk* "wakiiie Kapehi ke k««e, K«l«kuli lu wāhioe Hiw* %e KftDe, K*hSw»biw« ka wahiae Pano h( kiae, Kekalihcllkq ka wmhine Opelau k« k«ne, Mfiha ka w«— hi»e Mahiln k? kane, Kaenn k« wā — hine Hoolewa k« kfio«, Waiau k« Wāhine Kumau ke kane, Kah*ku ka wa hine Papalele ke kaoe, ka w» hiae Haole ke k*ue, Kuwahiae ka wahioe M*Ki:a ke kane, X.alaukvktn« kft wahioe Leho ke kaoe, Holomau ka wahine Oj)ikatM Ke Nuhenahe ka wahiue Helemakā ke- kane, i.inoeo w<« hiae Kuk 'hale ke kaae, Hīnaulu ka w.ihine Polaakukau kekane, Hinaniai ka wihine Helua ke knne, Kalaui ka vra Hiue Komukomo ke kan«, Malie ka wthiu« PoeU-ele bc k«'ie, Hoalna ka whhine Nukueleele ke kane, Papōkele ka wahme Mnuii ke kane, Papakapa ka wa hfne Iloomi ma ke kane. Hoolele ka wahine Kuemi ke kane, Kulna wa — hiae ■%- Opiliwale ke kaae, Kapoulena ka wahine Ahulimai ke kane, Mahiueeie ka w.hioe Maikomo ke kaue, Pelemau ka wāhine Hnuunu ke kan«, Kamaau ka wahine v Hoolohe ke kane„ Nawāikaua ka wahine Knmana kaue, Kulukaua kt wahine Kolkoi ke ka ue, Hai ka wahluo Mauawa ke kaue, Kolokolo k« wahine Kelelua ke Aa k» wahine Mukauū ke kaue, Māhiopu ka wahine Mahili ke kāue, Wi'li ka wahine Kukoua ke kaat, Waka ka wa - hine ke kaue, Hape'e ka wah ne Lohilohi ke kane, Hapelean k« wahiae Apikili ke kane, Nohili ka hiae Hoonaku ke kane, Noholau ka wakine Olepe ke kaae, Makaa ka wa— hini Kala ke hane, Heleaaa ka wa/— hine Hulip«u ke k»ne, Hulimakeaa ' ka wahiue *Mak©hi ke kane, Halimakele ka wahiue Oopaola ke kane, Nahaiau ka wahiue Niahulii ke kane, NakoTlf fea wahine " . Okao ke kane, NaknniAu ka wa. kiue Ndh ke kane, HelemaL ka ,wa— kiae Leni ke kane, Palemo ka wa —' kiue Ahiaki ke kane, Opihi ka wa — hine Ahihihia ke kane, Oanaona ka , wahine Ahiaka|>oioa ke kane, Kikala ka wahiue Ahiakāpokau ke kane, Ilapaa ka wakiue, Aole i pau